Commentary
།།དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་བསྟན་ནས། ད་ནི་དེའི་ངང་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་འདུས་པའི་རང་བཞིན་བཤད་པ་ནི།
ཐམས་ཅད་ཀུན་འདུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་སུ་འདུས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་མ་གཏོགས་ཆོས་མེད་པས། །ཆོས་ཀུན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ།
།ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ངང་ལས་བྱུང་ཞིང་ངང་དུ་ཤར་བས། ནམ་མཁའི་ངང་དུ་སྣོད་བཅུད་ཀུན་འདུས་པ་ལྟ་བུ་དང༌། བུ་རམ་གཅིག་གི་རོར་བུ་རམ་ཀུན་གྱི་རོ་འདུས་པ་ལྟར་འཁོར་འདས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོངས་པའི་འདུས་ལུགས་བསྟན་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོ་ང་ལ་ནི། །དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །དགོངས་པའི་དོན་ནི་ང་ལ་འདུས། །ང་ཡི་རང་བཞིན་འདི་ལ་ནི། །སྐུ་འདུས་གསུང་འདུས་དགོངས་པ་འདུས། །ཞེས་པ་དང༌། ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོའི་རང་བཞིན་ལས། །སྐྱེ་བ་མེད་པར་བསྟན་པ་བཞིན། །སངས་རྒྱས་ཀུན་ལ་སྐྱེ་མེད་པས། །སྐྱེ་མེད་ཆོས་ཉིད་འདུས་པར་བསྟན། །ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོའི་རང་བཞིན་ལ། །ཆོས་ཉིད་འགག་པ་མེད་པ་བཞིན། །གོང་བཤད་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཆོས་ཉིད་ལ་ནི་འགག་པ་མེད། །དེས་ན་ཆོས་ཉིད་འདུས་པར་བསྟན། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་དཔེ་དོན་རྟགས་གསུམ་གྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལས། དང་པོ་དཔེ་ནི།
བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་མཚོན་དཔེ་ནམ་མཁའ་འདྲ། །སེམས་ལ་རྒྱུ་མེད་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་མེད་པས། །མི་གནས་བརྗོད་མེད་བསམ་ཡུལ་འདས་པ་ཉིད། །ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ཞེས་དཔེ་རུ་མཚོན་པ་ཙམ། །མཚོན་དཔེ་ཉིད་ཀྱང་འདི་ཞེས་བྱར་མེད་ན། །མཚོན་དཔེའི་དོན་ལ་བསམ་བརྗོད་ག་ལ་སྲིད། །འདི་ནི་རང་བཞིན་དག་པའི་དཔེར་ཤེས་བྱ།
།སེམས་ཉིད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དངོས་པོ་དང་མཚན་མེད་པ། སྟོང་གསལ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བས། འདི་དང་འདིའོ་ཞེས་དམིགས་སུ་མེད་པ་ནི། དཔེ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཞེས་མཚོན་ཡང༌། དཔྱད་ན་མཚོན་དཔེ་ནམ་མཁའ་དེ་ཡང་ཁ་དོག་དང༌། དབྱིབས་དང༌། ངོས་གཟུང་དུ་མེད་པས་དཔེར་གཞག་པའི་ཆོས་སུ་མེད་ན། དཔེ་དེས་མཚོན་པའི་དོན་སེམས་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་ཉིད་གང་དུའང་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། རེ་ཞིག་དམིགས་སུ་མཚོན་དུ་མེད་པ་ཙམ་ཞིག་མཚོན་པའི་དཔེར་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ལས། མཉམ་ཉིད་དངོས་བྲལ་སངས་རྒྱས་དགོངས་པ་ནི། །ཡེ་ཤེས་རང་སྣང་ཆོས་སྐུ་མཁའ་ལྟར་དག །སྤྲོས་བྲལ་རིག་པ་ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ། །སྤྱོད་པ་སྟོང་ཡུལ་འཛིན་མེད་རང་སར་གྲོལ། །དགོངས་པ་རང་གནས་ཏིང་འཛིན་ཅོག་གཞག་དང༌། །དངོས་མེད་རང་སྣང་དཀྱིལ་འཁོར་ཀུན་གྱི་དངོས། །འགྱུར་མེད་རང་སངས་ཆོས་ཉིད་ཀུན་གྱི་ཡུལ། །ཞེས་པ་དང༌། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀྱེ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། ཆོས་ཀུན་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ཏེ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་རང་བཞིན་མེད། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་དཔེ་ཡང་མེད། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་ཚད་ཀྱང་མེད། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པའི། །དོན་ནི་འདི་ལྟར་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་དཔེས་ཉེ་བར་མཚོན་པའི།
དོན་ནི་རང་རིག་མཁའ་མཉམ་བྱང་ཆུབ་སེམས། །བསམ་པའི་ཡུལ་མིན་མཚོན་བརྗོད་འདས་པ་སྟེ། །རང་གསལ་མི་གཡོ་འོད་གསལ་ཡངས་པའི་ཀློང༌། །མ་བྱས་ལྷུན་གྲུབ་ཡངས་དོག་མཐོ་དམན་མེད། །ཆོས་སྐུ་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་དཀྱིལ་ཡངས་སོ།
།རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཆོས་སྐུའི་སྙིང་པོར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་བསམ་བརྗོད་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། རང་ཤར་ལས། བསམ་མེད་ཆོས་སྐུ་སྤྲོས་བྲལ་ནི། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཉིད་ལ། །རྟོག་མེད་སངས་རྒྱས་ངོ་བོ་གསལ། །འཛིན་མེད་རང་དག་ཆེན་པོ་ལ། །རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་རིག་པ་གསལ། །གསལ་དག་སྟོང་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ། །མཚན་མ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་གསལ། །ཞེས་པ་དང༌། སྒྲ་ཐལ་འགྱུར་རྩ་བའི་རྒྱུད་ལས། བྱ་བ་བྲལ་བས་རྫོགས་པས་རྫོགས། །མཐའ་དང་བྲལ་བས་དབུས་མི་གནས། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་བསྔོ་དང་བྲལ། །ལྷག་མ་མེད་པས་ཆ་ཤས་མིན། །གཅིག་ཏུ་མ་ཡིན་གཉིས་མཐའ་ཟད། །དུ་མར་མི་སྣང་གཅིག་ལས་འདས། །བརྗོད་དུ་མེད་པས་ཚིག་གི་གཞི། །དངོས་བྲལ་སྟོང་པའི་སྙིང་པོའི་དོན། །ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་ལྟ་བའི་དོན། །ཞེས་པ་དང༌། ཀུན་བྱེད་ལས། རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ལྟ་སྤྱོད་འདི། །རྒྱུ་འབྲས་སྒྲུབ་དང་མི་འདྲ་སྟེ། །ལྟ་སྤྱོད་བྱང་ཆུབ་སེམས་འདི་ནི། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཏེ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་རྟོག་དཔྱོད་འདས། །གང་ཞིག་རྟོག་དཔྱོད་བྱེད་པ་དེས། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའ་བཞིན་མི་འགྲུབ། །ལྟ་སྤྱོད་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ལ། །གང་ཞིག་གཟུང་དང་འཛིན་བྱེད་པ། །ནམ་མཁའ་བྱང་ཆུབ་དེ་མི་འགྲུབ། །གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་བྱུང་གོལ་སྒྲིབ་བོ། །ནམ་མཁའ་གཉིས་སུ་མེད་པ་བཞིན། །བྱང་ཆུབ་ལ་ནི་གཉིས་སུ་མེད། །གང་ཞིག་གཉིས་སུ་བྱེད་པ་དེས། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའ་དེ་མི་འགྲུབ། །ལྟ་སྤྱོད་གཉིས་བྱུང་གོལ་སྒྲིབ་བོ། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ཏེ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་བླང་དོར་མེད། །གང་ཞིག་བླང་དོར་བྱེད་པ་དེས། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའ་དེ་མི་འགྲུབ། །བླང་ཞིང་དོར་བ་གོལ་སྒྲིབ་བོ། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ཏེ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་རྩོལ་སྒྲུབ་མེད། །གང་ཞིག་རྩོལ་སྒྲུབ་བྱེད་པ་དེས། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའ་དེ་མི་འགྲུབ། །རྩོལ་ཞིང་སྒྲུབ་པ་གོལ་སྒྲིབ་བོ། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ཏེ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་རྒྱུ་འབྲས་མེད། །གང་ཞིག་རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་ལྟ་བས། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའ་དེ་མི་འགྲུབ། །རྒྱུ་འབྲས་ལྟ་བ་གོལ་སྒྲིབ་བོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནམ་མཁའ་ལྟར་རྣམ་དག་རྒྱ་ཆད་དང་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་ངེས་པ་ནི།
རྟགས་ནི་རྩལ་ལས་ཅིར་ཡང་འཆར་བ་སྟེ། ཤར་བའི་དུས་ན་ཤར་ས་ཤར་མཁན་མེད། །ཤར་ཞེས་མིང་ཙམ་དཔྱད་ན་ནམ་མཁའ་འདྲ། །རིས་མེད་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་འུབ་ཆུབ་བོ། །ཕྱམ་གདལ་གཟུང་འཛིན་མེད་པའི་ཀློང་ཉིད་དོ།
།རིག་པའི་ངང་ལ་འཆར་ཚུལ་མ་འགགས་པ་རྒྱ་མཚོ་དང་ནམ་མཁའི་གཟུགས་བརྙན་ལྟར། །སྣ་ཚོགས་སུ་ཤར་ཤར་འདྲ་ཡང༌། དོན་ལ་ཤར་ས་དང་ཤར་མཁན་མེད་པས་སྟོང་ཡལ་རིས་མེད་ཀྱི་ཆོས་སྐུར་ལ་བཟླ་སྟེ་རིས་མེད་མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་སེམས་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་སྒྲུབ་ནུས་ཏེ། རིག་པའི་ངོ་བོ་ཆོས་ཅན། སྐྱེ་མེད་ནམ་མཁའ་ལྟར་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པའི་ཐ་སྙད་བརྗོད་དུ་རུང་སྟེ། ཁྱོད་དང་ངོ་བོ་གཅིག་ངང་ནས་རྩལ་དུ་ཤར་བའི་སེམས་ལ་ངོ་བོ་ངོས་གཟུང་གང་ཡང་མེད་པར་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཡེ་སྟོང་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། རང་ཤར་ལས། འཛིན་མེད་ཆོས་ཉིད་རང་གསལ་བདེ་བའི་ཀློང༌། །རྟོག་མེད་མཁའ་ཁྱབ་ཆོས་ཉིད་ཀུན་ལ་རོལ། །འཛིན་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་རང་སར་དག །རྟོག་པ་མེད་པའི་རང་གྲོལ་བདེ་བའི་ཤུགས། །ཡེང་བ་མེད་པའི་རང་སྣང་ཀུན་ལ་ཁྱབ། །ཡང་དག་ཆོས་ཉིད་བདེ་ཆེན་ས་ལ་གཤེགས། །ཞེས་པ་དང༌། །ཀུན་བྱེད་ལས། རྟགས་ནི་ཀུན་བརྟགས་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ཞེས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་རིག་པ་ཡུལ་ཐོག་ནས་ཤར་གྲོལ་རིས་མེད་དུ་སངས་པས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་དང་རྒྱ་མཚོའི་ངང་དུ་འུབ་ཆུབ་པར་བསྟན་ཏེ། སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ལས། ཆོས་ཉིད་མིང་དང་བྲལ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། །མཚན་མའི་ཡུལ་མེད་རང་སྣང་བྱ་ཁྱུང་ལྡིང༌། །བཅོས་པ་མ་ཡིན་རང་རིག་བདེ་བར་གཟུང༌། །རང་བྱུང་སྤྲོས་བྲལ་ཆོས་ཉིད་རྒྱ་མཚོ་ན། །མཚན་མའི་དངོས་མེད་གསེར་གྱི་ཉ་མོ་འགྱུ། །རང་སྣང་ཆོས་སྐུ་རོ་གཅིག་ངང་དུ་འུབ། །རྣམ་དག་སྤྲོས་དང་བྲལ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། །ཆོས་སྐུ་སྤྲོས་བྲལ་གསེར་གྱི་བྱ་ཁྱུང་ལྡིང༌། །རྩོལ་སེམས་མ་ཡི་སྒྲོན་མའི་ངང་དུ་འུབ། །ཆོས་ཉིད་མཐའ་ཡས་རང་བྱུང་རྒྱ་མཚོ་ན། །རང་རིག་རྟོག་བྲལ་གསེར་གྱི་ཉ་མོ་འགྱུ། །སྟོང་གསལ་འཁོར་འདས་བྲལ་བའི་ངང་དུ་འུབ། །གསལ་ལ་འཛིན་ཆགས་བྲལ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། །དགོངས་པ་རང་གནས་གསེར་གྱི་བྱ་ཁྱུང་ལྡིང༌། །ཆོས་ཉིད་ཡངས་པ་ཀུན་ཁྱབ་ངང་དུ་འུབ། །སྤྲོས་པ་རང་སར་དངས་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །བྱ་བྱེད་བྲལ་བའི་རང་སྣང་བྱ་ཁྱུང་ལྡིང༌། །རྩོལ་སྒྲུབ་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་ངང་དུ་འུབ། །མ་བསླད་ལྷུན་རྫོགས་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་ན། །རིག་པ་གསལ་དག་གསེར་གྱི་ཉ་མོ་འགྱུ། །རྐྱེན་གཞི་བྲལ་བའི་རང་བྱུང་ངང་དུ་འུབ། །ཅེས་སོ། །དེ་དག་གི་དོན་ཆོས་ཉིད་མཐའ་དབུས་མེད་པའི་ངང་དུ་བསྡུ་བ་ནི།
རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཉིད་ཕྱོགས་ཡན་ལ། །དཔེ་དོན་རྟགས་ཀྱིས་ངེས་པའི་མཚོན་དཔེ་བསྟན། །མཁའ་མཉམ་གཟེར་ཆེན་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་དུ། །ཐམས་ཅད་ཀུན་འདུས་རང་བཞིན་དབྱེ་བསལ་མེད། །ཕྱམ་མཉམ་ཡངས་པ་ཆེན་པོའི་དབྱིངས་རུམ་འདིར། །ཐམས་ཅད་ཡེ་མཉམ་སྔ་ཕྱི་བཟང་ངན་མེད། །ཀུན་བཟང་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་དགོངས་པའོ།
།རིག་པ་མཐའ་བྲལ་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པ་ཉིད་དཔེ་དོན་རྟགས་གསུམ་ངེས་པའི་གཟེར་གསུམ་གྱིས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་མི་འཆུགས་པར་བསྟན་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། དོན་འདི་ངེས་པར་རྟོགས་འདོད་ན། །དཔེ་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་བརྟག །དོན་ནི་ཆོས་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད། །རྟགས་ནི་སེམས་ཉིད་འགག་པ་མེད། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཉིད་ལ། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་དཔེ་ཡིས་མཚོན། །དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ། །དམིགས་སུ་མེད་པར་མཚོན་ཏེ་བསྟན། །ཚིག་ཏུ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ། །བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཚིག་བརྗོད་དེ། །དམིགས་མེད་དོན་གྱི་ངོ་བོར་བསྟན། །བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའི་དོན་འདི་ནི། །དོན་གྱི་ངོ་བོ་འགྲེལ་པ་སྟེ། །འདི་ཡིས་ང་དོན་རྟོགས་པར་གྱིས། །འདི་ཡིས་ང་དོན་མ་རྟོགས་ན། །དོན་གྱི་སྒྲ་ཚིག་ཅི་བསྟན་ཡང༌། །ང་དང་འཕྲད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །ང་ལས་གོལ་ཞིང་ང་བསྒྲིབས་པས། །ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་མཐོང་མི་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ནམ་མཁའི་དཔེ་མཚོན་པའི་རིག་པ་སྤྲོས་བྲལ་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པའི་ངོ་བོ་ནི་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་དང་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པའི་དགོངས་པ་སྟེ། རྒྱུད་དེ་ཉིད་ལས། ཀུན་བཟང་དགོངས་པ་འདུས་པ་ནི། །ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཀུན། །བཟང་ངན་བླང་དོར་མེད་པ་རུ། །ཀུན་བྱེད་མངོན་དུ་ཕྱུང་བར་འདུས། །རྡོ་རྗེ་སེམས་དགོངས་འདུས་པ་ནི། །མི་སྐྱེ་མི་འགག་དགོངས་པ་འདུས