Commentary

{{#vardefine:ComChpt|10}}།།དེ་ལྟར་གནས་ལུགས་རིག་པར་ལ་བཟླས་པ་དེ་ཉིད་རང་བཞིན་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་གྱི་ཉམས་སུ་བླང་བར་བསྟན་པ་ལས། ངོ་བོ་སྤྱིར་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི། རང་བཞིན་གདོད་ནས་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས། །བཏང་གཞག་འགྲོ་འོང་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ། །བཙལ་བས་མི་འགྲུབ་ཆོས་ཉིད་ནམ་མཁའི་ཀློང༌། །རང་བཞིན་བཞག་པས་འོད་གསལ་ཉི་ཟླ་འཆར། །དེ་ལ་རིག་པ་ཟང་ཀ་རྗེན་པ་ཉིད་བཏང་གཞག་མེད་པར་རང་བབས་སུ་བཞག་པས་འོད་གསལ་རང་ཆས་སུ་གནས་པ་ནི་འདིའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་ཏེ། སྐབས་འདིར་འབྲེལ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ། ཉམས་སུ་བླང་བར་གདམས་པ། བསམ་གཏན་དང༌། བསྒོམ་པའི་ཁྱད་པར། ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་བླང་བ་དངོས་དང་གསུམ་ལས། ཉམས་སུ་བླང་དགོས་ཏེ་འཁོར་འདས་ཀྱི་སོ་མཚམས་ད་རེས་འབྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའང་བརྩོན་པས་ཉམས་སུ་བླངས་ན་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་ལ། མ་བླངས་ན་ངོ་སྤྲོད་རེ་ཐོབ་པ་དང༌། དལ་ཁོམ་རེས་འགའ་ཆོས་ལ་བརྩིས་པས་དགོས་པའི་དུས་སུ་མི་ཕན་པ་དང༌། མ་བསྒོམས་ན་གཏན་དུ་འཁོར་བར་འཁྱམས་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། མ་བསྒོམས་པ་ཡི་སྐྱོན་ཉིད་ནི། །འཁོར་བའི་མཚན་ཉིད་མངོན་སྣང་བས། །བདག་དང་གཞན་ཏེ་ཡུལ་ཤེས་དང༌། །ཚིག་དང་བཅས་ཏེ་ལྟ་བ་དང༌། །དམིགས་དང་བཅས་པའི་ཡུལ་དག་དང༌། །ཉོན་མོངས་བདག་ཏུ་འཆིང་བར་འགྱུར། །སངས་རྒྱས་ལམ་ཡང་སྟོར་བ་དང༌། །འབྲས་བུའི་རང་བཞིན་མ་ཤེས་དང༌། །ཆོས་ཀུན་མཉམ་པའི་གཞི་མེད་དང༌། །རང་རིག་ཁམས་གསུམ་བཅིངས་པ་དང༌། །རྟོག་དང་བཅས་པས་ལྟུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང༌། ཐུན་མོང་གི་ཐེག་པ་ལས་ཀྱང་འབྱུང་སྟེ། ཕལ་པོ་ཆེ་ལས། ཇི་ལྟར་འོན་པ་རོལ་མོ་མཁན། །གཞན་དག་དེ་ཡིས་དགའ་བྱེད་ཀྱང༌། །རང་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མི་ཐོས་ལྟར། །མ་བསྒོམས་ཆོས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ། །ཇི་ལྟར་མཉེན་པ་མཁས་པ་ཞིག །སྐྱེ་བོ་མང་པོ་སྒྲོལ་བྱེད་ཀྱང༌། །རང་ཉིད་དེ་ན་འཆི་བ་ལྟར། །མ་བསྒོམས་ཆོས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ། །ཇི་ལྟར་སྐོམ་པས་གདུངས་པ་དག །ཆུ་ནི་མཐོང་དང་ཐོས་པ་ཡིས། །སྐོམ་པའི་གདུང་བ་མི་སེལ་ལྟར། །མ་བསྒོམས་ཆོས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ། །ཞེས་པ་དང༌། མཛོད་ལས། བྲལ་བའི་དོན་བསྒོམ་གཙོ་བོའི་ཕྱིར། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །བསམ་གཏན་དང་བསྒོམ་པའི་ཁྱད་པར་ལ། ཐུན་མོང་གི་ཐེག་པ་སྤྱི་དང༌། འདིའི་ཡང་སྐལ་དམན་འཁྲིད་པའི་ཐབས་སུ་དམིགས་པའི་རིམ་པ་དུ་མ་གསུངས་ཏེ། བསྡུ་ན་དམིགས་པ་རྟེན་ཅན་དང༌། རྟེན་མེད་གཉིས་སུ་སྒོམ་ཐམས་ཅད་དུ་འདུ་བ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ཅན་ནི་ཕྱི་སྣང་བའི་ཡུལ་གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་ལ་སོགས་པ་གང་རུང་ལ་སེམས་མ་ཡེངས་པར་འཛིན་པ་སྟེ། ལྷའི་སྐུ་དང༌། ཕྱག་མཚན་དང༌། ཤིང་བུ་རྡེའུ་ལ་སོགས་པ་ལ་སེམས་འཛིན་པའོ། །རྟེན་མེད་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་ཏེ། སྣང་བཅས་རྩ་རླུང་གི་ཐིག་ལེའི་དམིགས་པ་སོ་སོ་བ་ལ་སེམས་བཟུང་ནས་མི་རྟོག་པ་འདོད་པ་སྟེ། ཡི་གེ་དང༌། འོད་ཀྱི་གོང་བུ་དང༌། རྩའི་འཁོར་ལོ་དང༌། གཏུམ་མོའི་མི་དམིགས་ལ་སོགས་པ་སྟེ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རིམ་པ་ལ་སེམས་འཛིན་པའོ། །སྣང་མེད་ནི་ལུས་སྐྱིལ་ཀྲུང་ལ་སོགས་པ་བཅས་ཏེ། སེམས་གང་ཡང་མི་རྟོག་པའི་ངང་ལ་ཧ་རེ་མ་ཡེངས་པར་གཏོད་པའོ། །འདི་ཡང་སྟོང་སངས་ཀྱི་ངང་མི་རྟོག་པའི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྤྱིར་དམིགས་པ་ལ་རྟོག་བཅས་རྟོག་མེད་གཉིས་སུ་འདུས་པར་བཤད་པ་དེར་དེ་འདུས་པའོ། །མདོར་བསྡུ་ན་གཏད་སོ་གཅིག་གི་ངང་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་བསྒོམ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ངོ་བོ་སེམས་གནས། དགོས་པ་དེ་ཉིད་བརྟན་པས་འབྲས་བུ་རེ་བ། བྱེད་ལས་གཟུང་འཛིན་འགོག་པར་འདོད་པ་དེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། བསྒོམ་པ་ཞེས་ནི་སེམས་གནས་ལ། །འགྱུ་བ་ཕྱི་ནང་གཅོད་པ་སྟེ། །གཟུང་དང་འཛིན་པ་འགག་པའོ། །ཞེས་པ་དང་ཡང་རྩ་དང་རླུང་དང་ཐིག་ལེ་དང༌། །ལུས་གནད་དམིགས་དང་སྟོང་པ་ནི། །སྒོམ་པ་ཞེས་ནི་འདོད་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དེ་དག་ནི་གཟུང་འཛིན་འགོག་འདོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་དམིགས་ཡུལ་དུ་གཟུང་བ་དང༌། བློ་དེ་འཛིན་པར་སོང་བས། ཆོས་ཟབ་མོའི་ནང་དུ་འཇུག་པའི་ཐབས་ལ། ཟབ་མོ་དངོས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་མ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་ནི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་འདིའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་ཏེ། མེ་ཡིན་ཕན་ཆད་ཚ་བ་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པའམ། ཆུ་ལ་གཤེར་བ་རང་བབས་སུ་ཡོད་པ་ལྟར། རིག་པ་ལ་རང་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ཡོད་པས། རིག་པ་ངོ་འཕྲོད་ཕན་ཆད་རང་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ལ་གནས་པས་བདེ་གསལ་མི་རྟོག་པའི་ཉམས་ཆེད་ཀར་མ་བསྒྲུབས་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱི་འཆར་ཞིང༌། བར་དོ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་བསམ་གཏན་འཆར་བ་དེ་རིག་པ་ལ་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པ་ཤར་བ་ལྟར། འདིར་ཡང་དེ་དང་འདྲ་སྟེ། སེམས་ལམ་དུ་བྱས་ཕན་ཆད་སེམས་གནས་བསྒོམ་པའི་ཉམས་རྩོལ་བ་བྱས་ན་ཡོད་ལ་བཞག་ན་ཞིག་འགྲོ་བ་སྟེ་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རིག་པ་ཡེ་ཤེས་ལམ་དུ་བྱས་ཕན་ཆད་རང་བཞིན་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་ལ་གནས་པས། ཡོན་ཏན་ངང་གིས་སྐྱེས་པ་དེ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་འབྲལ་མི་སྲིད་པར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྒོམ་ཆེན་པས་སེམས་རྟོག་མེད་དུ་ཟིན་པའི་ཆ་དེ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་པས་རིག་པ་རྟོག་མེད་དུ་རྗེན་པར་ངོས་ཟིན་པ་གཉིས་རྟོག་མེད་དུ་འདྲ་ཡང༌། སེམས་རྟོག་མེད་དུ་ལུས་གནད་ལ་སོགས་པ་བཞག་ན་ཞིག་པ་དང༌། རྗེན་པ་ལའང་མ་བུད་པ་ཡིན་ལ། རིག་པ་རྟོག་མེད་ནི་དེ་ལས་ལོག་པས་ཁྱད་པར་ཆེ་བ་དང༌། སེམས་ལམ་བྱེད་ཀྱི་གཉེན་པོའི་རྟོག་པ་བྱང་བས་འཕྲལ་གྱི་རྟོག་པ་རྗེས་མེད་དུ་སོང་བ་འདྲ་བ་དང༌། རིག་པ་མཐོང་བས་རྟོག་པ་རྒྱ་གྲོལ་ལ་སོང་བ་གཉིས། དྲན་བསམ་ཞེན་མེད་ལ་ཡལ་བ་འདྲ་བར་སོང་ཡང༌། གཞན་དེས་རྩ་བ་མ་ཆོད་པས་འཛིན་ཞེན་རང་ཀར་འཆར་ཞིང་སྐྱེ་མེད་ལས་འགག་མེད་འཆར་རོ་སྙམ་དུ་སེམས་ལ། འདིར་འཆར་ས་དང་འཆར་བྱེད་མེད་པར་རྩ་བ་ཆོད་ནས། ཐུགས་རྗེའི་རྩལ་མདངས་མ་འགགས་པར་ཚུར་སྣང་བ་མེ་ལོང་དུ་གཟུགས་བརྙན་སྣང་བ་ལྟར་མངོན་དུ་གྱུར་ཅིང༌། ཁོས་ཕར་འཆར་བ་ཉི་མ་ལས་ཟེར་འཕྲོ་བ་ལྟར་མཐོང་བས་ཁྱད་པར་ཆེའོ། །ཡང་སེམས་རང་གནས་ཀྱི་ངང་ས་ལེ་བ་དེ་དང༌། རིག་པ་རང་གནས་ཀྱི་བབས་ས་ལེ་བ་གཉིས་གསལ་མི་རྟོག་ཙམ་དུ་འདྲ་ཡང༌། སེམས་ཀྱི་ཆ་ལ་གཟུང་འཛིན་གྱི་བརྟོད་ཕུར་ཡོད་པས་གནས་ཆ་ལ་ཞེན་ཆ་ཡོད་ལ། རིག་པ་ལ་ཟང་མ་ཐལ་བར་མཚམས་མེད་པས་ཁྱད་པར་ཆེའོ། །ཡང་རིག་པའི་དངས་ལ་ཡུལ་སྣང་བས་གསལ་ཆ་མ་འགགས་པ་དེ་དང༌། སེམས་ལས་དྲན་བསམ་ཕར་ཡུལ་ཐོག་ཏུ་ཆར་བ་དེ་གཉིས་སྣང་ཡུལ་ཤེས་པར་འདྲ་ཡང༌། རིག་པ་ཡུལ་ཕྱིར་མི་འབྲང་སྟེ། ཡུལ་སྣང་ཚུར་སྣང་ཡང་རིག་པ་ཟང་ཐལ་དུ་སོང་བས་རྟོག་པའི་རྩ་བ་ཆད་ལ། སེམས་ཡུལ་ཐོག་ཏུ་ཕར་འཕྲོ་ལ་རྩ་བ་མ་ཆད་པས་རྟོག་པར་སྐྱེ་བའི་ཁྱད་ཡོད་དེ། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། རྙོག་པ་མེད་པའི་རང་སེམས་དང༌། །རྟོག་པ་མེད་པའི་རང་རིག་གཉིས། །འདྲའོ་འདྲའོ་ནོར་ར་རེ། །མ་བསྒྲིབས་གཉིས་གསལ་སྣང་བ་དང༌། །འགྲོ་བའི་བསམ་རྒྱུན་ཞེན་པ་གཉིས། །འདྲའོ་འདྲའོ་ནོར་ར་རེ། །མ་བཙལ་བཞག་པའི་བསྒོམ་པ་དང༌། །རྩ་རླུང་སེམས་ཀྱི་ངལ་གསོ་གཉིས། །འདྲའོ་འདྲའོ་ནོར་ར་རེ། །དྲན་མེད་རིག་པ་ཡུལ་སྣང་དང༌། །དྲན་བསམ་འགྲོ་དྲུག་འཁྲུལ་པ་གཉིས། །འདྲའོ་འདྲའོ་ནོར་ར་རེ། །ཞེས་སོ། །མདོར་ན་དམིགས་གཏད་སེམས་ཀྱི་བསྒོམ་པ་ནི་གཟུང་འཛིན་གྱི་བརྟོད་ཕུར་ཡིན་ལ། རིག་པ་རང་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ནི་རང་བབས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡིན་པས། འཇིག་རྟེན་འཁོར་བ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཁམས་གོང་མའི་སེམས་སྒྲུབ་པ་དང༌། ཐར་པ་མྱང་འདས་ལ་དངོས་སུ་སྦྱོར་བ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་ལ་རང་སར་གནས་པའི་ཁྱད་ཡོད་དེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། རང་བཞིན་བབས་ལས་བྱུང་བ་ནི། །བསམ་གཏན་དག་ཏུ་བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་པ་དང༌། ཡང༌། མ་བཅོས་རང་གཞག་གནས་ལུགས་ཏེ། །ཇི་ལྟར་དེ་ལས་འགྱུར་མེད་པ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པའོ། །ཞེས་སོ། །འདིར་ཐུན་མོང་གི་བསྒོམ་པ་ལམ་བྱེད་ལས། སྙིང་ཐིག་གི་ལམ་འདི་ཁྱད་པར་ལྔས་འཕགས་ཏེ། རིག་པ་རྗེན་པར་རྟོགས་པས་དབང་པོ་ལ་རྣོ་རྟུལ་མེད་པ་དང༌། ཟང་ཐལ་དུ་རང་གི་དབང་པོས་དངོས་སུ་རྟོགས་པས་རྟོག་དཔྱོད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ལ་རག་མ་ལུས་པ་དང༌། ཚིག་ལས་འདས་པའི་རིག་པ་ཟང་ཐལ་དུ་རྟོགས་པས་བློ་ཚོགས་དང་ཁ་བཤད་ལ་དོན་མི་རེ་བ་དང༌། ཅི་སྣང་ཡང་འཁྲུལ་པ་བཟང་ངན་ཙམ་ལས་སྐུ་གསུམ་ལམ་སྣང་དུ་རྟོགས་པས་སྣང་བ་ལ་ཞེན་འཛིན་གྱི་གདེང་མི་འཆའ་བ་དང༌། རིག་པ་རྗེན་པར་ཟང་ཐལ་བས་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་རིག་པའི་སྒྲིབ་བྱེད་དུ་མཐོང་སྟེ། སེམས་གནས་ངལ་གསོའི་ཞི་ལྷག་ལ་རེ་ལྟོས་མི་འཆའ་བས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཏེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། སྙིང་ཐིག་ངེས་པར་བསྡུས་པ་ཡི། །དབང་པོ་རྣམས་ལ་རྣོ་རྟུལ་མེད། །ཡིད་དཔྱོད་ཚིག་གི་མཐའ་ཟད་པས། །ཤེས་རབ་མ་ཡིན་དབང་པོས་མཐོང༌། །ཚིག་གིས་ཆོས་ཉིད་མི་མཐོང་བས། །ཐུན་མོང་ཐེག་པས་དོན་མི་འགྲུབ། །སྐུ་གསུམ་ལམ་སྣང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །འདི་མཐོང་ཁམས་གསུམ་ལྡོག་པ་མིན། །ཆོས་ཀུན་མཉམ་པར་རོ་གཅིག་པས། །གཞི་ལམ་འབྲས་བུ་ལྟོས་མིན་པའོ། །ཞེས་སོ། ཨ་ལ་ལ་འདིའི་ཐེག་པ་དང་གཞན་ལ་ཁྱད་པར་གནམ་ས་བས་ཆེ་སྟེ། བསྟན་ཡང་མི་རྟོགས། བཤད་ཀྱང་མི་གོ། ད་རུང་ཆོས་ཀྱི་ཁ་འཛིན་ཙམ་ལས། ངོ་སྤྲོད་སྔ་མའི་སྟེང་དུ་འཇོག་པ་རྣམས་ལ། རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་གསང་བ་སྙིང་ཐིག་གི་ལས་འབྲེལ་མེད་པས། ཅི་བྱས་ཀྱང་སངས་རྒྱ་བ་ལ་སྔ་འདྲེས་གཅིག་གིས་ཉེར་མ་སོང༌། ཡི་མུག་ལ་དགོད་འཆོར་བ་མཚར་ཆེའོ། །ད་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ལམ་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཉམས་སུ་བླང་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་ནི། ཡུལ་ཀྱང་མི་དགག་སེམས་ཀྱང་མི་གཟུང་བར། །རང་བཞིན་ལྷུན་མཉམ་ངང་ལས་མི་གཡོ་ན། །ཀུན་བཟང་ཡངས་པ་ཆེན་པོའི་དགོངས་པར་ཕྱིན། །ཞེས་སྤྱིར་བསྟན་ཏེ། ཡི་གེ་མེད་པ་ལས། ཡེ་ནས་མ་བཅོས་རང་བྱུང་ཅོག་གཞག་ཉིད། །སྣང་བས་མ་བསྒྱུར་བློ་ཡིས་མ་བཅོས་པ། །ཆོས་ཉིད་མཁའ་ལ་གནས་ན་དགོངས་པར་བསྟན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ནང་རིག་པ་གསལ་སྟོང་ཟང་ཐལ་དུ་རྗེན་པ་ལ་བུད་པའི་ངོ་བོ་ལས་མ་གཡོས་པར། ཕྱི་སྣང་བའི་ཡུལ་ཚུར་མི་ལེན། ནང་རྟོག་པའི་སེམས་ཕར་མི་སྤྲོ། བར་གཉིས་མེད་ཀྱི་བསྒོམ་པས་རིག་པ་མ་བཅིངས་པར། ཟང་ངེ་ཐལ་ལེ་རང་བབས་སུ་གནས་པ་སྟེ། གཞག་ཐབས་བཞི་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་གྱིས་རིག་པ་སྲང་དུ་འཛུད་པའོ། །གཞག་ཐབས་བཞི་ནི། རི་བོ་ཅོག་གཞག །རྒྱ་མཚོ་ཅོག་གཞག །རིག་པ་ཅོག་གཞག །སྣང་བ་ཅེར་གཞག་གོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་ནི་རང་གནས་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན། ཐོག་བབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན། རྒྱས་འདེབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ། །དེ་ལ་ཅོག་གཞག་བཞི་ནི་ཉམས་སུ་ལེན་དུས་སྐྱེ་ཚུལ་གྱི་རིམ་པ་དང་སྦྱར་ཏེ། དང་པོ་རྒྱ་མཚོ་ཅོག་གཞག་སྔོན་ལ་བསྟན་པ་ནི། མི་སྤྲོ་མི་བསྡུ་རང་དངས་སང་ངེ་བ། །དངས་པའི་རྒྱ་མཚོ་མི་གཡོ་མཉམ་པ་བཞིན། །ཆོས་ཉིད་གཏིང་གསལ་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ངང༌། །འབྱུང་འཇུག་རེ་དོགས་བྲལ་བར་གནས་པ་ཡིན། །རྒྱ་མཚོ་རླུང་གིས་མ་བསྐྱོད་པར་གཟའ་སྐར་ཤར་དུས་གཟའ་སྐར་སྣང་ཡང་ཆུ་ལས་མ་གཡོས་ལ་མ་གོས་པ་ལྟར། རིག་པ་ཟང་ཐལ་དུ་སངས་སེ་བ་ལ་སྣང་ཡུལ་མ་འགགས་པར་ཤར་ཡང་འཛིན་པས་མ་བསླད་པས་རིག་པ་དང་སངས་ཀྱི་ངང་ལ་མ་གཡོས་པར་བཞག་སྟེ། ཡི་གེ་མེད་པ་ལས། རྒྱ་མཚོ་ཅོག་གཞག་དག་གི་དགོངས་པ་ནི། །སྣང་བ་མ་ཡིན་སྣང་བར་བྱེད་པ་མིན། །སྟོང་པ་མ་ཡིན་སྟོང་པར་ཡོད་མ་ཡིན། །གསལ་བ་མ་ཡིན་གསལ་བ་ཆེན་པོའི་ཡུལ། །བྱིང་བ་མ་ཡིན་རྒོད་པ་ངང་གིས་མེད། །མ་གཡོས་མི་གཡོ་གཡོ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། །མ་བསྐྱོད་མི་བསྐྱོད་བསྐྱོད་པ་ཀུན་ལས་འདས། །བྱས་པས་མ་བྱུང་གཞག་ཐབས་ཆེན་པོར་ལྟོས། །སྤྲོ་བསྡུ་མ་བྱེད་ཅོག་གཞག་གཅིག་གི་ངང༌། །གནས་པ་མ་ཡིན་དེ་ལས་འདའ་བ་མེད། །གསང་བའི་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་ལ། །ཡེ་ནས་ལྷུན་འབྱམས་མ་བསྐྱོད་དབྱིངས་སུ་ཞོག །གཏིང་དཔག་དཀའ་བའི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ནས། །ནུབ་པ་མེད་པའི་རྒྱལ་མཚན་རྩེ་མོར་ལྟོས། །སྟོང་པའི་སེམས་མེད་མ་བཅོས་ཆེན་པོའི་སྐུ། །བྱས་པ་མེད་པས་བྱེད་པ་ཀུན་ལས་རྒྱལ། །ཡེ་ནས་མ་བྱུང་མ་བཅོས་ཅོག་གཞག་ཉིད། །སྣང་བས་མ་བསྒྱུར་བློ་ཡིས་མ་བཅོས་པ། །ཆོས་ཉིད་མཁའ་ལ་གནས་ད་དགོངས་པར་བསྟེན། །ཆོས་སྐུའི་ཡེ་ཤེས་བསམ་པ་རབ་སྤངས་པས། །འགྱུ་བྱེད་ན་སྒོམ་པའི་དགོངས་པ་ཡིན། །ཡུལ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱོགས་དག་མི་འཛིན་ན། །རྒྱ་མཚོའི་གཏིང་དུ་གཟའ་སྐར་ཤར་བ་བཞིན། །འཛིན་མེད་གསལ་ཆ་མ་འགགས་པས། །དགོངས་པའི་འདུག་ཚུལ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །འདིར་རྒྱུད་ལ་མི་མཁས་པའི་རྨོངས་པ་རྡོལ་ཐབས་སུ་སྨྲ་བ་ཁ་ཅིག་ཕྱོགས་རེའི་ཆ་སྦྱར་བའི་ཡི་གེ་ལ་ཞེན་ནས། ཅོག་གཞག་བཞི་པོ་འདི་ཐོད་རྒལ་གྱི་གཞག་ཐབས་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་ནི་ཆོས་ལ་འབྲེལ་མ་ཆགས་ཤིང་ཉམས་ལེན་གང་ལའང་སྦྱོར་མི་ཤེས་པའི་རྣམ་འགྱུར་ཏེ། ཡི་གེ་མེད་པའི་པདྨ་ཁ་འབྱེད་དུ་ཚིག་གི་དཀྱུས་དང་སྦྱར་ཏེ་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་སྦྱར་བ་ཡིན་གྱི། སྤྱིར་གང་ལའང་སྦྱར་དུ་ཡོད་དེ། སྣང་བ་རིན་པོ་ཆེའི་པྲ་ཁྲིད་དུ་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱར་ཏེ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁྲེགས་ཆོད་དང༌། ཐོད་རྒལ་གང་ལའང་རྩ་བ་རིག་པ་ཟང་ཐལ་འདི་རྗེན་ལ་འབུད་ཤེས་དགོས་སོ། །དེ་མ་ཤེས་ན་ཅི་ལ་སྦྱར་ཡང་ཕན་མེད། ཁྲེགས་ཆོད་དེ་སྒོམ་ཆེན་པོ་རྨོངས་པ་ཀུན་གྱི་ལམ་དང་འདྲེས་ནས་སེམས་འཛིན་གྱི་ཐབས་སྐོལ་ཚེ་བར་འཆོར་བས་འཁོར་བ་ལས་མི་འདའ་བ་དང༌། ཐོད་རྒལ་དེ་དངོས་པོ་དང་མཚན་མར་ཞེན་པས་གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་གནས་སུ་གོལ་འགྲོ་བ་ཡིན་པས། འདིར་ཟང་ཀ་རྗེན་པའི་ཤེས་པ་ངོ་ཤེས་པ་གལ་ཆེའོ། །འདི་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་མི་ཆོག་པས་གཏན་སྲིད་ཟིན་དགོས་སོ། །དེ་ལ་དེའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པ་གལ་ཆེ་བས། ཐབས་སུ་གཞག་ཐབས་དུ་མ་གསུངས་པ་ལས། དང་པོར་རྒྱ་མཚོ་ཅོག་གཞག་གི་དགོངས་པའི་རང་མལ་འཆའ་དགོས་པས་འདི་འབྱོངས་པ་གཅེས་སོ། །འདི་ལ་གོལ་ས་བཅད་པའི་རིམ་པ་ཡང༌། །ཐལ་འགྱུར་ལས། མ་གོལ་གནས་པའི་སྒོམ་པ་ནི། དབང་པོའི་སྒོ་རྣམས་གསལ་བ་ལ། །ཡིད་ཀྱི་རྟོག་པ་མ་འགྱུས་པ། །ཤེས་པ་ཉིད་ལ་དཔྱོད་པའི་ཡིད། །ཕྱིར་མ་ཤོར་བ་མེད་པ་ཉིད། །རིས་ཅན་གསལ་བ་མ་ཡིན་དང༌། །གུད་བཅད་སྟོང་པར་མ་སོང་དང༌། །བདེ་བ་རྒྱུན་ཆགས་མ་ཡིན་དང༌། །བཏང་སྙོམས་ལྟེངས་པར་མ་སོང་བ་དང༌། །དྲན་རིག་གསལ་བ་ངལ་གསོ་དང༌། །སྦྱངས་པ་ལོག་ཆའི་ལམ་སོང་དང༌། །འཛིན་ཆ་ནང་དུ་འགྱུ་བདེ་དང༌། །ཆ་ལུགས་གསལ་བའི་འཛིན་ཆ་དང༌། །ཁ་དོག་ཡིག་འབྲུ་སྒྱུར་བྱེད་རྣམས། །དེ་རྣམས་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་ན། །མ་གོལ་གནས་པའི་སྒོམ་པའོ། །ཞེས་སོ། །ཆ་ལུགས་གསལ་བའི་འཛིན་ཆ་ནི་ཕྱིའི་སྣང་ཆ་ལ་འདི་དང་འདིའོ་སྙམ་དུ་སྤྱོད་པའོ། །ཁ་དོག་ཡིག་འབྲུར་སྒྱུར་བྱེད་ནི། །ནང་གི་སེམས་གནས་ལ་རྟོག་དཔྱོད་ཀྱི་འཛིན་པའོ། །གཞན་ནི་གོ་སླའོ། །རིག་པ་ཅོག་གཞག་ནི། །ཚིག་གིས་མི་མཚོན་འཇུར་བུའི་སེམས་མེད་པར། །རང་བབས་གྱི་ན་འདའ་བཅོས་བསླད་མེད་པ་ནི། ཀློང་ཐིམ་ཆོས་ཉིད་མཚན་མ་མེད་པ་དེ། །སྒོམ་དང་བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་པས། །བྱིང་རྒོད་རང་ཡན་རང་བྱུང་དགོངས་པར་ཤར། །རིག་པ་ཅོག་གཞག་ལ་ཐོད་རྒལ་དུ་ལུ་གུ་རྒྱུད་རིག་གདངས་ལ་འཇོག་པ་སྟེ། འདིར་རིག་པ་དངོས་ཟང་ཐལ་རྗེན་པའི་སྟེང་དུ་འཇོག་པས་གནད་རབ་ཏུ་ཟབ་སྟེ། ཤེས་པ་དྭངས་པ་རྒྱ་མཚོའི་ངང་ལ་གནས་དུས་ན། རིག་གེ་སང་ངེ་རྗེན་པར་ཡོད་པ་དེ་ངོས་བཟུང་ནས་དེ་ལས་མ་གཡོས་པར་བྱས་པས། བར་མཚམས་དང་ཕྱི་ནང་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་གཅིག་ཏུ་འཆར་ཏེ། ཡི་གེ་མེད་པ་ལས། རིག་པ་ཅོག་གཞག་མན་ངག་ཉིད། །འདི་ནི་གསང་བའི་ཐུག་ས་སྟེ། ཞེས་པ་དང༌། སྣང་བ་ཆིག་ཆོད་དགོངས་པ་ནི། རིག་པ་ཉིད་ཀྱི་གཞག་ཐབས་བཙལ། །གསང་བའི་གསང་བ་ཆེན་པོ་སྟེ། །སྣང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཕ་རོལ་སྒྲོལ། །ཆགས་པས་མ་བཅིང་རང་སྣང་ངོ༌། །ཞེས་སོ། །འདི་ནི་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་ཟང་ཐལ་རྗེན་ལ་བུད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྒྱུད་དེ་ཉིད་ལས། ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་སྤྲོས་མེད་དེ། །བློ་ཡི་བྱེ་བྲག་བརྗོད་ལས་འདས། །ཞེས་སོ། །སྣང་བ་ཅེར་གཞག་ནི། སྤངས་པས་མི་སྤོང་ཀུན་རྟོག་རིག་པའི་རྩལ། །ཆོས་ཉིད་ངང་དུ་དབྱེ་བསལ་རིས་མེད་པས། །བསྒྲུབས་པས་མི་འགྲུབ་ཆོས་ཉིད་དབྱིངས་སུ་ཤར། །འཁོར་བ་མ་སྤངས་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སུ། །ཀློང་ཆེན་རྩལ་གྱི་རྣལ་འབྱོར་དག་པས་མཐོང༌། །རིག་པའི་དྭངས་མེ་ལོང་དང་འདྲ་བའི་ནང་དུ་ཡུལ་སྣང་མ་འགགས་པར་ཤར་དུས། རིག་པ་ལ་ཐུགས་རྗེའི་རྩལ་མ་འགགས་པས་ཡུལ་ས་ལ་རིག་ཅིང་མཇལ་མཇལ་འདྲ་བ་དེ་ངོ་བོ་རྟོག་མེད་དུ་ཡོད་ཀྱང༌། རྣམ་པ་རྟོག་རྟོག་འདྲ་བར་ཤར་དུས། དེ་ལ་ཕར་མི་དགག །ཚུར་མི་སྡུད། བར་དུ་མི་གཞག་པར་ཆ་རང་བབས་སུ་བཏང་བས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་གཞན་དུ་མི་འདའ་སྟེ། རིག་པ་དངས་པ་དེ་སྣང་བ་ཀུན་གྱི་འཆར་གཞི་ཡིན་པས། ཡུལ་ལྔར་འཆར་ན་སངས་རྒྱས་ལྔར་རང་གསལ། འབྱུང་བ་ལྔ་འཆར་ན་ཡུལ་ཆེན་ལྔར་རབ་བབ། དུག་ལྔར་འཆར་ན་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོར་དབྱིངས་སུ་ཤར་བས་ན། ཅི་ཤར་ཡང་རང་གི་ངང་ལས་གཞན་མེད་ལ། རང་ཉིད་ཆོས་སྐུ་ཟང་ཐལ་དུ་གནས་པས་དེ་ལ་མ་བཟུང་ན་གོས་པ་མེད་པར་ཤེས་ཏེ། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་དགོངས་པ་གསལ་འགྲིབ་མེད་པའི་ཆོས་སྐུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཡི་གེ་མེད་པ་ལས། སྣང་བ་ཅེར་གཞག་རིག་པའི་ཐབས་ཆེན་ནི། །སྣང་བ་ཆེན་པོ་ཀུན་གྱི་གཞི་མ་ཡིན། །འབྱུང་བ་ལྔ་ཡི་སངས་རྒྱས་ལམ་ལྟར་སྣང༌། །ཆེན་པོ་ལྔ་ཉིད་མ་ཡི་སྣང་བར་གསལ། །མ་ཡེངས་ངང་ལ་འཛིན་མེད་ཆེན་པར་ཞོག །གསང་སྔགས་ཆེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ལྔ། །ཆེན་པོ་ལྔ་ཡིས་མ་བསྐྱོད་དབྱིངས་སུ་ཞོག །རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་རིག་པ་ཅེར་གཞག་ནི། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སྟོན། །ཡེ་ཤེས་དག་པའི་སྣང་བ་ཅེར་སྣང་བས། །གསང་བའི་གཞག་ཐབས་ཅེར་གཞག་ཐབས་ཀྱི་ངང༌། །སྐུ་ཡི་སྣང་བ་འབྱུང་སྔ་མ་སྤངས་ལ། །སྤངས་པ་མ་ཡིན་རང་གི་དོན་ལ་ཞོག །ཅེས་སོ། །ཐབས་འདི་ནི་རྐྱེན་གྱིས་རིག་པ་མི་བསྒྲིབ་པར་བྱ་བ་སྟེ། རྐྱེན་སྣང་རིག་པའི་གསལ་འདེབས་སུ་འཆར་བའི་མན་ངག །ལས་དང་པོ་པ་དང༌། བར་པ་དང༌། ཅུང་ཟད་བརྟན་པ་ཐོབ་པ་གསུམ་ཆར་ལ་གཅེས་ཏེ། གཅིག་ལ་རྐྱེན་གྱིས་གནོད་པ་དེ་ལམ་དུ་བསྒྱུར་བ་དང༌། གཅིག་ལ་ལམ་གྱི་རྩལ་སྦྱོང་དང་མེ་ལོང་དུ་འཆར་བ་དང༌། གཅིག་ལ་ལྟེངས་པ་མེད་པར་བོགས་འབྱིན་པའི་ཐབས་སུ་རང་ཤར་བ་ཡིན་ནོ། །དེའང་དབང་པོ་ལྔའི་སྣང་ཡུལ་སྣང་ངམ། ཡིད་ལ་དགག་སྒྲུབ་དང༌། ཞེན་འཛིན་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དྲག་པོ་ནམ་སྐྱེ་དུས་རིག་པ་ལྷོངས་པ་ཡིན་པས། གསལ་དྭངས་ཕྱེད་ལ་ངོ་བོ་ཟང་ཐལ་རྗེན་ལ་བུད་པ་དེ་གསལ་ཏེ། ཚུལ་འདི་ཉིད་རྒྱས་པར་རིན་པོ་ཆེ་སྤུངས་པ་ལས། ཆོས་ཅན་མཚན་མར་སྣང་དུས་སུ། །ང་ཡི་ཡོན་ཏན་རང་སྣང་བས། །འདི་ལ་བླང་དང་དོར་མི་བྱ། །འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བའི་ཚེ། །ང་ཡི་བདེ་བ་རང་ཤར་ཡིན། །དེ་དུས་བདེ་སྡུག་དབྱེར་མེད་ན། །ང་ཡི་ཡོན་ཏན་འདི་ལ་རྫོགས། །དམྱལ་བ་བྱོལ་སོང་ཡི་དྭགས་ཀྱི། །གཟུགས་སུ་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་ཚེ། །ང་ཡི་སྐུ་ལ་འདིས་རོལ་ཡིན། །འདི་ལ་ཡ་ང་མེད་པའི་མི། །ང་ཡི་སྐུ་ལ་འདི་ཡིས་རེག །གཏི་མུག་ཞེ་སྡང་འདོད་ཆགས་ཀྱི། །ཞེན་པ་དྲག་པོ་ནམ་སྐྱེས་ན། །ང་ཡི་རིག་པ་རྟོག་མེད་ཡིན། །འདི་ཉིད་རང་གིས་རང་གྲོལ་བ། །ང་ཡི་མིག་ལ་འདི་ཡིས་མཐོང༌། །ཡིད་ཀྱི་དྲན་པ་ཕྱིར་སྣང་ཚེ། །ང་ཡི་ཤེས་རབ་རང་དག་ཡིན། །འདི་ལ་རྗེས་སུ་དཔྱོད་མེད་ན། །ང་ཡི་སྒྲ་རྣམས་འདི་ཡིས་ཐོས། །བསམ་པའི་རྟོག་ཚོགས་འདུས་པའི་ཚེ། །ང་ཡི་ཏིང་འཛིན་མི་རྟོག་བཟང༌། །འདི་ལ་ཞེན་པའི་བློ་མེད་ན། །ང་ཡི་དྲི་རྣམས་འདི་ཡིས་ཚོར། །རགས་པའི་གཟུགས་ལ་བློ་ཞུགས་ཚེ། །ང་ཡི་རང་སྣང་ཉམས་སུ་མྱོང་ཤར་བ་ཡིན། །འདི་ལ་གཅིག་དང་གཉིས་ཟད་ན། །འདི་ནི་ང་ཡི་རོ་ལ་མྱོང༌། །འདི་ལྟར་སྣང་ཚད་ཐོས་ཚད་ཀུན། །ཀུན་བཟང་ང་ཡི་རོལ་པར་ཤར། །རོལ་པའི་འཆར་བྱེད་མ་འགགས་པས། །ང་ཡི་ཡོན་ཏན་ཉིད་དུ་བྱུང༌། །ཡོན་ཏན་སྣང་བྱེད་འདི་ཙམ་པས། །ཟད་པར་མི་འགྱུར་ཟད་པ་མེད། །དེ་ཕྱིར་སྐུ་གསུམ་ཕྱག་རྒྱའི་ཞིང༌། །ཞེས་སོ། །འདིར་སྣང་ཤེས་གཉིས་མེད་དུ་རོ་གཅིག་པས་ཉམས་སུ་བླངས་ཏེ། དེའང་ཐུན་མོང་བའི་ཚུལ་དང་མ་འདྲེས་པ་གཅེས་ཏེ། གང་ཤར་བ་དེ་ལ་བལྟས་ན་རྟོག་པའི་ཉིང་འཁྲུལ། ངང་ལས་གློད་ན་རང་ངོ་མ་ཤེས་པའི་མུན་བསྒོམ། ཆེར་ཆེར་ཉམ་ཤོར་བར་བཅད་ནས་བར་སངས་ཀྱི་དྭངས་བཙལ་ན་བླང་དོར་རིས་ཆད་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ། དེ་དག་ལ་རང་ཤར་གྱི་གནད་མེད་པ་ནི་ཕྱིང་བ་འདྲ་སར་ཁྱིའི་རྟོག་ཆེན་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་སྙིང་ཐིག་གསང་བའི་རང་གནད་ངེས་པ་ནི། སྣང་ངམ་ཤར་རམ་གང་གི་དུས་ནའང་རྗེན་པའི་རིག་པ་ཟང་ཀ་དེ་ངོས་གཟུང་བས། གཞན་གང་ལའང་ལྟོས་མི་དགོས་ཏེ། དེའི་དུས་སུ་དུས་གསུམ་ཀྱི་འབྲེལ་ཐག་ཆད་པའི་རིག་པ་རྗེན་པ་ཟང་ངེ་བ་དེ་ཆོས་སྐུ་རང་བབས་ཀྱི་དགོངས་པར་རང་ཤར་བས་འོད་གསལ་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་སྟེ། འདི་ལ་གང་ཤར་ཡང་འདས་པ་ལ་ཡར་མི་རྟོག །མ་འོངས་པ་ལ་མར་མི་བསམ། ད་ལྟ་བ་ལ་བར་དུ་མི་དཔྱོད་པར་རིག་པ་ཟང་མ་རྗེན་ནེ་ངོས་འཛིན་པའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པར་བྱ་སྟེ། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། སྐྱེས་བུ་གང་གིས་འདས་པའི་རྗེས་མ་བཟུང༌། མ་འོངས་པའི་སྔོན་མ་བླངས། ད་ལྟའི་ཤེས་པ་རང་སོ་ལ་བཞག་ན། ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཕྱི་མེད་པར་གཅིག་ཏུ་འདྲིས་ནས། གཅིག་འདུས་ངོ་བོ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རིག་པའི་རྣལ་འབྱོར་རོ། །དྲན་པ་རང་ཟད་ཀྱི་ཐབས་ཀྱིས་འཁོར་འདས་གཉིས་མེད་དུ་བསྲེ་བ་སྟེ། འདས་པའི་དྲན་པ་རྣམས་བར་མཚམས་བཅད་པ་དང༌། མ་འོངས་པའི་དྲན་པ་རྣམས་མགོ་མནན་པ་དང༌། ད་ལྟར་གྱི་དྲན་པ་ཉིད་རང་ཡལ་དུ་བཏང་བ་ནི། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རིག་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདས་པའི་སེམས་ལ་ཕུག་མི་གཏད། །མ་འོངས་པའི་སེམས་ལ་རྒྱབ་མི་གཏད། ད་ལྟར་གྱི་སེམས་ལ་བློ་མི་གཏད་པ་ནི་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིན་ནོ། །འདས་པའི་མ་རིག་པ་ལ་གཟེག་མ་བསྐུར། མ་འོངས་པའི་མ་རིག་པ་ལ་ཡབ་མ་བོར། ད་ལྟར་གྱི་མ་རིག་པ་པང་དུ་མ་བླངས་ན་དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རིག་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིན་ནོ། །འདས་པའི་ཞེ་སྡང་ལ་ཞེ་མ་ཆགས། མ་འོངས་པའི་ཞེ་སྡང་ལ་ལྕགས་ཀྱུས་མ་བཟུང༌། ད་ལྟར་གྱི་ཞེ་སྡང་ལ་ངར་མ་བླུད་ན། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདས་པའི་གཏི་མུག་གི་སྤྲིན་མ་བསྡུས། མ་འོངས་པའི་གཏི་མུག་གིས་མ་བཅད། ད་ལྟར་གྱི་གཏི་མུག་གི་ཆར་མ་ཕབ་ན། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་ལན་མ་གདབ། མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་ཁུ་མ་གདབ། ད་ལྟར་གྱི་སངས་རྒྱས་ལ་ཐོག་མ་གཏོད་པ་ནི། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདས་པའི་འདོད་ཆགས་རྣམས་སུན་མ་ཕྱུང༌། མ་འོངས་པའི་འདོད་ཆགས་རྣམས་ཞེ་མ་བཅད། ད་ལྟར་གྱི་འདོད་ཆགས་རྣམས་ཡུལ་མ་ཕྱུང་བ་ནི། དུས་གསུམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིན་ནོ། །འདས་པའི་ཕྲག་དོག་ལ་དམ་དུ་མ་བཟུང༌། མ་འོངས་པའི་ཕྲག་དོག་ལ་སེམས་ལ་བསྡུས། ད་ལྟར་གྱི་ཕྲག་དོག་ལ་སེམས་མ་བཅུག་པ་ནི། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་སྟེ། འཁོར་འདས་གཉིས་མེད་དུ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་སོ། །སངས་རྒྱས་ནི་རིག་པ་སྟེ་དུས་གསུམ་འབྲེལ་ཐག་ཆད་པ་ལ་བཅས་བཅོས་མེད་པའོ། །དེའང་ཤེས་པ་ཤར་ལ་རང་རྩལ་གྱི་ཡོན་ཏན་བཤད་པ་དང༌། རྟོག་དཔྱོད་མེད་པར་འཇོག་པ་གཉིས་འགལ་ལམ་སྙམ་ན་ཤིན་ཏུ་འབྲེལ་ཏེ། ཉོན་མོངས་ལྟ་བུར་སལ་གྱིས་ཤར་དུས་ཤར་དུ་བཅུག་པའི་ངང་ན་རིག་པ་རྗེན་ལ་འབུད་པ་དེ་ངོས་བཟུང་ལ། བཅས་བཅོས་མེད་པར་དུས་གསུམ་འབྲེལ་ཐག་བཅད་ནས་མ་གཡོས་པར་བཞག་པས། དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་ལས་མི་གཡོས་བའི་བསམ་གཏན་རང་བབས་སུ་འཆར་བ་ཡིན་ནོ། །རི་བོ་ཅོག་གཞག་ནི། ཡེ་ནས་སྣང་སེམས་རང་བབས་ཆོས་ཉིད་ངང༌། །ཏིང་འཛིན་མི་གཡོ་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་ཤར་བས། །རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོ་ཀུན་བཟང་ཐུགས་ཀྱི་མཆོག །ཡངས་པའི་ཆོས་མཆོག་ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ། །དབྱེ་བསལ་མེད་པར་ཐམས་ཅད་བསྒོམ་པའི་མཆོག །ཡེ་འབྱམས་རྨད་བྱུང་རྒྱལ་པོར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། གཞག་ཐབས་གསུམ་རྫོགས་པ་ལས། རི་བོ་ཅོག་གཞག་ངང་གིས་འབྱུང་སྟེ། རི་རྒྱལ་ལ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་ལྟར། དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་ལས་མི་གཡོ་བའི་གདེང་རྙེད་པའོ། །དེ་ཡང་ཡེ་ནས་རིག་པའི་ངོ་བོ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་དེ་རྣལ་འབྱོར་པས་རྟོགས་ནས་ངང་ལ་གནས་པས། རྐྱེན་སྣང་གང་གིས་ཀྱང་མི་གཡོ་སྟེ། རྐྱེན་སྣང་དེ་ཉིད་དགོངས་པ་དེར་ཤར་བས་རིག་པའི་གསལ་འདེབས་བྱས་པ་ནི་མེ་ལ་ཤིང་བསྣན་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡི་གེ་མེད་པ་ལས། རི་བོ་ཅོག་གཞག་ལྟ་བ་གསང་བ་ཉིད། །ཐེ་ཚོམ་མ་ཡིན་འགྱུ་བ་ངང་གིས་མེད། །ཅེས་སོ། །དེ་ལྟར་གཞག་ཐབས་བཞིའི་ཡན་ལག་ཏུ་ཏིང་འཛིན་གསུམ་ལས། རྒྱས་འདེབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། ཡེ་ནས་སྤྱི་བླུགས་འོད་གསལ་ཆུ་བོའི་རྒྱུན །བཏང་གཞག་མེད་པའི་ངང་འདིར་ལྷུན་གྲུབ་པས། །འཁོར་འདས་རང་བཞིན་ཆོས་དབྱིངས་དགོངས་པའི་མཆོག །མི་གཡོ་བརྗོད་འདས་མཁའ་མཉམ་ཀློང་ཆེན་ཉིད། །འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་ཡེ་ནས་བབས་ཀྱིས་གྲུབ། །འཁོར་འདས་ཀུན་ལ་རིག་པས་ཁྱབ་པ་ལ། རིག་པ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་བསམ་གཏན་གྱིས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ན་དགོངས་པ་འདི་ནི་འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཡོད་ཀྱང་མ་རྟོགས་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། རྣམ་པར་མི་རྟོག་སྙིང་པོ་ནི། །ཡོངས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་སྦས་པ་མེད། །མི་ལེན་བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་རྣམས་ལ། །རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་རང་བཞིན་གནས། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེའི་བསྒོམ་ཚུལ་ནི་ལུས་སྐྱིལ་ཀྲུང་བཅས། མིག་བར་སྣང་གཏད། ཤེས་པ་སྤྲོ་བསྡུ་མེད་པས་ས་ལེ་ཧྲིག་གེ་རང་རིག་ཟང་ཀའི་ངོ་བོ་ལ་བཞག་པས། ཕྱི་སྣང་བ་དང་ནང་འགྱུ་བ་ཐམས་ཅད་རང་རྒྱས་ཐེབས་ནས། ཡུལ་སེམས་གཉིས་ཀྱི་དབང་དུ་རིག་པ་མི་འབྲང་བ་སྟེ། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། རྒྱས་འདེབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་འཛིན་ནི། །སུ་ཞིག་བསྒོམ་པར་འདོད་པའི་མིས། །མི་འགྱུར་བ་ཡི་གནད་གཟིར་ཕྱིར། །ལུས་ཀྱི་འདུག་སྟངས་གཞིར་བྱས་ནས། །ཤེས་པ་ནམ་མཁའི་མཐོངས་སུ་འཕང༌། །དེ་བཞིན་མིག་ནི་བར་སྣང་ལ། །གླང་པོ་ཆེ་ཡི་ལྟ་སྟངས་ཀྱིས། །དྲན་མེད་རྒྱས་འདེབས་ཆེན་པོར་གཞག །ཅེས་སོ། །དེའི་འཕྲང་བསལ་བ་ནི། བདག་ལས་གཞན་དུ་སྣང་བ་འཁྲུལ་པའི་སེམས། །བསྒོམ་དང་རྩོལ་བར་འདོད་པ་འཁྲུལ་པའི་སེམས། །འཁྲུལ་པ་ཆོས་ཉིད་རང་གཞག་མཉམ་པའི་ཞིང༌། །མི་གཡོ་གདོད་ནས་དག་པའི་རང་བཞིན་ཀློང༌། །བྱ་དང་བཙལ་མེད་གཞག་དང་མ་བཞག་མེད། །འདིར་རིག་པ་རྒྱས་འདེབས་ཆེན་པོར་བཞག་པས་སྤང་བླང་བྱར་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ནི་མིན་ཏེ། ཡིན་པར་འཛིན་ན་འཁྲུལ་རྟོག་ཡིན་པས། དེ་ཉིད་རང་གཞག་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོའི་ཀློང་ཕན་གནོད་དང་བྲལ་བར་བསྐྱལ་བས། མཉམ་པར་གཞག་པ་དང་མ་བཞག་པ་གཉིས་མེད་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་པར་ངེས་སོ། །རིག་པ་རང་གྲོལ་ལས། ཡང་དག་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ལ། །བྱ་དང་བྱེད་པའི་རིག་པ་མེད། །འཛིན་པས་གོལ་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དོ། །ཞེས་སོ། །རང་གནས་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ལས་འདས་པའི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ཀྱི་མིང་བཞིས་མཚོན་པ་ལས། དང་པོ་ནི། མི་འགྱུར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ། །དམིགས་བསམ་ཚོལ་ཁྲོ་བྲལ་བའི་རང་རིག་གིས། །ཡང་ཡང་བལྟས་ན་བལྟ་རུ་མེད་པ་མཐོང༌། །བལྟར་མེད་རིག་པ་སྤྱི་བླུགས་ལྟ་བ་ཡིན། །འདིར་རིག་པ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པའི་ངོ་བོ་བལྟ་བྱ་ལྟ་བྱེད་ལས་འདས་པའི་དོན་ལ་མ་ཡེངས་པར་བལྟ་བ་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀྱེ་སྟོན་པའི་སྟོན་པ་ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོ་ཡིས། །མ་ནོར་དགོངས་པའི་དན་ལ་ལུང་བསྟན་པ། །སྒྲོ་སྐུར་འདས་པ་དོན་གྱི་སྙིང་པོ་ལ། །བསྒོམ་དང་མི་བསྒོམ་མཁའ་ལ་རྩོད་པ་འདྲ། །རྟོགས་པའི་དོན་ལ་མ་ཡེངས་དགོངས་པ་སྟེ། །དངོས་པོ་མ་ཡིན་དངོས་པོ་མེད་མ་ཡིན། །ཕྱོགས་མེད་ཕྱོགས་ལས་འདས་པ་མ་ཡིན་པས། །བསྒོམ་དང་མི་བསྒོམ་ཕྱོགས་ལ་གནས་མི་བྱེད། །ལྟ་བ་བསྒོམ་དུ་མེད་པའི་དོན་རྟོགས་ན། །མ་བཅོས་མཉམ་པའི་རྒྱལ་པོར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །ཅེས་སོ། །བསྒོམ་མེད་བསྒོམ་པ་ལས་འདས་པའི་སྒོམ་པ་ནི། མ་བསྒོམས་རིག་པ་བཏང་གཞག་བྲལ་བ་ལ། །ཡང་ཡང་བསྒོམས་ན་བསྒོམ་དུ་མེད་པ་མཐོང༌། །བསྒོམ་མེད་རིག་པ་སྤྱི་བླུགས་སྒོམ་པ་ཡིན། །ངོ་བོ་ནི་རིག་པ་རྗེན་པ་སྟེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། བསྒོམས་པའི་མཚན་ཉིད་སྣང་ཚུལ་ནི། །མཚན་ཉིད་སྟོང་གསལ་རིག་པ་ལ། །རང་བཞིན་གང་དུ་མ་འདྲེས་པ། །གཟུང་དང་འཛིན་པའི་མཐའ་ཟད་དང༌། །ཆོས་ཉིད་རང་ངོ་དག་པའོ། །སྣང་ཚུལ་འཁྲུལ་པ་མ་ཡིན་ལ། །རྒྱུ་རྐྱེན་དག་པའི་རང་བཞིན་ལ། །དངོས་དང་དངོས་མེད་རང་དག་ནས། །སྒོ་ལྔའི་ཡུལ་ཞེན་དག་པ་དང༌། །འབྱུང་བའི་རགས་པ་དག་པ་དང༌། །ཡེ་ཤེས་དག་པས་འཕེལ་སྣང་སྟོན། །དེ་ལས་ཟད་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །ཞེས་སོ། །བསྒོམ་ཚུལ་ནི། ཀུན་བྱེད་ལས། བསྒོམ་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ལ། །བསྒོམ་དང་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་གཉིས་མེད་པས། མ་བསྒོམས་རང་བཞིན་བཞག་ན་སྒོམ་པ་ཡིན། ཞེས་སོ། །སྤྱད་བྱ་དང་སྤྱོད་བྱེད་ལས་འདས་པ་ཆོས་ཉིད་ཀློང་གསལ་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་པ་ནི། གཉིས་མེད་བླང་དོར་བྲལ་བའི་གནས་ལུགས་ལ། །ཡང་ཡང་སྤྱད་ན་སྤྱད་དུ་མེད་པ་མཐོང༌། །སྤྱད་མེད་རིག་པ་སྤྱི་བླུགས་སྤྱོད་པ་ཡིན། །རིག་པའི་ངོ་བོ་བྱ་བྱེད་དང་བྲལ་བས། །དེའི་ངང་དུ་སྣང་སེམས་ཅི་ཤར་ལ་སྒོ་གསུམ་ལྷུག་པར་བཞག་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀྱེ་སེམས་ནི་ཇི་བཞིན་པ་ཡི་ངོ་བོ་སྟེ། །ཇི་བཞིན་པ་ལ་འཆོས་པར་བྱེད་མ་མྱོང༌། །རང་བྱུང་རང་ལ་རྒྱུ་རྐྱེན་ཀུན་དང་བྲལ། །སྒོ་གསུམ་རྩོལ་མེད་ལྷུག་པ་ཉིད་དུ་ཞོག །ཅེས་སོ། །བསྒྲུབ་མེད་ཡེ་གྲུབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི། ཡེ་ཟིན་རེ་དོགས་བྲལ་བའི་ལྷུན་གྲུབ་ལ། །ཡང་ཡང་བསྒྲུབ་ན་བསྒྲུབ་ཏུ་མེད་པ་མཐོང༌། །བསྒྲུབ་མེད་རིག་པ་སྤྱི་བླུགས་འབྲས་བུ་ཡིན། །ཟང་ཀའི་རིག་པ་གཅེར་བུ་ལྡིང་བ་འདི་ཉིད་ཆོས་སྐུ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྟེ། དེའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པར་འཇོག་པ་ནི། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀྱེ་སེམས་དཔའ་འམ་རྡོ་རྗེ་ལེགས་པ་ད་སྒོམས་ཤིག །མ་སྐྱེས་རྣམ་པར་དག་པའི་དོན་སྣང་བས། །སྣང་བ་དངོས་པོར་མི་ལྟ་འཇིག་མི་བྱེད། །སྣང་བ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་རང་གྲོལ་བས། །སྟོང་པ་མི་བསྒོམ་ཇི་བཞིན་རྟོགས་པས་གྲོལ། །ཀྱེ་སྟོན་པའི་སྟོན་པ་ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོ་ངས། །ཅི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀུན། །མ་སྐྱེ་རྣམ་པར་དག་པ་ལུང་བསྟན་པས། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བའི་སྙིང་པོ་ཉིད་དུ་རྟོགས། །ཀྱེ་ང་ལས་བྱུང་བའི་སྐུ་གསུམ་སྟོན་པ་ལ། །སེམས་ཉིད་སྐྱེ་མེད་ཡིན་ཞེས་ཀུན་སྨྲ་ཞིང༌། །རང་བཞིན་མེད་པའི་དོན་ལ་ཀུན་རྩོལ་ཀྱང༌། །སྐྱེ་མེད་སྔོན་དུ་ཀུན་གྱིས་རྟོགས་པ་མེད། །དེ་ཕྱིར་ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོའི་ལུང་འདི་ལ། །ཤེས་ནས་མ་ཡེངས་དོན་ལ་གནས་པ་ལས། །རྩོལ་བས་མི་འཇུག་གཉེན་པོས་སེམས་མི་སྦྱོང༌། །ཡུལ་ལ་མི་འཇིག་དྲན་པའི་སེམས་མི་སྡུད། །གང་ལྟར་བྱུང་བ་དེ་ཉིད་དོན་ཡིན་པས། །ཀུན་བྱེད་ང་ཡི་དོན་ལ་འཇུག་པར་གྱིས། །ཀྱེ་སྟོན་པའི་སྟོན་པ་ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོ་ཡིས། །མ་བཅོས་སེམས་ཀྱི་འཁོར་ལ་ལུང་ཕོག་པ། །མ་ལུས་སྐྱེ་མེད་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པས། །རང་བཞིན་བཅུ་ལ་རྩོལ་བར་མ་བྱེད་ཅིག །ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལས། །ཤེས་པ་གཟུང་འཛིན་མི་ཤེས་སྤང་དུ་མེད། །རྟོགས་པས་དབང་སྒྱུར་དོན་ལ་གནས་པ་ཡིས། །ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོའི་དགོངས་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །ཅེས་སོ། །དེ་ལྟར་རང་གནས་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ལས་འདས་པ་བཞིའི་དོན་རིག་པ་ཟང་ཀ་རྗེན་སང་ངེ་བ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ། ཕྱི་སྣང་བ་ལ་སེམས་མི་སྤྲོ། ཤར་བ་རང་གི་རྒྱན་ལས་མ་འདས་པས་རང་ཡལ་རྗེས་མེད་ཀྱི་ཤེས་པར་ཟང་ཐལ་ལེ། ནང་འགྱུ་བ་སེམས་ཀྱི་བློ་མི་རྟོག །གདངས་མ་འགགས་པ་ཐུགས་རྗེའི་རྩལ་དུ་ཤེས་པས་རང་དྭངས་རྒྱ་མཚོ་དྭངས་པའི་ངང་དུ་ཀློང་ཡངས། བར་གཉིས་མེད་མཉམ་པའི་ངང་མི་བསྒོམ། རང་བབས་གནས་ཆའི་བསམ་གཏན་དུ་ཤར་བ་ལ་རིག་པ་ཟང་ཀའི་རྒྱལ་པོ་གནས་པ་ལས་མ་གཡོས་པར་བྱ་སྟེ། ཚོགས་དྲུག་ལྷུག་པ་ལ་འཛིན་རྩོལ་གྱི་གཉེན་པོས་མ་བསླད་པ་ནི། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། རང་གནས་ཅོག་གཞག་ཏིང་ངེ་འཛིན། །དབང་པོའི་སྒོ་རྣམས་མི་དགག་ཅིང༌། །ལུས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་སྤྱད་མི་བྱ། །གཉིས་ཀྱང་སྤང་བར་མི་བྱ་སྟེ། །སེམས་ཀྱིས་གུད་དུ་དཔྱད་པ་མིན། །མདོར་ན་ལུས་ངག་རང་སོ་ལ། །ཡིད་འབྱུང་ཆ་རྣམས་ཕྱིར་མི་ཤོར། །དབང་པོའི་ཡུལ་རྣམས་དྲུག་ལ་ཡང༌། །ཤེས་བཞིན་སྤྱོད་པའི་ཡིད་མ་འགྱུས། །རང་སྣང་མི་རྟོག་ཆེན་པོ་ལས། །གསལ་ལ་རྟོག་མེད་ཉམས་སྐྱེས་པའོ། །ཞེས་སོ། །ཐོག་བབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། །མཉམ་ཉིད་ངང་ལས་ཡུལ་དུ་མི་རྟོགས་ཅིང༌། །སེམས་སུ་མི་འཛིན་རེ་དོགས་འབྱུང་འཇུག་ཞི། །ཡུལ་སེམས་མཉམ་པའི་ངང་དེར་གནས་པ་ནི། །ཆོས་ཉིད་ཀློང་སྟེང་ངང་གིས་གཡོས་པ་མེད། །མཚན་མའི་ཡུལ་ལ་ཡུལ་མེད་སྤྱི་བླུགས་གནས། །ཡེ་ནས་གཉིས་མེད་རིག་པ་སྤྱི་བླུགས་པས། །འཁོར་འདས་དབྱེར་མེད་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ངང༌། །ཐམས་ཅད་བླང་དོར་མེད་པར་ཕྱམ་གདལ་ལོ། འདིར་ཐོག་བབས་ཀྱི་དོན་ནི་རིག་པ་ཅར་ཕོག་ཏུ་ཡུལ་ལ་འབེབས་པ་སྟེ། བསྡུ་ན་རང་ངོ་རང་བཞིན་གྱི་བསམ་གཏན་ལ་གནས་པ་དང༌། དེ་ལས་རྩལ་སྣང་ཡུལ་ཐོག་ཏུ་འཆར་བའི་དུས་ན་ངོས་གཟུང་བ་གཉིས་ལས། རང་བབས་ནི་རེ་དོགས་འབྱུང་འཇུག་མེད་པར་ལྷན་ནེ་གནས་དུས་ཀྱི་གནས་ཆ་དེ་བསམ་གཏན་ཡིན་པས་བཞག་ལ། རིག་གེ་སང་ངེ་བ་དེ་ཅར་ཕོག་ཏུ་ངོས་བཟུང་ནས་ངང་ལ་སྐྱོང་བ་སྟེ། ཡི་གེ་མེད་པ་ལས། ཕྱི་དང་ནང་མེད་ཕྱི་ནང་མེད་པར་གསལ། །ལྟ་བྱེད་མ་ཡིན་རྟག་ཆད་གཉིས་ལས་འདས། །ལྟ་བ་མེད་པས་ལྟ་རུ་ཡོད་མ་ཡིན། །དོན་ལས་མི་འདའ་ལྟ་བ་ངང་གིས་མེད། །དེ་ཡོད་མ་ཡིན་དེ་ཡི་ངང་དུ་གནས། །ཞེས་པ་དང༌། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀྱེ་ཇི་བཞིན་རྩོལ་བྲལ་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ལ། །སྒོ་གསུམ་མི་རྩོལ་བཅོས་ཤིང་དམིགས་མི་བྱེད། །ཡིད་ལ་མི་བྱེད་མཚན་མའི་རྗེས་མི་འབྲང༌། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་བདེ་བའི་དོན་ལ་གཞག །འདི་ནི་རང་བྱུང་འོད་གསལ་དགོངས་པ་སྟེ། །ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོའི་དགོངས་པའི་ཕྲིན་ལས་སོ། །ཞེས་སོ། །རིག་པའི་དྭངས་ལས་རྩལ་ཡུལ་ཐོག་ཏུ་འཆར་འཆར་འདྲ་བའི་དུས་ཀྱི། གྱ་མ་གྱུ་འཕྲོ་བའི་ཆ་དེ་རྟོག་པ་རླུང་གི་རྟས་བསྐྱེད་པ་ཡིན་པས་བཞག་ལ། དེའི་ཆ་ལ་རིག་ཆ་ཅིག་འདུག་པ་དེ་ཅར་ཕོག་ཏུ་ངོས་བཟུང་ནས། འཕྲོ་ཆ་དེ་གར་འགྲོར་བཏང་བས་རང་ཡལ་ལ་འགྲོ་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། རང་ལུས་མི་འཆོས་དབང་པོ་མི་རྟུལ་ཏེ། །ངག་ཀྱང་མི་བསྡམ་བྱ་བཙལ་བྱར་ཡང་མེད། སེམས་ཀྱང་གར་བཏང་མི་གཡོའི་ངང་ལ་གཞག །ཅེས་པ་དང༌། དོན་ནི་ཀུན་དོན་སྐྱེ་བ་མེད་པ་སྟེ། །རྣམ་རྟོག་མཚན་མ་དེ་བཞིན་རིག་བྱས་ནས། །དྲན་བསམ་ཡིད་ལ་འགྱུ་བ་མ་ལུས་ཀུན། །སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ངང་ལས་མ་ཡེངས་པ། །གང་ལྟར་བསམས་ཀྱང་སྒོམ་པ་ཡིན་ཤེས་ན། །མ་བསྒོམས་གང་ལྟར་བཞག་ཀྱང་ཡེངས་པ་མེད། །ཅེས་སོ། །འདི་ལ་གནད་དུ་རིག་པ་རྗེན་ལ་ཕུད་པའི་ངོ་བོ་ངོས་བཟུང་ནས། འགྱུ་ཆའམ་འཕྲོ་ཆ་དེ་རྗེས་མི་བཅད། ངོ་ལ་མི་བལྟ། རང་བབས་སུ་མི་འཇོག་པ་གནད་ཀྱི་རང་གནད་གལ་པོ་ཆེ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མ་ཤེས་ན་རྟོག་པ་ཉིང་འཁྲུལ་དང༌། སྤང་གཉེན་རང་གདང༌། གཟུང་འཛིན་རང་གཞག་དང༌། ཐ་མལ་ཟང་ཀར་འཆར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རང་གནས་དང་རང་ཤར་གཉིས་ལ་བཟང་ངན་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི། དངོས་དང་དངོས་མེད་དབྱིངས་སུ་མཉམ་པ་དང༌། །སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་དབྱིངས་སུ་མཉམ་པ་དང༌། །ཀུན་རྫོབ་དོན་དམ་དབྱིངས་སུ་མཉམ་པ་དང༌། །སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་དབྱིངས་སུ་མཉམ་པ་དང༌། །མཐོ་དམན་ཕྱོགས་མཚམས་དབྱིངས་སུ་མཉམ་པའི་ཕྱིར། །རང་བྱུང་ངང་ལས་རོལ་པ་ཅི་ཤར་ཡང༌། །ཤར་བའི་དུས་ན་མཉམ་ཤར་བཟང་ངན་མེད། །དེ་ལ་བླང་དོར་གཉེན་པོས་བཅོས་ཅི་དགོས། །གནས་པའི་ཚེ་ན་མཉམ་གནས་བཟང་ངན་མེད། །ད་ལྟར་སེམས་ལ་གང་བྱུང་རང་ཞིར་ཞོག །གྲོལ་བའི་ཚེ་ན་མཉམ་གྲོལ་བཟང་ངན་མེད། །དྲན་པའི་རྗེས་ལ་དགག་སྒྲུབ་འཕྲོ་མ་མཐུད། །དཔེར་ན་ཆུ་ཡི་གཡོ་བ་དང་དབའ་རླབས་སུ་གཡོ་བ་ལ་བཟང་ངན་མེད་དེ། གཉིས་ཀ་ཆུའི་དབྱིངས་སུ་མཉམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རིག་པ་རང་མལ་དུ་གནས་པ་དང༌། འཆར་བ་གཉིས་ལ་བཟང་ངན་མེད་དེ་རིག་པ་ཉིད་བཞུགས་པ་དང་བཞེངས་པར་སྣང་བ་ཙམ་ལས་གཞན་དུ་མ་གཡོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྡོ་རྗེ་གུར་ལས། ཇི་སྲིད་སེམས་ལས་རྣམ་འཕྲོས་པ། །དེ་སྲིད་མགོན་པོའི་བདག་ཉིད་དེ། །ཆུ་དང་རླབས་དག་གཞན་ཡིན་ནམ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དངོས་དང་དངོས་མེད། སངས་རྒྱས་དང་སེམས་ཅན། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ། སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་དབྱིངས་སུ་མ་སྐྱེས་པར་མཉམ་པ་དང༌། མི་འགག་པར་སྣང་ཙམ་དུ་མཉམ་པ་དང༌། སྣང་བ་ནས་མེད་པ་དང་གསལ་སྣང་གི་སྟོང་གཟུགས་སུ་མཉམ་པ་ནི། མཐོ་དམན་དང་ཕྱོགས་མཚམས་སུ་ཕྱེ་ཡང་ནམ་མཁའི་ངང་དུ་མཉམ་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དང་པོ་ཤར་བ་ལ་བཟང་ངན་མེད་པས་བླང་དོར་མི་བྱ་བ་དང༌། བར་དུ་གནས་པ་ལ་མཉམ་པས་རང་ཞིར་བཏང་བ་དང༌། མཐར་རང་ཡལ་དུ་གྲོལ་བར་མཉམ་པས་སྔུན་བསུ་དང་རྗེས་བསྙགས་མི་བྱ་སྟེ། འདིར་གཞག་དང་དམིགས་གཏད་མི་བྱ་བར་བསྟན་པ་ནི། ཀུན་བྱེད་ལས། མ་ལུས་སྐྱེ་མེད་རྣམ་དག་ཏིང་འཛིན་ཏེ། །བསྒོམ་དང་མི་བསྒོམ་རྐྱེན་ལ་རག་མ་ལུས། །བསྒོམ་བྱ་ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །གང་དུ་ཇི་ལྟར་གཞག་པའི་ཚུལ་མེད་པར། །མ་བཙལ་རང་སར་བཞག་ན་སྒོམ་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །ད་ནི་དེ་དག་གི་དོན་ཆོས་ཉིད་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་བསྡུ་བ་ནི། ཐམས་ཅད་གཞི་ཀློང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཉིད་ལས། །རྩལ་དང་རོལ་པའི་འཆར་ཚུལ་མ་ངེས་པ། །མཉམ་པར་ཤར་ཡང་གདོད་མའི་ཀློང་ནས་ཤར། །མི་མཉམ་ཤར་ཡང་མཉམ་པའི་དབྱིངས་ནས་ཤར། །མཉམ་པར་གནས་ཀྱང་རང་གཞག་ཆོས་ཉིད་ངང༌། །མི་མཉམ་གནས་ཀྱང་མཉམ་པའི་དབྱིངས་ན་གནས། །མཉམ་པར་གྲོལ་ཡང་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀློང༌། །མི་མཉམ་གྲོལ་ཡང་མཉམ་པའི་དབྱིངས་སུ་གྲོ་ལ། །རིག་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ངང་འདིར་ཐུགས་རྗེའི་རྩལ་ལས་འཆར་སྒོ་མ་འགགས་པར་རང་ཤར་བའི་རོལ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི། སྣང་ཚུལ་ལ་དུག་ལྔ་ལ་སོགས་པའི་འཁོར་ཆོས་དང་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བཟང་ངན་དང༌། མཐོ་དམན་དུ་སྣང་བའི་ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་དག་པས། དོན་ལ་བཟང་ངན་དང་བླང་དོར་མེད་དེ་ཆོས་དབྱིངས་ཡངས་པའི་ཕོ་བྲང་དུ་མ་སྐྱེས་པར་མཉམ་རྫོགས་གཅིག་ཏུ་འདུས་པ་ནི། ཉི་ཟླ་གཟའ་སྐར་ལ་སོགས་པ་ནམ་མཁའི་ངང་དུ་འདུ་བ་བཞིན་ཏེ། རིག་པ་རང་གྲོལ་ལས། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་ཡི། །ངང་དུ་ཉི་ཟླ་སྡུད་པ་བཞིན། །ཆོས་ཀྱི་ཕོ་བྲང་ཡངས་པ་རུ། །སྣ་ཚོགས་ཡེ་ཤེས་རོལ་པ་སྡུད། །ཡང་དག་དོན་གྱི་ཀློང་ཡངས་སུ། །རིག་པ་སྟོང་པའི་ཡེ་ཤེས་སྡུད། །ཅེས་སོ། །དེ་ལྟར་རང་གནས་དང་རང་ཤར་གྱི་དོན་མཉམ་ལ་ཐོག་བབས་ཅར་ཕོག་ཏུ་ངོས་གཟུང་བའི་མདོ་བསྡུ་བ་ནི། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། ཐོག་བབས་ཆེན་པོའི་ཏིང་འཛིན་ལ། །ལུས་ནི་ཐ་མལ་ལྟ་བུ་ལ། །ངག་ནི་སྨྲ་བརྗོད་ཚིག་དང་བྲལ། །སེམས་ནི་དམ་དུ་མ་བཅིངས་པའོ། །ཞེས་པས་དེ་བཞིན་དུ་བསླབ་བོ། །དེ་ལྟར་བསྒོམས་པ་ལས་འདས་པའི་གཞག་ཐབས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་བསྟན་ཟིན་ནས། ད་ནི་མདོ་ཆིངས་ངེས་པས་འགག་བསྡམ་པ་ལ་རང་གནད་ངེས་པའི་རྣམ་གྲངས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ལས། དབྱིངས་ལ་ཡེ་མཉམ་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་འགག་བསྡམ་པ་ནི། ཐམས་ཅད་ཡེ་མཉམ་རང་བྱུང་རིག་པ་ལས། ཤར་དང་མ་ཤར་དབྱིངས་ལ་ཡེ་ནས་མེད། །གནས་དང་མི་གནས་དབྱིངས་ལ་ཡེ་ནས་མེད། །གྲོལ་དང་མ་གྲོལ་དབྱིངས་ལ་ཡེ་ནས་མེད། །རིག་པ་དང༌། དེའི་རྩལ་དང༌། སྣང་སེམས་ཀྱི་རོལ་པ་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་ཡོད་མ་མྱོང༌། མེད་མ་མྱོང༌། སྣང་མ་མྱོང༌། སྟོང་མ་མྱོང༌། །འཁོར་མ་མྱོང༌། །འདས་མ་མྱོང་བ་གཞི་བྲལ་ནམ་མཁའ་ལྟར་དག་ཟིན་པས། ཅི་སྣང་ཅི་འགྱུས་ཀྱང་ཡོད་མ་མྱོང་ཆོས་ཟད་ཀྱི་ངང་དུ་འགག་བསྡམས་ཏེ། གང་ཡང་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཀློང་དུ་ཕྱམ་ལ་བསྐྱུར་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆིངས་སུ་བཅིང་བ་ནི། ཁྱུང་ཆེན་ལས། བདེ་འདོད་སེམས་ལ་གནོད་པའི་ཆོས་སྤངས་ཏེ། རང་གཞག་ལྟོས་དང་འཁོར་འདས་བྱ་བ་བྲལ། །རང་ཡིན་གཞན་ཡིན་སྣང་ཤེས་ཆོ་འཕྲུལ་ཀྱང༌། །འགྱུས་མཐོང་འཛིན་དང་ཞེན་པའི་གེགས་བསལ་བས། །ཅོག་གཞག་ཚིག་ཏུ་སྤྲོས་པའི་མཐའ་འགགས་ཏེ། །ཡིད་དང་སེམས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཅིར་སྣང་འགག །ཆོས་བྲལ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་བར་དུ་བསྡམ། །ཞེས་སོ། །སྦྲུལ་མདུད་ལྟར་རང་གྲོལ་རང་ཡལ་དུ་འགག་བསྡམ་པ་ནི། མི་གཡོ་མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་རིག་པ་ལ། །ཤར་བའི་དུས་ན་རང་ཤར་རང་ས་ཟིན། །གནས་པའི་དུས་ན་རང་གནས་རང་ས་ཟིན། །གྲོལ་བའི་དུས་ན་རང་གྲོལ་རང་ས་ཟིན། །ཤར་གནས་གྲོལ་གསུམ་རིག་ཐོགས་ལས་གཞན་མེད་ལ། །རིག་པ་ཟང་ཀ་ཆོས་སྐུའི་རང་དབྱིངས་སུ་ཀ་དག་རྗེན་པར་གནས་པ་དེར་རང་ས་ཟེར་བ་དང༌། ངོ་ཤེས་པ་དེ་ན་རང་ས་ཟིན་པ་སྟེ། རང་ཤར་དུས་ཤར་ས་རིག་པ་རྗེན་པར་གྲོལ་བ་ལ་འགག་བསྡམས། རང་གནས་དུས་གནས་ས་རིག་པ་རྗེན་པར་འགག་བསྡམ། རང་གྲོལ་བ་དེ་ཡལ་དུས་འགྲོ་ས་རིག་པ་རྗེན་པར་འགག་བསྡམ་པ་ནི། ཁྱུང་ཆེན་ལས། རྒྱུ་མེད་རང་གྲོལ་རྐྱེན་ལ་མ་བརྟེན་པའི། །ཕྱོགས་མེད་རང་དག་ལྟ་བ་འདི་ཞེས་མེད། །ཞེ་འདོད་མཐའ་དང་བཅས་པའི་གེགས་གསུམ་བསལ། །སྣང་ཤེས་ཐོག་བབས་རང་བྱུང་ཆེན་པོའི་འགག །རང་ཤར་སྤྲོས་བྲལ་རྒྱུ་རྐྱེན་བར་དུ་བསྡམ། །ཞེས་སོ། །ཡེ་གྲོལ་རྩ་བ་དང་བྲལ་བར་འགག་བསྡམ་པ་ནི། མི་འགྱུར་སྤྲོས་དང་བྲལ་བའི་རིག་པ་ལ། །ཤར་བ་ཡེ་ཤར་གནས་པ་ཡེ་གནས་ལ། །གྲོལ་བ་ཡེ་གྲོལ་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ནོ། །སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་ཉིད་དུ་སྣང་བའི་དུས་ཆུར་ཡེ་ནས་མེད་པས་ཆུ་མ་ཡིན་པར་གྲོལ་ཟིན་པ་ལྟར། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པ་ཡེ་ནས་སྟོང་ཞིང་བདག་མེད་པས་དངོས་པོ་དང་མཚན་མའི་ཆོས་ལས་ཡེ་ནས་གྲོལ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཕྱི་སྣང་བ་དང་ནང་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་སྣང་ཞིང་ཤར་བ་ཐམས་ཅད་དང་པོར་སྐྱེ་བའི་རྒྱུས་སྟོང་པས་སྐྱེ་བར་སྣང་ཤར་བ་སྣང་བ་དེ་ཉིད་ནས་ཡོད་མ་མྱོང་བར་ཐག་བཅད། བར་དུ་ཤེས་ངོ་ལ་ད་ལྟ་གནས་པ་ལྟར་སྣང་བ་འདི་ཉིད་ནས་གནས་པ་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོང་པས་མེད་པ་གསལ་སྣང་དུ་འཕྲང་བསལ། མཐར་འགགས་པ་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ཡང་འགག་པ་རང་གི་ངོ་བོས་སྟེང་སྟེ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་མི་གནས་པ་སྟེ་འགག་པར་མ་གྲུབ་པ་ཉིད། སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་དེ་མི་སྣང་ངོ༌། །འགག་སོ། །ཞེས་སེམས་པ་དང་འདྲ་བས། འཛིན་པ་ལོག་པ་ཙམ་ལས་དངོས་པོ་འགག་པ་མེད་པས་འགག་པ་མ་གྲུབ་པ་ལ་བཟླ་བ་སྟེ། ཡེ་ནས་ཡོད་མ་མྱོང་དུ་གྲོལ་ཟིན་པས་གང་བློ་ངོར་ཤར་བ་དེ་གཉེན་པོས་བསྐྱར་ནས་འགྲོལ་མི་དགོས་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། འབད་པས་གྲོལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཡེ་ཉིད་ནས་ནི་གྲོལ་བར་གནས། །ཞེས་སོ། །འདི་ལག་ལེན་དུ་འགག་བསྡམ་པ་དངོས་ནི། ཤེས་ངོར་ཡུལ་སྣང་བའི་དུས་ན་གཞི་མེད་དུ་ཤེས་པས་གང་ལའང་བཅོས་བསླད་མེད་པ་ཕྱལ་གྱིས་གཏོང་བ་སྟེ། ཤེས་པ་ཐུག་ཕྲད་ལ་སྣང་བ་ཐུག་ཕྲད་དུ་ཤར་དུས། རིག་པ་ཐུག་ཕྲད་ཟང་ཀར་གཞི་མེད་དུ་བཏང་ནས་སྣང་བ་ལ་ཤེས་པ་མི་དགག །མི་འཛིན། མི་དཔྱོད་པར་རིག་པ་རྗེན་པ་དེ་ཉིད་ཕྱལ་བར་སངས་སངས་ངོས་ཟིན་ལ་མ་ཡེངས་ཙམ་དུ་སྐྱོང་བ་སྟེ། ཁྱུང་ཆེན་ལས། མཚན་མ་ཡེ་དག་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བའི་གཞི། །འབད་མེད་བྱ་བྲལ་བློ་ཡི་གེགས་བསལ་ཏེ། ཐུགས་ཕྲད་རྣམ་གསུམ་ཡུལ་ལ་རོལ་པའི་འགེག །གང་ཤར་མ་ཡེང་ཡུལ་སེམས་བར་དུ་བསྡམ། །ཞེས་པས། སྣང་བ་ལ་ཤེས་པ་ཤར་དུས་ཅོག་གིས་བཞག་པའི་བར་དེར་རིག་པ་ཟང་ཀ་དེ་འཆར་བ་ངོས་ཟིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ་འདི་ཤིན་ཏུ་གནད་ཆེ་བར་ཡོད་པས་ཐེབ་པར་གདབ་ཅིང་རྒྱས་སུ་བཤད་དོ། །ཅེར་གྲོལ་མཐོང་ཡལ་ཆེན་པོར་འགག་བསྡམ་པ་ནི། ཤར་གནས་གྲོལ་གསུམ་ཤར་གྲོལ་རྒྱུན་ཆད་མེད། །རྒྱུན་ཆད་མེད་པས་རྒྱུ་འབྲས་བར་མ་ཆོད། །རྒྱུ་འབྲས་མེད་པས་འཁོར་བའི་གཡང་ས་ཆོད། །གཡང་ས་མེད་པས་གོལ་ས་ག་ལ་ཡོད། །འདིར་རིག་པ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པས་དེའི་རྩལ་མ་འགགས་ཏེ་ཤེས་པ་ཡུལ་ལ་ཤར་བ་ལྟར་སྣང་དུ། ཡང་ན་འཆར། ཡང་ན་གནས། ཡང་ན་གྲོལ་བ་སྟེ་ཡལ་བ་གསུམ་ལས་མི་འདའ་བས། ཆུ་བོའི་རྒྱུན་འབབ་པ་དང་མཚུངས་ལ། རེང་བུ་སྐད་ཅིག་མ་ལ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་སོག་ལོང་མེད་དེ། ཤར་བ་དང་ཡལ་བ་དུས་མཉམ་པ་ཆུའི་རི་མོ་ལྟ་བུ་སྟེ། གནས་པ་ཡང་དེ་གཉིས་བློས་རིག་པའི་ཆ་ལ་བརྟགས་པ་ལས། ཤར་གྲོལ་དུས་ལ་ཡོད་པ་ལ། རྒྱུ་འབྲས་ཡོད་མི་སྲིད་པར་རྗེན་རྗེན་རྟོགས་པས་འཁོར་བའི་རྒྱུ་ཟད་དེ། འབྲས་བུ་ཁམས་གསུམ་རིགས་དྲུག་ཏུ་འཁོར་མི་སྲིད་པས་བློ་བདེ་བའོ། །གནད་འདི་ལ་གོལ་ས་དང་སྒྲིབ་པ་མེད་དེ་ཤར་གྲོལ་དུ་དག་པས་གོལ་སྒྲིབ་ཆོས་ཉིད་དུ་ཆོད་དེ་རེ་དོགས་ཀྱི་གཡང་ས་ཆོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལག་ལེན་དུ་འགག་བསྡམ་པ་ནི། ཡུལ་ལ་བློ་སྣང་ངམ་བློ་ལ་ཡུལ་སྣང་ངམ་གང་ཅིར་ཤར་ཡང་འདྲ་སྟེ། ཤར་ས་དེར་ཅེར་གྱིས་བཞག་པའི་སྐད་ཅིག་ལ་རང་ཡལ་རྗེས་མེད་དུ་སངས་སེ་བ་ཅིག་མི་འོང་མི་སྲིད་དོ། །དེའི་དུས་སུ་ཡལ་བའི་ངང་དེ་བཞག་ལ། རིག་པ་གསལ་དག་ཟང་ངེ་བ་ཅིག་འདུག་པ་དེ་ངོས་བཟུང་བས་དང་ས་ཆ་ལྷག་ཏུ་ཆེ་ལ་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཀུན་ཡལ་བའི་དང་སང་ངེ་བ་རྟོག་མེད་དེ་བསྒོམ་ཡང༌། ཁོ་བོ་ནི་དེ་རིག་པའི་གནས་ཆ་ཞིག་གནས་སུ་འདོད་པས་གནད་མ་གོ་བར་བྱེད་དེ། གང་ལའང་རིག་པ་རྗེན་པར་ཟང་ངེ་ཐལ་ལེ་བ་ཅིག་ངོས་ཟིན་དགོས་པ་དེ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་འདིའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་སུ་བཞེད་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅེར་གྲོལ་གྱི་འགག་ཕྱི་ཡུལ་སྣང་ལ། ནང་ཤེས་པ་སྟོང་རིག་ཤར་དུས་ཀྱི་བར་དེར་རིག་པ་ངོས་བཟུང་བས་བསྡམ་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱུང་ཆེན་ལས། ཅེར་གྲོལ་རང་དག་མཐའ་གྲོལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །གང་གི་མཐའ་བྲལ་གང་གཉིས་རང་གསལ་བས། །བྱ་བྲལ་ཀློང་ཆེན་མ་བཙལ་ཆེན་པོའི་འགག །ལུས་ངག་བྱ་བྲལ་སྣང་སྟོང་བར་དུ་བསྡམ། །ཞེས་སོ། །མཐའ་གྲོལ་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པར་འགག་བསྡམ་པ་ནི། ཡེ་ནས་མི་འགྱུར་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཀློང༌། །འཕོ་འགྱུར་མེད་པས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་ཀློང༌། །གནས་ལུགས་རང་ངོ་ཤེས་པ་ཙམ་ཉིད་ལ། །སངས་རྒྱས་ཞེས་སུ་མིང་འདི་བཏགས་པར་ཟད། །རིག་པའི་ངོ་བོ་ལ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་སྟེ་སྟོང་གསལ་ཟང་ཐལ་བས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་ཀློང་ཡངས་པ་དེ་ངོས་ཟིན་པ་ལ་སངས་རྒྱས་རང་ལ་རྙེད་པ་ཞེས་བྱའི། དེ་ལས་གཞན་དུ་བཙལ་ཡང་མི་རྙེད་དེ། སྒྱུ་འཕྲུལ་ལས། ཕྱོགས་བཅུ་དུས་བཞི་གང་ནས་ཀྱང༌། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྙེད་མི་འགྱུར། །སེམས་ཉིད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་པས། །སངས་རྒྱས་གཞན་དུ་མ་ཚོལ་ཞིག །ཅེས་པ་དང༌། འཕགས་པ་འདའ་ཀ་ཡེ་ཤེས་ལས། སེམས་ཉིད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་པས། །སངས་རྒྱས་གཞན་དུ་མ་ཚོལ་ཅིག །ཅེས་སོ། །འདི་ལག་ཏུ་ལེན་ན་ཤར་རམ་མ་ཤར་རམ་གང་ལའང་འདྲ་བས། ཕྱི་ཡུལ་ལ་ཕར་མི་བསམ། ནང་སེམས་ལ་ཚུར་མི་རྟོག །བར་སྐྱེ་མེད་ལ་རང་སར་མི་འཇོག་པར་རིག་པ་ཟང་ཐལ་བ་དེ་ཅར་ཕོག་ཏུ་ངོས་བཟུང་བས། གང་ཡང་མ་སྤངས་པར་བློའི་མདུན་ན་མི་གནས་པའི་མཐའ་བྲལ་སྤྲོས་པ་དང་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་དགོངས་པ་ལ་སྐད་ཅིག་དེ་ཀར་གནས་ཏེ། རྟོག་པའི་འཕྲོ་འདུ་མེད་པས་བློའི་མདུན་ན་མི་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྣང་བའི་ཡུལ་ལ་མི་རྟོག་པས་དངོས་པོ་མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཡུལ་སྣང་དངོས་པོ་དང༌། ཤེས་པའི་འཕྲོ་འདུ་དངོས་མེད་གཉིས་མེད་དུས། འཁོར་འདས་སུ་འཇལ་ཞིང་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པས། སོ་སོ་རང་གི་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་སྨྲ་བསམ་བརྗོད་པ་མེད་པ་རང་གི་རིག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། མཐའ་གྲོལ་ཡིན་པས་མུ་བཞི་འགགས། །ཞེས་པ་དང༌། ཁྱུང་ཆེན་ལས་ཀྱང༌། རང་གཞག་ལྟོས་དང་འཁོར་འདས་བྱ་བ་བྲལ། །རང་ཡིན་གཞན་ཡིན་སྣང་ཤེས་ཆོ་འཕྲུལ་ཀྱང༌། །འགྱུས་མཐོང་འཛིན་དང་ཞེན་པའི་གེགས་བསལ་བས། །ཅོག་གཞག་ཚིག་ཏུ་སྤྲོ་བའི་མཐའ་འགགས་ཏེ། །ཡིད་དང་སེམས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཅིར་སྣང་འགག །ཆོས་བྲལ་ཡིད་དང་བྱེད་པའི་བར་དུ་བསྡམ། །ཞེས་སོ། །གནད་འདི་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་གཤེགས་ཤིང་རྗེས་སུ་གཤེགས་པ་སྤྱིའི་ལམ་པོ་ཆེ་སྟེ། སྨྲ་བསམ་བརྗོད་མེད་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །མ་སྐྱེས་མི་འགག་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད། །སོ་སོ་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་སྤྱོད་ཡུལ་པ། །དུས་གསུམ་རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་པ་དང༌། སྐྱེ་མེད་རིན་པོའི་ཆེའི་མཛོད་ལས། གར་ཡང་མ་རྟོགས་ཅིར་ཡང་མ་བསམས་ཤིག །བཅས་བཅོས་མ་བྱེད་རང་བཞིན་ལྷུག་པར་ཞོག །མ་བཅོས་པ་དེ་སྐྱེ་མེད་རིན་ཆེན་མཛོད། །དུས་གསུམ་རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱི་གཤེགས་ཤུལ་ཡིན། །ཞེས་པ་དང༌། སྤྱོད་འཇུག་ལས། གང་ཚེ་དངོས་དང་དངོས་མེད་དག །བློ་ཡི་མདུན་ན་མི་གནས་པ། །དེ་ཚེ་རྣམ་པ་གཞན་མེད་པས། །དམིགས་པ་མེད་པ་རབ་ཏུ་ཞི། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །མཐའ་གྲོལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་བསྔགས་པ་ནི། །འདི་ཉིད་རྟོགས་ནས་བླང་དོར་ཆོས་མེད་པས། །ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་གཅིག་ཏུ་ཕྱམ་གདལ་བ། །གསེར་གླིང་ལྟ་བུར་དབྱེ་བསལ་མེད་པ་ཡིན། །མཐའ་ཡིས་མ་རེག་གོལ་སྒྲིབ་གདར་ཤ་ཆོད། །གཡང་ས་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཉིད་ལ། །འབད་རྩོལ་མེད་པའི་སྐུ་གསུམ་ལྷུན་རྫོགས་ཀྱང༌། །བསམ་བརྗོད་འདས་ཞེས་མིང་ཙམ་བརྗོད་པར་ཟད། །ཆོས་ཐམས་ཅད་གཞི་མེད་ནམ་མཁའ་ལྟར་རྟོགས་ནས་གང་ལའང་བཟང་ངན་དང་བླང་དོར་བྱ་བའི་ཆོས་མེད་པས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ནི། གསེར་གླིང་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་གསེར་དུ་མཉམ་པས་གཟུགས་ཅིར་སྣང་ཡང་བཟང་ངན་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཕལ་པའི་རྡོ་གསེར་མི་རྙེད་དེ་ཐམས་ཅད་གསེར་དུ་ཡོད་པ་ལྟར། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཐའ་བྲལ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་ཕྱམ་གདལ་བས། གོལ་སྒྲིབ་དང་འཁོར་འདས་མིང་མེད་དེ་ཕྱམ་མཉམ་ཡངས་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཉིད་ལ་སྐུ་གསུམ་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་གནས་ཞེས་བརྗོད་པའང་མིང་ཙམ་ལས། དོན་ལ་མཚོན་བརྗོད་ལས་འདས་པར་མཐའ་ཆོད་པས། དགོངས་པ་བློ་འདས་ཆེན་པོར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའོ། །རང་གྲོལ་ལས། མཐའ་དང་དྲི་མའི་ཆོས་ལས་འདས། །མཐའ་བཞིའི་དྲི་མ་རང་སངས་ཉིད། །འཛིན་པའི་ཕྱོགས་ཆ་ཉིད་དང་བྲལ། །ཞེས་སོ། །གཅིག་གྲོལ་ལ་ཟླ་མེད་པས་ཟང་ཀ་རྗེན་པར་འགག་བསྡམ་པ་ནི། སྣང་བ་རྒྱ་ཡན་རིག་པ་རང་བྱུང་གསལ། །མ་བསྒྲིབས་ཕྱི་ནང་མེད་པར་ཟང་ཐལ་བས། །མ་བཅོས་རྣམ་གཞག་ཆོས་ཉིད་ཆེན་པོར་གསལ། །བློ་བདེའི་མལ་ན་ལུས་སེམས་ཁོང་གློད་དེ། །ཤེས་པ་བག་ཡངས་བྱར་མེད་སྐྱེས་བུ་བཞིན། །སྒྲིམ་གློད་མེད་པས་ལུས་སེམས་གང་བདེར་ཞོག །སྐྱེས་བུ་རྣམས་ནི་རིག་པ་རེ་རེ་བ་སྟེ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་མེད་པས་ན། འདིར་བཅིང་གྲོལ་རིག་པ་གཅིག་པུ་དེའི་སྟེང་ནས་བརྩི་དགོས་པས་གཅིག་གྲོལ་ཉིད་དེ། རིག་པ་གཅིག་པུ་ཆོས་སྐུ་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་ཡིན་ལ། དེ་རྟོགས་པ་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་ཡང་གཅིག་གྲོལ་ཞེས་འཐད་པ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ཡང་སྣང་བ་རྒྱ་ཡན་ལ་རིག་པ་ཟང་ཐལ་ཤར་དུས། སྣང་སེམས་ལ་མི་བསམ་པར་རིག་པ་ཟང་ཀ་གཅིག་པུ་དེ་ངོས་བཟུང་བས་ཆོས་ཉིད་རང་དོན་གསལ་ཏེ། བློ་བདེ་རང་མལ་ན་ཁོང་ཡངས་པ་སྐྱེས་བུ་ལས་ཟིན་པ་ལྟ་བུའི་གདམས་ངག་གོ། །འདི་ལག་ལེན་དུ་བྱེད་པ་ནི་རིག་པ་ཟང་ཀ་དེའི་རྩལ་ཤེས་པ་ཡུལ་སྣང་བ་གསུམ་འཛོམ་དུས་ཤེས་པ་ཡུལ་ལ་འཆར་ཡང་དེ་གཉིས་ལ་མི་བསམ་པར། རིག་པ་གཅིག་པུ་དེ་ངོས་བཟུང་བས། ཡུལ་སེམས་གཉིས་རྒྱལ་གྲོལ་ལ་འགྲོ་སྟེ། དོ་ཐག་གི་བརྟོད་ཕུར་གཅིག་པུ་དེ་བཏོན་པས་ཁལ་ཐམས་ཅད་རྒྱ་གྲོལ་ལ་གྲོལ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཡུལ་ཤེས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གསུམ་པོ་དེ་ལ་ཀུན་རྟོག་འཁོར་བའི་ཆོས་ཞེས་ཐ་སྙད་བརྗོད་པས། རིག་པ་གཅིག་པུ་ངོས་ཟིན་པས་དེ་གསུམ་རྒྱ་གྲོལ་ལ་ཨར་སངས་པ་ནི་ཚིག་དང་བློ་ཟད་པའི་ཆོས་ཉིད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སོ། །སྤང་བྱ་འཁོར་བ་དང་བླང་བྱ་མྱང་འདས་སུ་འཛིན་པ་ནི་ཡུལ་ཤེས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གསུམ་ཡིན་པས། བློ་སྤང་གཉེན་དང་བྲལ་བའི་བར་དེར་རིག་པ་ཟང་ཀར་འཆར་བ་ལ་འགག་བསྡམ་པར་བྱའོ། །འུབ་ཀྱིས་དྲིལ་ན་ཕྱི་སྣང་བ་དང་ནང་ཤེས་པ་གཉིས་པོ་ཅོག་གཞག་ལ་སྐྱུར་བའི་བར་དེར་ཤེས་པ་ཟང་ཀ་གཅིག་ཏུ་འགག་བསྡམ་པ་སྟེ། ཁྱུང་ཆེན་ལས། སྣང་མེད་སྟོང་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་དེ། །མ་བཟུང་མ་བཏང་མ་བསླད་རང་སོ་སྟེ། །གཅིག་གི་གསུམ་ལ་སུ་ཡིས་ཕོག་པ་ཉིད། །རྫུན་མིན་བདེན་མིན་གནས་ཐབས་ལྷང་ངེ་བའོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཡང༌། ལས་དང་དབང་པོའི་ཚིག་དང་བློ་ཟད་པའི། །བསླད་བཅོས་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གེགས་བསལ་བ། །ཆོས་མེད་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་འབྲས་བུའི་འདོད་པ་ཉིད། །དགོས་པ་མེད་ཅིང་སླར་འདོད་འཆིང་བ་ལས། །ལྷུག་པ་སོ་གཉུག་རྣལ་མ་དྲོད་ཀྱི་འགག །རང་སོར་བསྐྱུར་ཏེ་འཁོར་འདས་བར་དུ་བསྡམ། །ཞེས་སོ། །གཅིག་གྲོལ་གྱི་འཐད་པ་དགོད་པ་ནི། ཇི་ལྟར་འདུག་ཀྱང་རང་གི་ངང་ལ་འདུག །ཇི་ལྟར་གནས་ཀྱང་རང་གི་ངང་ལ་གནས། །ཇི་ལྟར་འགྲོ་ཡང་རང་གི་ངང་ལ་འགྲོ། །བྱང་ཆུབ་དབྱིངས་ལ་འགྲོ་འོང་ངང་གིས་མེད། །འགྲོ་འོང་མེད་པ་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ། །རྨི་ལམ་ན་འགྲོ་བ་དང༌། འདུག་པ་དང༌། གནས་པར་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་གཉིད་གཅིག་གི་ངང་ལ་སྣང་ཡང་གཉིད་འགྲོ་འདུག་གནས་པ་མེད་པ་ལྟར། སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་འདི་ན་སྐྱེ་དགུ་འགྲོ་འདུག་གནས་པར་སྣང་ཚད། གཞི་སྣང་མེད་པ་གསལ་སྣང་རིག་པ་གཅིག་གི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པ་སྟེ། རིག་པའི་ངོ་བོ་ནི་འགྲོ་འོང་མེད་པའི་བདག་ཉིད་རྒྱལ་བའི་ཆོས་སྐུ་རང་མལ་ན་གནས་པ་ལས་མ་གཡོས་པའོ། །ཀུན་བྱེད་ལས། སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་འཁོར་འདས་དེ་བཞིན་ཉིད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་གཡོས་པ་མེད་པ་སྟེ། །ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་གཡོས་མེད་ཞི། །ཞེས་སོ། །སྨྲ་བརྗོད་ཐམས་ཅད་རིག་པ་བརྗོད་མེད་ཀྱི་ངང་ལས་མ་འདས་པས་དོན་ལ་བརྗོད་དུ་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི། ཇི་ལྟར་སྨྲས་ཀྱང་རང་གི་ངང་ལ་སྨྲ། །ཇི་ལྟར་བརྗོད་ཀྱང་རང་གི་ངང་ལ་བརྗོད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་སྨྲ་བརྗོད་ངང་གིས་མེད། །སྨྲ་བརྗོད་མེད་པ་དུས་གསུམ་རྒྱལ་བའི་གསུང༌། །འདི་ཡང་རྨི་ལམ་གྱི་སྨྲ་བརྗོད་གཉིས་ལས་མ་གཡོས་པ་ལྟར། །ད་ལྟར་གྱི་སྒྲ་ཐམས་ཅད་རིག་པའི་ངང་ལས་གཞན་མེད་ལ། །རིག་པ་བརྗོད་མེད་མཁའ་མཉམ་དག་པ་སྟེ། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། བདེན་གཉིས་འདྲ་གཞིའི་ཚིག་རྣམས་ནི། །བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱི་བློ་ལ་ཡང༌། །རྨི་ལམ་ལྟ་བུའི་ཚིག་ཏུ་གོ། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །དྲན་རིག་བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་མ་གཡོས་པས་དོན་ལ་དྲན་རྟོག་གཞི་མེད་རྩ་བ་དང་བྲལ་བ་སྟེ་དྲན་རིག་ཏུ་སྣང་བ་ཉིད་ནས་ཡོད་མ་མྱོང་བར་བསྟན་པ་ནི། ཇི་ལྟར་བསམས་ཀྱང་རང་གི་ངང་ལས་བསམ། །ཇི་ལྟར་བརྟགས་ཀྱང་རང་གི་ངང་ལ་རྟོག །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་བསམ་རྟོག་ཡེ་ནས་མེད། །བསམ་རྟོག་བྲལ་བ་དུས་གསུམ་རྒྱལ་བའི་ཐུགས། །དྲན་རིག་ཏུ་འཆར་བ་ཉིད་ནས་དྲན་རིག་ཡོད་མ་མྱོང་བ་རྨི་ལམ་གྱི་དྲན་རྟོག་ལྟ་བུ་སྟེ་མེད་པ་ལ་ཡོད་པར་འཛིན་པས་སེམས་ཅན་འཁྲུལ་རྟོག་ལ་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་ལ་རིག་པའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་ལ་རིག་པ་དྲན་རྟོག་གི་ཡུལ་ལས་འདས་པས། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་ནི་དྲན་རྟོག་གི་མཐའ་དང་བྲལ་བར་བཞུགས་སོ། །ནོར་བུ་འཕྲ་བཀོད་ལས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་ནི་བདག་རྟོག་གི་མཐའ་དང་བྲལ་བས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་དོ་ཞེས་སོ། །དོན་དེ་ཉིད་རྣལ་འབྱོར་པས་རྟོགས་པས་རང་རིག་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་རང་ལས་ཟང་ཐལ་ཆེན་པོར་རྙེད་ནས་འཁྲུལ་སྣང་གི་འཁོར་བ་སྟོངས་པ་སྟེ། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ལས་བྱུང་བ། །མ་བཙལ་གཞག་པའི་མན་ངག་གིས། །ཡེ་ཡོད་དང་པོའི་སངས་རྒྱས་རྙེད། །དེ་ཚེ་འཁྲུལ་པའི་སྣང་བ་དག །དག་པའི་རྟགས་སུ་ཆོས་རྣམས་ཟད། །འདི་ཉིད་ཟད་པས་འཁོར་བ་སྟོངས། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་སྣང་བ་གྲགས་པ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་རིག་པ་གཅིག་པུའི་ངང་ལས་གཞན་ན་མེད་པ་ལྟར། སྐུ་གསུམ་ཞིང་ཁམས་དང་བཅས་པ་ཡང་རང་རིག་གཅིག་པུར་བསྟན་པ་ནི། མེད་ལ་ཅིར་ཡང་འབྱུང་བ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ། །ཉིད་ལ་ཉིད་ལོངས་སྤྱོད་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས། །དེ་ལ་དངོས་གཞི་མེད་པས་ཆོས་སྐུ་སྟེ། །འབྲས་བུ་གསུམ་སྐུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཀློང༌། །རིག་པའི་ངོ་བོ་མཚོན་བརྗོད་ལས་འདས་པས་དངོས་པོ་དང་མཚན་མར་གྲུབ་པའི་གཞི་མེད་པ་ནི་ཆོས་སྐུའོ། །ཟང་ཐལ་དུ་རྟོགས་ནས་དེའི་ངང་ལ་རིག་པ་དེ་ཉིད་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་སྤྱོད་པ་སྟེ་རང་མལ་དུ་གནས་པས་ཕྱང་མ་ཆད་པར་རང་གསལ་གྱི་གཞི་ནི་ལོངས་སྐུའོ། །གསལ་དངས་ལས་ཐུགས་རྗེའི་འཆར་ཚུལ་མ་འགགས་པའི་ཆ་ནི་སྤྲུལ་སྐུའོ། །དེ་ལྟར་སྐུ་གསུམ་རིག་པ་ཉིད་ལས་གཞན་ན་མེད་པ་ནི་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། སྒྱུ་འཕྲུལ་གསང་བ་ལས། ངོ་མཚར་སྐུ་དང་སངས་རྒྱས་ཞིང་ཁམས་ཀྱང༌། །གཞན་ན་མེད་དེ་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ངང༌། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་འཁོར་འདས་རིག་པ་གཅིག་ལས་མ་གཡོས་པས། རིག་པ་གཅིག་གྲོལ་ན་འཁོར་འདས་ཀུན་གྲོལ་བའི་གནད་འདི་རབ་ཏུ་ཟབ་པར་བསྟན་ཏོ། །གྲོལ་ལུགས་ལྔ་པོ་དེ་དག་ཀྱང༌། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། ངོ་བོ་དཔེ་དང་བཅས་ཏེ་གསུངས་པ། འགག་པ་མེད་པའི་རིག་པ་ལ། །འཁྲུལ་རྒྱུ་མེད་པས་ལྡོག་པ་མེད། །ཡེ་གྲོལ་ཡིན་པས་བརྟེན་ནས་འཕགས། །རང་གྲོལ་ཡིན་པས་ཡུལ་རྐྱེན་ཟད། །ཅེར་གྲོལ་ཡིན་པས་སྣང་བར་དག །མཐའ་གྲོལ་ཡིན་པས་མུ་བཞི་འགགས། །གཅིག་གྲོལ་ཡིན་པས་དུ་མ་སྟོངས། །རྐྱེན་རྣམས་རྐྱེན་གྱིས་གྲོལ་བས་ན། །དམིགས་པའི་ཆོས་ལ་ང་མི་ལྟོས། །ཡུལ་རྣམས་ཡུལ་གྱིས་གྲོལ་བ་ལ། །གཟུང་འཛིན་གཉིས་ལ་ང་མི་ལྟོས། །རྒྱུ་ཉིད་རྒྱུ་ཡིས་གྲོལ་བ་ལ། །འཁོར་འདས་གཉིས་ལ་ང་མི་ལྟོས། །ཆོས་ནི་ཆོས་ཀྱིས་གྲོལ་བ་ལ། །ཐ་སྙད་ཚིག་ལ་ང་མི་ལྟོས། །སེམས་ཉིད་སེམས་ཀྱིས་གྲོལ་བ་ལ། །མཚོན་བྱེད་བློ་ལ་ང་མི་ལྟོས། །དྲི་མས་དྲི་མ་འཁྲུ་བ་བཞིན། །དེ་བཞིན་དག་པས་དག་པ་གྲོལ། །དུག་གིས་དུག་རྣམས་འཇོམས་པ་དང༌། །ལྕགས་ཀྱིས་ལྕགས་རྣམས་གཅོད་པ་དང༌། །རྡོ་ཡིས་རྡོ་རྣམས་གཅོག་པ་དང༌། །ཤིང་གིས་ཤིང་རྣམས་སྲེག་པ་ལྟར། །རང་རང་དགྲ་ནི་རང་གིས་བྱེད། །རིགས་མི་མཐུན་པས་གྲོལ་བ་མིན། །ཞེས་སོ། །དེ་དག་གིས་གྲོལ་ལུགས་ལྔ་ངོ་བོ་ཉིད་དང་བཅས་པའི་ཆིངས་དྲུག་ཐལ་ལོ། །ད་ནི་དགོངས་ཀློང་ཆོས་ཉིད་དུ་གདམས་པའི་རིམ་པ་ལས། མཁའ་མཉམ་བསམ་བརྗོད་འདས་པར་ཆིངས་སུ་བཅིང་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀློང་ཆེན་ངང་ཉིད་ལས། །དྲན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་འབྱུང་སྟེ། །ཤེས་པའི་མཚན་མ་ཡིད་ལ་མི་གཡོ་ན། །དེ་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཉག་གཅིག་དགོངས་པ་ཡིན། །ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ངོ་བོའི་ངང་ངེས་པ་ནི་སེམས་ཉིད་དྲན་བསམ་མེད་པའི་དབྱིངས་སུ་འབྱུང་འཇུག་རེ་དོགས་དང་བྲལ་བར་ཕྱམ་གདལ་ནས་འཇོག་པ་སྟེ། ཁྱུང་ཆེན་ལས། མ་བསྒོམས་གཞག་པའི་ས་སྟེ་རང་རིག་པ། །སྒྲ་དང་བློ་བྲལ་ཀུན་གྱི་ཕ་རོལ་ཞིང༌། །དམིགས་བཅས་རང་སོ་ཉིད་དེ་བཅོས་ཅི་དགོས། །ཞེས་པ་དང༌། ཀུན་བྱེད་ལས། བླང་དོར་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆོས་ཉིད་ལ། །མཁའ་ལྟར་གནས་པས་ལུས་སེམས་བཅོས་སུ་མེད། །འདུ་ཤེས་ཞེན་འཛིན་མེད་པས་བསྒོམ་དུ་མེད། །མཁའ་ལྟར་རབ་ཞི་རྙོག་པ་ཀུན་བྲལ་ལ། །ཡུལ་ལ་མི་འཇུག་དགོངས་པ་དམིགས་འཇུག་བྲལ། །ཞེས་སོ། །རིག་པ་གསལ་སྟོང་ཆེན་པོར་འགག་བཅིང་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་རང་བཞིན་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ཡངས་འདྲ། །དྲན་དང་རྟོག་པ་མེད་པ་སྒོམ་པའི་མཆོག །རང་གི་རང་བཞིན་མ་གཡོས་བཅོས་སུ་མེད། །མི་བསམ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམ་བྲལ་བ། །རང་བབས་ཆོས་ཉིད་དུས་གསུམ་འཕོ་འགྱུར་མེད། །འགྱུ་འཕྲོའི་ཀུན་རྟོག་མེད་ན་སྒོམ་པའི་མཆོག །རིག་པའི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་ཉི་ཟླ་བསྒྲིབ་པ་མེད་པ་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ན་སྣང་བ་ལྟར། རང་གསལ་རྗེན་ལ་བུད་པའི་ངང་ལ་རྣམ་རྟོག་འཕྲོ་འདུ་མེད་པར་ས་ལེ་བཞག་པས། ལྷུན་གྲུབ་རང་དོན་གསལ་བ་སྟེ། ཁྱུང་ཆེན་ལས། མ་བསྒོམ་ཡེ་ཤེས་ལྷུག་པ་བཅོས་པ་མེད་པའི་གནད། །རྒྱུ་མེད་རྐྱེན་དང་བྲལ་བའི་རང་སྣང་བསྒྲིབ་མེད་ཉིད། །རྩོལ་བྲལ་ཉག་གཅིག་སུས་ཀྱང་མ་བྱས་པའི། །ཡེ་རྫོགས་སྙིང་པོའི་ལྷུན་གྲུབ་ཡུལ་ལ་རོལ། །ཞེས་སོ། །དེའང་རྣམ་རྟོག་ངང་དྭངས་ཀྱི་འགལ་ཟླར་གྱུར་པ་དང༌། མཐའ་མེད་པས་གཞག་པའི་ས་མེད་པའི་ཕྱིར། རྟོག་བྲལ་རང་སངས་རྗེན་པ་རང་བཞིན་གྱི་རང་དྭངས་ལ་ནས་དགོས་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས་རྣམ་རྟོག་ཡུལ་ལ་མཚན་མའི་གྲངས་ལས་འདས། །བྱས་པས་མི་ཟིན་རྟོག་པས་རྟོག་པ་འཇིལ། །ཆུ་ལས་རྙོག་པ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་བསླུས། །ཞེས་སོ། །ཤར་གྲོལ་རིས་མེད་རྗེན་པར་བཅིང་བ་ནི། །དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་གང་གནས་དམ་པའི་སེམས། །སངས་རྒྱས་ཉག་གཅིག་མཚོན་པ་ཀུན་དང་བྲལ། །མི་གཡོ་ཆོས་དབྱིངས་འཛིན་རྟོག་ཕྱམ་འདལ་པ། །རྒྱལ་བའི་དགོངས་ཀློང་རང་བཞིན་ཡངས་པའི་མཆོག །ལུས་སེམས་བཅོས་མའི་འཆིང་བ་རྣམས་སྤང་ཞིང༌། །གྱིན་འདའ་ལྷོད་ཆགས་དྲན་བསམ་ཅི་འགྱུས་ཀྱང༌། །གཞིག་གཞག་ཆོས་ཉིད་ངང་ལས་མི་གཡོ་ན། །ཐམས་ཅད་ཀུན་བཟང་དགོངས་ཀློང་ཡངས་པ་ཡིན། །རིག་པའི་དྭངས་ལས་འཆར་ཚུལ་མ་འགགས་པར་འགྱུ་འཕྲོ་ཤར་ཡང༌། །ཆུ་དང་རླབས་ལྟར་བཟང་ངན་མེད་པས་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་ཟང་ཐལ་བའི་རིག་པ་ངོས་བཟུང་ནས་གཞག་དུས། ཤར་བ་དང་གྲོལ་བ་དུས་མཚུངས་ཏེ་འགྱུས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགག་པར་སྐྱེས་པའི་མཚང་ངོ་ཤེས་པས་གང་དགར་འཆར་དུ་འཇུག་པ་གནད་དུ་ཆེ་སྟེ། ཤར་ས་ལ་ངོས་འཛིན་གྱི་གཉེན་པོས་མ་བསམ་མ་བསླད་པས་སྤང་ཉེན་མེད་པར་གྲོལ་ཟིན་པ་ཉིད། ཁྱུང་ཆེན་ལས། གནས་པས་འགགས་ལ་འགྱུས་པས་རང་སར་དག །མེད་མཐོང་མ་སྤངས་ངོ་ལ་སངས་མེད་པ། །ས་མེད་འདི་ཉིད་གནས་ཏེ་གང་དགའི་ཡུལ། །འཇུག་སྟེ་གང་གིས་ཕ་རོལ་སོང་བ་མེད་པའོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཀུན་བྱེད་ལས། རྟོག་དཔྱོད་འདས་ལ་རྟོག་དཔྱོད་བསམ་མི་བྱེད། །མ་བཅོས་ཇི་བཞིན་པ་ལ་འཆོས་མི་བྱེད། །བྱ་བ་གང་བཏང་ཅི་སྣང་ཆོས་ཉིད་ལ། །མ་བསམས་རང་བཞིན་བཞག་པས་གྲོལ་བ་སྟོན། །ཞེས་སོ། །འདི་འགྱུ་བ་འཆར་བ་ལ་སྐྱོན་དུ་མི་ལྟ་བ་དང༌། གོང་དུ་རྟོག་པ་མེད་པར་བཤད་པ་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། མཚར་ཆེ། ཁྱད་པར་དེ་ཙམ་བརྗོད་ནས་ད་རུང་མི་ཤེས། སྐལ་མེད་རྨོངས་ཆེན་འབར་བ། ཕག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་ན་ཅིར་འགྱུར། འོན་ཀྱང་གསལ་བར་བཤད་ན། ཐུགས་རྗེའི་རྩལ་ལས་འགྱུ་འཕྲོ་ཤར་དུས་འཕྲོ་ཆ་དེ་རྟོག་པ་རླུང་གི་རྟ་ཅན་ཡིན་པས་དེ་ལ་རྗེས་མི་མཐུད་ངོ་ལ་མི་ལྟ་བར་ཅོག་བཞག་ནས། རིག་པ་རྗེན་པ་ཟང་ཐལ་དེ་ངོས་འཛིན་པས་ཟང་ངེ་རྗེན་ནེ་སང་ངེ་བར་མེད་གསལ་དྭངས་ཆེན་པོར་སྐྱོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ་གྱི་བཞག་ཐབས་ཐལ་ལོ། །ད་ནི་དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་ཡངས་པར་འཕྲང་བསལ་བ་ལས། རྩལ་དང་རོལ་པའི་འཆར་ཚུལ་མ་འགགས་པར་དག་མཉམ་བློ་འདས་གཅིག་ཏུ་འཕྲང་བསལ་ཏེ། མ་བཟུང་མ་བཏང་འཇུར་བུའི་སྒྲིམ་གློད་མེད། །ཇི་བཞིན་རང་བབས་རྒྱ་ཡན་ངང་གིས་ཟིན། །མི་གཡོ་ཕྱམ་གདལ་ཡངས་དོག་མེད་པའི་ཀློང༌། །དྲན་བསམ་ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་རང་ཞི་ན། །རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ནམ་མཁའི་དགོངས་པ་ཡིན། །འདི་ནི་རིག་པའི་ངོ་བོ་སྟོང་གསལ་དུ་མ་ཡེངས་ན། །དེ་ལས་རྩལ་རྒྱ་ཡན་དུ་ཤར་ཡང་སྐྱོན་མེད་ཅེས་སྟོན་པ་སྟེ། ཤེལ་གོང་ལ་གནས་མ་ཤོར་ན། འོད་ལྔ་ཕྱོགས་མཚམས་སུ་ཤར་ཡང་འགལ་བ་མེད་ཅེས་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱ་ཡན་དུ་ཤར་བའི་ཤེས་པ་དེ་ངང་གཅིག་གིས་འཛིན་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་གྱི། དེའི་འཆར་གཞི་རིག་པ་ཟང་ཀ་དེའི་ངང་ལས་ཟང་ངེ་ཐལ་ལེ་མ་ཡེངས་པར་བྱེད་པའོ། །འོ་ན་འཕྲོ་བ་གང་དགར་ཤོར་བས་ཡེངས་སོ་སྙམ་ན་ཡེང་མི་སྲིད་དེ། རླུང་ཕར་གྱིས་རིག་པ་ཚུར་འདུས། གདངས་ནང་དུ་ལོག་པས་རྩལ་གཞི་ཐིམ་ལ་གྲོལ་ཏེ། ངོ་བོ་ཟང་ཀ་ཐིག་ལེ་གཅིག་ཏུ་འདུས་པའི་ངང་དེ་དང་མ་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་བྱེད་ལས། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་གཅིག་པས་བགྲོད་དུ་མེད། །སྙིང་པོའི་དོན་དང་འགྲོགས་པས་ཡེང་བ་མེད། །ཐིག་ལེ་གཅིག་ཏུ་འདུས་པས་གར་མི་འཕྲོ། །ཞེས་སོ། །རྟོགས་མ་རྟོགས་འཆིང་གྲོལ་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་འཕྲང་བསལ་བའི་ཆིངས་ནི། མ་བཅོས་ཀློང་དུ་མ་ཡེངས་དང་ལྡན་ན། །དྲན་རྟོག་ཡུལ་ལ་འཇུག་པའང་ཆོས་ཉིད་དང༌། །ཆེད་དུ་འཇུར་བས་བཅོས་ན་ཆོས་ཉིད་ཀྱང༌། །མི་རྟོག་མཁའ་ལྟར་ཡངས་ཀྱང་མཚན་མའི་གཟེབ། །ཉིན་མཚན་སྒོམ་པས་འདའ་ཡང་འཆིང་ཞེན་ཉིད། །བསམ་གཏན་ལྷ་དང་མཚུངས་པར་རྒྱལ་བས་གསུངས། །དེ་བས་མ་ཡེངས་འབད་རྩོལ་ཞིག་པའི་སེམས། །རང་བབས་འཛིན་རྩོལ་འདས་པ་ཤིན་ཏུ་གཅེས། །གནད་མ་རྟོགས་ན་ལམ་དུ་འགྲོ་བར་དཀའ་སྟེ། སེམས་རྩེ་གཅིག་པའི་སྒོམ་པ་ཉིན་མཚན་འདྲེས་ཀྱང༌། དེ་ལ་ཞེན་འཛིན་དང་བདེ་གསལ་མི་རྟོག་པའི་ཉམ་ཆགས་ཡོད་ན་བསམ་གཏན་ལྷའི་སྒོམ་དང་གཅིག་པས་འཁོར་བ་འདི་ནས་སྔ་འདྲེས་གཅིག་གིས་ཀྱང་འཕགས་མི་ནུས་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཚོགས་དམ་པའི་ལེའུ་ལས། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཀྱང་རབ་བརྟན་ལ། །དེ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་བྱེད་ན། །བྱིས་པ་ཉེར་སྤྱོད་ས་ཞེས་བྱ། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཉིད་མི་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་གང་གིས་རིག་པ་ཟང་ཀར་རྟོགས་དུས་རྩལ་ལས་ཤེས་པ་ཡུལ་ལ་འཇུག་ཀྱང་ངོ་བོ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་མ་འདས་པས་ཆོས་སྐུ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་དགོངས་པ་ལས་མ་གཡོས་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། རྟོག་པ་རང་སར་གྲོལ་བའི་ལྟ་བ་ལར། །མ་ཡེངས་རང་བཞིན་བཞག་པས་བྱ་བཙལ་མེད། །ཀུན་ཀྱང་རང་བྱུང་རང་སར་གྲོལ་བ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །འདིར་འགག་བསྡུ་ན། །ཆེད་དུ་དམིགས་པས་བཅོས་པའི་ལྟ་སྒོམ་བསྟན་ཡང་མཚན་མའི་ཆོས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཐ་མལ་མ་བཅོས་པ་ལའང་རིག་པ་ཟང་ཀར་མ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་ཡུལ་ཐོག་ཏུ་འཆོར་བ་འཁོར་བའི་རྟོག་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །རིག་པ་ཟང་ཐལ་གྱི་ངང་ལ་རེ་དོགས་ཀྱི་ལྷད་མ་ཞུགས་པར་གྲ་ཟད་དེ་རྟོགས་པའི་ངང་ལས་མ་ཡེངས་ན་གཉིས་སུ་མེད་པ་རྒྱལ་བའི་དགོངས་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱུད་དེ་ཉིད་ལས། ཀྱེ་སྟོན་པའི་ངོ་བོ་ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོ་ཡི། །བསྒོམ་ཞིང་བསམ་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ། །མ་བསམས་ཡལ་བར་གནས་པས་འཁོར་བ་ཉིད། །བཙལ་ཞིང་བསྒོམས་པས་རྣམ་རྟོག་མཚན་མའི་ལམ། །དེ་བས་རེ་དོགས་བཅས་པའི་ཏིང་འཛིན་ལ། །གནས་པས་གྲོལ་བར་ཀུན་བྱེད་ལུང་མི་སྟོན། །རྟོགས་པས་གཉིས་ཀའི་འཆིང་བ་རབ་བཅད་ནས། །མི་འགལ་མཉམ་པའི་དོན་ལ་གནས་བྱས་པས། །ཀུན་བྱེད་ང་ཡི་དགོངས་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །ཅེས་པ་དང༌། དེ་ལྟར་བསྒོམ་དུ་མེད་པའི་སྙིང་པོ་ལ། །མེ་ཡེངས་དྲན་པས་གཟུང་བ་མན་ངག་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དགོངས་པའི་ངོ་བོ་བློ་ལས་འདས་པར་འཕྲང་བསལ་ནས། དྲན་བསམ་འཕྲོ་འདུ་ལས་འདས་པར་བཅིང་བ་ནི། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཕྱོགས་དང་རིས་མེད་པས། །འདི་ཞེས་མི་མཚོན་རང་བཞིན་སྤྲོས་ཀུན་ཞི། །དེ་བས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྣམས་སྤངས་ཏེ། །གཞི་བྲལ་ཡངས་པ་ཆེན་པོའི་དོན་ལ་བསླབ། །རིག་པའི་ངོ་བོ་ལ་སྤྲོས་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བས། །རྣལ་འབྱོར་པ་བྱང་ཆུབ་འདོད་པས་ལམ་ཡང་ངོ་བོ་ལས་མ་གཡོས་པས་གཅེས་ཏེ་གཞི་ལམ་འཛོལ་བས་འབྲས་བུ་མི་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་རིག་པ་ཟང་ཀར་རྟོགས་པ་རང་བཞིན་དག་པའི་ཡུལ་ལས་མ་གཡོས་པ་ཙམ་ལས། ཆེད་དུ་གཏད་སོའི་སྒོམ་པ་མེད་པ་ནི། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དགོངས་པ་སྟེ། མ་སྤངས་ཡོངས་རྫོགས་ཆེན་པོར་གྲོལ་བ་ནི། ཁྱུང་ཆེན་ལས། རང་བཞིན་ཡུལ་ལ་འགག་མེད་སྙིང་པོའི་རྗེས། །སྟོང་ཡུལ་མ་དཔྱད་རང་སར་བཞག་སྟེ་གྲོལ། །མཐའ་བྲལ་དེ་ཉིད་གོང་མའི་སྐྱེ་གནས་དག །ཅེས་པ་དང༌། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀྱེ་རྣལ་འབྱོར་དུས་གཅིག་འཇུག་པའི་སྐལ་ལྡན་ལ། །ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོའི་དགོངས་པ་བསྟན་བྱས་ན། །རྟོགས་པའི་ཀློང་ལ་དྲན་ཞིང་འདྲིས་པ་ལས། །བསྒོམ་ཞིང་འཇུག་ཏུ་མེད་པར་ལུང་སྟོན་ཅིག །ཅེས་སོ། །ཉག་གཅིག་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་རིག་པ་ལ། །གང་ལྟར་ཡང་གདགས་སུ་ཡོད་པར་འཕྲང་བསལ་བའི་ཆིངས་ནི། ཆོས་ཉིད་ཉག་གཅིག་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཏེ། །ལྟ་བ་ཉག་གཅིག་སྤྲོས་པའི་མཐའ་དང་བྲལ། །སྒོམ་པ་ཉག་གཅིག་བཏང་གཞག་འགྲོ་འོང་མེད། །སྤྱོད་པ་ཉག་གཅིག་བླང་དོར་གཉིས་སུ་མེད། །འབྲས་བུ་ཉག་གཅིག་སྤངས་ཐོབ་གཉིས་དང་བྲལ། །འདི་ནི་རང་བྱུང་ལྷུན་གྲུབ་དགོངས་པ་ཡིན། །རིག་པའི་ངོ་བོ་ཟང་ཐལ་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་ལ་ཐ་སྙད་ཀྱི་ལྡོག་པས་ཕྱེ་ན་ངོ་བོ་ཟང་ཐལ་བས་ཆོས་སྐུ་ཉག་གཅིག་གོ། །དེ་ཉིད་སྤྲོས་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བའི་ངོས་ནས་ལྟ་བ་མཐའ་བྲལ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའོ། །དེ་ཉིད་རང་ངོ་རྟོགས་པའི་ངང་ལ་བཏང་བཞག་གི་ཤེས་པ་འཕྲོ་དུ་འགྲོ་འོང་མེད་པར་དྭངས་ལ་མི་རྟོག་པས་སྒོམ་པ་འོད་གསལ་ཉག་གཅིག་གོ། །དེ་ཉིད་ལ་བླང་དོར་གཉིས་བཅས་མེད་པས་བླང་དོར་རང་སངས་པའི་ཆ་ནི་སྤྱོད་པ་གཉིས་མེད་ཉག་གཅིག་གོ། །དེའི་ངོ་བོ་ལ་འཁོར་འདས་མེད་པས་སྤངས་ཐོབ་རེ་དོགས་མེད་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཉག་གཅིག་སྟེ། སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ལས། སྤྱོད་པ་འཛིན་ཆགས་གཉིས་ལས་འདས། །སྒོམ་པ་བཏང་གཞག་གཉིས་ལས་འདས། །ལྟ་བ་ཕྱོགས་དང་རིས་ལས་འདས། །འབྲས་བུ་སྤངས་ཐོབ་མཐའ་གཉིས་བྲལ། །ཞེས་སོ། །ཐམས་ཅད་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སུ་འཕྲང་བསལ་བས་གཞི་མཉམ་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་བཅིང་བ་ནི། སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་འཁོར་དང་མྱ་ངན་འདས། །ཆོས་སོ་ཅོག་ཀུན་ཆོས་ཉིད་གདོད་མའི་ངང༌། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ལས་མ་གཡོས་པས། །གང་ཡང་གཞི་གཞག་དགོངས་པར་ཤེས་པར་བྱ། །རྨི་ལམ་ན་སྣ་ཚོགས་སྣང་ཞིང་ལོ་ཟླ་དང་བསྐལ་པར་སོང་བར་སྣང་ཡང་རང་རིག་མལ་ལས་མ་གཡོས་པ་ལ་དེ་ལྟར་སྣང་བ་ཙམ་ལས་གྲུབ་པ་མེད་པ་ལྟར། །ད་ལྟར་གྱི་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་སུ་སྣང་ངོ་ཅོག་དང་ཡུན་རིང་པ་ཞིག་སོང་བར་སྣང་ཡང་ངོ་བོ་དབྱིངས་ལས་མ་གཡོས་པས་གདོད་མའི་ངང་དུ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རྩལ་ཆེན་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པའི་ལུང་ལས། སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཆོས་སོ་ཅོག །གདོད་ནས་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ངང༌། །མ་གཡོས་རྩལ་ཆེན་ལྷུན་གྱིས་རྫོགས། །དངོས་བྲལ་སྟོང་པའི་རང་སྣང་ངོ༌། །ཞེས་སོ། །དེ་དག་གིས་ཐེ་ཚོམ་དང་རྟོག་མཐའི་འཕྲང་ལས་སྒྲོལ་བའི་ཆིངས་ལྔ་ཐལ་ལོ། །ད་ནི་རང་དྭངས་རྒྱ་མཚོ་དྭངས་པའི་འོད་གསལ་དུ་ལ་བཟླ་བ་ལས། མི་གཡོ་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་རང་ས་གཟུང་བ་ནི། །སྣ་ཚོགས་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ། །གང་དུ་འདི་ལྟར་འཇོག་ཅེས་མི་རྟོག་པར། །རང་བབས་སྤྲོ་བསྡུ་བྲལ་བར་ལྷུན་གྱིས་ཞོག །ཆོས་ཉིད་མཉམ་པའི་ཀློང་དུ་ངང་གིས་གནས། །རིག་པ་རང་ངོ་དྭངས་དུས་སྣང་ཚུལ་མ་འགགས་པར་ས་ལེ་བའི་ངང་རང་རིག་སྤྲོ་བསྡུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་གཞག་པ་སྟེ། ཁྱུང་ཆེན་ལས། ཆོས་ཀུན་སྤྲོས་དང་བྲལ་ཞིང་རྙོག་མེད་པས། །བྱས་མེད་རང་སར་གྲོལ་བའི་གནད་འདི་ཆེ། །རྒྱུ་འགགས་རྐྱེན་ཡལ་འབྲས་བུ་ཟད་པའི་གནད། །གང་ལ་མ་བརྟེན་གཅིག་གིས་གྲོལ་བའི་ཀློང་ཉིད་དོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཀུན་བྱེད་ལས། གང་དུ་ཇི་ལྟར་གཞག་པའི་ཚུལ་མེད་པར། །མ་བཙལ་རང་སར་བཞག་པས་སྒོམ་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །རང་གསལ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པར་ས་གཟུང་བ་ནི། །དཀར་དམར་ཡུལ་དུ་སྣང་བའི་རྣམ་པ་ལ། །དབང་པོ་མི་བསྡུ་མིག་ཀྱང་མི་འགུལ་བས། །བདག་ལ་མི་བསམ་གཞན་ལ་མི་རྟོག་པར། །ཕྱམ་ཕྱལ་ཡངས་པ་ཆེན་པོར་རང་གསལ་ཞོག །རྒྱ་མཚོ་དྭངས་པར་གཟུགས་བརྙན་ཤར་བ་ལྟར། ལུས་མི་གཡོ་རྡོ་རྗེའི་སྐྱིལ་ཀྲུང༌། མིག་མི་འགུལ་ཧར་གཞག་དྭངས་པ། །ཡུལ་མི་དགག་སྣ་ཚོགས་གསལ་སྣང༌། སེམས་མི་རྟོག་སྤྲོ་བསྡུ་རང་ཆད། རིག་པ་ཟང་མ་ཐལ་དུ་གཞག་པ་སྟེ། ནོར་བུ་འཕྲ་བཀོད་ལས། རིག་པའི་ངོ་བོ་དེ་ཉིད་ལ། །འགག་མེད་ཟང་ཐལ་གནས་པའི་དཔེ། །དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོ་དྭངས་པ་ལ། །གཟའ་དང་སྐར་མ་ཤར་བ་བཞིན། །བག་ལ་ཉལ་བའི་དུས་མེད་པར། །སྣ་ཚོགས་ཟང་ཐལ་ཆེན་པོར་གནས། །ཞེས་སོ། །རྒྱ་གྲོལ་ཡངས་པ་ཕྱམ་གདལ་དུ་དབང་བསྟོད་པ་ནི། རྒྱ་བསྐྱེད་དཔངས་བསྟོད་སྤྲོ་བསྡུ་བྲལ་བའི་སེམས། །ཀུན་མཉམ་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་དགོངས་པ་ལ། །ཕྱི་ནང་བར་མེད་ནམ་མཁའ་འདྲེས་པའི་ཉམས། །བདེ་གསལ་སྤྲོས་དང་བྲལ་བའི་ཏིང་འཛིན་འཆར། །ངོས་ཟིན་པ་ཙམ་གྱིས་གཏད་སོ་མི་བསྒོམ་པར། །རོ་སྟོད་སེང་བྱས། ལྟ་སྟངས་ཕྱལ་བྱས། མིག་ཀྱང་ཕར་འཁྲུལ་ཚུར་འཁྲུལ་བར་སྣང་གི་དབྱིངས་དང་ཐག་རིང་པོར་གཏད་ནས། རིག་པ་རྒྱ་བསྐྱེད། སྒོ་ལྔ་རང་ཡན་དུ་འཕྱོར་བཅུག་ནས་བསྒོམས་པས་ཕྱི་ནང་བར་མེད་དུ་ཕྱལ་སོང་ནས། ལུས་དང་ནམ་མཁའ་འདྲེས་པའི་ཉམས་དང༌། བདེ་གསལ་མི་རྟོག་པ་ཟང་ཐལ་ཆེན་པོའི་ཉམས་དང༌། རིག་པ་ཟང་ཐལ་རྗེན་པའི་ཉམས་འཆར་ཏེ། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སང་སེང་ཁྲལ་ཁྲོལ་ཟང་ཐལ་བ་སྙམ་པ་དང༌། ཤེས་པ་ཟང་ཐལ་རྗེས་མེད་ཕྱལ་ཕྱལ་བ་སྙམ་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་ཟང་ཐལ་རྒྱ་གྲོལ་སྟོང་པར་མཐའ་ཆོ་ནས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་ངང་ནས་ཅི་ཡང་འཆར་བ་སྙམ་པ་དང་ཇི་ལྟར་བརྟགས་ཤིང་བསམ་ཀྱང་རྣམ་ག་བཙལ་གྱིས་མ་རྙེད་པར་ད་སྐྱེ་མི་སྲིད། སྔར་ཡང་སྐྱེས་པ་མི་འདུག །ད་ལྟ་རྟོག་པ་སུ་ལ་ཡང་མི་འདུག་པར་རྣམ་རྟོག་མང་ཟེར་བ་ཅི་ཡིན་ན་ཨང་སྙམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཟང་ཐལ་གྱི་ཉམས་བརྗོད་ལས་འདས་པ་འཆར་རོ། །སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ལས། དགོངས་པ་རང་གནས་ཏིང་འཛིན་ཅོག་གཞག་དང༌། །དངོས་མེད་རང་སྣང་དཀྱིལ་འཁོར་ཀུན་གྱི་གཙོ། །འགྱུར་མེད་རང་སངས་ཆོས་ཉིད་ཀུན་གྱི་ཡུལ། །རང་སྣང་མི་རྟོག་གཅིག་པུ་ལྷང་ངེ་གནས། །དཔྱོད་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་བྲལ་བ་ནི། །གསང་སྔགས་དོན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཆེན་པོ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དེ་དག་གིས་རིག་པ་བསྒོམ་མེད་ཀྱི་ངང་དུ་ལ་བཟླ་བའི་ཆིངས་གསུམ་ཐལ་ལོ། །ད་ནི་ཤན་འབྱེད་ཀྱི་འཕྱང་ཆེན་པོས་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྟོག་མཐའ་བསལ་བ་ལས། རང་བྱུང་གི་དགོངས་པར་བཞག་པས་འཁྲུལ་སྣང་འཁོར་བ་དག་ལུགས་ཀྱི་ཤན་འབྱེད་ནི། གཞི་གཞག་མི་གཡོ་ཆོས་ཉིད་དགོངས་པ་ལ། །ཕྱི་དང་ནང་མེད་གཟུང་འཛིན་སྤྲོས་དང་བྲལ། །ཡུལ་ཞེས་གཞན་དུ་ཞེན་པའི་སེམས་མེད་པས། །གཟུང་བའི་ཆོས་མེད་སྣོད་བཅུད་སྣང་ཞེན་བྲལ། །འཁོར་བར་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་མེད་ནམ་མཁའ་འདྲ། །རང་རིག་གི་ངོ་བོ་ལ་གཟུང་བ་མེད་པ་དང་རོལ་བར་སྣང་ཡང་མ་བཟུང་བས་ཕྱི་སྣང་བས་རིག་པ་ལ་མ་གོས་ཏེ། ད་འཁོར་བ་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་མེད་ལ། རང་ཞེས་སེམས་ལ་ནང་དུ་མི་རྟོག་པས། །འཛིན་པའི་ཆོས་མེད་སྲིད་པའི་ཀུན་རྟོག་ཞི། །འཁོར་བར་སྐྱེ་བའི་མཁན་པོ་རྩད་ནས་ཆོད། །དེ་ཚེ་མཁའ་འདྲ་ཕྱི་ནང་འཁྲུལ་པའི་ཆོས། །གང་ཡང་མི་དམིགས་ཆོས་སྐུའི་དགོངས་པར་ཕྱིན། །ཟད་པའི་སར་ཐུག་འགྲོ་དང་འོང་མེད་པས། །ཐམས་ཅད་ཀློང་འབྱམས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཞིང༌། །ཆོས་སྐུའི་ཕོ་བྲང་མཆོག་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན། །ནང་སེམས་སུ་རྩལ་ལས་ཤར་བ་ལ་མ་བཟུང་བས་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་སྟོངས་ཏེ་འཁོར་བར་སྐྱེ་མཁན་ནམ་འཁྲུལ་དུ་འཇུག་མཁན་དེ་མེད་པས། སྣང་ཤེས་ཀྱི་འཛིན་པ་གྲོལ། ཟུང་འཛིན་གྱི་མཁར་པོ་འགྱེལ། །འཁྲུལ་སྣང་དང་འཁྲུལ་འཛིན་སྟོངས་པས་རིག་པ་ཟང་ཐལ་དུ་མངོན་དུ་གྱུར་དུས་ཆོས་ཉིད་ཟད་པའི་སར་ཐུག །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་ཞིང་དུ་ཕྱིན། ཆོས་སྐུ་རྒྱལ་པོའི་གཏན་སྲིད་ཟིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་པ་སེམས་དང་བྲལ་དུས་སེམས་ཀྱི་འཁྲུལ་སྣང་དང་ཞར་ལ་བྲལ་བས། སངས་རྒྱས་ཉག་གཅིག་ལས་འགྲོ་ས་མེད་དེ། ངོ་བོ་སངས་རྒྱས་སུ་ཡིན་པ་དེ་སྒྲིབ་བྱེད་དང་བྲལ་བས་མངོན་དུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིག་པ་ལ་སེམས་དང་བཅས་དུས་སེམས་ཅན་ཟེར། སེམས་དང་བྲལ་དུས་སངས་རྒྱས་ཟེར་ཏེ། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་དབྱེ་བ་ནི། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ། །སེམས་ནི་བག་ཆགས་ཀུན་གྱི་གཞི། །ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དྲི་མ་ཡིན། །གཟུང་བ་ཡུལ་ལ་འཛིན་པ་སེམས། །དེ་ཕྱིར་འཁོར་བའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །སེམས་དེ་བྲལ་ན་སངས་རྒྱས་པ། །ལུས་ཅན་ཀུན་གྱི་དྲི་མ་ཟད། །འགྲོ་བ་རྣམས་ནི་སེམས་དེས་འགྲོ། །དེ་མིན་འགྲོ་བར་ནུས་མིན་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་འགྲོ་རྣམས་འཁྲུལ་འཁོར་བཞིན། །ཞེས་སོ། །དེའང་གཟུང་བའི་སེམས་ལས་གཟུང་ཡུལ་མེད་པ་གསལ་སྣང་གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་ལྔར་སྣང་ལ། འཛིན་པའི་སེམས་ལས་ལས་དང་རྣམ་སྨིན་ཉོན་མོངས་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་སྣང་ཏེ། ཡུལ་མེད་ཡུལ་དུ་འཛིན་པ་དང༌། སེམས་མེད་སེམས་སུ་འཛིན་པའི་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་ལ་རྨི་ལམ་ལྟར་སྣང་སེམས་གཟུང་འཛིན་གྱི་རྣམ་པར་ཤར་བ་ལས་བྱུང་བའོ། །རྩལ་རྫོགས་ལས། མི་ཤེས་བྱིས་པའི་ངང་ཉིད་ཀྱིས། །ནན་གྱིས་མཁའ་ལ་མདུད་པ་བོར། །ཡུལ་སྣང་མེད་ལ་སྣང་བར་བཟུང༌། །བདག་དང་གཞན་དུ་མེད་པ་ལ། །བདག་དང་གཞན་དུ་འཁྲུལ་བས་བཟུང༌། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་སེམས་མེད་པའི་རིག་པ་ཡེ་ཤེས་ཉག་གཅིག་ལམ་དུ་བྱས་པས་སེམས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་སྐུ་ཚེ་འདིར་འགྲུབ་པའི་གནད་དེ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་སེམས་ལམ་དུ་བྱེད་པས་སེམས་ཅན་ལས་མ་འདས་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཐོབ་དུས་མེད་པ་དེ་ཡིན་ནོ། །སེམས་འཆར་བ་མི་འགག་པའམ་ཤར་གྲོལ་ཐུགས་རྗེའི་ཆ་དེ་ལམ་དུ་མི་བྱེད་དམ་ཞེ་ན། ཐུགས་རྗེའི་ཆ་འཆར་གཞིའི་རིག་པ་ཟང་མ་རང་མལ་ལས་མ་གཡོས་པ་ལ་ཟེར་བས་དེ་ལམ་དུ་བྱེད་ཀྱི། རྩལ་ལས་སེམས་སུ་ཤར་ཟིན་རྟོག་པའི་ཆ་དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ནས་ལམ་དུ་མི་བྱེད་དེ། ངོ་བོ་རིག་པ་ལ་གཞག་དུས་སེམས་གར་དགར་རང་སངས་ལ་བསྐྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྔར་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེས་ན་སེམས་འཁྲུལ་པ་མ་རིག་པའི་རྩ་བ་ཅན་དུ་ཡུལ་བདག་ཏུ་འཛིན་ཞིང་ཡུལ་ཕྱིར་མ་འབྲངས་ན་ས་གཅིག་ཏུ་འདུག་མི་ཚུགས་པ་དེ་ལ་སྒྲོ་མ་རེག་པར་བྱས་ནས། ཡེ་ཤེས་ཟང་ཐལ་རྟོག་མེད་བདག་རྟོག་གི་བློ་དང་བྲལ་བ་དེ་ལམ་དུ་བྱེད་དེ། སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ལས། སེམས་ཅན་བློ་ལ་གཉིས་སུ་བྱུང༌། སེམས་དང་མ་རིག་སྣང་བ་ནི། །ཡུལ་མེད་པ་ལ་འཛིན་པས་བཟུང༌། །རིག་པ་ཡེ་ཤེས་སྣང་བ་ནི། །བདག་ཏུ་རྟོག་པའི་བློ་དང་བྲལ། །ཡིན་པ་ལ་ཡང་རེ་བ་མེད། །མིན་པ་ཉིད་ལ་ཐེ་ཚོམ་སངས། །ཞེས་སོ། །གནད་འདི་ཁོ་ན་གལ་ཆེ་བར་རིགས་ཏེ། འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལས་ཀྱང༌། སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཡང་བྲལ་ལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་གནས་ཀྱང་མི་འདོར་སྟེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ་ཞེས་པ་དང༌། ཚིག་གསལ་ལས་ཀྱང༌། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་སྤྲོས་པ་ཡང་རྒྱུན་ཆད་པ་དང་ཞེས་པ་དང༌། འཇུག་པ་ལས་ཀྱང༌། སེམས་འགགས་པ་དེ་སྐུ་ཡིས་མངོན་སུམ་མཛད། ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །ལུང་གི་གནས་འདི་དིང་སང་ཕལ་གྱི་བློར་མ་ཆུད་པས་ཅི་ལ་ཟེར་བ་ཆ་མེད་པ་ཉིད། འདིར་མིག་ཕྱེ་བ་བཞིན་བཤད་པས་ཐེག་པ་རྒྱལ་པོའི་མཛོད་ཅེས་བྱའོ། །རིག་པ་རང་མལ་དུ་ཤན་འབྱེད་པས་ཞི་གནས་རྩེ་གཅིག་དང་སོ་སོར་དབྱེ་བ་ནི། ད་ལྟའི་རིག་པ་གཞི་ལས་མ་གཡོས་ན། །དེ་ཉིད་གོམས་ཆས་ཕྱི་མའི་སྲིད་པ་སྟོངས། །ཡང་སྲིད་ལེན་པའི་ལས་དང་བག་ཆགས་བྲལ། །རྒྱུ་འབྲས་ལ་ཟློས་འཁོར་འདས་མཉམ་པར་བརྗོད། །སྲིད་ཞིར་མི་གནས་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་ཕྱིན། །འདི་ཡང་ཞི་གནས་རྩེ་གཅིག་ཕྱེད་པ་གཅེས། །རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་དགོངས་པ་ཡིན། །རིག་པ་རང་མལ་དུ་གནས་པ་ནི་ཟང་ཐལ་རྗེན་པའི་རིག་ཆ་ཡིན་ལ། ཞི་གནས་རྩེ་གཅིག་ནི་རྟོག་པ་མི་འཕྲོ་བར་གནས་ཆ་ཡིན་པས་ཕྱེད་པར་བྱ་སྟེ། རིག་པ་དེའི་ངང་ལ་གོམས་པས་ཡང་སྲིད་ལེན་པའི་ལས་དང་བག་ཆགས་ཟད་པ་ནི་སེམས་འགགས་པའི་ཡོན་ཏན་ལས་བྱུང་སྟེ། ད་ལྟར་རིག་པ་སེམས་དང་བྲལ་བ་དེ་གོམས་པས་མཐར་ཐུག་གི་ཆོས་སྐུ་སེམས་དང་བྲལ་བ་དེ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ནི། སེམས་དང་བྲལ་བའི་རིག་པ་ཐམས་ཅད་གཞི་ལས་མ་གཡོས་པར་གཅིག་པས། དར་རེ་དར་རེའི་རྒྱུན་མཐུད་པ་ལས་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་རྟེན་འབྲེལ་དུ་ཤར་བ་སྟེ། འཁོར་འདས་གཞི་སྣང་དུ་རྩལ་ལས་རོལ་པར་ཤར་དུས་གཞི་ལས་རྩལ་གྱི་རོལ་པ་མེད་པ་གསལ་སྣང་དུ་མཉམ་པ་སྟེ། རིག་པ་སེམས་དང་བྲལ་དུས་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པར་མཉམ་པས་ན། འཁོར་འདས་གཉིས་མེད་རིག་པར་མཉམ་པ་ཞེས་བཤད་དེ། རྩལ་རྫོགས་ལས། འཁོར་བ་ཉིད་དང་མྱ་ངན་འདས། །གཉིས་སུ་གདགས་སུ་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་པ་དང༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་འགྲེལ་ལས། འཁོར་བ་མྱ་ངན་འདས་པ་ཡི། །ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་པ་དང༌། མངོན་རྟོག་རྒྱན་ལས། སྲིད་དང་ཞི་བ་གཉིས་མེད་དང༌། །ཞེས་སོ། །ཀུན་གཞི་དང་ཆོས་སྐུའི་ཁྱད་པར་ཤན་དབྱེ་བ་ལས། ངང་ལས་གཡོས་ན་ཡིད་དཔྱོད་འཁོར་བ་ཉིད། །དེ་ལ་རྒྱུ་འབྲས་ཉིད་དེ་ལ་མ་ཟློས། །ནོར་བའི་སྐྱེ་བོ་འོག་ནས་འོག་ཏུ་འགྲོ། །དེས་ན་མཆོག་གསང་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ནི། །དབྱིངས་ལས་མ་གཡོས་རྩལ་རྣམས་གཞི་ལ་འཁྱོལ། །དགོངས་པ་མི་གཡོ་མཉམ་པར་གནས་པ་ཡིན། །རིག་པའི་རང་ངོ་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་རྩལ་དྭངས་ལྟ་བུ་ལས་རོལ་པ་གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ་བར་ཤར་དུས་རིག་པའི་ངོ་བོ་ཆོས་སྐུར་གནས་པའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པར་བྱ་བ་ནི་ཆོས་སྐུའོ། །ཀུན་གཞི་ནི་རིག་པ་ཟང་ཀར་མ་རྟོགས་པའི་རྟོག་མེད་དུ་ལུང་མ་བསྟན་ཏེ། དེའི་ངང་ལ་གནས་ན་ཁམས་གོང་མའི་ལས་སོགས་པས་བསམ་གཏན་གྱི་སྒྲིབ་པའོ། །དེའི་ངང་ལས་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་པའི་ཆ་དང༌། ཚོགས་དྲུག་ཡུལ་ལ་འཆར་བས་དབང་ཤེས་ཡུལ་ལ་ཕར་འཕྲོ་བ་ནི། །འཁོར་བ་ཟང་ཀའི་ལས་སོགས་པ་སྟེ། མདོར་ན་འཁོར་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་གཞི་ལ་བརྟེན་པའོ། །འདིར་རྣལ་འབྱོར་པས་ཆོས་སྐུ་དང་ཀུན་གཞི་མ་ཕྱེད་ན་འཁོར་འདས་ཀྱི་རྩ་བ་མི་ཆོད་པས། །ཆོས་བྱས་ཚད་འཁོར་བའི་བསྣོན་པར་འགྲོ་བ་ལས་བཟློག་པའི་ཕྱིར་བཤད་དེ། ཆོས་སྐུ་ནི་ཟང་ཀའི་རིག་པ་རྗེན་ལ་བུད་པ་སྤྲོས་བྲལ་སྟོང་གསལ་འདི་ཡིན་པས། ལས་དང་བག་ཆགས་ཀྱི་རྟེན་མ་ཡིན། ངོ་བོ་སྟོང་པས་ཆོས་སྐུ། རང་བཞིན་གསལ་བས་ལོངས་སྐུ། ཐུགས་རྗེ་འཆར་གཞི་མ་འགགས་པས་སྤྲུལ་སྐུར་གནས་པའོ། །ཀུན་གཞིའི་ངོ་བོ་རྟོག་མེད་ལུང་མ་བསྟན་གཟུགས་མེད་པའི་ཤེས་པ་དང་ཆ་འདྲ་བ་གཏི་མུག་གི་ས་པའོ། །རང་བཞིན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆ་དབང་ཤེས་རྣམས་ཀྱི་འཆར་གཞིར་གྱུར་པའོ། །ཐུགས་རྗེའི་དོད་དུ་ཚོགས་དྲུག་གི་ཤེས་པ་ཡུལ་ལ་འཛིན་པ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་དག་གི་ས་འཁོར་བའི་ལས་དུ་མ་སོག་ཀྱང་གཙོ་བོར་ཀུན་གཞིའི་ངང་དུ་གོམས་ན་གཟུགས་མེད། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་པའི་ངང་དུ་གོམས་ན་གཟུགས། །ཚོགས་དྲུག་གི་ཤེས་པས་འདོད་པར་འཁྲུལ་པའི་གོ་འབྱེད་པའོ། །ད་ལྟ་ནི་ཀུན་གཞི་བསྒོམ་པ་དང༌། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ཤེས་པ་དངས་ལ་མི་རྟོག་པ་ཙམ་སྒོམ་པ་དང༌། ཚོགས་དྲུག་གི་ཤེས་པ་རྟོག་པ་ཤར་གྲོལ་དུ་སྐྱོང་བ་ཐམས་ཅད་ཁམས་གསུམ་ལས་མི་འདའོ། །འདིར་རིག་པ་ཟང་ཐལ་དེ་ངོས་འཛིན་པས་རྩ་བ་ཆོས་སྐུ་ཟིན། རྟོག་མེད་ཀྱི་ཞི་གནས་ལ་སྒོམ་དུ་མི་རེ་བས་ཀུན་གཞི་ལོག །དྭངས་དྭངས་པོ་བསྒོམ་པ་ལ་ལམ་མི་བྱེད་པས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་ལོག །རྟོག་པ་ཕྱིར་ཤར་བ་ལ་ལམ་མི་བྱེད་པས་ཚོགས་དྲུག་གི་ཤེས་པ་ལོག་སྟེ། ཆོས་སྐུ་ལོངས་སྐུ་སྤྲུལ་སྐུ་གསུམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་རྒྱུན་དུ་གནས་ཏེ། ངོ་བོ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པའི་རིག་པ་སྟོང་པར་བབས་ཀྱིས་གནས་པས་ཆོས་སྐུའི་ཡེ་ཤེས། ཟང་ཐལ་གསལ་ཆ་དང་བཅས་པས་ལོངས་སྐུའི་ཡེ་ཤེས། འཆར་གཞི་མ་འགགས་པའི་རིག་པ་ཟང་མར་རྟོགས་པས་སྤྲུལ་སྐུའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ནམ་ཡང་རིག་པ་ཟང་ཐལ་དུ་རྗེན་ལ་བུད་པ་དགོས་པའི་གནད་དེ་ཡིན་ནོ། །ཟང་ཀར་མ་བུད་ན་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཤེས་པ་ལས་མི་གྲོལ་བས་འཁོར་བ་འདི་ནས་སྔ་འདྲེས་གཅིག་གིས་མི་འཕགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ཀུན་གཞི་དང་ཆོས་སྐུ་ཕྱེད་དགོས་ཏེ། ཀུན་གཞིའི་ངོ་བོ་བག་ཆགས་ཀྱི་སྣོད་དུ་གྱུར་པ། ངེས་ཚིག་ཀུན་གཞི་འཁོར་བའི་ཆོས་ཏེ། དེའི་གཞི་ཡིན་པས་ཀུན་གཞིའོ། །དབྱེ་ན་ལུས་ཀྱི་ཀུན་གཞི་ལུས་སུ་སྣང་བའི་ཐོག་མ་མེད་པའི་བག་ཆགས་དང༌། དེ་ལས་སོ་སོའི་ལུས་ཀྱི་རྫོགས་པའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་དང༌། སྦྱོར་བ་དོན་གྱི་ཀུན་གཞི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་སྲིད་པར་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བའི་ལས་ཐམས་ཅད་སོག་པའི་རྟེན་མ་རིག་པ་དང༌། ཡེ་དོན་གྱི་ཀུན་གཞི་ཐོག་མ་མེད་པའི་མ་རིག་པ་འཁོར་བའི་ཆོས་ལ་ཁྱད་པར་བརྟེན་པ་སྟེ་གསུམ་མོ། །ཆོས་སྐུའི་ངོ་བོ་རིག་པ་ཟང་ཐལ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ། ངེས་ཚིག་ཡང་དག་པའི་ཆོས་དོན་གྱི་ངོ་བོ་སྟེ། དེའི་རྟེན་བྱེད་པས་སྐུའོ། །དབྱེ་ན་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ་ལས་སྐུ་གསུམ་གྱི་ཆར་གནས་པས་གསུམ་མོ། །དེ་ཡང་ཐལ་འགྱུར་ལས། ཀུན་གཞི་དང་ནི་ཆོས་སྐུའི་གནད། །དེ་ལ་ཀུན་གཞི་རེ་ཞིག་བཤད། །ཆོས་དང་ཆོས་མིན་ཀུན་གྱི་གཞི། །ངོ་བོ་ངེས་ཚིག་དབྱེ་བར་བཅས། །ངོ་བོ་བག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་སྣོད། །དབྱེ་བ་ལུས་དང་སྦྱོར་བ་དང༌། །སྣ་ཚོགས་པ་དང་ཡེ་གཞིའོ། །ངེས་ཚིག་ཀུན་ནི་འདུས་པ་ལས། །གཞི་ནི་ཚོགས་ཤིང་སོག་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་སྤྲོས་བྲལ་ཏེ། །རང་གར་འཛིན་པའི་མཚན་མ་མེད། །ངོ་བོ་སྟོང་གསལ་དབྱེར་མེད་ལ། །དབྱེ་བ་ཆོས་དང་ལོངས་སྤྲུལ་སྐུ། །གསུམ་གྱིས་ཕྱེ་བས་ཁྱད་པར་འཇུག །ངེས་ཚིག་ཆོས་ནི་ཡང་དག་ལམ། །སྐུ་ནི་དེ་ལས་འགྲུབ་པའོ། །ཞེས་པ་དང༌། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། ཀུན་གཞི་ཉིད་ནི་བསགས་པའི་ཕྱིར། །ཆོས་སྐུའི་སྐུ་ནི་ཟག་པ་ཟད། །སྟོང་ཞིང་གསལ་ལ་གསལ་ཞིང་ཁྱབ། །བསམ་པས་མ་སྤགས་དྲན་པ་སངས། །སྤྲོས་པ་ཉིད་དང་བྲལ་བ་སྟེ། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་ཁྱབ་ཅིང་སྟོང༌། །རང་དག་མཚོན་པ་ཀུན་དང་བྲལ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་བཅས་ཀུན་གཞི་ལ། །བག་ཆགས་སོགས་ཕྱིར་རྫིང་དང་འདྲ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་བག་ཆགས་བྲལ། །ཡིད་དང་སེམས་སྩོགས་འདུས་པ་ལས། །ལུས་ཅན་ཀུན་གཞི་དུ་མར་སྣང༌། །ཆོས་སྐུ་ཡིད་སོགས་བྲལ་བས་ན། །དུ་མ་གཟུགས་སྣང་ལུས་མེད་པའོ། །ཞེས་སོ། །རྒྱས་པར་ནི་འོད་གསལ་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གནད་ཀྱང༌། སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་འཁྲུལ་རྟོག་གོ། །ངེས་ཚིག་ཡུལ་ལ་སེམས་པས་ན་སེམས་སོ། །དབྱེ་ན་དག་པའི་སེམས་ཐར་བར་ཕྱོགས་པ་དང་མི་རྟོག་པ། མ་དག་པའི་སེམས་འཁོར་བར་རྟོག་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཆོས་སྐུའི་ཆ་ལས་ཤེས་རིག་གི་ལྡོག་པ་ལ་ངོས་གཟུང་བའོ། །ངེས་ཚིག་ཡེ་ནས་དེ་ལྟར་ཆོས་སྐུ་ལ་གནས་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པས་ཡེ་ཤེས་སོ། །དབྱེ་ན་གཞི་གནས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ། མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སོགས་པ་ལྔ། ཡུལ་ལ་ཀུན་ཁྱབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཇི་ལྟ་བ་དང་ཉི་སྙེད་པ་གཉིས་སོ། །ཐལ་འགྱུར་ལས། སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་གནད་ཉིད་ནི། །སེམས་ཞེས་བྱ་བ་འཁྲུལ་རྟོག་ལ། །ངོ་བོ་འཇུག་ཅིང་ཁྱབ་པ་ལ། །དྲན་བསམ་རྣམས་ཀྱི་གཞི་མའོ། །དབྱེ་བ་དག་དང་མ་དག་པའོ། །ངེས་ཚིག་བསམ་པས་དྲན་ཡུལ་སྐྱེ། །གང་ལ་སེམས་དང་གང་གིས་སེམས། །གང་སེམས་པ་དང་གང་ཕྱིར་སེམས། །ཡེ་ཤེས་རྟོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ངོ་བོ་རང་གསལ་སྙིང་པོའི་དོན། །དབྱེ་བ་དག་ནི་གསུམ་དུ་འདོད། །ངེས་ཚིགས་ཡེ་ནས་གནས་པའི་དོན། །དེ་ལྟར་ཤེས་པས་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཞེས་པ་དང༌། མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། སེམས་ནི་འདུས་ཚོགས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། །དྲི་མ་ཉིད་དང་ཡང་སྤགས་པས། །ཀུན་གཞི་སྡུད་པའི་སེམས་ལ་སོགས། །དྲི་མའི་གྲངས་སུ་གྱུར་པས་ན། །སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་དབྱེ་བ་ནི། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ། །སེམས་ནི་བག་ཆགས་ཀུན་གྱི་གཞི། །ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དྲི་མ་ཡིན། །གཟུང་བ་ཡུལ་ལ་འཛིན་པ་སེམས། །དེ་ཕྱིར་འཁོར་བའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །སེམས་དེ་བྲལ་ན་སངས་རྒྱས་ས། །ལུས་ཅན་ཀུན་གྱི་དྲི་མ་ཟད། །འགྲོ་བ་རྣམས་ནི་སེམས་དེས་འགྲོ། །དེ་མིན་འགྲོ་བར་ནུས་མིན་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་འགྲོ་རྣམས་འཁྲུལ་འཁོར་བཞིན། །ཐུགས་ནི་བསྐྱོད་པ་ཀུན་བྲལ་བས། །བེམས་པོ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཤེས་ཤིང་རིག་པ་གསལ་བྱེད་སྣང༌། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཀུན་བསྲེགས་ཏེ། །ཡེ་ཤེས་ཉིད་ནི་མེ་བཞིན་ཟ། །ནམ་མཁའ་ཉིད་དང་མཚུངས་པ་ཡིན། །སྟོང་གསལ་རིག་བཅད་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་སྣང་བར་སྟོན། །འབྱེད་མེད་ཐུགས་རྗེ་རང་ཤར་བས། །ཁྱབ་ཅིང་ཀུན་འགྲེལ་ཆོས་ཀུན་རྫོགས། །དྲན་པ་ཉིད་ནི་དྲན་མེད་པས། །ཡེ་ཤེས་དྲན་གཞི་ཉིད་དང་བྲལ། །ཡེ་ཤེས་ཉིད་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། །གཞི་གནས་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། །མཚན་ཉིད་འཛིན་དང་ཡུལ་ཁྱབ་བོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་དག་གི་རིམ་པ་རྒྱས་པར་ནི་ཐེག་པའི་མཆོག་རིན་པོ་ཆེར་བསྟན་པ་བཞིན་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཀུན་གཞི་དང་ཆོས་སྐུ། སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ངེས་པ་ནི། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་སྙིང་ཐིག་གི་ཤན་འབྱེད་ཀྱི་གནད་གལ་པོ་ཆེ་ཡིན་པས་དབྱེ་བ་ཕྱེད་པ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་སོ། །དེ་དག་གི་ཁོངས་ན་རྒྱུ་འབྲས་ངེས་པའི་ཤན་འབྱེད་གནས་པས་དེ་བསྟན་པ་ནི། འདི་ཡི་ངང་ལ་རྒྱུ་འབྲས་བྱ་བཙལ་མེད། །ལྟ་བ་བསྒོམ་དུ་མེད་ལ་སོགས་པ་ཡིན། །མཐའ་དབུས་གཉིས་མེད་འགོག་པའི་ཚུལ་བརྗོད་ཀྱི། །གཞན་དུ་ངང་ལས་ཕྱིར་འཁྱལ་རྩལ་ཉིད་ལ། །རོལ་པ་སྣ་ཚོགས་སྣང་སྲིད་དགུ་འཆར་བས། །རྒྱུ་འབྲས་མེད་ཅེས་ནམ་ཡང་མ་བརྗོད་ཅིག །ཆོས་སྐུ་ཡེ་ཤེས་ཟང་ཐལ་གྱི་ངོ་བོ་རྗེན་པར་གནས་པས་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་ངང་ལ་ལྟོས་ནས་རྒྱུ་འབྲས་དང་སྤང་བླང་དང་བྱ་བཙལ་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་དུ་བཅུ་མེད་པར་བསྟན་གྱི། ཀུན་གཞི་དང་དེའི་རྩལ་ལས་རྣམ་ཤེས་དུ་མ་ཤར་ནས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བའི་འཁོར་བའི་ཆོས་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ལ་རྒྱུ་མེད་འབྲས་བུ་མེད་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་ན། རྒྱང་འཕེན་པ་ལྟར་ཆད་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་ཏེ། འཁོར་བ་ཀུན་རྫོབ་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་རྒྱུ་རྐྱེན་རྟེན་འབྲེལ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་མཐུ་ལས་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྣང་ཞེ་ན། རྟེན་འབྲེལ་རྐྱེན་བྱུང་འདུས་བྱས་གྲངས་བསམ་འདས། །འཁོར་བའི་འཁྲུལ་སྣང་ཞི་བདེའང་གྲངས་བསམ་འདས། །དེ་ཀུན་རྒྱུ་རྐྱེན་ཚོགས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་ཉིད། །དག་པའི་ཞིང་དང་བདེ་བ་དང༌། མ་དག་པའི་ཞིང་དང་སྡུག་བསྔལ་ནི། ནམ་མཁའི་དབྱིངས་དང་མཉམ་པར་ཁྱབ་པ་ཐམས་ཅད་རང་རང་གི་རྒྱུ་རྐྱེན་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་སྣང་བ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སྟེ། ངོ་བོ་མེད་པས་སྟོང་པ་ཡིན་ཡང༌། རྣམ་པར་སྣང་བ་དེ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་མཐུ་སྟེ། སྒྱུ་མའི་སྔགས་དང་རྫས་ལས་རྟ་གླང་དུ་སྣང་བཞིན་ནོ། །འཕགས་པ་ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ་ཡོངས་སུ་སྡུད་པའི་མདོ་ལས། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ཡང་ཕ་མཐའ་ཡས། །འཇིག་རྟེན་འདྲེན་པའི་ཤེས་རབ་དེ་ཡང་ཕ་མཐའ་ཡས། །སེམས་ཅན་ཁམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་ཡང་ཕ་མཐའ་ཡས། །ཞེས་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས། ལས་བྱས་བསགས་པ་ནམ་ཡང་མེད་མི་འགྱུར། །འཁོར་བ་ན་ཡང་དཀར་ནག་འབྲས་བུ་སྨིན། །ཞེས་པ་དང༌། དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལས། དགེ་བའི་ལས་ལས་བདེ་བ་རྣམས་འབྱུང་ཞིང༌། །སངས་རྒྱས་ཞིང་མང་མཐའ་ཡས་མཐོང་བར་འགྱུར། །མི་དགེའི་ལས་ལས་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པར་འབྱུང༌། །ངན་སོང་ངན་འགྲོ་འབར་བའི་གནས་རྣམས་མྱོང༌། །ཞེས་སོ། །རྒྱུ་འབྲས་ལ་བཟླ་བའི་ཤན་འབྱེད་པ་ནི། གཤིས་ལ་གཞལ་ན་གང་ཡང་མ་གྲུབ་ལྟར། །ལམ་དུ་བྱེད་པས་གཤིས་ཐོག་མི་གཡོའི་དུས། །གང་ཡང་མི་དམིགས་དགོངས་པའི་དུས་ན་རྩི། །གཤིས་ཐོགས་མཐར་ཕྱིན་གང་ཡང་གོས་མི་འགྱུར། །ཆོས་སྐུ་དོན་དམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་རང་ཐོག་ཏུ་གནས་པའི་དགོངས་པའི་རང་དུས་ན་འཁོར་འདས་དང་རྒྱུ་འབྲས་ལ་སོགས་པ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་སྟེ། སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་ཞི་ཞིང་གྲུབ་བསལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཤིས་དེ་ཉིད་ལ་ལས་མེད་པས་འཁོར་བར་ཆད་པ་ལྟར། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་ལས་མ་གཡོས་པར་ཕྱེད་པ་ནི་རྒྱུ་འབྲས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་ལ་བཟླ་བ་སྟེ། དགེ་སྡིག་རྒྱུ་འབྲས་ལས་འདས་པ་འདི་ལ་ཟེར་གྱི། གཞན་དུ་རྒྱུ་འབྲས་ལ་འཆོལ་བས་འཁོར་བ་མི་འདོད་ཀྱང་འབྱུང་སྟེ། དྲོད་གཤེར་འཛོམ་པའི་ས་བོན་ཐེབས་ནས་མྱུར་གུ་འབྱུང་བ་ལྟར། གཤིས་ལས་འཁྲུལ་ཆ་ཕྱིར་ཤོར་ན་རྣལ་འབྱོར་མ་འབྱོར་མེད་དོ། །དེས་ན་གཏན་སྲིད་མ་ཟིན་གྱི་བར་ལ་རིག་པ་རྐྱེན་ངན་གྱིས་མ་བསླུས་པ་གལ་ཆེ་བས། ཟང་ཐལ་རིག་པའི་རྩལ་སྦྱོང་མཆོག་ཏུ་གཅེས་སོ། །མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། འདི་ནི་རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས། །ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མ་གཡོས་པའོ། །ཞེས་པ་དང༌། རྩལ་རྫོགས་ལས། ཆོས་སྐུ་རྟོག་མེད་རང་སངས་སྒོམ་པ་ཡིན། །དམིགས་པའི་ཡུལ་མེད་རང་གི་དོན་རྟོགས་ན། །འདུ་འབྲལ་མེད་པའི་བསམ་གཏན་ཆེན་པོ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དེ་དག་གིས་གོལ་སྒྲིབ་སྐྱོན་སེལ་གྱི་ཤན་འབྱེད་ཆེན་པོ་ལྔའི་ཆིངས་ཐལ་ལོ། །དེ་ལྟར་ན་གཞག་ཐབས་བཞི་དང༌། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་དང༌། །མདོ་ཆིངས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ཏེ་བསྡོམས་པས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཉི་ཤུ་རྩ་དགུས་ནི་འདིའི་གལ་མདོ་ངེས་པའི་གཟེར་བུ་གསུམ་དུ་བསྟན་པས་གནད་མི་འཆུགས་པར་བྱེད་པའོ། །ད་ནི་དེ་དག་གི་དོན་རྒྱུ་འབྲས་བྱ་བཙལ་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཉིད་དུ་བསྡུ་བ་ནི། ཉོན་མོངས་ལས་དང་བག་ཆགས་ཀློང་ཆེན་འདི། །རྟེན་མེད་སྒྱུ་མས་སྤྲུལ་པའི་རྩེད་མོ་བྱེད། །འདི་ལས་ཐར་དགོས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་ཟློས་འཚལ། །དེ་ཡི་ཐབས་ནི་འདི་ལས་མཆོག་གཞན་མེད། །དེ་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་དགོངས་པ་མ་གཡོས་གཅེས། །འདི་ཉིད་ཁོ་བོའི་སྙིང་གཏམ་ཟབ་མོའི་ཀློང༌། །ཀུན་ཡིན་ཀུན་མིན་ཡིན་མིན་འདས་པ་གཅེས། །འཁོར་བ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་འཁྲུལ་པ་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བ་འདི་ལས་ད་རེས་གྲོལ་བ་དགོས་ལ། དེ་ཡང་རྒྱུ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྐྱེན་བཟློས་ན་འབྲས་བུ་འཁོར་བ་མི་འབྱུང་སྟེ། ས་བོན་མེད་ན་དེའི་འབྲས་བུ་མྱུ་གུ་མི་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །འབྲས་བུ་ནི་རྒྱུའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ལྡོག་པ་ལ་དེའི་རྒྱུ་འགོག་པར་ཀུན་མཐུན་ཏེ། ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་ལས་བྱུང༌། །དེ་རྒྱུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས། །རྒྱུ་ལ་འགོག་པ་གང་ཡིན་པ། །ཞེས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །རྒྱུ་འབྲས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་འགོག་པའི་ཐབས་ནི་རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ལས་ཟབ་པ་མེད་ལ། དེའི་ལུགས་ནི་དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ལས་མ་གཡོས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ལ་རེ་དོགས་དང་འཛིན་པའི་མཐའ་ལས་འདས་པ་ཤིན་ཏུ་གཅེས་པ་ཉིད། ཀུན་བྱེད་ལས། བདེ་བ་འདོད་པ་ཆགས་པའི་ནད་ཡིན་པས། །འདོད་པ་མེད་པས་བདེ་བ་ལེན་པར་བྱེད། །སངས་རྒྱས་བསྒྲུབས་པས་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །མ་བཙལ་རང་བཞིན་གནས་པས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །མ་བཙལ་རང་བཞིན་གནས་ལ་མི་རྟོག་ཞོག །ཅེས་གསུངས་སོ། །ལེའུའི་གནས་འདི་ནི་འདིའི་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་རང་གནད་ངེས་པ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པ་སྟེ་མདོ་ཆིངས་གལ་པོ་ཆེ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་དབྱིངས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་ལས་མི་གཡོ་བར་བསྟན་པ་སྟེ། ལེའུ་བཅུའི་པའི་འགྲེལ་པའོ།།