། །རབས་བདུན་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དང༌། །སྟོང་རྩ་གཉིས་དང་རྡུལ་སྙེད་དང༌། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་དོན་མཛད་པའི། །བྱུང་ཡང་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ལས་བྱུང༌། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་དོན་མཛད་ཚུལ། །དེ་ཡང་ཀུན་བྱེད་ཉིད་དུ་འདུས། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཕོ་བྲང་ན། །ང་རུ་མ་འདུས་གཅིག་ཀྱང་མེད། །ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་གཞན་ཡས་ན། །ང་རུ་མ་འདུས་གཅིག་ཀྱང་མེད། །ཅེས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རིག་པ་ཉི་མའི་སྙིང་པོ་ལྟར་བསྟན་པ་ནི།
།བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་ཉི་མའི་སྙིང་པོ་འདྲ། །ངང་གིས་འོད་གསལ་ཡེ་ནས་འདུས་མ་བྱས། །སྒྲུབ་པའི་ཆོས་མེད་ཟང་ཐལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །སྤྲོས་པའི་ཆོས་མེད་མི་རྟོག་ཆོས་ཉིད་དང༌།
།ཞེས་མདོར་བསྟན་ཏེ། །ངང་གི་འོད་གསལ་ལ་འདུས་མ་བྱས་ཤིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་སྐུ་རིག་པ་ཟང་ཐལ་ཆེན་པོ་སྟེ། །རང་ཤར་ལས། མཐའ་བཞི་བྲལ་བའི་ཆོས་སྐུ་ཆེན་པོ་ནི། །དྲི་མེད་འོད་གསལ་མན་ཤེལ་དག་པ་འདྲ། །མཐའ་བྲལ་ཆོས་སྐུ་མུན་པ་སངས་པའི་སྐུ། །དྲི་མེད་མུན་སེལ་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྟར། །མཐའ་བཞིའི་མུན་སེལ་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །ཅེས་པར། །རྒྱས་པ་བཤད་པ་ནི།
སྟོང་པས་ཆོས་ཉིད་སྐུ་གསལ་བས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས། །ཟེར་ལྡན་སྤྲུལ་སྐུ་གསུམ་འདུ་བྲལ་མེད། །ཡེ་ནས་ཡོན་ཏན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཟིན་པས། །སྐྱོན་དང་ཉེས་ཆའི་མུན་པས་བསྒྲིབས་པ་མེད། །སྔ་ཕྱི་དུས་གསུམ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པར་གཅིག །སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་གཅིག །འདི་ནི་རང་བྱུང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཞེས་བྱ།
།སེམས་ཉིད་སྟོང་པའི་ཆ་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང༌། གསལ་བའི་ཆ་ནས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དང༌། འཆར་བའི་ཆ་ནས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཞེས་མིང་དུ་བརྗོད་ཀྱང༌། ངོ་བོ་ངོས་གཟུང་གི་ཆོས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ལ། དགོངས་པ་དེ་ཉིད་དུས་གསུམ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་སྟེ། འཁོར་འདས་ཀུན་ལ་སྙིང་པོའི་ཚུལ་དུ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོས་འགྲོ་ཀུན་ཡོངས་ལ་ཁྱབ། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་སྟོང་གསལ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་བསྟན་པ་ནི། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ང་ནི། །རང་བཞིན་མ་བཅོས་རྣམ་གསུམ་ལས། །མིང་ཙམ་སྐུ་གསུམ་བྱུང་ཚུལ་བསྟན། །ངེས་པར་སྐུ་གསུམ་རང་བཞིན་ཀྱང༌། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གཡོས་པ་མེད། །ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ང་ནི། །མ་སྐྱེས་གཟུང་འཛིན་བྲལ་བ་ལས། །ཆོས་སྐུ་སྐྱེ་མེད་མིང་ཙམ་བྱུང༌། །ངེས་པར་ཆོས་སྐུ་མིང་ཙམ་སྟེ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གཡོས་པ་མེད། །ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ང་ཡི། །ངོ་བོ་མིང་ཙམ་མངོན་ཕྱུང་བ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་མིང་ཙམ་ཚུལ། །ངེས་པར་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་དེ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གཡོས་པ་མེད། །ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ང་ཡི། །ཐུགས་རྗེ་སྤྲུལ་སྐུ་མངོན་ཕྱུང་བ། །ཐུགས་རྗེ་མ་བཅོས་རང་བཞིན་ལས། །མིང་ཙམ་སྤྲུལ་སྐུའི་ཚུལ་བྱུང་བ། །ངེས་པར་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དེ་ཡང༌། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གཡོས་པ་མེད། །ཅེས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ངང་ལས་སྣང་སྲིད་ཤར་བར་བསྟན་པ་ནི།
།དེ་ཡི་རྩལ་ནི་ཅིར་ཡང་འཆར་བ་སྟེ། །རྟོགས་དང་མི་རྟོགས་སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་དང༌། །སྐྱེ་འགྲོའི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་ཇི་སྙེད་དོ།
།རིག་པའི་རང་བཞིན་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ངང་ན་རང་རྩལ་གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ་བ་ཐམས་ཅད་འཆར་བའི་གཞིར་གནས་པས། སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་སུ་ཤར་ཡང་རིག་པའི་ངོ་བོ་ལ་གོས་པ་དང་འཕོ་འགྱུར་མེད་དེ། གཟུགས་བརྙན་གྱིས་མེ་ལོང་ལ་མ་གོས་ཤིང་འཕོ་འགྱུར་གང་ཡང་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །རང་ཤར་ལས། དུས་མེད་སྣང་བའི་རང་བྱུང་ཆེན་པོ་ནི། །ནམ་མཁའི་ངང་ནས་ཉི་ཟླའི་ཆོ་འཕྲུལ་འབྱུང་བ་ལྟར། །སྐྱེ་མེད་ང་ལས་འགག་མེད་ཆོ་འཕྲུལ་འབྱུང༌། །དེ་བཞིན་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དཀའ་བ་མིན། །ཞེས་པ་དང༌། ཀུན་བྱེད་ལས། ཡང་དག་ཀུན་གྱི་ངོ་བོ་བྱང་ཆུབ་ང༌། །སྤྲོས་མེད་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ང་ཡིན་ལ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གསང་ཆེན་ང་ཡིན་པས། །རོལ་པ་ཁམས་གསུམ་འགྲོ་དྲུག་ང་ལས་ཤར། །ཞེས་སོ། །ཤར་བ་ཉིད་ནས་རང་བཞིན་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི། འདི་ཀུན་ཤར་ཡང་རང་བཞིན་འགའ་མེད་དེ། །སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་དང་རྨི་ལམ་སྒྲ་བརྙན་བཞིན། །སྤྲུལ་པ་གཟུགས་བརྙན་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང༌། །མིག་ཡོར་ཇི་བཞིན་མེད་པ་གསལ་སྣང་དུ། །གཞི་མེད་རྟེན་མེད་གློ་བུར་སྣང་བ་ཙམ། །བར་སྐབས་རེ་འགའི་ཆོས་སྐུ་རྟོགས་པར་བྱ། །རྨི་ལམ་གྱི་སྣང་བ་ནི་གཉིད་དུ་མ་སོང་བ་དང་སད་པའི་དུས་སྔ་ཕྱི་གཉིས་ཀར་མེད་ཀྱང༌། གཉིད་ཁུང་ན་བར་དེར་སྣང་བ་ལྟར། འཁོར་བའི་འཁྲུལ་སྣང་ཡང་ཐོག་མ་ཆོས་ཉིད་གཞིའི་དུས་དང༌། ཐ་མ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འབྲས་བུའི་དུས་གཉིས་ཀར་མེད་ལ། ད་ལྟ་བར་འདིར་བློ་འཁྲུལ་པ་ལ་སྣང་ཡང་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་མེད་པ་གསལ་སྣང་གི་ངོ་བོ་སྟོང་གཟུགས་སྣང་བ་ཙམ་ལས་གང་དུའང་གྲུབ་པ་མེད་དེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པས་སྐྱེ་འགག་ནས་གསུམ་དུ་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྩ་བ་ཤེས་རབ་ལས། རྨི་ལམ་ཇི་བཞིན་སྒྱུ་མ་བཞིན། །དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་བཞིན་དུ། །དེ་བཞིན་སྐྱེ་དང་དེ་བཞིན་གནས། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་འཇིག་པ་གསུངས། །ཞེས་པ་དང༌། འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས་ཀྱང༌། སྲིད་པའི་འགྲོ་བ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྟེ། །འདི་ན་སུ་ཡང་མི་སྐྱེ་འཆི་བ་མེད། །སེམས་ཅན་མི་དང་སྲོག་ཀྱང་མི་རྙེད་དེ། །ལས་བྱས་བསགས་པ་ནམ་ཡང་མེད་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་ཆོས་ཉིད་ལས་མ་གཡོས་པར་བསྟན་པ་ནི། ལྷུན་གྲུབ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལས། །རོལ་པ་མ་འགགས་འཁོར་འདས་ཆོ་འཕྲུལ་འབྱུང༌། །ཆོ་འཕྲུལ་དེ་ཀུན་དབྱིངས་སུ་འུབ་ཆུབ་པས། །གདོད་མའི་ངང་ལས་གཡོས་པ་མེད་ཤེས་བྱ། །འཁོར་འདས་ཇི་སྙེད་སྣང་ཡང་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཆོས་ཀུན་རྩ་བ་ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ང་ཡི་ངོ་བོ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་བྱུང་བ་ང་ཡི་ཆོས་འཕྲུལ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །ཐམས་ཅད་དབྱིངས་སུ་རྫོགས་པས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་བསྟན་པ་ནི། འདིར་ནི་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངང༌། །གཅིག་རྫོགས་ཀུན་རྫོགས་མ་བྱས་དོན་ཀུན་རྫོགས། །རང་བཞིན་ལྷུན་རྫོགས་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སོ། །རིག་པའི་ངོ་བོ་ལ་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྱིས་རྫོགས་ཏེ། ཡི་གེ་མེད་པ་ལས། ང་ལ་སྐྱེ་དང་འཆི་མེད་པས། །འགག་པའི་ཆོས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་ཕྱི་དང་ནང་མེད་པས། །གསལ་བའི་ཆོས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་སྟོང་དང་དངོས་མེད་པས། །སྣང་བའི་ཆོས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་དམིགས་པའི་ཡུལ་མེད་པས། །མཐོང་བའི་ཆོས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་ལུས་དང་སེམས་མེད་པས། །རང་སྣང་ཆོས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་བདག་དང་གཞན་མེད་པས། །རིག་པའི་ཆོས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མེད་པས། །བསམ་གཏན་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་ཕྱིན་པའི་ཡུལ་མེད་པས། །རང་སྣང་ཡུལ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་ཕྱོགས་དང་རིས་མེད་པས། །གསང་བའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་སྣང་བ་འགག་མེད་པས། །དབྱིངས་ཀྱི་ཆོས་གསུམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་གཅིག་དང་གཉིས་མེད་པས། །ཐིག་ལེའི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་མུན་དང་སྣང་མེད་པས། །མངོན་པར་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་རྫོགས། །ང་ལ་བདག་རྟོག་གཉིས་མེད་པས། །སྟོང་པའི་ཆོས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་དྲི་མ་གཉིས་མེད་པས། །གསལ་བའི་ཆོས་ལྔ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་སྤྲོ་ཞིང་བསྡུ་མེད་པས། །ཡི་གེའི་དོན་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ཞེས་སོ། །དེའང་སྣ་ཚོད་མ་འགགས་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཁ་ལ་ཡོད་སྣང་ཙམ་དུ་རྫོགས་ཚུལ་བསྟན་ན། ཀློང་དྲུག་པ་ལས་ཀྱང༌། སྐྱེ་བ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །འགྲོ་དྲུག་སྣང་བ་རང་ཤར་བ། །ཐ་དད་གཟུགས་རྣམས་འཛིན་པར་ནི། །སྣང་བ་གཟུགས་སུ་སྨིན་པར་རྫོགས། །འགག་པ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །མི་རྟག་རྒྱུར་རུ་རང་ཤར་བས། །རང་བཞིན་མེད་པའི་སྣང་བར་ནི། །དཔེར་ན་རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་རྫོགས། །སྤྲོས་པ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་རང་ཤར་བས། །སྒོ་ལྔའི་སོ་སོའི་སྣང་བར་ནི། །རང་ས་གཟུང་བའི་ཆ་ནས་རྫོགས། །བསྟན་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྒྲ་ཚིག་མིང་རྣམས་རང་ཤར་བས། །ཐ་སྙད་བློ་རྣམས་རང་དག་པར། །བླ་མའི་མན་ངག་གསང་བ་རྫོགས། །མཐོང་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །བྱུང་རྐྱེན་དུ་མ་རང་ཤར་བས། །སྣང་བའི་ཡུལ་ལ་མངོན་པར་སྣང༌། །མ་འདྲེས་རང་གསལ་ཉིད་དུ་རྫོགས། །རྒྱུན་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྣང་བའི་ཕུང་པོ་སོ་སོར་ཤར། །ཟུང་འཇུག་ཆེན་པོར་རང་འབྲེལ་བར། །མི་བརྗེད་གཟུངས་དང་ལྡན་པར་རྫོགས། །ཡུལ་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྣང་བ་རྣམས་ནི་རང་ཤར་བས། །བདག་འཛིན་གཉིས་པོ་རང་དག་པར། །ཡུལ་དྲུག་རྣམས་ནི་སོ་སོར་རྫོགས། །བརྗོད་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་རང་ཤར་བས། །མཉམ་པར་གཞག་དང་རྗེས་སུ་ནི། །མི་གཡོ་བསམ་གཏན་ཉིད་དུ་རྫོགས། །བལྟ་རུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྣང་སྲིད་གཅིག་པར་རང་ཤར་བས། །ཁམས་གསུམ་རང་སར་གྲོལ་བ་ནི། །ཨ་ཏི་རང་གཞག་ཆེན་པོར་རྫོགས། །ཐོབ་ཏུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །རེ་བ་ཉིད་ནི་རང་དག་པས། །རྩོལ་སྒྲུབ་རྣམས་དང་བྲལ་བར་ནི། །སྐུ་གསུམ་རང་ལ་ལོག་པར་རྫོགས། །བགྲང་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །ཐེག་པ་སོ་སོར་རང་ཤར་བས། །འདོད་རྒྱལ་ཡིད་དཔྱོད་མིན་པར་ནི། །སྙིང་པོ་ཡང་གསང་ཆེན་པོར་རྫོགས། །དམིགས་སུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་རང་ཤར་ཏེ། །མིང་དང་ཁ་དོག་སོ་སོར་ནི། །གཟུགས་སུ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རྫོགས། །དཔག་ཏུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལས། །སྣང་བའི་ཡུལ་ལ་བདེན་ཤར་ཏེ། །གཏད་པའི་ས་ཉིད་རང་ཤར་དུ། །དམིགས་པའི་རྟེན་དང་བཅས་ཏེ་རྫོགས། །བསྒྲག་ཏུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །ངོ་མཚར་ཚིག་ཀུན་རང་ཤར་བས། །བརྗོད་བྱ་ཀུན་གྱི་གཞི་མར་ནི། །སྟོན་པའི་ཚིག་དང་བཅས་པར་རྫོགས། །གཞག་ཏུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྣང་བ་རང་གཞག་གཞིར་ཤར་བས། །ཅོག་གཞག་ཆེན་པོའི་ལྟ་བར་ནི། །བཙལ་བ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་རྫོགས། །བསྒྱུར་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །ཉོན་མོངས་རྣམས་ནི་རང་ཤར་བས། །དུག་ལས་སྨན་དུ་བསྒྱུར་བ་བཞིན། །སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཉིད་དུ་རྫོགས། །དག་ཏུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྒོ་ལྔའི་ཡུལ་རྣམས་རང་དག་པར། །མ་རྙོག་ཆུ་ནི་རང་དྭངས་བཞིན། །སྣང་བ་རྣམས་ནི་རང་སར་རྫོགས། །གྲོལ་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །འདི་ལྟར་སྣང་བའི་ཡུལ་འདི་དག །སྦྲུལ་གྱི་མདུད་པ་རང་གྲོལ་བཞིན། །རང་གི་འདུག་སར་གྲོལ་ཏེ་རྫོགས། །གཞལ་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །རང་སྣང་དག་པའི་ཚད་རྣམས་རྫོགས། །བྲེ་སྲང་ཚད་ལ་ཕབ་པ་བཞིན། །ཉམས་མྱོང་གོ་ནས་གོང་དུ་རྫོགས། །ཞེས་སོ། །དེའང་རིག་པ་ལ་མེད་མེད་པོ་སྟོང་ཆ་ལྟ་བུ་གཅིག་མ་ཡིན་པར། ཆོས་ཉིད་དང་ཆོས་ཅན་བདེན་པ་གཉིས་དང་དག་པ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོར་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྒྱུ་འཕྲུལ་གསང་སྙིང་ལས། རྒྱུ་གཅིག་པ་དང་ཡིག་བྲུའི་ཚུལ། །བྱིན་གྱིས་བརླབས་དང་མངོན་སུམ་པ། །རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་རྣམ་བཞི་ཡིས། །ཐམས་ཅད་མངོན་རྫོགས་རྒྱལ་པོ་ཆེ། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །ངོ་བོ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་ལ་རྣམ་པ་ཅིར་ཡང་འཆར་བས་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་ངང་ལས་འགག་མེད་འཆར་བར་བསྟན་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་སྣང་དང་མི་སྣང་ལ། །འཁོར་འདས་ཕྱི་ནང་ཆོས་སུ་མེད་ན་ཡང༌། །དེ་ཡི་རྩལ་ལས་གཡོས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས། །སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་སྣ་ཚོགས་རོལ་པར་ཤར། །ཤེལ་གོང་གཅིག་ཉིད་ཟང་ཐལ་དྲི་མ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ལས་གཞན་དུ་མེད་ཀྱང༌། རྐྱེན་ཉི་ཞུར་དང་འཕྲད་པ་ལས་འོད་ལྔ་ལྷུག་པར་འཆར་བ་ལྟར། རིག་པའི་ངོ་བོ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པས་སྟོང་གསལ་ཆོས་སྐུ་དག་པར་གནས་ཀྱང༌། །རྟོགས་མ་རྟོགས་ཀྱི་རྐྱེན་ལས་འཁོར་འདས་ཀྱི་རྩལ་ལས་སྣང་སྲིད་ཀྱི་རོལ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་ཤར་ཏེ། སེམས་ཉིད་ཇི་བཞིན་རྣམ་དག་ཆེན་པོ་རྣམ་མེད་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ལ། སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཀུན་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་རྫོགས་པ་ནི། རྣམ་ཀུན་མཆོག་ལྡན་གྱི་སྟོང་ཆེན་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདིའི་ཡུལ་དྲུག་སྣང་ལ་བདག་གིར་བྱེད་པའི་སེམས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དང་བག་ཆགས་དང་སྣོད་བཅུད་བྱས་ཏེ། རང་ངོར་རྫོགས་པ་ནི། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀྱེ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། སེམས་ནི་ཇི་བཞིན་པ་ཡི་ངོ་བོ་སྟེ། །ཇི་བཞིན་གཉིས་མེད་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ལ། །རྣམ་པ་ཀུན་ལྡན་རྣམ་པ་ཡོངས་ཀྱིས་མེད། །སྤྲོས་བྲལ་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཡེ་གནས་ལ། །དམིགས་པའི་ཡུལ་འདས་གཅིག་ཅེས་བགྲང་དུ་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་བགྲང་ཞིང་མཚོན་མེད་ན། །སེམས་ཀྱི་བྱས་པའི་ཆོས་ལ་རྣམ་གྲངས་བྱུང༌། །སེམས་ཀྱིས་བྱས་པ་གང་དང་གང་ཞེ་ན། །སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་རྣམས། །སེམས་ཀྱི་ངར་བཞིན་ངོ་བོ་དེ་ལས་བྱས། །བྱས་ནས་མངོན་དུ་ཕྱུང་སྟེ་བསྟན་པ་ནི། །ཆེན་པོ་ལྔ་དང་རིགས་དྲུག་སྣང་བ་དང༌། །དེ་ཡི་དོན་མཛད་གཟུགས་སྐུ་རྣམ་གཉིས་ནི། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དག་ནི་ཕྱུང་ནས་བགྲང༌། །ཞེས་སོ། །རིག་པའི་རང་ངོ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པས་སྣང་སྟོང་ལས་འདས་ཏེ་མཚོན་བརྗོད་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་གནད་ལས། དེའི་ངང་དུ་ཤར་བརྫུན་སྣང་ཡོད་མ་མྱོང་དུ་བསྟན་པ་ནི། ཤར་ཙམ་ཉིད་ནས་རང་བཞིན་སྟོང་པའི་གཟུགས། །སྐྱེ་བ་མེད་ལས་སྐྱེ་བར་སྣང་བ་སྟེ། །སྣང་དུས་ཉིད་ནས་སྐྱེས་པ་འགའ་ཡང་མེད། །འགག་པ་མེད་ལས་འགག་པ་སྣང་ན་ཡང༌། །འགག་པ་མེད་དེ་སྒྱུ་མ་སྟོང་པའི་གཟུགས། །གནས་པ་ཉིད་ནས་གནས་པའི་ཆོས་མེད་དེ། །གནས་མཁན་གཞི་མེད་འགྲོ་འོང་མེད་པའི་ངང༌། །ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ལྟར་མ་གྲུབ་པས། །རང་བཞིན་མེད་ཅེས་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད། །སྣང་བའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མེད་དེ་སྒྱུ་མ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིག་པས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བར་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། གནས་པར་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་གནས་པ་མེད་པ་དང༌། འགག་པར་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་འགག་པ་མེད་པ་དང༌། འགྲོ་འོང་དུ་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་འགྲོ་འོང་མེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོངས་པ་འདུས་པའི་མདོ་ལུང་ལས། ཨེ་མའོ་ངོ་མཚར་རྨད་ཀྱི་ཆོས། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གསང༌། །སྐྱེ་བ་མེད་ལས་ཐམས་ཅད་སྐྱེས། །སྐྱེས་པ་ཉིད་ནས་སྐྱེ་བ་མེད། །ཨེ་མའོ་ངོ་མཚར་རྨད་ཀྱི་ཆོས། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གསང༌། །གནས་པ་མེད་ལས་ཐམས་ཅད་གནས། །གནས་པ་ཉིད་ནས་གནས་པ་མེད། །ཨེ་མའོ་ངོ་མཚར་རྨད་ཀྱི་ཆོས། །རྫོགས་པའི་སང་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གསང༌། །འགྲོ་འོང་མེད་ལས་འགྲོ་དང་འོང༌། །འགྲོ་འོང་ཉིད་ནས་འགྲོ་འོང་མེད། །ཅེས་པ་དང༌། རང་ཤར་ལས། སྐད་ཅིག་ངང་ལས་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་འབྱུང༌། །ཨེ་མའོ་རིན་ཆེན་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ཀུན་ལ་ཡོད་དེ་ཀུན་གྱིས་མཐོང་བ་མེད། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་བདུད་རྩིའི་ཐིག་པ་འདི། །བཙལ་བྱ་རྩོལ་བྱེད་མེད་པར་རང་བྱུང་རང་ལས་ཤར། །སངས་རྒྱས་དགོངས་པ་རང་བྱུང་སྐྱེ་བ་མེད། །གནས་དང་འོང་བ་མེད་པའི་རང་བྱུང་ཆེན་པོ་ཡིན། །འཛིན་ཆགས་མེད་པའི་རང་གྲོལ་ཆེན་པོ་ནི། །སེམས་མེད་རིག་པའི་ངང་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་སོ། །ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་དོན་བསྡུ་བ་ནི། སྣང་བ་དེ་ཡང་རྩལ་ལས་རང་ཤར་བས། །རྟེན་འབྲེལ་ཉིད་ཅེས་རང་བཞིན་བརྡ་ཙམ་བརྗོད། །རྩལ་ལས་ཤར་བར་སྣང་བའི་རང་དུས་ནས། །ཤར་དང་མ་ཤར་ཕྱོགས་དང་རིས་མེད་པས། །རྩལ་ཡང་བརྡ་ཙམ་ངོ་བོ་འགའ་མེད་པས། །ཐམས་ཅད་རྟག་ཏུ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པའི་ངང༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་གཡོས་པ་རྡུལ་ཙམ་མེད། །རིག་པའི་རྩལ་ལས་འཁོར་འདས་སུ་ཤར་བ་དེ་ཡང་ཐ་སྙན་ཙམ་ལས། ངོ་བོ་ལ་འཁོར་འདས་སུ་ཤར་བ་དང་ཤར་མཁན་ཐ་དད་པར་གྲུབ་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པས། ཆོས་ཉིད་མཉམ་པའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པ་ནི། རྒྱ་མཚོ་དངས་པའི་ནང་ན་གཟའ་སྐར་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ཤར་བར་སྣང་ཡང༌། དོན་ལ་ཤར་བ་མེད་དེ་ཤར་ས་རྒྱ་མཚོའི་དབྱིངས་ཉིད་ཆུ་དངས་པ་ཙམ་དང༌། ཤར་མཁན་བཟའ་སྐར་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ལས་གཡོས་པ་མེད་པ་དང༌། ཚོགས་པ་ལྷན་ཅིག་པའི་ཆོས་སུ་མེད་པས་སྣང་ལ་སྟོང་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཙམ་སྟེ། དོན་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་འགག་པ་མེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འོང་བ་མེད་པ་དང༌། འགྲོ་བ་མེད་པ་དང༌། ཆད་པ་མེད་པ་དང༌། རྟག་པ་མེད་པ་དང༌། དོན་ཐ་དད་པ་དང༌། དོན་གཅིག་ཏུ་མ་གྲུབ་ལ་སྣང་བ། རྟེན་འབྲེལ་སྒྱུ་མ་ཙམ་དུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རྩ་བ་ཤེས་རབ་ལས། གང་གི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང༌། །འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ། །ཆད་པ་མེད་པ་རྟག་མེད་པ། །འོང་བ་མེད་པ་འགྲོ་མེད་པ། །ཐ་དད་དོན་མིན་དོན་གཅིག་མིན། །སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞིར་བསྟན་པ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྨྲ་རྣམས་ཀྱིས། །དམ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཐལ་འགྱུར་ལས། ཆོས་ཀུན་གཞི་མེད་རྩ་བ་མེད། །སྲིད་བྲལ་འདོད་པ་མེད་པའི་སེམས། །རང་བཞིན་མ་བཅོས་བརྗོད་ལས་འདས། །བྱ་བྱེད་འཁྲུལ་པའི་རྟོག་པ་ཟད། །ཆོས་མེད་སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་མེད། །ང་མེད་བདག་མེད་གཟུང་འཛིན་མེད། །ཅེས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་མཚོན་དཔེ་བསྟན་པ་སྟེ། །ལེའུ་གསུམ་པའི་འགྲེལ་པའོ།།