volume 002 027

From Rangjung Yeshe Wiki Texts
Jump to navigation Jump to search


«༼ཕྲ་ཡིག༽

» ༄༅ ༔གསང་བ་བླ་མེད་སྒྲོན་མ་དགུ་སྐོར་གྱི་ གདམས་པ་ཡིན་ནོ༔ «ས་མཱ་ཡ་རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ༔

» དཔལ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལ༔ སྐུ་གསུམ་བསྡུས་པའི་སྒྲོན་མ་འདི་ལ་དོན་བཅུས་བསྟན་ཏེ༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་དང་༔ ངེས་ཚིག་དང་༔ དབྱེ་བ་དང་༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་༔ སྐུ་གསུམ་དུ་འཇོག་པའི་འཐད་པ་དང་༔ སྐུ་གསུམ་དང་ངོ་བོ་ཇི་ལྟར་སྤྱད་པ་དང་༔ སྐུ་གསུམ་པོ་དེ་གང་ཟག་གང་གིས་ཇི་ལྟར་ལམ་དུ་འཁྱེར་བ་དང་༔ སྐུ་གསུམ་རྣལ་འབྱོར་ལམ་པ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དང་༔ སྐུ་གསུམ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཚུལ་དང་༔ མཐར་ཐུག་འབྲས་བུའི་དུས་སུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བ་དང་༔ སྐུ་གསུམ་ལམ་དུ་བྱ་སྟེ་མཐར་ཕྱིན་པའི་དུས་སུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་ཚུལ་དང་བཅུའོ༔ དེ་ཡང་སྐུ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ནི༔ ཆོས་སྐུའི་ངོ་བོ་ནི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞིའམ་འབྱུང་ཁུངས་སུ་བཞུགས་སོ༔ ལོངས་སྐུའི་ངོ་བོ་ནི༔ ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱན་ནམ༔ རྩལ་ལམ༔ རོལ་པར་བཞུགས་སོ༔ སྤྲུལ་སྐུའི་ངོ་བོ་ནི༔ འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོར་བཞུགས་སོ༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་ངེས་ཚིག་ནི༔ ཆོས་སྤྱི་དང་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་བྱེད་པ༔ ཀྱི་ནི་དེ་དང་འབྲེལ་བ་ཡིན་ནོ༔ སྐུ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་གསང་བའི་སྦུབས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱའོ༔ ཆོས་སྐུའི་ངེས་ཚིག་ནི༔ ཐམས་ཅད་སྟོང་པའི་རང་བཞིན་ནོ༔ ལོངས་སྐུའི་ངེས་ཚིག་ནི༔ ལོངས་སྐུའི་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ལ་སྤྱོད་ལ༔ རྫོགས་པ་ནི་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་རྫོགས༔ སྐུ་ནི་ཡེ་ཤེས་སྒྱུ་མའི་སྐུའོ༔ སྤྲུལ་སྐུའི་ངེས་ཚིག་ནི༔ སྐྱེ་བ་རྣམ་བཞིར་གཟུགས་མི་འདྲ་བ་ཐ་དད་པ་སྟེ༔ རིགས་དྲུག་གང་ལ་གང་འདུལ་དུ་སྤྲུལ་ནས༔ སྐུ་ནི་རྣམ་རྟོག་བག་ཆགས་ཀྱི་སྐུའོ༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བ་ནི་དོན་བདུན་གྱིས་བསྟན་ཏེ༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་གནས་དང་༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་སྐུ་དང་༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་གསུང་དང་༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་ཐུགས་དང་༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་འཁོར་དང་༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་སྣང་བ་བསྟན་པ་དང་༔ «སྐུ་ཞེས་བྱ་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དག་»བདག་གིས་མཐར་ཐུག་ཏུ་བཤད་པ་ཡོད་དེ། དེ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྐུ་གསུམ་གྱི་གདུལ་བྱ་བསྟན་པའོ༔ དེ་ཡང་སྐུ་གསུམ་གྱི་གནས་ནི༔ ཆོས་སྐུའི་གནས་ནི་ངེས་པ་མེད་གནས་པ་མེད་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ༔ ལོངས་སྐུའི་གནས་ནི༔ རྣམ་པར་གཏད་པ་ལ་ངེས་པ་ལྔ་ཡོད། འོག་མིན་སྟུག་པོ་བཀོད་པའི་ཞིང་ཁམས་སོ༔ སྤྲུལ་སྐུའི་གནས་ནི་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་སོགས་པའོ༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ནི༔ ཆོས་སྐུའི་ཆོས་སྐུ་ནི་དཔལ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའོ༔ ཆོས་སྐུའི་ལོངས་སྐུ་ནི་དཔལ་རྡོ་རྗེ་འཆང་༔ ཆོས་སྐུའི་སྤྲུལ་སྐུ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའོ༔ ལོངས་སྐུའི་ཆོས་སྐུ་ནི«སྐུ་སྟོད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་དུ་མ་གནས་»རྣམ་པར་སྣང་མཛད་«ཞབས་ཀྱི་སྐྱིལ་ཀྲུང་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་བཅུ་དྲུག་གནས་སོ། །དབུའི་ཐོར་ཚུགས་དང་མཉམ་པར་བཞག་པའི་སྟེང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་རྒྱ་ཐབས་བརྩེགས་པ་ལྟར་གནས་པ་ཕན་ཚུན་ཟ་འོག་གི་གུར་ཁྱིམ་ཕུབ་པ་ལྟ་བུ་རེ་རེ་ན་སྟོན་པ་ལྔ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་གནས་སོ། །»གང་ཆེན་མཚོའོ༔ ལོངས་སྐུའི་ལོངས་སྐུ་ནི༔ རིགས་ལྔའི་སངས་རྒྱས༔ ལོངས་སྐུའི་སྤྲུལ་སྐུ་ནི༔ ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་«ཡང་ན་འོད་དཔག་མེད་དོ། །»སྤྲུལ་སྐུའི་ཆོས་སྐུ་ནི༔ རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ༔ སྤྲུལ་སྐུའི་ལོངས་སྐུ་ནི༔ རིགས་གསུམ་མགོན་པོ༔ སྤྲུལ་སྐུའི་སྤྲུལ་སྐུ་ནི༔ ཐུབ་པ་དྲུག་གོ༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་གསུང་ནི༔ ཆོས་སྐུའི་གསུང་གསུམ་ནི༔ ཨ་ཏི་ཡོ་ག་དང༔ ཨ་ནུ་དང༔ མ་ཧཱ་ཡོ་ག་དང་གསུམ་མོ༔ ལོངས་སྐུའི་གསུང་གསུམ་ནི༔ ཀྲི་ཡ་དང༔ ཨུ་པ་ཡ་དང༔ ཡོ་ག་དང་གསུམ་མོ༔ སྤྲུལ་སྐུའི་གསུང་གསུམ་ནི༔ འདུལ་བ་དང༔ མདོ་སྡེ་དང༔ མངོན་པ་དང་གསུམ་མོ༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་ཐུགས་གསུམ་ནི༔ ཆོས་སྐུའི་ཐུགས་ནི༔ མ་སྤངས་ཡོངས་རྫོགས་སྐྱེ་མེད་སྤྲོས་བྲལ་ལོ༔ ལོངས་སྐུའི་ཐུགས་ནི༔ རང་བཞིན«་མི་འཛིན་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་་»གསལ་ལ་རྟོག་པ་མེད༔ མི་གཉིས་པ་«གསལ་ལ་རྟོག་མེད»་གསལ་ལ་འཛིན་པ་མེད་པའོ༔ སྤྲུལ་སྐུའི་ཐུགས་ནི༔ ཐུགས་རྗེས་ཀུན་ལ་ཕྱོགས་མེད་དུ་ཁྱབ་པའོ༔ ཡང་ན་ཆོས་སྐུའི་ཐུགས་ནི༔ «ཕྱིའི་གཞི་ལ་»དྲི་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་༔ སེང་གེ་རྣམ་པར་བསྒྱིངས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་༔ དཔའ་བར་འགྲོ་བ་དང་༔ ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་གློག་གི་དང་༔ རྒྱལ་མཚན་«ནང་གི་བཞི་»རྩེ་མོ་རྣམ་པར་རོལ་བ་དང་༔ གློག་གི་ཕྲེང་བ་དང་༔ འཁོར་ལོ་ཆེན་པོ་དང་༔ འོད་འབར་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནོ༔ ལོངསས་སྐུའི་ཐུགས་ནི༔ ཕྱག་རྒྱ་«གསང་བའི་བཞི་»ཟིལ་གྱི་གནོན་པའི་དང་༔ འབར་ཆེན་མཉམ་པའི་དང་༔ ཆོས་ཉིད་སྣ་ཚོགས་པའི་དང་༔ རྣམ་པར་བཀོད་པ་དང༔ མཁྱེན་པ་ལོངས་«ཡེ་ཤེས་རྣམ་དག་ས་མ་ཏི་»སྐུ་རྫོགས་པའི་དང་༔ ཆོས་ཉིད་མངོན་སྣང་དང༔ ཟག་པ་ཟད་པའི་དང་༔ ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང«་གསལ་སྟོང༌། སྣང་སྟོང༌། རིག་སྟོང་ཡུལ་སེམས་དབྱེར་མེད་དོ། །»དབྱེར་མེད་པའི་རྣམ་པ་བཞིར་བཞུགས་སོ༔ སྤྲུལ་སྐུའི་ཐུགས་ནི༔ ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་༔ སྒོམ་པ་དང་༔ བསམ་གཏན་གསུམ་གང་མོས་སུ་འབྱུང་བའོ༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་འཁོར་ལ༔ «རྣམ་རོལ་རྫོགས་པར་མཛད། »ཆོས་སྐུའི་འཁོར་ནི༔ ཆོས་སྐུའི་རིགས་ལྔའི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ༔ རྡུལ་གཅིག་གི་སྟེང་ན་རྡུལ་སྙེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་དང་༔ དཔག་ཏུ་«རྣམ་སྣང་གང་ཆེན་མཚོ་ལ་རིགས་ལྔའི་སངས་རྒྱས་དཔག་ཏུ་མེད་པས་བསྐོར་བའི་འཁོར་དེ་རྣམས་སོ། །»མེད་པ་རྣམས་སོ༔ ལོངས་སྐུའི་འཁོར་ནི་རིགས་ལྔ་དང་ས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པའོ༔ སྤྲུལ་སྐུའི་འཁོར་ནི༔ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་༔ འཁོར་སྡེ་བཞི་དང་༔ ལྷ་མ་སྲིན་སྡེ་བརྒྱད་དོ༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་སྣང་བ་བསྟན་པ་ནི༔ ཆོས་སྐུ་དུས་གསུམ་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་༔ གང་ཟག་ཡང་རབ་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་ལྡན་ལ་སྣང༔ ལོངས་སྐུ་ས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་«བློ་ཆེ་བ་ཤེས་རབ་ཆེ་བ་བྱང་ཆུབ་ཆེ་བ«འོ། །»སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་ལ་སྣང་༔ སྤྲུལ་སྐུ་ནི༔ སེམས་ཅན་ལས་དག་པ་ལ་སྣང་ངོ་༔ ཆོས་སྐུའི་ཞིང་ཁམས་འདུལ་བྱ་ནི༔ ཞིང་ཁམས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྒྱ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ༔ རྒྱུ་བཀོད་པ་ནམ་མཁས་གར་ཁྱབ་པའི་ཆོས་སྐུའི་གདུལ་བྱའི་ཞིང་ཁམས་ཀྱིས་ཁྱབ་བོ༔ ལོངས་སྐུའི་ཞིང་ཁམས་གདུལ་བྱ་ནི༔ འོག་མིན་སྟུག་པོ་བཀོད་པའི་ཞིང་ཁམས་གཞི་མེ་ཏོག་གི་སྙིང་པོས་བརྒྱན་པའི་ཞིང་ཁམས་རྣམས་སོ༔ སྤྲུལ་སྐུའི་གདུལ་བྱའི་ཞིང་ཁམས་ནི༔ སྟོང་གསུམ་གྱི་མི་མཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གླིང་བཞི་རི་རབ་དང་བཅས་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་ན་སྤྲུལ་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་འགྱེད་ཅིང་འགྲོ་བ་གང་ལ་གང་འདུལ་དུ་སྤྲུལ་ནས་དོན་བྱེད་པའོ༔ དེས་སྐུ་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བ་ལ་བདུན་དུ་བསྟན་ནས༔ སྐུ་གསུམ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་༔ གང་ཟག་ལམ་པ་དང་སྦྱར་བའི་མཚན་ཉིད་དོ༔ སྐུ་གསུམ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི༔ ཆོས་སྐུའི་མཚན་ཉིད་ནི༔ སྤྲོས་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་ཞིང་སྐྱེ་བ་མེད་དོ༔ ལོངས་སྐུའི་མཚན་ཉིད་ནི༔ སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་དང་༔ འགག་པ་མེད་པའོ༔ སྤྲུལ་སྐུའི་མཚན་ཉིད་ནི༔ སྣ་ཚོགས་མ་ངེས་ཤེས་རབ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ཅིང་ཅིར་ཡང་སྟོན་ལ་གནས་པ་མེད་པའོ༔ ཡང་ན་ཆོས་སྐུའི་མཚན་ཉིད་ནི༔ འཁྲུལ་རྟོག་མི་མངའ་བ་ཡིན༔ ལོངས་སྐུའི་མཚན་ཉིད་ནི༔ གསལ་སྟོང་དབྱེར་མེད་པ་ཡིན༔ སྤྲུལ་སྐུའི་མཚན་ཉིད་ནི༔ མཁྱེན་པ་མ་འགགས་པར་སྤྲུལ་པའོ༔ གང་ཟག་ལམ་པ་དང་སྦྱར་བའི་མཚན་ཉིད་ནི༔ ཆོས་སྐུའི་མཚན་ཉིད་རང་གིས་«རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བ་ཡིན་»གྲུབ་པའི་མཐའ་ཞིག་པ་ཡིན༔ ལོངས་སྐུའི་མཚན་ཉིད་ནི༔ ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཡིན༔ སྤྲུལ་སྐུའི་«དགེ་བའི་ཆོས་ལ་»མཚན་ཉིད་ནི༔ «རྒྱུད་ལ་མ་སྐྱེས་པའི་»ཚིག་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲོ་འདོགས་«དང་སྤྲོས་པའི་མཐའ»་ཆོད་པ་ཡིན་ནོ༔ སྐུ་གསུམ་དུ་འཇོག་པའི་འཐད་པ་ནི༔ ཆོས་སྐུ་མེད་ན་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་མཐའ་མི་ཕྱེད༔ ལོངས་སྐུ་མེད་ན་ཡེ་ཤེས་ལྔ་རང་གི་མཚན་ཉིད་མི་ཤེས༔ སྤྲུལ་སྐུ་མེད་ན་གཞན་དོན་མཐར་མི་ཕྱིན་ནོ༔ དེས་ན་ཆོས་ཉིད་ལས་གྲུབ་པས་«ཆོས་གསེར་ལས་གྲུབ་པས་གསེར་སྐུ་ཟེར་བའི་དོན་»སྐུར་འཐད་དེ༔ དཔེར་ན་རྒྱལ་རིགས་ལ་སོགས་པ་མིའམ་སོ་སོའི་རིགས་མ་འཚོལ་ན་ལས་གྲུབ་པ་དང་འདྲའོ༔ ཡེ་ཤེས་ལྔ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུར་འཐད་དེ༔ དཔེར་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་གླིང་བཞི་ལ་དབང་ཞིང་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་འདྲའོ༔ འགྲོ་བ་གང་ལ་གང་འདུལ་དུ་སྤྲུལ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པས་སྤྲུལ་པའི་སྐུར་འཐད་དེ༔ དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་རྟ་དང་གླང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡིད་ལ་གང་འདོད་པ་སྤྲུལ་ནས་སྟོན་པ་ལྟ་བུའོ༔ དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ཉིད་ལས་«ཡེ་ཤེས་རྒྱུན་མ་ཆད་པ་ལས་»མ་གྲུབ་པས་ན་ཆོས་སྐུའོ༔ དེ་«ཐུགས་རྗེའི་འཆར་གཞིའོ་»མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཆ་མ་འགགས་པས་ན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས༔ སྤྲུལ་སྐུ་དེའི་མཛད་པའི་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཆ་མ་འགགས་པར་སྤྱོད་པས་ན༔ སྤྲུལ་པའི་སྐུར་སྤྲུལ་ནས་དོན་བྱེད་ཅིང་གཞན་དོན་རྫོགས་པར་བྱེད་པས་ན༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་ཐ་མ་སྤྲུལ་པའི་སྐུར་སྤྲུལ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ༔ ༔སྐུ་གསུམ་དང་ངོ་ཇི་ལྟར་སྤྲད་པའི་ཐབས་ནི༔ སེམས་དང་ཆོས་སྐུ་ངོ་སྤྲོད་ཀྱི་གདམས་ངག་གིས་གཞི་གནས་ཆེན་པོར་གཏན་ལ་ཕབ་སྟེ་འཁོར་འདས་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བསྲེས་ཏེ༔ ཐིག་ལེ་ཉག་ཅིག་ཏུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱེད་པའོ༔ ༔ལོངས་སྐུའི་ངོ་སྤྲོད་ཀྱི་གདམས་ངག་གིས༔ ཆོས་ཐམས་ཅད་འོད་གསལ་ཆེན་པོར་གཏན་ལ་ཕབ་སྟེ༔ སྐྱེ་བ་གཉིས«་སྣང་སྟོང་གཉིས་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་»ཀྱི་བར་དུ་སངས་རྒྱས་པར་བསྟན་པའོ༔ སྤྲུལ་སྐུའི་ངོ་སྤྲོད་ཀྱི་གདམས་ངག་གིས༔ སྣང་བ་«ཡེ་ཤེས་ལྔ་སྐྱེ་འགྲོའི་རྣམ་རྟོག་དང་»འདི་གཏན་ལ་ཕབ་སྟེ༔ རང་སྣང་འཛིན་མེད་དུ་ཤེས་པས་འབྱུང་«གཟུང་འཛིན་གཉིས་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་»པས་མི་གནོད་པར་བསྟན་པའོ༔ གཞི་གནས་ལུགས་གཞི་ལ་བཞག་པས༔ ཆོས་སྐུར་ངོ་ཤེས༔ ཐབས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ལ་འདྲིས་པར་བྱས་པས་ལོངས་སྐུར་ངོ་ཤེས༔ ཤེས་པ་གཏད་མེད་དུ་ཉམས་སུ་བླངས་པས་སྤྲུལ་སྐུར་«ངོ་སྤྲོད་པ་དང་»ངོ་ཤེས་སོ༔ སྐུ་གསུམ་གང་ཟག་གང་གིས་ཇི་ལྟར་ལམ་དུ་འཁྱེར་བ་ལ་བཞི་སྟེ༔ ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གྱི་དུས་སུ་སྐུ་གསུམ་ལམ་དུ་འཁྱེར་བ་དང་༔ མི་རྟོག་པ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་དུས་སུ་སྐུ་གསུམ་ལམ་དུ་འཁྱེར་བ་དང་༔ ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པའི་དུས་སུ་སྐུ་གསུམ་ལམ་དུ་འཁྱེར་བ་དང་༔ ལྷ་བསྐྱེད་རྫོགས་སྒོམ་པའི་དུས་སུ་ལམ་དུ་འཁྱེར་ལུགས་བསྟན་པ་དང་བཞིའོ༔ ༔དེ་ལ་རྣལ་འབྱོར་པས་ཐོག་མར་«ཆོས་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་»ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གྱི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཕྱི་ནང་གསང་བ་གསུམ་གྱི་སྒྲོ་འདོགས་བཅད་ནས༔ སྤྲོས་པ་ཆོད་པའི་ཚེ་སྤྲུལ་པའི་སྐུའོ༔ དེ་ནས་གང་ཟག་ཆོས་ལ་གནས་པའི་ཚེ༔ ཚིག་དང་དོན་གཉིས་ཀ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པས་ན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའོ༔ ༔དེ་ནས་ཆོས་བོར་བའི་ཚེ༔ རང་སྣང་ཆོས་ཉིད་ལས་མ་འདས་པར་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་འདུ་འབྲལ་མེད་པས་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ༔ མི་རྟོག་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་ཚེ༔ རྣལ་འབྱོར་པས་མཉམ་པར་བཞག་པའི་དུས་སུ་དྲན་བསམ་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྒྱུན་འགགས་ནས་གནས་པ་དེ་ཆོས་སྐུའོ༔ ༔དེ་ལ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མ་ཞུགས་པར་གསལ་ལ་འཛིན་མེད་དུ་གནས་པ་དེ་ལོངས་སྐུའོ༔ དེ་ནས་མཉམ་བཞག་ལས་ལངས་ནས་རྗེས་ཐོབ་ལ་རོལ་བ་སྣ་ཚོགས་པར་འཁྱེར་བས་ཏེ༔ དེའི་ངང་ལ་གནས་པ་ནི་སྤྲུལ་སྐུའོ༔ «ལྟ་བ་གྲོང་ཁྱེར་རྒྱུན་གཅོད་»ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པའི་དུས་སུ་སྐུ་གསུམ་ལམ་དུ་འཁྱེར་བ་ནི༔ ལྟ་བ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་མེད་སྤྲོས་བྲལ་དུ་རྟོགས་པས་ཆོས་སྐུའོ༔ སྒོམ་པ་ཉིན་མཚན་«ཁ་སྦྱར་བའོ་»སྒོམ་པས་ཉོན་མོངས་དང་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་རང་སར་གྲོལ་ཏེ༔ ཉམས་དང་དྲོད་དང་རྟགས་ཤུགས་འབྱུང་འགག་མེད་དུ་ཤར་བ་ནི་ལོངས་སྐུའོ༔ སྤྱོད་པའི་དུས་སུ་«འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཆ་མཐུན་»ཞེན་མེད་རོ་སྙོམས་ཀྱི་སྤྱོད་«སྣང་བ་ལ་དབང་བསྒྱུར་བའོ་»པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་དང་༔ བརྟུལ་ཞུགས་རླུང་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་པས་«བརྟུལ་ཞུགས་ལམ་དུ་སློང་བས་»ཉམས་ལ་བོགས་འདོན་པ་དང་༔ «ཉམས་ལ་བོགས་འདོན་»བྱིང་རྒོད་ཤན་འབྱེད་ཀྱི་སྤྱོད་པས་བར་ཆོད་ཀྱི་བགེགས་ལ་སོགས་པ་སེལ་བ་ནི༔ སྤྲུལ་སྐུའི་ལམ་དུ་འཁྱེར་བའོ༔ ལྷ་བསྐྱེད་རྫོགས་བསྒོམ་པའི་དུས་སུ་ལམ་དུ་འཁྱེར་བ་ནི༔ དང་པོ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་བསྒོམ«་ལས་བྱུང་»པའམ༔ ཐ་མ་ཡང་རྫོགས་པའི་རིམ་པས་«ཆོས་ཐམས་ཅད་»ལྷ་དང་གཞལ་ཡས་ཁང་སྟོང་པར་«སྟོང་པ་ལ་ཐིམ་ནས་»བསྒོམ་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ༔ འབྱུང་བ་རིམ་བརྩེགས་«བསྒོམ་པ་དང་»གཞལ་ཡས་ཁང་བསྒོམ་པ་དང༔ གདན་ཁྲི་དང་ཆོ་ག་«བསྒོམ་པ་»གསུམ་གྱིས་ལྷར་བསྐྱེད་དེ༔ ཞི་བ་ཁྲོ་བོ་གང་མོས་སུ་བསྒོམ་ཞིང་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་རྒྱན་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པར་བསྒོམས༔ སྐུ་གསུང་ཐུགས་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་དང་༔ ཡེ་ཤེས་ལྔས་དབང་བསྐུར་བ་དང་༔ ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་སྤྱན་དྲངས་ཏེ༔ འོད་ཟེར་གྱི་སྤྲོ་བསྡུ་འགོད་པ་རྣམས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའོ༔ དེ་ནས་«སྙིང་པོའི་སྔགས་»བསྙེན་པ་དང་ཉེ་པའི་བསྙེན་པ་དང་༔ སྒྲུབ་པ་དང་སྒྲུབ་པ་ཆེན་པོ་དང་༔ འཕྲིན་ལས་རྣམ་པ་བཞིས་«གང་ལ་གང་འདུལ་»བདག་གཞན་གྱི་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ནི༔ སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ལམ་དུ་འཁྱེར་བའོ༔ སྐུ་གསུམ་རྣལ་འབྱོར་ལམ་པ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ནི༔ དེ་ལྟར་ལམ་དུ་འཁྱེར་བས་ཕྱིའི་ཡུལ་འཛིན་མེད་དུ་ཤེས་སོ༔ རྟོག་མེད་དུ་ཤར་བ་ནི་སྤྲུལ་སྐུའི་སྣང་བ་ཤར་བའོ༔ སྣངལུགས་གང་ལ་བདེ་བ་ཆེན་པོ་རང་ལུགས་སུ་ཤར་བ་ནི་ལོངས་སྐུའི་སྣང་བ་ཤར་བའོ༔ སྣང་བ་སེམས་དང་ཆོས་སྐུར་འདྲེས་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྒྱུན་ཆད་ནས་ནི་ཆོས་སྐུའི་སྣང་བ་ཤར་བའོ༔ མཐར་ཐུག་འབྲས་བུའི་དུས་སུ་སྐུ་གསུམ་པོ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བ་བསྟན་པ་ནི༔ སྣང་བ་ཐམས་ཅད་རང་སར་དག་སྟེ༔ ཆོས་ཉིད་ཟད་པའི་སྣང་བ་འཆར་བའི་ཚེ༔ ཆོས་སྐུ་«མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་འཆར་»ཙམ་ཡང་«ཐ་»སྙད་དུ་གྲུབ་པ་མེད་དེ༔ གནས་ལུགས་མ་བཅོས་པའི་ངང་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ༔ ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་མཐར་ཐུག་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་ཚད་ལ་ཕེབས་ནས༔ ཉམས་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བ་མེད་པས་ལོངས་སྐུ་ཞེས་བྱ་ཐ་སྙད་དུ་«ཡོན་ཏན་གྱི་འབྱུང་ལུང་མ་འགགས་»གྲུབ«་»པ་མེད་དེ༔ རང་སྣང་རང་གསལ་གཞི་མ་འགགས་འཛིན་མེད་ཅེས་བྱའོ༔ ལུས་ངག་གི་བྱས་ཆོས་བྱ་མི་དགོས་པར་དུས་རྒྱུན་དུ་རིག་པ་མངོན་སུམ་གྱི་དོན་ལ་གནས་པས༔ ད་མན་ངག་དང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཞེན་པ་ལས་འདས་པས་སྤྲུལ་སྐུ་ཞེས་ངོ་བོ་ལ་གྲུབ་པ་«སྐུ་གསུམ་ལམ་དུ་མཛད་ཚུལ་དང་སྐུ་ཡིན་ཚུལ་དང་དོན་བྱེད་པའོ་ཞེས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་འགགས་པ་»མེད་དེ༔ ཅི་ཡང་མི་མཛད་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ༔ འབྲས་བུ་མཐར་ཕྱིན་པའི་དུས་སུ་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི༔ དེ་ཡང་སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་«མཛད་ཚུལ་གསུམ་ལམ་དུ་འཁྱེར་ཚུལ་»ནི༔ ལུས་ལ་ཞེས་བཅུགས་པས༔ སྐུ་གང་ན་ཡོད་པ་ཕན་ཆད་ལུས་ཡིན་ཏེ༔ ལམ་ནི་ལུས་ལ་བརྟེན་ནས་སྦྱོང་དགོས་ཏེ༔ འབྲས་བུ་ནི་ལུས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་དོ༔ དེ་ལྟར་ཡིན་ཀྱང་གལ་ཏེ་ལམ་མི་འདོད་པར་འབྲས་བུ་ཅིག་ཆར་དུ་འདོད་པ་ཡང་«འཁྲུལ་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་»ཡོད་དེ༔ འདི་ནི་བསོད་ནམས་«ཅི་ཡང་བྱ་མི་དགོས་པར་གྲོལ་ཟིན་ཟེར་བ་ཡོད་»མ་བྱས་པར་འབྲས་བུ་འདོད་པའམ༔ «རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་ཆེན་པོ་»ལམ་ལ་མ་བརྟེན་པར་འདོད་པ་དང་འདྲ་སྟེ་མི་སྲིད་དོ༔ དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པར་གསང་སྔགས་པ་ནི་«རྟོགས་དགོས་སྒྱུ་འཕྲུལ་ལས་འདི་ནི་གསང་ཆེན་ལམ་དུ་འབྲས་བུ་ཡིན་ཅེས་སོ་»འབྲས་བུ་ལམ་དུ་ངེས་པར་བྱེད་ཅེས་པ་ནི༔ སྐུ་གསུམ་ལམ་དུ་བྱེད་པ་ལ་དགོངས་པ་«གོང་དུ་བསྟན་པས་»ཡིན་ནོ༔ གལ་ཏེ་སྐུ་གསུམ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་དུ་བྱ་རྒྱུ་ཞིག་བྱུང་ན་འགལ་ཏེ༔ «སྐུ་གསུམ་གྱི་»ལམ་དངོས་བཞག་ནས་དངོས་མ་ཡིན་པ་འཚོལ་བའི་གོལ་སར་འགྱུར་རོ༔ དེའི་ཕྱིར་ན་གསང་སྔགས་ཀྱི་རྒྱུད་དང་མན་ངག་ཐམས་ཅད་ནས་སྐུ་གསུམ་དང་ཡེ་ཤེས་ལྔ་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་གསུངས་ན༔ འདིར་«རྫོགས་ཆེན་འདིའི་གཞུང་གི་»ལམ་དུ་བྱེད་པ་སྟེ༔ ལམ་དུ་བྱེད་ལུགས་ནི་གོང་དུ་བསྟན་ནོ༔ དེ་སྐུའི་ཡིན་ཚུལ་ཡང་ལུས་ཡོད་ཀྱང་སྐུར་མི་འགྲོ་བ་ནི༔ རང་གི་«མི་དང་»ཤ་ཁྲག་«བྱོལ་སོང་»འབྱུང་བ་ལྔ་སྨིན་པ་སོ་སོའི་ལུས་དང་༔ «སྤྲུལ་སྐུ་ནི་ལྷ་ངེས་པ་མེད་པའི་སྐུ་སྟེ»་རིག་བྱེད་འོད་ཀྱི་ལུས་ དང་༔ «བར་དོ་»དྲན་གཅོད་ཡིད་ཀྱི་ལུས་དང་༔ «ཡི་དྭགས་»འདུ་ཤེས་མཉམ་བྱེད་ཀྱི་ལུས་དང་༔ «དམྱལ་བ་»འཁྲུལ་འཁོར་བསགས་པའི་ལུས་ཞེས་བྱའོ༔ སྐུ་ནི་རིགས་དྲུག་ཐ་དད་ཀྱི་ལུས་ལ་སོགས་པས་སྐུ་ཞེས་བྱ་སྟེ༔ འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ན༔ རྣམ་རྟོག་བག་ཆགས་ཀྱི་ལུས་ཡོད༔ ལོངས་སྐུ་ལ་ཡེ་ཤེས་སྒྱུ་མའི་ལུས་སྣང་ངོ་ལ་གྲུབ་པར་ཡོད༔ «སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་ཚུལ་»ཆོས་སྐུ་ལས་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་སྤྲུལ་ནས་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རིན་པོ་ཆེ་གསང་བའི་ལུས་ཡོད༔ དེ་ལྟར་སྐུ་གསུམ་པོ་དེ་ལམ་གྱི་སྣང་བ་ཡིན་པས༔ ཡེ་ཤེས་མཐར་ཐུག་འབྲས་བུའི་དུས་ན་སྐུ་གསུམ་མི་སྲིད་དོ༔ འོ་ན་དེ་ལྟར་སྐུ་གསུམ་མེད་ན་ཡེ་ཤེས་རྒྱུན་ཆད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན༔ ཡེ་ཤེས་རྒྱུན་ཆད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ༔ མཛད་པ་ཡུལ་ཅན་དུ་གྲུབ་པ་མེད་ཀྱང༔ རང་ཤུགས་འགགས་མེད་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ནི་ཉི་མའི་འོད་འབྱུང་བ་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་«ཐུགས་རྗེས་»རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྤྱན་འགགས་མེད་དུ་ཤར་བས་«གཟིགས་ »སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པས་མ་འགགས་པར་འབྱུང་པས་ཏེ༔ དཔེར་ན་ནམ་ཟླ་དྲོས་པས་ཤུགས་འབྱུང་དྲོད་«ཐམས་ཅད་»ཕེབས་ཏེ༔ ཆབ་རོམ་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་ལྟེམ་གྱིས«་འཁྱགས་པ་ཐམས་ཅད»་ཞུ་བ་«རྩི་ཤིང་ལོ་འདབ་སྨིན་པ་»ལྟར«་»སེམས་ཅན་རྣམས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་བྱིན་རླབས་ཆེན་པོ་«མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འཆར་གཞི་མ་འགགས་པས་»རང་ཤར་ཏེ༔ དེས་ན་འགྲོ་བ་ཀུན་གྱི་བདེ་སྐྱིད་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ༔ སྐུ་གསུམ་བསྡུས་པའི་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བ༔ རྒྱ་གར་གྱི་སློབ་དཔོན་བི་མ་ལ་མི་ཏྲས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ༔ སྐལ་ལྡན་སྙིང་གི་བུ་དང་ཕྲད་པར་ཤོག༔ «བཀའ་འཆལ་གྱི་དོགས་པས་»རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ༔ གཏེར་ནས་གཏེར་དུ་དམ་པར་བཙས་སོ༔ དཔལ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ༔ སེམས་ཉིད་བསྡུས་པའི་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་དོན་བཅུས་བསྟན་ཏེ༔ «ཀུན་གཞི་»བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་དང་༔ «འདུ་ཤེས་མི་འཇུག་པ་»བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཡུལ་བསྟན་པ་དང་༔ བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རྣམས་ཤེས«་མ་བཅོས་པ་»ཚོགས་བརྒྱད་བསྟན་པ་དང་༔ བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་བཞག་ཐབས་བསྟན་པ་དང་༔ བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྟན་པ་དང་༔ བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རྩལ་«མངོན་ཤེས་ལྔ་»བསྟན་པ་དང་༔ «གཟུང་འཛིན་གཉིས་»བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པ་དང་༔ བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་སྐྱོན་བསྟན་པ་དང་༔ བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་གོལ་ས་«རྟག་ཆད་གཉིས་»བསྟན་པ་དང་༔ བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སྐུ་ལྔ་བསྟན་པའོ༔ དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ནི༔ ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལ་ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱའོ༔ ཆོས་ཀུན་གྱི་གཞིར་གྱུར་པས་ན་ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱའོ༔ སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཆོས་སྐུ་ཁྱབ་པར་གནས་པ་ལ་ཀུན་གཞིར་མིང་བཏགས༔ རྣམ་རྟོག་«ཡེ་ཤེས་འདྲེས་པ་ལ་»མཚན་མ་«ཆོས་སྐུ་དང་མ་འདྲེས་པ»་ལ་ཡང་ཀུན་གཞིར་མིང་བཏགས༔ ཆོས་སྐུ་དང་རྣམ་རྟོག་«ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་»བག་ཆགས་འདྲེས་པ་ལ་ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱའོ༔ དེ་ཡང་ཀུན་གཞི་ཀུན་གྱི་གཞི་ཡིན་ཏེ༔ རྣམ་པར་བྱང་བའི་གཞི་མ་ཡིན༔ ཅེས་གསུངས་སོ༔ ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་«དང་ཐ་དད་པས་སོ་»ཡོད་པའི་ས་ན་ཆོས་ཡོད་དེ༔ ཆོས་སྐུ་དྲི་མ་མེད་པའི་ས་ན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་«སངས་རྒྱས་དང་སེམས་ཅན་གྱི་»མིང་ཡང་མེད་དོ༔ རྣམ་དག་དེས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་«མ་རིག་པ་སངས་པས་»ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་གཞི་ལ་སངས་ཏེ་མིང་ཡང་མི་སྲིད་«ཀུན་གཞིའི་བྱ་བ་»དོ༔ དེ་བས་ན་ཀུན་གཞྀ་ནི་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའོ༔ «ཀུན་གཞིའི་»ཆོས་སྐུ་ནི་བག་ཆགས་དང་བྲལ་བ་«རྣམ་དག་དང་»འོ༔ སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་བག་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་ལ་སེམས་ཞེས་བྱའོ༔ དེ་ཉིད་ཆོས་སྐུ་སྟོང་པར་རིག་པ་ལ་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ༔ དེ་ཡང་སྟོང་གསལ་ཆེན་པོར་ངེས་ཤེས་སྐྱེས་ཏེ༔ དེའི་ངང་ལ་གནས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ༔ བྱིང་རྒོད་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་དང་བྲལ་ནས་རྟོག་མེད་ལ་གནས་པ་ནི་ཆོས་སྐུ་«རིག་པ་རྗེན་པ་»ཞེས་བྱའོ༔ བྱང་ཆུབ་ལམ་པ་སེམས་ཀྱི་ཡུལ་བསྟན་པ་ནི༔ ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་འདི་ཉིད་ཡིན་ཏེ༔ ནམ་མཁའི་གཞི་བདག་མེད་པ་དང་༔ ནམ་མཁའ་ནི་མཐའ་དང་དབུས་མེད་པ་དང་༔ ནམ་མཁའ་«ཡངས་པ་»རྒྱ་ཆེ་བ་དང་༔ ནམ་མཁའ་ལ་ཕྱོགས་དང་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་སུ་མ་གྲུབ་པ་དང་༔ ནམ་མཁའ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་སེམས་ཅན་འཁོར་འདས་སུ་མ་གྲུབ་པ་དང་༔ ནམ་མཁའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཅིར་ཡང་སྣང་བ་བཞིན་ནོ༔ བྱང་ཆུབ་སེམས་ནམ་མཁའ་ལ་གཏད་ཅིང་བསྒོམས་པས་«ནམ་མཁའ་དང་ཤེས་པ་འདྲེས་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་རྟོག་མེད་དུ»་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་མི་འཇུག༔ སེམས་ལ་སེམས་ཀྱིས་བལྟས་པའི་ཚེ༔ མཐའ་དབུས་སུ་མ་གྲུབ༔ རྒྱ་ཆེ་བར་འདུག༔ ཡངས་པར་འདུག༔ ཕྱོགས་རིས་དང་བྲལ་བར་འདུག༔ ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་སུ་མ་གྲུབ་པར་འདུག༔ འཁོར་འདས་གཉིས་སུ་མ་གྲུབ་པའི་སེམས་དེ་རང་གསལ་རྟོག་པ་མེད་པའོ༔ དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཉིད་ལས་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཅིར་ཡང་འབྱུང་བས་ཡོན་ཏན་ནོ༔ བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ནི༔ དེ་ལྟ་བུའི་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་མ་རྟོགས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་«མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌།» «རྣ་བའི་དང༌།» «སྣའི་དང༌།» «ལྕེའི་དང༌།» «ལུས་ཀྱི་དང༌།» «ཡིད་ཀྱི་དང༌།» «ཀུན་གཞི་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་རྣམས་སོ།» «།»བརྒྱད་བྱུང་བའོ༔ བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་བཞག་ཐབས་བསྟན་པ་ནི༔ དང་པོ་ལུས་ངག་དལ་བར་བརྟེན་ཏེ༔ སེམས་མ་བཅོས་པའི་ངང་དུ་ཅི་ལ་ཡང་འདུ་ཤེས་མ་ཞུགས་ཙམ་དུ་བསྒོམ་དུ་མེད་པར་བཞག་གོ༔ དེ་ཡང་ལུང་ལས༔ བརྗོད་པའི་ཐ་སྙད་ལས་འདས་བསྒོམ་དུ་མེད༔ བསྒོམས་པ་ཉིད་ནི་སྒོམ་པའི་རྟོག་པས་ཏེ༔ མ་བསམས་མི་སྒོམ་རང་རིག་ཉིད་ཀྱི་སྐུ༔ དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་དེ་བཞིན་གྱིན་འདར་བཞག༔ བཞག་ཏུུ་འང་བཞག་པ་མེད་པས་ན༔ བཞག་པ་མེད་པའི་བཞག་སར་བཞག་ལ་བཞག༔ བཞག་པའི་དངོས་པོ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་ཐུགས༔ འདི་ཞེས་བྱ་བ་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱིས་མེད༔ ཅེས་གསུངས་པས༔ ཅིར་ཡང་མི་དམིགས་ཅིར་ཡང་མི་རྟོག་པའི་ངང་ལ་ཁོང་སློད་ལ་གྱིན་འདའ་ཙམ་དུ་མ་ཡེངས་པར་བཞག་གོ༔ བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི༔ «དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམས་ལ་»མ་བཅོས་མ་བསླད་པ་མི་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ༔ དེ་ཡང་ལུང་ལས༔ མ་བཅོས་མ་བསླད་རྣམ་དག་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས༔ རྒྱལ་བ་རྒྱ་མཚོའི་ཐུགས་དང་ཡེ་ནས་མཉམ༔ རྒྱུ་ཉིད་འབྲས་བུ་ཡིན་ཕྱིར་བསྒྲུབ་ཏུ་མེད༔ འབྲས་བུ་གདོད་ནས་དག་པ་སངས་རྒྱས་ཡིན༔ ཞེས་དང་༔ སེམས་མ་བཅོས་པ་དེ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་ནོ༔ ཞེས་གསུངས་སོ༔ བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རྩལ་བསྟན་པ་ནི༔ མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་ཡིན་ཏེ༔ ལྷའི་མིག་གི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་༔ ལྷའི་རྣ་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཕ་རོལ་«དུག་རྩིར་བསྒྱུར་བ་དང་སྐོམ་ལས་གཤེར་གསེར་ལས་བྱེ་མ་བྱེ་མ་ལས་གསེར་མེའི་ཕུང་པོ་ཞི་བ་ལ་སོགས་པའོ་»གྱི་སེམས་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་༔ འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་༔ ལྐོག་འབུག་ཤེས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་༔ དབང་པོ་རྣམ་དག་གི་གནས་«ཞིང་ཁམས་བརྒྱད་སྦྲུལ་ཞི་ཁྲོ་གང་ལ་གང་འདུལ་དུ་འཁོར་འདས་ཐམས་ཅད་སྔགས་ཀྱི་སྒྲ་ལྟ་བུར་ལྟ་བའི་ཆོས་སྟོན་པའི་ཡི་གེ །ཡི་གེ་སྣ་ཚོགས་སུ་མ་འདྲེས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་གང་ལ་གང་འདུལ་དུ་ཆོས་བསྟན་ནོ»་ཡིན་ནོ༔ ཡང་ན་རྫུ་འཕྲུལ་དང་རྗེས་སུ་སྟོན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་༔ ཆོས་སྟོན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་དང་༔ ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་འབྱུང་བ་ནི༔ སེམས་ཀྱི་རྩལ་ཡིན་ནོ༔ བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི༔ ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་སྐུ་ལྔར་འབྱུང་སྟེ༔ དེ་ཡང་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་༔ ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་དང་༔ འབྱུང་བ་ལྔ་དང་༔ ཡུལ་ལྔ་དང་༔ ཁ་དོག་ལྔ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྟོགས་པས༔ ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་«ཐམས་ཅད་སྐྱེ་མེད་དུ་ཤེས་»ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་༔ «ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ལས་»མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་དང་༔ མཉམ་པ་«ཐམས་ཅད་གཉིས་མེད་དུ་ཤེས་པ་»ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་༔ སོ་སོའི་རྟོག་པའི་«ཆོས་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་»ཡེ་ཤེས་དང་༔ བྱ་བ་གྲུབ་པའི་«དེ་ཉིད་རྩོལ་སྒྲུབ་དང་བྲལ་བར་ཤེས་པ་»ཡེ་ཤེས་དང་༔ རྒྱལ་བ་«ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་»རིགས་ལྔ་དང་༔ «ཡེ་ཤེས་ལྔ་»སྐུ་ལྔར་འཆར་བ་«ཆོས་སྐུ་ལོངས་སྐུ་སྤྲུལ་སྐུ་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་»ནི་སེམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནོ༔ བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱིས་མ་རྟོགས་པའི་སྐྱོན་ནི༔ གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཡིན་ཏེ༔ ནང་འཛིན་«པ་དང་ངར་འཛིན་»པའི་སེམས་ཀྱིས་གང་ཟག་ལ་བདག་ཏུ་བཟུང་བ་ནི༔ ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་འབྱུང་སྟེ་འཛིན་རྟོག་གོ༔ ཕྱི་བཟུང་བར་བྱ་བའི་ཡུལ་ལ་བདག་ཏུ་བཟུང་བ་ནི༔ ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་འབྱུང་སྟེ་གཟུང་རྟོག་གོ༔ གཟུང་འཛིན་གཉིས་ཀྱིས་སྲིད་གསུམ་དུ་འཁྱམས་ཤིང་རིགས་དྲུག་ཏུ་འཁོར་རོ༔ བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་གོལ་ས་ནི༔ རྟག་ཆད་གཉིས་ཡིན་ཏེ༔ དེ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རང་རྒྱུད་དུ་མཐོང་ཞིང་རྟོག་པ་རང་སར་འཇོག་ན་རྟག་པར་འཛིན་པས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོར་ལྟུང་༔ «ཉན་ཐོས་»ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་དང་༔ «རང་རྒྱལ་»འགོག་པ་དང་༔ «བྱང་ཆུབ་སེམས་»སྤྱོད་པ་དང་༔ བསྒྱུར་ན་«གསང་སྔགས་པ»་ ཐེག་པ་དམན་པར་ལྟུང་༔ ཉོན་མོངས་པ་མཚན་མའི་དངོས་པོ་དང་༔ སེམས་ཉིད་སྒྱུ་མ་ཙམ་དུ་གསལ་བ་དང་༔ སྟོང་པ«་དེ་ལ་ཞེན་པ»་དང་བདེ་བ་ཙམ་དུ་ཡོད་པར་འདོད་ན་རྟག་པར་ལྟུང་༔ དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཅི་ཡང་མེད་པར་འདོད་ན་ཆད་པར་ལྟུང་ ངོ་༔ བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི༔ དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྤང་བླང་«ཡོད་མེད་རྟག་ཆད་ལས་འདས་པར་»མེད་ཅིང་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ལས་དུས་ཐམས་ཅད་དུ༔ བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་མ་ཡེངས་པར་ཉམས་སུ་བླངས་པས་སྐུ་གསུམ་གྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའོ༔ སེམས་ཉིད་བསྡུས་པའི་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བ༔ སློབ་དཔོན་བྱེ་མ་ལས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ༔ ལས་ཅན་ཅིག་དང་ཕྲད་པར་ཤོག༔ རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ༔ ༔ ༄༅༔ ༔དཔལ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ༔ སྟོང་ཉིད་བསྡུས་པའི་སྒྲོན་མ་འདི་ལ་དོན་བརྒྱད་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ༔ སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་ཚིག་དང༔ དབྱེ་བ་བསྟན་པ་དང་༔ སྟོང་ལུགས་བསྟན་པ་དང་༔ དགོས་པ་བསྟན་པ་དང་༔ ལྡོག་བྱ་བསྟན་པ་དང་༔ སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚམས་བསྟན་པ་དང་༔ ཐེ་ཚོམ་གྱི་སྐྱོན་སྤངས་པ་དང་བརྒྱད་ཀྱིས་བསྟན་ནོ༔ དེ་ལ་དང་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་བསྟན་པ་ནི༔ «སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོར་»ཡོད་མེད་རྟག་ཆད་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་མཐར་མ་ལྷུང་ཞིང་ཕྱོགས་རིས་དང་༔ སྔ་ཕྱི་དང་དུས་གསུམ་བར་མཚམས་དང་༔ སྐྱེ་འགག་དང་༔ འཁོར་འདས་དང་༔ འཕེལ་འགྲིབ་དང་གང་ཡང་མེད་པའོ༔ སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངེས་ཚིག་ནི༔ སྟོང་ནི་ཕན་གནོད་གང་ཡང་མ་གྲུབ་ལ༔ སྟོང་པ་ཉིད་པ་ནི་མི་འགྱུར་བ་ཡིན་ལ༔ ཉིད་ནི་དེ་ལས་མ་བཅོས་པར་བཞག་ན་ཆོས་ཉིད་དེ་ཉིད་ཡིན་པས་སོ༔ སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ནི༔ «གོལ་སར་»ལོག་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་༔ ཡང་དག་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ༔ ལོག་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བརྒྱད་ཡོད་དེ༔ ཀུན་བརྟགས་སྟོང་པ་དང་༔ ལམ་སྟོང་པ་དང་༔ ཉི་ཚེ་བའི་སྟོང་པ་དང་༔ བློས་བྱས་སྟོང་པ་དང་༔ རྒྱུན་ཆད་སྟོང་པ་དང་༔ རྒྱས་འདེབས་སྟོང་པ་དང་༔ གཉེན་པོ་སྟོང་པ་དང་༔ གཞི་ལ་ལས་པའི་སྟོང་པའོ༔ དེ་ལ་ཀུན་བརྟགས་སྟོང་པ་ནི༔ ཟད་ནས་སྟོང་པ་དང་༔ མེད་ནས་སྟོང་པ་དང་༔ བརྟགས་པའི་མིང་སྟོང་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ༔ འཇིག་རྟེན་པའི་རྣམ་གྲངས་སོ༔ ལམ་སྟོང་པ་ནི༔ ཡོད་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་མི་གནས་པའི་སྟོང་པ་ལམ་དུ་བྱེད་དེ༔ མི་དམིགས་པར་བསྔོ་བ་རྣམས་སོ༔ ཉི་ཚེ་བའི་སྟོང་པ་ནི༔ ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་རྒྱང་ཆད་པའོ༔ བློས་བྱས་སྟོང་པ་ནི༔ དངོས་པོར་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱིས་མེད་པར་བསྒོམས་ནས་སྟོང་པ་ལ་ཞེན་པའོ༔ རྒྱུན་ཆད་སྟོང་པ་ནི༔ དང་པོ་ཡོད་ལ་ཐ་མ་མེད་པར་འགགས་པར་འདོད་པའོ༔ རྒྱས་འདེབས་སྟོང་པ་ནི༔ དགེ་བ་ཅི་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྟོང་པས་རྒྱས་འདེབས་ཏེ༔ སྟོང་སྙམ་པའི་བློ་དང་མ་བྲལ་བའོ༔ གཉེན་པོ་«རང་བཞིན་རྣམ་དག་ཏུ་མ་ཤེས་པས་»སྟོང་པ་ནི༔ རྣམ་རྟོག་རེ་སྐྱེས་པ་དང་༔ སྟོང་པ་རེ་བསྟན་པའོ༔ གཞི་ཐོག་ཏུ་ལས་པའི་སྟོང་པ་ནི༔ སྟོང་པ་དང་རིག་པ་གཉིས་སུ་མ་འདྲེས་པར་སྟོང་པའི་ཁུངས་དང་ཡོན་ཏན་བརྗོད་ཅིང་དགེ་བ་མི་སྤྱོད་སྡིག་པ་མི་སྤོང་བ་རྣམས་ནི༔ ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་ལས་ལོག་ཅིང་གོལ་བའོ༔ ཡང་དག་པའི་སྟོང་པ་ལ་གཉིས་ཏེ༔ རིམ་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་༔ ཐོད་རྒལ་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ༔ རིམ་སྐྱེས་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི༔ དང་པོ་ཕྱིའི་ཡུལ་སྟོང་པར་རྟོགས་པས་ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་༔ དེ་ནས་ནང་གི་སེམས་སྟོང་པར་རྟོགས་པས་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་༔ དེ་ནས་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀ་སྟོང་པ་དང་༔ སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་གྲུབ་པར་སྟོང་པ་ཉིད་དང་༔ ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་༔ དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་༔ འདུས་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་༔ མཐའ་ལས་འདས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་༔ ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་༔ དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་༔ རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་དང་༔ ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་༔ རང་གི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་༔ མི་དམིགས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་༔ དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་པ་དང་༔ ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་༔ དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དང་༔ སྟོང་པ་ཉིད་བཅོ་བརྒྱད་པོ་རིམ་«གྱི»ས་སྟོང་པར་རྟོགས་པས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཡང་དག་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ༔ ཐོད་རྒལ་གྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི༔ གནས་ལུགས་སྟོང་པ་ཉིད་དོ༔ དེ་ལ་ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ནི༔ རང་སོ་ཆོས་ཉིད་རང་བཞིན་མེད་པར་སྟོང་སྟེ༔ འདི་ལྟར་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མའི་དཔེ་བརྒྱད་བཞིན་ཡེ་ནས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན༔ སྣང་བདོ་བའི་དུས་ན་ཆོས་ཉིད་སྟོང་པའི་གཞི་དེ་གང་ཡང་མ་གཡོས་ཏེ༔ ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་ལས་མ་འདས་པའོ༔ དེ་ཡང༔ སྐྱེ་བ་མེད་ལས་ཐམས་ཅད་སྐྱེས༔ སྐྱེས་ཙམ་ཉིད་ལས་སྐྱེ་བ་མེད༔ ཅེས་སོ༔ རང་ཐོག་གི་ཆོས་ཉིད་ལ་རྟེན་མེད་པར་སྟོང་སྟེ༔ གཞི་ལམ་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཆེན་པོ་གཅིག་གི་ངོ་བོར་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་བཞུགས་ཏེ༔ དེ་ཡང་ཡེ་སྟོང་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་སྟོང་༔ དངོས་སྟོང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་༔ ཞེས་པས་ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་གཞི་ནས་མ་བཅོས་མ་བསླད་པར་གནས་པ་ལས༔ རྣལ་འབྱོར་པས་ཀྱང་མ་བཅོས་མ་བསླད་པར་རང་བཞིན་གྱིས་བཞག་པས་གྲོལ་ལོ༔ གནས་ལུགས་སྟོང་པ་ཉིད་ནི༔ ཡེ་གདོད་མ་ནས་འཁོར་འདས་གཉིས་སུ་གྲུབ་མ་མྱོང་བ་ཡིན་ཏེ༔ དེ་བཞིན་ཉིད་ཅེས་བྱ༔ རྣམ་དག་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ༔ སྲིད་གསུམ་ཀ་དག་ཅེས་བྱ༔ ཁམས་གསུམ་ཡོངས་གྲོལ་ཞེས་བྱ༔ དེ་ཉིད་རྟོགས་པའི་དོན་ལས་མ་འགྱུར་བའོ༔ དེ་ཡང་སྟོང་ལུགས་ཇི་ལྟར་སྟོང་ན༔ ཟབ་པའི་སྟོང་པ་ཐོག་མ་ཡོད་ལ༔ ཐ་མ་མེད་པས་མུ་སྟེགས་ཆད་པར་ལྟ་བ་ལྟ་བུ་དེ་ཡང་མིན༔ རྒྱུན་ཆད་སྟོང་པ་སྔ་མ་ཡོད་ལ་ཕྱི་མ་མེད་པ་ཡང་མིན༔ ཉི་ཚེ་བའི་སྟོང་པ་སྔ་མ་ཡོད་ལ་ཕྱི་མ་མེད་པ་ཡང་མིན༔ བློ་སྟོང་པར་བཟུང་བ་དང་༔ གློ་བུར་དུ་སྟོང་པར་བཏང་བ་དང་༔ རིམ་གྱིས་སྟོང་པ་ལ་ལམ་བྱེད་པ་དང་དེ་རྣམས་མིན་ཏེ༔ འདི་ནི་རྒྱུ་སྟོང་པས་ལས་དང་རྣམ་སྨིན་རང་རང་གིས་སྟོང་༔ རྐྱེན་སྟོང་པས་རྣམ་ཤེས་བློའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཐམས་ཅད་རང་སར་དག༔ གཞི་སྟོང་པས་ཆོས་ཉིད་ངོ་བོ་ངོས་བཟུང་ལས་འདས༔ ལམ་སྟོང་པས་ལྟ་བ་དང་སྒོམ་པ་དང་སྤྱོད་པ་ལ་འབད་རྩོལ་བྱ་མི་དགོས༔ འབྲས་བུ་སྟོང་པས་འཁོར་འདས་གཉིས་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་བོ༔ དེ་ཡང་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་སྟོང་པས་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་སྟོང་པ་ལས་མ་འདས་སོ༔ སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པ་བསྟན་པ་ལ་བཞི་སྟེ༔ དུས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་རྟོགས་པས་བྱ་བྱེད་སྤྱོད་ལམ་གྱིས་མི་སྒྲིབ་པའི་དགོས་པ་ཡོད༔ ཡོད་མེད་ཀྱི་མཐའ་གང་དུ་ཡང་མི་གནས་པས་འབྲས་བུ་རེ་དོགས་དང་བྲལ་བའི་དགོས་པ་ཡོད༔ ཆོས་ཉིད་སྟོང་པར་ཤེས་པས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་གང་གིས་ཀྱང་ཕན་མ་བཏགས་ཤིང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བའི་དགོས་པ་ཡོད༔ མྱུར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་འབྲས་བུ་རྒྱུར་མི་ལྡོག་པའི་དགོས་པ་ཡོད་དོ༔ སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྡོག་བྱ་བསྟན་པ་ནི༔ ཡོད་པའི་དངོས་པོ་ལས་ལྡོག་པས་རྒྱུ་མཚན་གཏན་ལ་མི་ཕེབས༔ མེད་པའི་དངོས་པོ་ལས་ལྡོག་པས་ཀུན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལ་གནས༔ དངོས་པོ་མེད་པ་ལས་ལོགས་པས་ངོ་ཤེས་པའམ༔ ངོ་སྤྲོད་པ་རང་གིས་གྲོལ་ལོ༔ སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ས་མཚམས་ནི༔ མེད་པའི་མཐར་མ་ལྷུང་སྟེ༔ སེམས་ཉིད་སྟོང་པ་རང་ཐོག་ནས་གསལ༔ ཡོད་པ་མཐར་མ་ལྷུང་སྟེ༔ ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་ལ་རྒྱུ་མཚན་མེད༔ གོང་འོག་གི་འདེབས་དང་བྲལ་བའོ༔ ཡང་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དངོས་པོ་མེད༔ མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་རིག་ཅིང་གསལ་བའི་ངོ་བོ་དེ་ཉིད་ལས་གཟུང་འཛིན་གྱི་རྟོག་པས་མ་བསླད་པ་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ༔ དེ་ཉིད་ལས་ཐེ་ཚོམ་གྱི་སྐྱོན་སྤངས་པ་ནི༔ སྟོང་པ་མ་ནོར་བ་ཡང་དག་པ་ཡིན་ཏེ་ལུང་གིས་ཤེས༔ རིག་པས་འཐད་གཏན་ཚིགས་«»ཀྱིས་གྲུབ་«གོང་དུ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་དང་»༔ མན་ངག་གི་གནད་དུ་འགྲོ༔ ལུང་གི་རྒྱུད་རང་ཤར་ནས༔ རྒྱུ་རྐྱེན་བྲལ་བས་སྟོང་པར་གནས༔ ཞེས་བྱ༔ མུ་སྟེགས་ཕྲེང་བ་ལས༔ སྟོང་པ་བརྗོད་མེད་ཤེས་རབ་ཡིན༔ སྟོང་ཉིད་བློ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན༔ ཞེས་པ་དང་༔ སྒྱུ་མ་སྨིག་སྒྱུ་ཆུ་ཟླ་བཞིན༔ མེད་པ་ཡང་ནི་མ་ཡིན་ཏེ༔ ཡོད་པ་ཡང་ནི་མ་ཡིན་ནོ༔ ཡོད་མེད་གཉིས་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར༔ སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ངོས་བཟུང་བྲལ༔ ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་གསལ་ལོ༔ རིག་པ་ནི་རྒྱུ་འབྲས་རྗེས་མེད་ཀྱི་རིག་པས་འགྲུབ་སྟེ༔ སྔ་མ་སྟོང་པ་ལ་རྒྱུ་མེད་ལ༔ ཕྱི་མ་སྟོང་པ་ལ་འབྲས་བུ་མེད༔ དེ་ལྟར་རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་སྟོང་པ་རྗེས་མེད་དེ༔ ལས་དང་རྣམ་སྨིན་ཐོན་མི་སྲིད་དོ༔ དེ་ལ་རྒྱུ་མཚན་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པར་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་ཀྱང་གྲུབ་སྟེ༔ འདི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་ཡིན་ཏེ༔ ཅིའི་ཕྱིར་ན་རང་བཞིན་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པར་རྒྱུ་དང་མཚན་ཉིད་གོ་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ༔ «མིང་གང་དུ་ཡང་གདགས་སུ་བཏུབ་པ་»དཔེར་ན་མེའི་མཚན་ཉིད་ཚ་བ་དང་ཆུའི་མཚན་ཉིད་ནི་རླན་ཞིང་སྡུད་པར་བྱེད་པ་བཞིན༔ ཀུན་རྫོབ་ཙམ་དུ་«མིང་ཅིར་»ཡང་གདགས་སུ་བཏུབ་པས༔ ཡང་དག་པར་གྲུབ་པ་གང་ཡང་མེད་དོ༔ དེ་ལ་ཡང་འདི་ལྟར་སྣང་བ་འདི་སོ་སོའི་རྒྱུ་མཚན་བཙལ་བས་མི་རྙེད་དོ༔ མིང་གི་རྣམ་གྲངས་མ་ཡིན་པ་གཞན་མེད་དོ༔ མིང་ལ་ཡང་རྒྱུ་མཚན་དང་རང་བཞིན་གང་ཡང་མ་གྲུབ་པས༔ རྒྱུ་མཚན་གོ་ལོག་གི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་གྲུབ་བོ༔ མན་ངག་གི་གནད་དུ་འགྲོ་སྟེ༔ འདི་ལྟར་སྣང་བ་དང་ཤེས་པས་བསྡུས་པ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ཅི་ཡང་མེད་པས༔ ཅིར་སྣང་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གནད་མན་ངག་ཡང་དག་པའོ༔ ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་དེ་རྫོང་ལ་གནས་ཤིང་རྫོང་ལ་སྐྱོལ་བ་ནི༔ ནམ་མཁའ་ལ་མདུང་བསྐོར་བ་ལྟ་བུའི་རྫོང་གིས་ཆོས་ཉིད་ལ་ཐོག་མཐའ་མེད་པར་བསྐོར་ཏེ༔ ཡོད་པ་ཆོས་ཉིད༔ མེད་པ་ཆོས་ཉིད༔ གཉིས་ཀ་ཆོས་ཉིད༔ གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཆོས་ཉིད་དོ༔ དེ་ལྟར་གསལ་བ་དང་མི་གསལ་བ་དང་༔ སྟོང་པ་དང་མི་སྟོང་པ་དང་༔ ཡོད་མེད་དང་རྟག་ཆད་ལ་སོགས་པའི་མིང་ཐམས་ཅད་ལ་བསྐོར་བས༔ རྒྱུ་མཚན་མ་རྙེད་པ་དེ་ཉིད་ཆོས་ཉིད་དང་༔ དོན་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་མ་གཏོགས་པ་གང་ཡང་མེད་དོ༔ དེ་ལྟར་ན་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་འོས་སོ་ཙམ་མམ༔ གཡུ་མེད་དམ༔ གཏད་མེད་དམ༔ སྤོམ་ཡོར་ལྟ་བུ་མིན་པར་ལུང་གིས་ཤེས༔ རེག་པས་འཐད༔ གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་གྲུབ༔ མན་ངག་གི་གནད་དུ་འགྲོ༔ རྫོང་ལ་སྐྱོལ་བའོ༔ ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་ཡང་དག་པ་མ་ནོར་བ་ཡིན་པར་ཡིད་ཆེས་སོ༔ སྟོང་པ་བསྡུས་པའི་སྒྲོན་མ༔ སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་བྱེ་མ་ལ་མུ་ཏྲས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ༔ སྐལ་ལྡན་ལས་ཅན་སྙིང་གི་བུ་དང་ཕྲད་པར་ཤོག༔ རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ༔ ༈ བཅོམ་ལྡན་འདས་རིག་པ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ༔ ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པ་འབྲས་བུ་བསྡུས་པའི་སྒྲོན་མ༔ ཡི་གེ་མང་པོ་རྣམས་ཀྱི་དོན༔ འདི་རུ་རྣམ་པར་བསྡུས་ནས་ནི༔ གསལ་བར་བསྟན་པ་འདི་ཡིན་ནོ༔ དེ་ལ་གསུམ་སྟེ༔ མདོར་བསྡུས་ཏེ་«ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས»་བསྟན་པ་དང་༔ གསལ་བར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པ་དང་༔ རབ་ཏུ་གསལ་བར་བསྟན་པའོ༔ དང་པོ་ལ་བཞི་སྟེ༔ གཟའ་གཏད་«ཕྱོགས་རིས་»མེད་པ་ལྟ་བའི་མན་ངག་གིས་ཞེན་པའི་གཞི་ཉོན་མོངས་པ་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་དང་༔ དམིགས་གཏད་མེད་པ་བསྒོམ་པའི་«གསལ་བ་དངོས་མེད་»མན་ངག་གིས་དྲན་བྱེད་ཀྱི་ཡིད་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་དང་༔ འཛིན་ཆགས་མེད་པ་«རྟེན་མེད་ལྷུག་པ་»སྤྱོད་པའི་མན་ངག་གིས་འཁྲུལ་སྣང་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་དང་༔ «མ་བྱས་ལྷུན་གྲུབ་»སྤང་ཐོབ་མེད་པ་འབྲས་བུའི་མན་ངག་གིས་རིག་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་བསྟན་པའོ༔ གཉིས་པ་གསལ་བར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པ་ལ་བཞི་སྟེ༔ ལྟ་བ་དང་༔ སྒོམ་པ་དང་༔ སྤྱོད་པ་དང་༔ འབྲས་བུའོ༔ དང་པོ་ལྟ་བ་ལ་གཉིས་ཏེ༔ ཕྱི་ཐེག་པ་སྤྱིའི་ལྟ་བ་དང་༔ ནང་ཆོས་ཉིད་རང་གི་ལྟ་བའོ༔ སྤྱིའི་ལྟ་བ་ལ་བཞི་སྟེ༔ གང་ལ་བལྟ༔ གང་གིས་«ཕྱོགས་རིས་མེད་»བལྟ༔ གང་ལྟར་ལྟ༔ གང་ཐོབ་པའོ༔ ཆོས་ཉིད་«རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་འདི་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་སྟངས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབྱིངས་སྐུ་གསུམ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཆོས་ཉིད་རང་གི་ལྟ་བ་ལ་བཞི་སྟེ༔ གང་ལྟར་ལྟ༔ གང་གིས་ལྟ། གང་ལ་ལྟ༔ གང་ཐོབ་པར་ལྟ༔ རྟོགས་པ་ཅན་གྱི་མེད་པར་ཕྱོགས་རིས་མེད་པར་སྐྱེ་མེད་རྣམ་དག་ཐོབ་པར་ལྟ༔ »རང་གི་ལྟ་བ་ལ་ཡང་བཞི་སྟེ༔ གང་ལ་བལྟ་«དངོས་པོ་གཤིས་ལ»༔« »གང་གིས་ལྟ་«རྟོགས་པ་ཅན་གྱིས»༔ གང་ལྟར་ལྟ༔ གང་ཐོབ་པ་«སྐྱེ་མེད་རྣམ་དག་»འོ༔ སྒོམ་པ་ལ་ཡང་གཉིས་ཏེ༔ ཆོས་སྤྱིའི་སྒོམ་པ་དང་༔ ཆོས་ཉིད་རང་གི་སྒོམ་པའོ༔ སྤྱིའི་སྒོམ་པ་བཞི་སྟེ༔ གང་གིས་སྒོམ་ན༔ དད་པ་ཅན་གྱི་གང་ཟག་གིས་བསྒོམ༔ གང་སྒོམ་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་བསྒོམ༔ གང་ལྟར་བསྒོམས་ན་བྱིང་རྒོད་གཉིས་སྤངས་ཏེ་བསྒོམ༔ གང་ཐོབ་ན་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའོ༔ ཆོས་ཉིད་རང་གི་ལ་ཡང་བཞི་སྟེ༔ གང་བསྒོམ་ན་དབྱིངས་དང་རིག་པ་བསྒོམ༔ གང་གིས་སྒོམ་ན༔ སྐལ་པ་དང་ལྡན་པའི་ལས་འཕྲོ་ཅན་གྱིས་སྒོམ༔ གང་ལྟར་བསྒོམ་ན༔ དབྱིངས་དང་རིག་པ་ལས་འདུ་འབྲལ་མེད་པར་བསྒོམ༔ གང་ཐོབ་ན༔ རྟོག་པ་མེད་པའི་སྐུ་ཐོབ་པའོ༔ སྤྱོད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ༔ སྤྱིའི་སྤྱོད་པ་དང་༔ རང་གི་སྤྱོད་པའོ༔ སྤྱིའི་སྤྱོད་པ་ལ་བཞི་སྟེ༔ གང་གིས་སྤྱོད་ན་རྟེན་གྱི་གང་ཟག་གིས་སྤྱོད༔ གང་ལ་སྤྱོད་ན་སྣང་བ་ལ་ཞེན་པ་མེད་པར་སྤྱོད༔ གང་ལྟར་སྤྱོད་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པར་སྤྱོད༔ གང་ཐོབ་ན་སྣང་བ་རོ་མཉམ་གྱི་འབྲས་བུ་མེད་པར་ཐོབ་པའོ༔ ཆོས་ཉིད་རང་གི་ལ་ཡང་བཞི་སྟེ༔ གང་གིས་སྤྱོད་ན༔ སྐལ་ལྡན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་པས་སྤྱོད༔ གང་ལ་སྤྱོད་ན༔ སྣང་བ་སྟོང་གསལ་ཆེན་པོར་སྤྱོད༔ གང་ལྟར་སྤྱོད་ན༔ རིག་པ་དང་འདུ་འབྲལ་མེད་པར་སྤྱོད༔ གང་ཐོབ་ན་འཁྲུལ་སྣང་ཞིང་ཁམས་སུ་འཆར་བའི་དགོངས་པ་ཐོབ་བོ༔ འབྲས་བུ་ལ་ཡང་གཉིས་ཏེ༔ ཆོས་སྤྱིའི་འབྲས་བུ་དང་༔ ཆོས་ཉིད་རང་གི་འབྲས་བུའོ༔ སྤྱི་ལ་བཞི་སྟེ༔ གང་ཐོབ་ན༔ སྟོང་པ་ཉིད་ཐོབ༔ གང་གིས་ཐོབ་ན༔ སྒྲུབ་པ་པོའི་རྟེན་གྱི་གང་ཟག་གིས་ཐོབ༔ གང་ལྟར་ཐོབ་ན༔ རིན་པོ་ཆེ་གསེར་གླིང་དུ་ཕྱིན་པ་ལྟར་ཐོབ༔ ཐོབ་པ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད་ན༔ འབྲས་བུ་རྒྱུར་མི་ལྡོག་པའི་དགོས་པ་ཡོད་དོ༔ རང་གི་ལ་ཡང་བཞི་སྟེ༔ གང་ཐོབ་ན༔ སྐུ་གསུམ་འདུ་འབྲལ་མེད་པར་ཐོབ༔ གང་གིས་ཐོབ་ན༔ རང་གི་རིག་པས་ཐོབ༔ གང་ལྟར་ཐོབ་ན༔ རྒྱལ་པོས་གདན་ས་ཟིན་པ་ལྟར་ཐོབ༔ ཐོབ་པ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད་ན༔ འབྲས་བུ་རྒྱུར་མི་ལྡོག་པའི་མཐའ་བྲལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་དགོས་པ་ཡོད༔ གང་རྫོགས་ན་སྐལ་ལྡན་དེ་རྫོགས༔ གང་གིས་རྫོགས་ན༔ སྒྲོན་མའི་ཆོས་འདིས་རྫོགས༔ གང་ལྟར་རྫོགས་ན༔ ལྟ་བ་ལ་གཟའ་གཏད་མེད་པར༔ སྒོམ་པ་ལ་དམིགས་གཏད་མེད་པར༔ སྤྱོད་པ་ལ་འཛིན་ཆགས་མེད་པར༔ འབྲས་བུ་ལ་«ཡུལ་ལྔ་དང་དབང་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་པས་ཡུལ་རྣམ་པར་དག་པས་ཕྱིའི་འཁྲུལ་བས་མི་གནོད་པ་དང་ཡུལ་དུ་མ་ཐོགས་པ་ལ་སོགས་པའོ་»སྤང་ཐོབ་མེད་པར༔ མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་སོ༔ ལྟ་སྒོམ་གསལ་བར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པ་ནི༔ ལྟ་བ་ལ་བཞི་སྟེ༔ ཕྱིའི་ལྟ་བ་ཡུལ་ལ«་བལྟས་པས་འཁྲུ»ལ་པ་རང་སར་དག་པ་«འཁྲུལ་གཞི་ལ་བལྟས་པས་འཁྲུལ་མ་འཁྲུལ་གཉིས་མེད་དུ་བསྲེ་བའི་སྒོ་ནས་སྔར་རང་ཡན་གྱི་མན་ངག།ཚོགས་དྲུག་ལྷུག་པའི་མན་ངག་སྒོ་ལྔ་བསྟན་པའི་བསམ་གཏན་རང་གྲོལ་ལྷུག་པས་»་«གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་བྱ་དྲན་གཞི་སྙིང་གི་དཀྱིལ་དུ་མ་འཁྲུལ་བའི་སེམས་ལ་བལྟས་པས་ཤེས་པ་དྲང་ཐད་ཀྱི་མན་ངག་འབྱུང་བ་ཆུའི་རྙོག་མ་དངས་བ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་རང་གྲོལ་དུ་རང་དགདབྱིངས་དང་རིག་པ་ལ་བལྟས་པས་མི་འགྱུར་བ་རིན་པོ་ཆེའི་མན་ངག་གིས་ཡུལ་ཐམས་ཅད་མཁའ་ལ་སྤྲིན་དེངས་པ་ལྟར་རིག་པ་འགྲོའོ། །དབྱིངས་ལ་བསྣན་འཕྲི་མེད་པའོ»་དང་༔ ནང་གི་ལྟ་བ་སེམས་ལ་བལྟས་པས་རིག་པ་རང་སར་དག་པ་དང༔ གསང་བའི་ལྟ་བ་དངོས་པོ་གཤིས་ཀྱི་འདུག་ཚུལ་ལ་བལྟས་པས་ཉོན་མོངས་པ་རང་སར་དག་པ་དང༔ གསང་བ་བླ་ན་མེད་པའི་ལྟ་བས་རིག་པ་ལ་བལྟས་པས༔ ཡུལ་དང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་སར་དག་པའོ༔ སྒོམ་པ་ལ་བཞི་སྟེ༔ ཕྱི་དྲན་པ་རྒྱུན་ཟད་ཀྱི་སྒོམ་པས༔ སྒོ་ལྔའི་ཡུལ་གཏན་ལ་དབབ་པ་དང་༔ ནང་བསམ་པ་རང་དག་གི་«རིག་པ་སྒོམ་པའི་གནད་སྙིང་ལ་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་གནས་པའོ།» «།འབྱུང་པས་མ་གྲོལ་ཏེ་ལུས་སྒྱུ་མའི་སྐུར་གྲོལ་བའོ།» «།» «དབྱིངས་ཀྱི་སྒོམ་སྣང་བ་ཆོས་སྐུར་སྣང་ཡང་རང་རང་དབྱིངས་རང་ཡུལ་གྱི་དབྱིངས་ལ་གོམས་པས་སྣང་བ་དབང་དུ་འདུས།» «ལུས་རིག་པ་ལ་གོམས་པས་དྲན་པ་དབང་དུ་འདུས། བློ་འདས་སུ་ངོ་སྤྲོད་པས་དྲན་པ་རང་ཡལ་སྣང་བ་ཟང་ཐལ་ཤེས་པ་ཐོག་བབས་འཁྲུལ་པ་དག་པའོ།» «།སྣང་བ་ཞེན་པ་ལས་ལོག་པའི་དགོས་པ་ཡོད་དོ།» «།»སྒོམ་པས༔ ཡིད་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་བཅད་པ་དང༔ གསང་བ་སྐྱེ་མེད་རང་གནས་ཀྱི་སྒོམ་པས༔ རང་ལུས་ལྷའི་སྐུར་གཏན་ལ་དབབ་པ་དང༔ གསང་བ་བླ་ན་མེད་པ་སྣང་བ་རང་གྲོལ་གྱི་སྒོམ་པས༔ སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཆོས་སྐུར་གཏན་ལ་དབབ་པའོ༔ སྤྱོད་པ་ལ་བཞི་སྟེ༔ ཕྱིའི་སྤྱོད་པས་སྣང་བ་འཁྲུལ་པ་རང་དག་ཏུ་ངོ་སྤྲད་པ་དང༔ ནང་གི་སྤྱོད་པས་སེམས་ཉིད་རིག་པ་རང་གྲོལ་དུ་ངོ་སྤྲད་པ་དང༔ གསང་བའི་སྤྱོད་པས་དབྱིངས་རིག་རང་གྲོལ་དུ་ངོ་སྤྲད་པ་དང༔ གསང་བ་བླ་ན་མེད་པའི་སྤྱོད་པས་ཆོས་ཉིད་དང་ཡེ་ཤེས་རང་གྲོལ་དུ་ངོ་སྤྲད་པ་«དྲན་པ་གཞི་དྲན་མེད་ལམ།» «བློ་འགྲུས་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཞེན་པ་བློ་ལྡོག་པའི་དགོས་པ་ཡོད།» «དྲན་པ་སྣང་མེད་རིག་མེད་སྟོང་པ་སྐྱེ་མེད་དབྱེར་མེད་བློ་འདས་རང་སོར་སྒོམ་ཞེན་པ་ལ་བློ་ལྡོག་པའི་དགོས་པ་ཡོད།» «ལུས་སྒྱུ་མའི་སྐུ་ཐོབ་པའོ།» «།དྲན་པ་གཉིད་སད་པ།» «དྲན་མེད་གཉིད་སད་པ།» «སྐྱེ་མེད་འོད་གསལ་དང་འདྲེས་པ་བློ་འདས་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་གདམས་ངག་གོ» «།དྲན་པ་ཐམས་ཅད་རང་དག་ཏུ་སོང་བས་གྲུབ་མཐའ་ཐམས་ཅད་དང་སྒྲ་ཚིག་ལས་བློ་ལྡོག་པའི་དགོས་པ་ཡོད།» «འཛིན་ཆགས་ཆོས་སྐུར་ཤེས་པས་རང་ལུས་ཡེ་ནས་སྐུ་གསུམ་དུ་གནས་པས་ལུས་བྱར་མེད་དུ་ལྟ་བས་སྤྲུལ་སྐུ་ཡིན་»འོ༔ འབྲས་བུ་ལ་ཡང་བཞི་སྟེ་«ཚད་སྣང་བ་དང་རིག་པམི་མགུལ་པའོ»༔ ཕྱིའི་འབྲས་བུ་ལུས་སྐུ་གསུམ་དུ་གྲོལ་བ་«ཆོས་སྐུར་སྣང་བ་ལོངས་སྐུར་སྣང་བ་སྤྲུལ་སྐུར་སྣང་བའོ»་དང༔ «འཁྲུལ་པའི་བྱས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རིག་པ་རང་གྲོལ་གྱིགདམས་ངག་བསྐྱེད་རིམ་རྣམ་པར་དག་པ་»ནང་གི་འབྲས་བུ་སྣང་བ་སྐུ་གསུམ་དུ་གྲོལ་བ་དང༔ གསང་བའི་འབྲས་བུས་ཞིང་ཁམས་དབྱིངས་རིག་ཏུ་«རིག་པ་རྡོ་རྗེ་ལུ་གུ་རྒྱུད་ཡེ་ནས་སངས་རྒྱས་པར་གཏན་ལ་ཕེབས།» «འགྱུར་མེད་ངོ་བོའི་ཀ་དག་ལ་གནས་སོ། །»གསལ་བ་དང༔ གསང་བ་བླ་ན་མེད་པའི་འབྲས་བུ་རིག་པ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་གཟེར་ཐེབས་པའོ༔ ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པ་འབྲས་བུ་བསྡུས་པའི་སྒྲོན་མ༔ སློབ་དཔོན་བྱེ་མ་ལ་མུ་ཏྲས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ༔ ལས་ཅན་ཅིག་དང་འཕྲད་པར་ཤོག༔ ཨྠིྀ༔རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ༔ དཔལ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ༔ དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དོན་བསྡུས་པའི་སྒྲོན་མ་འདི་ལ་དོན་བརྒྱད་ཀྱིས་བསྟན་སྟེ༔ དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་བསྟན་པ་དང༔ དེས་ཆོ་ག་དང༔ དགོས་པ་བསྟན་པ་དང༔ དབྱེ་བ་བསྟན་པ་དང༔ ཉམས་སུ་བླངས་པའི་ཐབས་བསྟན་པ་དང༔ དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཟུང་དུ་འཇུག་པའི་ལུགས་བསྟན་པ་དང༔ ཟུང་དུ་འཇུག་པའི་ལྟ་བ་བསྟན་པ་དང༔ འབྲས་བུ་བསྟན་པའོ༔ དེ་ལ་དང་པོ་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི༔ སྤྲོས་བྲལ་མཐའ་མི་དམིགས་པའི་ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ༔ «གཉིས་པ»་ངེས་ཚིག་ནི༔ སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི་ཆོས་དབྱིངས་ཡིན་ལ༔ འགག་པ་མེད་པ«གསལ་བ»འི་«»ཐུགས་རྗེས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ནོ༔ གཉིས་སུ་མེད་པ་སྐྱེ་འགག་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པས༔ འདུ་བྲལ་ཅི་ཡང་མ་སྤངས་པའི་དགོངས་པའོ༔ དབྱིངས་«གཞིའི་དབྱིངས་དང་»བསྲེ་བ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དགོས་པ་ནི༔ དབྱིངས་ཀྱི་«ཡེ་ནས་གནས་པའི་»གནས་ལུགས་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པ་དང༔ ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མ་རིག་པའི་མུན་པ་གསལ་ནས་ཁམས་གསུམ་མི་འཁོར་བའི་དགོས་པའོ༔ «བཞི་པ་»དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ནི་གསུམ་སྟེ༔ ཡེ་ཤེས་དང༔ ལམ་གྱི་དང་འབྲས་བུའོ༔ དེ་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་གཞིའི་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་ལ༔ བཅས་བཅོས་དང་རྩོལ་སྒྲུབ་དང་འཕོ་འགྱུར་མེད་པས་སྟོང་པ་ཉིད་བསམ་ངོ་དང་བྲལ་བའི་དབྱིངས་ལ་གཞི་གནས་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཤར་བས༔ ཆོས་ཐམས་ཅད་གཞི་བཞག་རང་གྲོལ་ཆེན་པོར་རྟོགས་པ་ནི༔ འབད་མེད་རང་གྲོལ་གྱི་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ༔ སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་ལམ་གྱི་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་ནི༔ སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རོལ་པ་ཕྱོགས་མེད་དུ་ཤར་བས༔ སྣ་ཚོགས་འབད་མེད་དུ་གྲོལ་བ་ནི༔ ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཙམ་མ་ཡིན་པ་དབྱིངས་ལ་སྒྱུ་མ་རྣམ་དག་ཕྱོགས་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཤར་བས༔ ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤང་བླང་དང་དགག་སྒྲུབ་དང་འདོད་པ་མེད་པར་རྟོགས་པ་ནི་ལྷུན་གྲུབ་རྟོགས་ཚུལ་གྱི་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ༔ རང་གྲོལ་ཆེན་པོ་བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་ནི༔ འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་གྲུབ་ཅིང༔ མི་གནས་པས་རྩོལ་བྲལ་ཉག་ཅིག་བསྐྱར་གཞི་དང་བྲལ་བའི་དབྱིངས་ལ་མཐའ་བྲལ་སྟོང་པ་ལྟ་སྒོམ་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཤར་བས༔ ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེ་སྡུག་རོ་མཉམ་དུ་རྟོགས་པ་ནི༔ ཆོས་ཉིད་བྱ་བ་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ༔ «ལྔ་པ་གང་ཟག་གིས»་ཉམས་སུ་བླང་པའི་ཐབས་ནི༔ དབྱིངས་གཞི་ཡིན་ལ༔ ཡེ་ཤེས་ལམ་ཡིན་པས༔ གང་ཟག་«བློ་འབྲིང་པོ་»ལམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་འབད་རྩོལ་གྱིས་གྲོལ་བ་ནི༔ དབྱིངས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་སྟོང་པའི་ངང་ལས༔ ཆུ་ལས་ཉ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་དུ་སྙིང་པོ་དྲན་པ་ཙམ་ཀྱིས་ལྷའི་«ཡེ་ཤེས་ལྷའི་བསྐྱེད་རིམ་»སྐུར་གསལ་བ་ནི༔ མཐའ་བྲལ་གྱི་རྣམ་རྟོག་བཟློག་པ«་རྒྱལ་བའི་སྐུ་»འོ༔ ཡང་དབྱིངས་རྒྱུ་ཡིན་ལ༔ འབྲས་བུ་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པས༔ དབང་པོ་རྣོན་པོ་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་མ་ལྟོས་འདི་ཉིད་དུ་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་དབྱེར་མེད་དུ་རྟོགས་པས་གྲོལ་ཏེ༔ དེ་ཡང་དབྱིངས་དང་«སྟོང་གསལ་»ཡེ་ཤེས་ཙམ་དུ་ཡང་«དབྱེར་མེད་དུ་»མ་གྲུབ་པ་མེད་པར་བློ་བྲལ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ངང་དུ་འགྲོ་ཉལ་འདུག་སྡོད་བཞག་པ་ནི༔ འཁྲུལ་པའི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་བཟློག་པའོ༔ «དྲུག་པ་»དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་ཟུང་དུ་འཇུག་པའི་ལུགས་ནི༔ དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་རིམ་གྱིས་ཟུང་དུ་ཞུགས་པས༔ སྣང་བ་དང་སྟོང་པ་གཉིས་བདེན་པ་དབྱེར་མེད་དུ་ཟུང་དུ་འཇུག་པས་སྤང་བླང་མེད་པའི་ཟུང་འཇུག་ཅེས་བྱའོ༔ དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཅིག་ཅར་དུ་ཞུགས་པས༔ རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ལྟ་བ་དང་བྲལ་བར་གོ་བ་ནི༔ ཆོས་ཟད་པས་གྲོལ་རྒྱུ་མེད་པ་ཅིག་ཅར་བ་ཞེས་བྱའོ༔ «བདུན་པ»་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་ཟུང་དུ་ཞུགས་པའི་ལྟ་བ་ནི༔ དེ་ཡང་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཐ་དད་མེད་པར་རྟོགས་པ་ནི༔ གཉིས་མེད་རོ་སྙོམས་ཀྱི་ལྟ་བ་ཡིན་ནོ༔ དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་འགྲོ་འོང་མེད་པར་རྟོགས་པ་ནི༔ གནས་པ་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་དབང་མེད་པའི་ལྟ་བ་ཡིན་ནོ༔ དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ལ་རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པར་གོ་ཞིང་རྟོགས་པ་ནི༔ ཡེ་གདོད་ནས་གནས་པའི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ༔ དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ལ་མཚོན་པའི་ཚིག་ཙམ་ལས་མ་རྟོགས་པར་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་པ་མེད་པས་དཔེ་དང་ལྟོས་གཞི་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པར་རྟོགས་པ་ནི༔ ལྟོས་གཞི་བྲལ་བའི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ༔ «བརྒྱད་པ་»དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་རྟོགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་ལྟ་བ་ནི༔ དབང་པོ་རབ་ཚེ་འདི་ཉིད་ལ་སངས་རྒྱས་པ་དང༔ འབྲིང་བར་དོ་ནས་སངས་རྒྱས་པ་དང༔ ཐ་མ་ཡང་སྐྱེ་བ་བརྒྱུད་དེ་ཚེ་གསུམ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ངེས་པའོ༔ དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་བསྡུས་པའི་སྒྲོན་མ༔ སློབ་དཔོན་བྱེ་མ་ལ་མུ་ཏྲས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ༔ སྐལ་ལྡན་སྙིང་གི་བུ་དང་འཕྲད་པར་ཤོག༔ རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ་༔ ཨྠིྀ༔ ༔ དཔལ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ༔ ཕྱག་རྒྱ་བསྡུས་པའི་སྒྲོན་མ་འདི་ལ་དོན་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ༔ ཕྱག་རྒྱ་གཏན་ལ་དབབ་པ་དང་༔ ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོར་གསལ་བར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པའོ༔ དང་པོ་ལ་བཞི་སྟེ༔ དེ་ལ་གཞི་དམ་ཚིག་གི་ཕྱག་རྒྱ་དང་༔ དཔེ་ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་དང་༔ ལམ་ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་དང་༔ འབྲས་བུ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་བཞིའོ༔ དེ་ལ་གཞི་དམ་ཚིག་གི་ཕྱག་རྒྱའི་ངོ་བོ་ནི༔ མི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་སྡོམ་པའོ༔ ངེས་ཚིག་ནི༔ དམ་པའི་དོན་རྒྱུད་ཐམས་ཅད་ཚིག་གིས་མཚོན་པ་ན་དམ་ཚིག་གི་ཕྱག་རྒྱའོ༔ དམ་ཚིག་གི་ཕྱག་རྒྱའི་རང་བཞིན་ནི༔ ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལས་མི་འདའ་བའོ༔ མཚན་ཉིད་ནི་དབང་དང་འབྲེལ་པའོ༔ འགྲོ་ས་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའོ༔ ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་ངོ་བོ་ནི༔ བྱེད་པ་མ་འགགས་པའི་ལས་སོ༔ ངེས་ཚིག་ནི༔ ལས་རྒྱ་ལ་བརྟེན་ནས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་རྟོགས་ནས་སངས་རྒྱས་པའོ༔ རང་བཞིན་ནི༔ ཕྱག་རྒྱའི་རྟེན་ལ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་པའོ༔ མཚན་ཉིད་ནི༔ གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཆོས་ཡིན་པས་སོ༔ འགྲོ་ས་ནི༔ དམ་ཚིག་གི་ཕྱག་རྒྱ་ཡིན་པའོ༔ ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་ངོ་བོ་ནི༔ སྤྲོས་པའི་མཐའ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ༔ ངེས་ཚིག་ནི༔ ལུས་ངག་ཆོས་པས་ན་ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའོ༔ རང་བཞིན་ནི༔ ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པའོ༔ མཚན་ཉིད་ནི༔ སྒྲོ་འདོགས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ༔ འགྲོ་ས་ནི་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའོ༔ ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ངོ་བོ་ནི༔ ཆོས་ཉིད་ཟབ་མོའི་དོན་གཞན་གྱིས་དཔག་པར་དཀའ་བའོ༔ ངེས་ཚིག་ནི༔ ཕྱག་རྒྱ་གསུམ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་ཆེ་བས་ན་ཆེན་པོའོ༔ ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་རང་བཞིན་ནི༔ བློ་ལས་འདས་པའོ༔ མཚན་ཉིད་ནི་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པའོ༔ འགྲོ་ས་ནི་གཉུག་མའི་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཡིན་ནོ༔ ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཉིད་གསལ་བར་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པ་ནི༔ དང་པོ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་ལ་གསུམ་སྟེ༔ རྣམ་གྲངས་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་༔ རྣ་གྲངས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་༔ སྤྲོས་བྲལ་གཉུག་མའི་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའོ༔ དེ་ལ་རྣམ་གྲངས་ནི༔ སྒྲུབ་སྐོར་དང་༔ ཨ་མ་ན་སི་དང་༔ ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་མཛོད་དང་༔ སྙིང་པོའི་སྐོར་དང་༔ ལམ་གྱི་སྐོར་ལ་སོགས་པའོ༔ རྣམ་གྲངས་མ་ཡིན་པའི་བློ་འདས་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པ་ནི༔ ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་གཉུག་མ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མ་ཁྱབ་པ་མེད་པའི་དོན་དེ་ཉིད་དོ༔ སྤྲོས་བྲལ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ནི༔ ཚིག་དང་ཡི་གེ་དང་བསམ་པ་དང་རྟོག་དཔྱོད་ཀྱི་མཐའ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའོ༔ ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ངོ་བོ་ནི༔ མི་འགྱུར་བ༔ དུས་ཐམས་ཅད་པ༔ འགྲོ་འོང་མེད་པ༔ གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ༔ ཀུན་ལ་ཁྱབ་པའོ༔ ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ངེས་ཚིག་ནི༔ ཕྱག་རྒྱ་ནི་འཛིན་པར་བྱེད་པས་ཏེ༔ སྤྲོས་མེད་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ངོས་བཟུང་ནས་རྒྱས་འདེབས་པ་ལ་ཞེན་པ་མེད་པས༔ སྤྲོས་མེད་གདག་བྲལ་རྒྱས་གདབ་པས༔ བློ་འདས་«ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་»ཆེན་པོའི་དོན་ལས་མི་འདས་པ་ནི༔ ཐེག་པ་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས་པས་ན༔ ཆེན་པོ་ཞེས་པ་ནི༔ དེའི་གོང་ན་གཞན་མེད་པས་སོ༔ དེའི་ཕྱི་རོལ་«པའི་ཐེག་པ་»ནས་བཟུང་ནས་བླ་ན་མེད་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཐེག་པའི་བར་དུ་རིམ་པས་ཆེ༔ དེའི་སྤྱོད་པ་«ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་»ཡང་སྤང་བླང་དགག་སྒྲུབ་མེད་པས་ཆེ༔ སྒོམ་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པས་ཆེ༔ ལྟ་བ་གཉུག་མ་འདུས་མ་བྱས་པའི་བརྡའ་ལ་བརྟེན་ནས་ཅིག་ཅར་དུ་རྟོགས་པས་ཆེ༔ དེའི་ཕྱིར་ན་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ༔ དེ་ཡང་དྲན་པ་དང་༔ དྲན་མེད་དང་༔ སྐྱེ་མེད་དང་༔ བློ་འདས་བཞི་དང་སྦྱོར་ན༔ དང་པོ་དྲན་«པ་བཤད་»པ་སུས་དྲན་ན༔ སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་རྣལ་འབྱོར་པས༔ གང་ལྟར་དྲན་ན༔ གཉུག་མ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་དྲན༔ ཚུལ་ཇི་ལྟར་དྲན་ན༔ རང་བཞིན་དམིགས་པ་མེད་པར་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་དྲན༔ གང་ལྟར་དྲན་ན༔ ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པར་དྲན་པའོ༔ དྲན་པའི་འགྲོ་ས་གང་ཡིན་ན༔ དྲན་པ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ༔ དེས་ན་ཤེས་པའི་འགྱུ་བ་ཉིད་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་གནས་ཏེ༔ གོང་མའི་དྲན་པ་ནུབ་པ་ལ་དྲན་མེད་ཅེས་བྱའོ༔ དེ་ཡང་«དྲན་མེད་བཤད་པ་»གང་ལ་དྲན་པ་མེད་ན༔ ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད་ལ་དྲན་པ་མེད་པའོ༔ གང་མེད་ན༔ རང་བཞིན་གྱིས་དྲན་པ་མེད་པའོ༔ གང་ལྟར་དྲན་པ་མེད་ན༔ ནམ་མཁའ་ལ་སྤྲིན་དེངས་པ་ལྟར་དྲན་པ་མེད༔ གང་གིས་ཕྱིར་དྲན་པ་མེད་ན༔ སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་དྲན་པ་མེད་དོ༔ གང་སྐྱེ་བ་མེད་ན༔ བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་དོ༔ གང་ལྟར་སྐྱེ་བ«སདྲན་པ»་མེད་ན༔ ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་དོ༔ གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་ན༔ བློ་ལས་འདས་པའི་ཆོས་སུ་ནུབ་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་མེད་དོ༔ «བློ་འདས་བཤད་པ་»དེ་ལྟར་ཐམས་ཅད་རང་གྲོལ་དུ་རྟོགས་པ་ལ་བློ་ལས་འདས་ཞེས་བྱ་སྟེ༔ གང་འདས་ན་སྐྱེ་མེད་དུ་འདས༔ གང་དུ་འདས་ན༔ གཉུག་མ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ངང་དུ་འདས༔ གང་གིས་འདས་ན༔ བློ་ལས་འདས་པས་འདས༔ གང་ལྟར་འདས་ན༔ སྐྱེས་བུ་རབ་ལ་བརྒལ་བ་ལྟར་འདས༔ གང་གི་ཕྱིར་འདས་ན༔ ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་དོན་མཐོང་བའི་ཕྱིར་འདས་སོ༔ དེ་ལྟར་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་རྟོགས་པའི་«གང་ཟག་ལ་»ཆོས་ཉན་པ་དང་༔ འཆད་པ་དང་༔ སྒོམ་པ་དང་༔ ཁ་ཏོན་ལ་སོགས་པ་མི་དགོས་ཏེ༔ དེ་དག་«ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་དང་»ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་གཉུག་མའི་ངང་ལས་མ་འདས་པར་བརྡར་བསྟན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའོ༔ དེ་ལྟར་བར་དོ་དང་བྲལ་བ་དེ་ཉིད་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཏེ༔ དེ་ལས་ལྷག་པ་གཞན་ལོགས་ནས་མི་རྙེད་དོ༔ དེ་ལྟར་མན་ངག་གིས་བརྡའ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དད་པས་ཆོས་ཉིད་གཉུག་མའི་དོན་དང་འཕྲད༔ དེ་ལྟར་འཕྲད་པས་གོང་གི་དྲན་སྣང་འགགས་པས་དྲན་མེད་དོ༔ དེ་ལྟར་བརྡའ་དོན་སྐྱེ་མེད་དུ་རྟོགས་པས་ན་སྐྱེ་མེད༔ བརྡའ་དོན་གྱི་གཉིས་འཛིན་བློ་དང་བྲལ་བས་ན་བློ་འདས་སོ༔ ཡང་ཕྱག་རྒྱ་དང་སྦྱར་ན༔ དྲན་པས་བརྡ་ལ་གནས་པས་ན་ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ༔ བརྡ་སྣང་འགགས་པའི་བློ་འདས་ཆེན་པོ་དེ་ལས་མི་འདའ་བས་ན་དམ་ཚིག་གི་ཕྱག་རྒྱའོ༔ དེ་ལྟར་བརྡའ་དོན་སྐྱེ་མེད་དུ་རྟོགས་པ་དེ་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པས་ན་ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ༔ དེ་ལྟར་བརྡ་དོན་གཉིས་ཀ་དང་བྲལ་བ་དེ་བློ་འདས་ལས་འགྲོ་ས་མེད་པས་ན་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ༔ དེ་ཡང་དགའ་བ་བཞི་དང་སྦྱར་ན༔ དྲན་པས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རོ་མྱོང་པ་ནི་དགའ་བ༔ དྲན་མེད་དུ་རོ་གཅིག་པ་ནི་མཆོག་དགའ༔ སྐྱེ་མེད་ཀྱི་ངང་དུ་རྟོགས་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ༔ བློ་འདས་ཆེན་པོ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་དགའ་བྲལ་ལོ༔ སྐད་ཅིག་མ་བཞི་དང་སྦྱར་ན༔ དྲན་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ༔ དྲན་མེད་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྐད་ཅིག་མ༔ སྐྱེ་མེད་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་སྐད་ཅིག་མ༔ བློ་འདས་རྣམ་པ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་མ༔ དེ་ལྟར་སྡེ་པ་བཞི་དང༔ འབྲས་བུ་བཞི་དང༔ སྐུ་བཞི་དང༔ ཡེ་ཤེས་བཞི་དང་སྦྱར་རོ༔ དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ༔ གཉུག་མའི་དོན་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་གཅིག་གི་རྣམ་འཕྲུལ་ཡིན་པས༔ ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་དོན་ལ་ཐམས་ཅད་མ་སྤངས་པར་བསྟན་པའོ༔ ཕྱག་རྒྱ་བསྡུས་པའི་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བ༔ སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་བྱེ་མ་ལ་མུ་ཏྲས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ༔ སྐལ་ལྡན་ལས་ཅན་ཅིག་དང་ཕྲད་པར་ཤོག༔ རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ༔ དཔལ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ༔ ཤེས་རབ་བསྡུས་པའི་སྒྲོན་མ་འདི་ལ་དོན་བཅུ་གཅིག་གིས་བསྟན་ཏེ༔ ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་དང༔ ཤེས་རབ་ཀྱི་ངེས་ཚིག་དང༔ དབྱེ་བ་བསྟན་པ་དང༔ མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དང་༔ ཡུལ་དང་༔ བྱེད་པའི་ལས་དང་༔ འཕྲད་པ་དང་༔ གོལ་ས་དང་༔ ས་མཚམས་དང་༔ ལྡང་ཚད་དང་༔ འབྲས་བུ་དང་བཅུ་གཅིག་གོ༔ དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི༔ ཆོས་ཉིད་དང་སེམས་ཉིད་གཉིས་སུ་མེད་པར་འདྲེས་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ཡིན་ནོ༔ ཤེས་རབ་ཀྱི་ངེས་ཚིག་ནི༔ ཤེས་ནི་ཆོས་སྤྱི་དང་རང་གི་མཚན་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་སྤྲོས་བྲལ་དུ་ཤེས་པ་ལ༔ རབ་ནི་མཚན་ཉིད་མའི་རྣམ་རྟོག་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་འགྱུར་བའོ༔ དེ་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་གཉིས་སུ་མེད་དོ་ཞེས་པ་དང་༔ ཤེས་རབ་ཅེས་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་བླ་དག་གོ༔ མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པའི་ཚིག་བླ་དག་གོ༔ ཞེས་སོ༔ ཡང་ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས༔ སྐྱེ་བ་མེད་པར་རྟོགས་གྱུར་ཅིང་༔ རང་བཞིན་སྟོང་ཉིད་ཤེས་པ་ནི༔ ཤེས་རབ་ཅེས་སུ་བཏགས་པ་ཡིན༔ ཞེས་སོ༔ ཏིང་འཛིན་རྒྱལ་པོ་ལས་གསུངས་སོ༔ ཡང་ན་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་རབ་བམ༔ ཕུལ་དུ་གྱུར་པས་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱའོ༔ ཤེས་རབ་ཀྱི་དབྱེ་བ་ལ་གཉིས་ཏེ༔ ལོག་པའི་ཤེས་རབ་དང༔ ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་བོ༔ ལོག་པའི་ཤེས་རབ་ལ་བཞི་སྟེ༔ ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་རབ་དང་༔ སྒྲོ་བཏགས་ཡིད་དཔྱོད་ཀྱི་ཤེས་རབ་དང་༔ མིང་བསྒྱུར་གྱི་ཤེས་རབ་དང་༔ མ་དག་པའི་ཤེས་རབ་དང་བཞི་པོ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཏུ་བཏགས་ཀྱང་ཤེས་རབ་མ་ཡིན་ནོ༔ དེ་ལ་མ་དག་པའི་ཤེས་རབ་ནི༔ ཐོས་པ་རྒྱ་ཆུང་ཏེ་མ་དག་པས་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་པ་དང་༔ སྒོམ་པ་ཡུན་ཐུང་ཏེ་མ་དག་པས་ཡིད་གཉིས་སུ་གྱུར་པ་དང་༔ མན་ངག་རྩད་མ་ཆོད་པས་མ་དག་པ་ཆལ་ཆོལ་དུ་གྱུར་པ་དང་༔ གྲུབ་མཐའི་ཕུགས་མ་རྟོགས་པས་མ་དག་སྟེ་ལྟ་སྒོམ་ལ་ས་ཟིན་མེད་པར་གྱུར་པའོ༔ ཤེས་རབ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ནི་བཞི་སྟེ༔ ཐོས་པ་སྤྱི་གཞུང་དང་འགལ་ནས་«རྒྱུད་ལུང་དང་འཐད་འཐད་འདྲ་ཡང་ཤེས་རབ་ཆེ་ཡང་»བརྒྱུད་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་རབ་བོ༔ ལས་དང་རྣམ་སྨིན་«མི་འཛེམ་ན་ཤེས་རབ་ཆེ་བ་འདྲ་ཡང་»ལས་འགལ་ནས་བྱ་བ་སྤྱོད་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་རབ་ཡིན༔ ལྟ་སྒོམ་ཁྱད་དུ་བསད་ནས་འབྲས་བུ་མི་ཐོབ་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་རབ་ཡིན༔ གནས་ལུགས་ཀྱི་དགོངས་པ་ལ་དོན་ལ་གཏུགས་རྒྱུ་མེད་ན༔ «ཕུགས་ཀྱི་ལྟ་བ་ཕྱིན་»ཅི་ལོག་«སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཁྱད་བསད་ནས་རས་ཆོད་གཟུ་ལུམ་མཁས་འདོད་«བྱེད་པའོ།།»ཏུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཡིན་པས༔ མིང་ཙམ་གྱི་ཤེས་རབ་ལས་ཡང་དག་པ་མིན་ནོ༔ སྒྲོ་བཏགས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ནི༔ ཚིག་རྣམས་ལ་རྟོག་དཔྱོད་ཀྱི་བློ་དང་བཅས་པས་ཏེ༔ «ཡང་དག་པའི་ལུང་དང་ངེས་པའི་ཤེས་པ་མེད་པར་»མིན་པ་ལ་ཡིན་པར་སྒྲོ་བཏགས༔ «དོན་མ་རྟོགས་པར་»ཡིན་པ་ལ་མིན་པར་སྒྲོ་བཏགས༔ «རྒྱུ་འབྲས་»དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ལ་མེད་པ་དང༔ «ཆད་པ་ལྟར་»སྣང་བ་ལ་སྟོང་པར་སྒྲོ་བཏགས་པ་དང༔ «རྟག་པ་ལྟར་»སྟོང་པ་ལ་སྣང་བ་ལ་སོགས་པར་སྒྲོ་བཏགས་ནས༔ འདི་ནི་བླ་མ་«དང་པོ་ཐོས་པ་རྒྱ་ཆུང་བ་དང་བར་དུ་རྟོགས་པའི་གདིངས་ཀྱིས་མ་ཟིན་ཅིང་ཐ་མ་གོམས་འདྲིས་ཆུང་བ་གསུམ་ལས་སྐྱོན་བྱུང་བ»འི་མན་ངག་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་དང་༔ ཡང་དག་པའི་ལུང་གིས་མ་ཟིན་པའི་སྐྱོན་ལས་འབྱུང་བས་ཏེ༔ དེ་ལྟར་དྲན་བཟོ་དང་«འདི་ཡིན་སྙམ་པ་དང་མིན་སྙམ་པ་དང་པྲ་སེ་ན་འདོད་པའི་ཕྱིར་སོང་བ་ཞེས་བྱའོ་»བཀའ་ལ་གཟུ་ལུམས་རས་ཆོད་བྱེད་པར་འགྱུར༔ «ངོའི་འབྲས་བུ་ནི་»སེམས«་»ཀྱི་སྣང་བ་རྡོ་རྗེ་དམྱལ་བ་ལས་འགྲོ་ས་མེད་དོ༔ «རང་དགེ་དང་ཡུལ་དང་གནས་སུ་ཉོན་མོངས་པ་དགོངས་པ་འདུས་»མི་འགྱུར་བའི་«དོན་དང་གནས་སྐབས་སུ་»ཤེས་རབ་ནི༔ ཡང་ཐོག་མར་ཤེས་རབ་ཆུང་བས༔ རྒྱལ་བས་བཀའ་རྒྱུད་ལྡེམ་དགོངས་སུ་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡིད་ཀྱིས་མ་རྟོགས་ནས༔ སོ་སོའི་«བཀའ་ལ་རས་ཆོད་»དང་འདོད་གཞུང་དུ་ཚིག་«རང་དག་རང་གསལ་»གིས་ལེགས་བསྒྲིགས་«འཐད་པས་»ཀྱང་ཡོད་དོ༔ འདི་ནི་བློ་ཐེ་ཚོམ་མ་ཆོད་པ་ཡིན་ཏེ༔ «ཆོས་ཀྱི་མི་འགྱུར་བ་ནི་»ཡང«་»དག་པའི་ཤེས་པའི་གདིངས་ཀྱིས་ཟིན་པ་ནི་མེད༔ འདི་ལྟར་ཡིན་ནམ་སེམས་མིན་ནམ་སེམས་པས་སྙེམ་བྱེད་ཀྱི་བློ་ཅན་ཞེས་བྱ་སྟེ༔ ཤེས་རབ་ཏུ་བསྒྱུར་ཡང་ཤེས་རབ་མ་ཡིན༔ འདིས་ནི་འཁོར་བའི་«ཤེས་རབ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་»ས་བོན་འདེབས་པར་བྱེད་པ་ལས༔ ཐར་པ་ལ་རྡུལ་གྱི་ཆ་ཡང་མེད་པའི་སྟེང་དུ་ངན་སོང་དུ་འཕེན་པར་བྱེད་པའི་གྲོགས་ཡིན་ནོ༔ གཉིས་པ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་བསྟན་པ་ལ་གསུམ་སྟེ༔ ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཕྱིའི་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད༔ བསམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནང་གི་འཁྲུལ་པ་བཟློག་པ་དང༔ སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་གསང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གཅོད་པར་བྱེད་པའོ༔ དེ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པ་ནི་ཚིག་ཡིན་ཏེ༔ ཚིག་གཅིག་མ་བྱུང་ན་མ་བྱུང་༔ བྱུང་ཕན་ཆད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ནི་ཚིག་ཡིན་པས༔ «ཆོས་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཚིག་དང་བློ་ལས་འདས་པ་ཡིན་པས་»ཤེས་རབ་ཀྱི་ཚིག་གིས«་»ཞེན་པའི་སྤྲོས་པ་གཅོད་པའི་དུས་ན་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ༔ ཤེས་རབ་ཡང་དག་པ་ཡིན་ནོ༔ དེ་ལ་«བསམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནང་གི་»འཁྲུལ་པ་ཟློག་པར་བྱེད་པ་ནི༔ འདི་ལྟར་སྣང་བའི་«སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་»འཁྲུལ་པའི་མངོན་ཞེན་ཐམས་ཅད་ནམ་ཆོད་ཙ་ན་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཡིན་ནོ༔ ཉོན་མོངས་པ་སྒོམ་པའི་«ཤེས་རབ་ཀྱི་གསང་བ་སོགས་པ་སྟེ་»གཅོད་པར་བྱེད་པ་ནི༔ རང་གི་རྒྱུད་ལ་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེས་པའམ༔ སྐྱེ་བར་བྱེད་པ་ཙམ་ཡང་མེད་ཙ་ན་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཡིན་ནོ༔ དེ་ཡང་«ཡང་དག་པའི་»ཤེས་རབ་མ་ཡིན་པ་ལ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་དཔྱད་པ་མ་ཡིན་ཏེ༔ དེ་ལྟར་«ཀ་དག་ཆེན་པོ་རིམ་གྱིས་«»མ་ཡིན་པར་ཅིས་ཤེས་ན་ཤེས་རབ་ལ་བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་མི་དགོས༔ ཤེས་རབ་ཆེན་པོས་སྐད་ཅིག་ལ༔ ཆོས་ཀུན་«གནས་ལུགས་ཏེ་»ཁོང་དུ་ཆུད་པས་«ཐོག་བབས་སུ་»ཏེ༔ དེ་ལྟར་ཆུད་པས་མངོན་པར་རྟོག་པ་ཤར་ནས༔ ཚིག་གི་མཐའ་ཐམས་ཅད་ཆོད་པའོ༔ ཐེ་ཚོམ་དང་ཡིད་གཉིས་དང་སོམ་ཉི་དང་སྙེམ་བྱེད་ཀྱི་སྒྲོ་འདོགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ལོག་པས་ན་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རབ་ཡིན་པས་ན་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱའོ༔ ཤེས་རབ་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཀུན་གྱི་ནང་ནས་འདི་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་བོ༔ དེ་ཡང་«ཐམས་ཅད་སྐྱེ་མེད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་དེ་ཉིད་འདུས་སོ།»ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་འགྲོ་བའི་ལུས་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་འདུས་པ་ཡིན་ནོ༔ ཡང་འབྱེད་ན༔ འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་རབ་དང་༔ འདས་པའི་ཤེས་རབ་བོ༔ འཇིག་རྟེན་པ་ནི༔ བློ་དང་བཅས་པའི་ཤེས་རབ་དང་༔ གཏན་ཚིགས་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་རྣམས་དང་༔ ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཤེས་པ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་རྣམས་སོ༔ འདས་པ་ནི་དེ་དག་རྣམས་ལས་ལོག་པ་ཡིན་ནོ༔ དེ་ཡང་འདས་པའི་ཤེས་རབ་ལ་བསྡུས་ན༔ ཐོས་པ༔ བསམ་པ༔ སྒོམ་པ་གསུམ་ཡིན་ནོ༔ «དང་པོ་གང་ཟག་གི་སྒོམ་གྱིས་ལ་ལ་ཐོས་པའི་ཚིག་ལ་ཤེས་རབ་ཆེ་བ་དང༌། ལ་ལ་བསམ་པའི་ཚིག་དོན་འགྲེལ་བ་ལ་ཤེས་རབ་ཆེ་བ་དང༌། ལ་ལ་སྒོམ་པའི་ཚིག་དོན་ལ་ཤེས་རབ་«ཆེ་བ་ཡང་ཡོད་དེ་»ཤེས་རབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི༔ ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི༔ «ཕྱོག་རིས་མེད་པ་»མང་དུ་ཐོས་ཤིང་ཚིག་ལ་ཆད་ལྷག་མེད་པར་ཤེས་«པས་ཕྱི་ནང་གི་སྤྲོས་པ་ཆོད»་པའོ༔ བསམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི༔ སེམས་ཀྱི་ཚིག་དང་དོན་དུ་བཅས་པ་ལ་བརྟགས་ཤིང་བཤད་པར་བྱེད་པའོ༔ སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་«དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྒྱུད་ལ་ཤར་པའོ་»མཚན་ཉིད་ནི༔ སྒོམ་པས་«ཉམས་རྣམས་རྫོགས་ཏེ་དགོངས་པ་རྒྱུད་ལ་ཤར་བའོ་»ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལས་རིང་དུ་སྤང་པའོ༔ ཤེསརབ་ཀྱི་ཡུལ་ནི༔ ཚིག་དོན་ཕྱེད་མ་གཅིག་བསྟན་པ་ནི༔ ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡུལ་ནི་ཚིག་ཡིན༔ བསམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡུལ་ནི་ཚིག་དོན་ཕྱེད་མ་«གཙོ་ཆེ་»ཡིན༔ སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡུལ་ནི་ཚིག་དོན་གང་ལ་ཡང་མི་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ༔ ཤེས་རབ་ཀྱི་བྱེད་པའི་ལམ་བསྟན་པ་ནི༔ ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྤྲོས་«ཚིག་གི་སྤྲོས་པ་གང་ཡིན་པ་དང་ཤེས་པའི་སྤྲོས་པ་དང་ཕྱི་ནང་གི་ཚིག་གོ་»པའི་མཐའ་བཅད་པ་ནས་ཐ་མ་བློ་གང་ལ་ཡང་མི་འཇུག་པར་བྱེད་པའོ༔ བསམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཚིག་དོན་ཕྱེ་སྟེ༔ ཚིག་གི་ཞེན་པ་དང་བྲལ་བར་བྱེད་དོ༔ སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཁྲུལ་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་༔ ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བཅད་ནས༔ རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ༔ ཤེས་རབ་«ཏུ་འདོགས་པར་བསྟན་པའོ་»ཀྱི་འཐད་པ་ནི༔ ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་ཏུ་འདོགས་པ་«འཐད་པ»་ནི༔ དཔེར་ན་རབ་ཏུ་སྙན་པའི་གཏམ་རྒྱུད་ངོ་མཚར་ཅན་ཐོས་པས་སྐྱེས་བུའི་སེམས་རངས་པ་དང་འདྲ༔ ཟབ་མོའི་ཆོས་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་«དད་པ་ཁྱད་པར་ཅན་སྐྱེས་པ་དང་»སྐྱེས་བུ་དེའི་སེམས་རངས་ཤིང་ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པ་ཞི་ནས་རྒྱ་ཆེ་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྐྱེ་བ་དང་༔ གྲུབ་མཐའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་ཤིང་རྟོགས་པ་ནི་ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་བོ༔ བསམ་པའི་ཤེས་རབ་ཏུ་འདོགས་པ་«བློ་སྒྲིན་པོས་རྟོགས་པ་འཕེལ་བས་ཚིག་འཕེལ་་བ་»ནི༔ དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་འདོད་«ཅན་»པའི་ཕྱིར་བསམ་ན་«འདོད་པ་འཕེལ་བས་»བསམ་པ་ལ་ཐུག་པ་མེད་པ་དང་འདྲ་བར༔ ཚིག་མ་བསམ་པས་ཚིག་ལ་ཐུག་པ་མེད་པ་ཕྱི་ནང་གི་ཡིན་ནོ༔ ཡིད་དཔྱོད་ཚིག་གིས་མཐའ་བརྟོལ་བ་ནི༔ ཡང་དག་པའི་བསམ་པའིཤེས་རབ་«ཚིག་ཕྱིར་དོན་འབྲེངས་»མ་ཡིན་ནོ༔ ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་«གདོད་ནས་བྱས་པ་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ་དྲན་རྟོག་བློ་ཡི་དོན་ལ་སྙིང་པོའི་ཆོས་དོན་དམ་མཆོག་དང་བཅས་པ་རང་བདེན་བསླུས»་ཀྱི་དོན་ལ་བསམ་པས་དོན་གྱི་ཚད་ཟིན༔ ཚིག་གི་སྤྲོས་པ་ཆོད་ཙམ་«ཚིག་གིས་དོན་རྙེད་ཡིད་གཉིས་ཐེ་ཚོམ་ཆོད་»ན་ཡང་དག་པ་«མ་ཡེངས་པའི་ངང་ལས་»བསམ་པའི་ཤེས་རབ་བོ༔ སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ཏུ་འདོགས་པའི་འཐད་པ་ནི༔ ཐོས་ཤིང་བསམ་པའི་ངོ་བོ་ཡང་དག་པའི་གནས་ལུགས་དེ་ཉིད་ལ་སྒོམ་ཡུན་བསྲིངས་པ་ལས༔ ཐོབ་བྱའི་«སྐུ་གསུམ་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་»འབྲས་བུའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པས༔ མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ནི་སྒོམ་པ་«ལས་བྱུང་བ»འི་ཤེས་རབ་«ཏུ་འཐད་དོ་»བོ༔ ཤེས་རབ་བསྡུས་པ་བསྟན་པ་ནི༔ གནས་ལུགས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མ་རྟོགས་པས་ཐོས་པའི་དོན་ཁ་ཁྱེར་དུ་སོང་བ་ཡིན༔ «ཤེས་རབ་ཀྱིས་»གྲུབ་མཐའི་ཕུགས་མ་རྟོགས་པས«་དོན་མ་རྙེད་པས་སྤྲོས་པ་མ་ཆོད་པའོ།» «།»བསམ་པའི་གོལ་ས་ཡིད་དཔྱོད་ཚིག་གི་ཕྱིར་འབྲེངས་པ་ཡིན༔ སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་གོལ་ས་བསྟན་པ་ནི༔ ཉམས་སུ་མྱོང་བས་«དྲོད་རྟགས་སོ»་ཚིག་གི་སྡེབ་སྦྱོར་དང་༔ «ཉམས་ལེན་མེད་པའི་རྟགས་སོ།།» འབྱེད་པ་ལ་མཁས་པ་«འཇིག་རྟེན་པའི་ལོ་འདོད་དུ་སོང་བ་»ཡིན་ནོ༔ ཤེས་རབ་ཀྱི་ས་མཚམས་བསྟན་པ་ནི༔ ཐོས་པའི་«»ཤེས་རབ་ཀྱི་ས་མཚམས་ནི་«དོན་གྱི་རོ་མ་མྱོང་བར་དུ་ཡིན་ནོ་ཡིད་གཉིས་དང་ཐེ་ཚོམ་ཆོད་ཚུན་ཆད་ཡིན»༔ ཆོས་མ་རྟོགས་ཀྱི་བར་ལ་ཐོས་དགོས་པ་ཡིན་«དེ་ནས་ཐོས་པ་མི་དགོས་བསམ་པས་ཆོག»༔« »ཚིག་ཏུ་ཟིན་དོན་དུ་གོ་ན་ཐོས་པ་རྫོགས་པ་ཡིན༔ བསམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ས་མཚམས་ནི༔ ཚིག་དང་དོན་དུ་འདྲེས་ཏེ་ཉམས་སུ་ལེན་ཤེས་ཙ་«མ་འདྲེས་བར་དུ་ཡིན་ནོ་»ན༔ བསམ་པའི་ཤེས་རབ་རྫོགས་པ་ཡིན༔ སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ས་མཚམས་བསྟན་པ་ནི༔ ཉོན་མོངས་པ་«རྣམ་རྟོག་ཟད་ནས་བསྒོམ་མི་དགོས་»མ་ཟད་ཀྱི་བར་བསྒོམ་དགོས་ཏེ༔ «དེ་ནས་བསམ་མི་དགོས་སྒོམ་པས་ཆོག་»ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་རྟོག་ཟད་ཙམ་ན་སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་རྫོགས་པ་«ཆོས་ཟད་པས་»ཡིན༔ ཤེས་རབ་ཀྱི་ལྡང་ཚད་བསྟན་པ་ནི༔ «ཐོས་པའི་ཚད་ནི་»བླ་མའི་གསུང་ལ་ལྷག་ཆད་མེད་པར་ཤེས་ཤིང་མདོ་རྒྱུད་ཀྱི་དགོངས་པ«་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་ལྟ་བ་»ཁྲོལ་ཙ་ན༔ ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་ལ་ལྡང་བ་ཡིན་ནོ༔ སྔ་མ་«བསམ་པའི་ཚད་ནི་བཀའ་ལུང་»མཐོང་མ་མཐོང་ལྟ་མ་མྱོང་བའི་ཆོས་ཀུན་ལ་«མན་ངག་ཐེག་པ་ཕྱིན་ནང་ག»ི་རྟོག་དཔྱོད་ཚུད་ཅིང་དོན་གོ་ཕྱེད་ཙམ་ན༔ བསམ་པའི་ཤེས་རབ་ལྡང་བ་«དགོངས་པ་ཁྲོལ་བ་»ཡིན་ནོ༔ སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་འདི་ཉིད་ལ་«སྒོམ་པའི་ཚད་ནི་ཕྱི་ནང་ཡུལ་གང་ལ་ཡང་བལྟས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་»བསྟན་ཏེ༔ ཆོས་ཉིད་དུ་བྲལ་གྱིས་འཆར་བའམ༔ ཡང་ན་མཉམ་རྗེས་ལ་ཁྱད་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འཆར་བ་ཙམ་ན༔ སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ལྡང་པ་ཡིན་ནོ༔ ཤེས་རབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་བསྟན་པ་ནི༔ ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི༔ དོན་གྱི་ངོ་བོ་རྙེད་ཅིང་«ཐེ་ཚོམ་དང་ཡིད་གཉིས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་»ཚིག་གིས་སྤྲོས་པའི་མཐའ་ཆོད་པའོ༔ བསམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ཕྱེད་པའོ༔ སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི༔ ཉོན་མོངས་པ«འི་དབང་དུ་མ་གྱུར་ཅིང»་གྲོལ་ནས་«ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པའོ།།དང་པོ»ཉམས་དང་«བར་དུ་»དྲོད་དང༔ «ཐ་མ་»རྟགས་རྫོགས་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའོ༔ དེ་ཡང་ཐོས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས༔ ཕྱིའི་ཚིག་དང་ཡི་གེའི་སྒྲོ་འདོགས་ཆོད་པས་སྤྲུལ་སྐུ་ཐོབ་པའོ༔ «དོན་ལ་»བསམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནང་གི་སྒྲོ་འདོགས་ཆོད་པས་ལོངས་«སྤྱོད་རྫོགས་པའི་»སྐུ་ཐོབ་པའོ༔ སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་གསང་«དུ་ཡོད་པས་གཏན་ལ་ཕབས་སྒྲོ་འདོགས་ཆོད་»པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྒྲོ་འདོགས་ཆོད་པས་ཆོས་སྐུ་ཐོབ་པའོ༔ ཤེས་རབ་བསྡུས་པའི་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བ༔ སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་བྱེ་མ་ལ་མུ་ཏྲས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ༔ སྐལ་ལྡན་ལས་འཕྲོ་ཅན་དང་འཕྲད་པར་ཤོག༔ རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ་༔ གྷུ་ཧྱ༔ བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡེ་ཤེས་རང་དག་ཉིད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ༔ ཡེ་ཤེས་བསྡུས་པའི་སྒྲོན་མ་འདི་ལ་དོན་བཅུ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏེ༔ དང་པོ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་གསུམ་ནི༔ སྣང་བས་མ་ཕྲོགས༔ ཤེས་པས་མ་བསྒྱུར༔ དངོས་པོའི་མཐའ་ཟད་པ་དང་གསུམ་མོ༔ ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་གསུམ་ནི༔ རང་བྱུང་དུ་གནས་པ༔ མི་འགྱུར་བ༔ ཡེ་གདངས་དང་བཅས་པའོ༔ ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་ནི༔ གསལ་བ༔ མ་འདྲེས་པ༔ ཡེ་ནས་སྟོང་ཞིང་རྫོགས་པའོ༔ ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གདངས་གསུམ་ནི༔ བསམ་པ་ཟད་པ༔ གསལ་ལ་མི་རྟོག་པ༔ བློའི་མཐའ་ཟད་པའོ༔ ཡེ་ཤེས་ངོས་«རང་གསལ་འཛིན་མེད་»བཟུང་བ་ལ་གསུམ་སྟེ༔ སྨན་པ་མཁས་པས་ནད་ངོས་བཟུང་ནས་ནད་བྱང་སྟེ་བདེ་བ་ཐོབ་པ་ལྟ་བུའོ༔ ཡེ་ཤེས་དེ་ལ་«འདས་པའི་རྗེས་མ་བཅད་མ་འོངས་པའི་སྔོན་མ་བསུ་ད་ལྟར་བར་འཛིན་པ་མེད་དོ་»ལམ་དུ་འཁྱེར་བ་ནི༔ ཡེ་ཤེས་སྤྱི་བླུགས་ཀྱི་མཁའ་ལ་ཉི་མ་ཤར་བ་ལྟ་བུར་ལམ་དུ་འཁྱེར༔ ཡེ་ཤེས་གནས་པའི་གདམས་ངག་རུས་སྦལ་འཁར་གཞོང་དུ་བཅུག་པ་ལྟ་བུར་ལམ་དུ་འཁྱེར་རོ༔ ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྩལ་ནི༔ སྒོ་ལྔ་ལ་འཆར་ཏེ༔ མིག་འཛིན་མེད་དེ་སྣང་སྟོང་༔ རྣ་བས་ཐོས་པས་གྲགས་སྟོང་༔ སྣས་ཚོར་བས་དྲི་སྟོང་༔ ལྕེས་མྱོང་བས་བདེ་སྟོང་༔ ལུས་འཛིན་མེད་རེག་སྟོང་༔ ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ༔ ཐིམ་པ་ལ་མི་རྨུགས་པ༔ གསལ་བ་ལ་མ་ཡེངས་པ༔ སྟོང་པ་ལ་ཕྱང་མ་ཆད་པ༔ གནས་པ་ལ་ཟང་ཐལ་བ༔ དངོས་པོ་ལ་བདག་ཏུ་མ་བཟུང་བའོ༔ ཡང་ན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི༔ ཡེ་ཤེས་ལྔར་རྟོགས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བའོ༔ ཡེ་ཤེས་གནས་པའི་སའམ་ལམ་ལྔ་ནི༔ རང་གི་སྙིང་གི་དཀྱིལ་ན་ཤེས་རིག་གི་རྒྱལ་པོ་རང་གིས་རང་གསལ་བར་གནས་པའོ༔ རྩ་རོ་མ་ན་ཐིག་ལེའི་དངས་མ་ཉུང་འབྲུ་ཙམ་གནས༔ རྐྱང་མ་ན་རླུང་གི་དངས་མ་ཏིལ་འབྲུ་ཙམ་གནས༔ ཀུན་དྷར་ན་འོད་ཀྱི་དངས་མ་སྲན་མ་ཙམ་གནས༔ ཨ་ཝ་དྷཱུ་ཏི་ན་ཤེས་པའི་དངས་མ་རྟ་རྔའི་སུམ་ཆ་ཙམ་གནས་སོ༔ ཡེ་ཤེས་འཆར་བའི་སྒོ་བཞི་ནི༔ མིག་གཡས་«ཡེ་ཤེས་གསལ་བར་བྱེད་»པ་ནས་ཐིག་ལེ་སྟོང་པའི་སྒྲོན་མ་དང་བཅས་ཏེ་འཆར༔ མིག་གཡོན་པ་ནས་ཤེས་རབ་རང་བྱུང་གི་སྒྲོན་མ་«ཡེ་ཤེས་སྐྱེད་བྱེད་»འཆར༔ རྣ་བ་གཡས་ནས་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྒྲོན་མ་འཆར༔ རྣ་བ་གཡོན་པ་ནས་རྒྱང་ཞག་ཆུའི་སྒྲོན་མ་འཆར་ཏེ༔ སྒོ་ལྔའི་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པའོ༔ ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ནི་གཉིས་ཏེ༔ གཞི་གནས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་༔ མཚན་འཛིན་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ༔ གཞི་གནས་ལ་གསུམ་སྟེ༔ ངོ་བོ་ཀ་དག་གི་ཡེ་ཤེས་དང་༔ རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་༔ ཐུགས་རྗེས་«རིག་པ་ཀུན་ལ་ཤར་བས་»ཀུན་གྲོལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་སོ༔ དེ་ལ་རིག་པ་ཉིད་འཁྲུལ་མ་མྱོང་བས༔ ངོ་བོ་ཡེ་ནས་ཀ་དག་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་བཞུགས་པས༔ འཁོར་བ་ལ་ཐོག་མ་མེད་པ«འི་གནད་»དང་༔ རིག་པ་ལ་རང་བཞིན་དེས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པས༔ རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སུ་བཞུགས་པས་གནད་ཤེས་པ་རྣམས་སངས་མི་རྒྱ་མི་སྲིད་པ་དང་༔ རིག་པ་དེ་སྣ་ཚོགས་སུ་ཤར་བས༔ ཐུགས་རྗེས་ཀུན་གྲོལ་གྱི་ཡེ་ཤེས་སུ་བཞུགས་པས༔ འབད་རྩོལ་བྱ་མི་དགོས་པར་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བའོ༔ མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ལྔ་སྟེ༔ ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་གསལ་ལ་མ་འགགས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ༔ ངོ་བོ་ཀ་དག་ཏུ་དེ་ལ་འཁོར་འདས་གཟུགས་བརྙན་གསལ་བ་གནས་པ་ནི༔ མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་སོ༔ རང་གི་གཞི་ལས་མ་གཡོས་ཤིང་༔ ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པར་ཤེས་པས་ན༔ མཉམ་«དེ་ཉིད་མཉམ་པ་རིས་མེད་དུ་ཁྱབ་པས་ན་»པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ༔ ཆགས་པ་མེད་པར་གསལ་བ་ནི༔ ཡེ་ཤེས་ལྔ་པོ་དེ་ཐ་མི་དད་པར་ཆོས་ཉིད་དུ་འདུས་པས་སོ་སོར་རྟོག་པའི་«དེ་སྣང་ཚུལ་སོ་སོའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཤར་བས་»ཡེ་ཤེས་སོ༔ «ལུང་ལས་ཡེ་ཤེས་མེད་ན་ཡོན་ཏན་འཕེལ་མེད་བྱང་ཆུབ་མེད།» «།རྒྱ་མཚོ་འདྲ་བའི་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀུན་མེད་པར་འགྱུར།།»རྩོལ་སྒྲུབ་ཀྱི་མཐའ་དང་བྲལ་བ་རང་བཞིན་གྱིས«་»གྲུབ་པ་ནི༔ བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་སོ༔ ངེས་ཚིག་ནི་«ཡེ་ཤེས་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་བཞུགས་པས་ཏེ་»ཡེ་ནས་འཛིན་པའི་སངས་རྒྱས་རྒྱུ་ཡིས་མ་སྐྱེད༔ རྐྱེན་གྱིས་མ་ཤིགས༔ འགྲོ་འོང་མེད་པ་ཞེས་སོ༔ དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རྟག་པར་ཡེ་ནས་བཞུགས་ཏེ༔ ཕྱོགས་དང་སྔ་ཕྱི་ལས་མི་ལྟོས་པའོ༔ ཞེས་པ་ནི༔ དེ་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་དོན་ཇི་ལྟ་བར་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ༔ རྟོག་པ་མངོན་གྱུར་གྱི་སངས་རྒྱས་དང་ཅོག་བཞག་ཏུ་གཞན་དུ་ཤེས་པ་ལ་རྟོག་པའི་གཟེར་ཐེབས་པས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ནོན་པའོ༔ ཡེ་ཤེས་བློ་འདས་ཆེན་པོར་ངོ་སྤྲད་ཅིང་ལ་བཟླ་བ་ནི༔ ལམ་ལས་མ་བསྒྲོད་པའི་འབྲས་བུ་«གཞི་ཐོག་ཏུ་གྲོལ་བས»༔ «ལྷུན་གྲུབ་ཀ་དག་ཏུ་རྟོགས་པས་»རང་སྣང་འཁྲུལ་པ་ལས་མ་བསྒྱུར་བའི་ཤེས་རབ༔ «ཡེ་ནས་རང་ལ་གནས་པས་»ལུང་ལས་མ་བྱུང་བའི་ཡེ་ཤེས༔ «བྱེད་མཁན་མེད་པས་»རྒྱུད་ལ་མ་བརྟེན་པའི་རྟོགས་པ༔ «སངས་རྒྱས་རྒྱུ་ལས་མ་བསྐྱེད་»སེམས་ལས་མ་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས༔ «བུ་ཐོག་མ་གྲོལ་བས་»ཆོས་ལས་མ་བྱུང་བའི་དད་པ༔ «མ་ཐོག་ཏུ་བུ་གྲོལ་བས་»བསྒོམས་པ་ལས་མ་བྱུང་བའི་ཉམས་མྱོང༔ བལྟས་པས་«ལྟ་བྱེད་ལ་འདས་པའི་ཤེས་རབ་»མ་མཐོང་བའི་ལྟ་བ༔ «རང་གི་འདུག་ཚུལ་གྱི་དོན་»བླ་མ་ལས་མ་བྱུང་བའི་གདམས་ངག༔ «ང་བདག་ཏུ་བཟུང་བས་སེམས་ཅན་རང་ཐོག་ཏུ་གྲོལ་བས་»ལྟ་སྤྱོད་ཡ་མ་བྲལ་བས་ཡེ་ཤེས་རང་སོ་ན་གསལ༔ «སེམས་མ་བཅིངས་པས་ཡ་མ་བྲལ་བས་»སྒོམ་ཉམས་«ཡ«ེ»ངས་བ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་རང་སྣང་༔ གཉིས་འཛིན་ཡ་བྲལ་བས་རང«་བྱུང་ཡ»ེ་ཤེས་ཆེན་པོར་རང་ཤར་བའོ༔ ཡེ་ཤེས་བསྡུས་པའི་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བ༔ སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་བྱེ་མ་ལ་མུ་ཏྲས་མཛད་པ་«ཟངས་ཡིག་ཅན་»རྫོགས་སོ༔ རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ༔ ལས་ཅན་ཅིག་དང་འཕྲད་པར་ཤོག༔དཔལ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ༔ རིག་པ་བསྡུས་པའི་སྒྲོན་མ་འདི་ལ་སྤྱི་དོན་བརྒྱད་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ༔ རིག་པ་རང་གི་ངོ་བོ་ངོས་བཟུང་བ་དང་གཅིག༔ རིག་པའི་ངེས་ཚིག་དང་༔ རིག་པའི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་དང་༔ རིག་པ་སྐུ་གསུམ་དུ་གཏན་ལ་དབབ་པ་དང་༔ རིག་པ་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་གསུམ་གཏན་ལ་དབབ་པ་དང་༔ རིག་པ་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་ཏུ་གཏན་ལ་དབབ་པ་དང་༔ རིག་པ་དགེ་སྡིག་ལས་འདས་པར་བསྟན་པ་དང་༔ རིག་པའི་འདུག་ཚུལ་གསུམ་དུ་གཏན་ལ་དབབ་པ་དང་བརྒྱད་དོ༔ དེ་ལ་དང་པོ་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི༔ སེམས་དང་ཡིད་བསམ་པ་ལས་གྲོལ་བ༔ ཤེས་པ་སྒྲིན་པོ་དང་བཅས་པ་རིག་གེ་སིང་ངེ་བ་གཏིང་ནས་ཧྲིག་ཆགས་པ་ཉམས་སིང་བག་དང་བཅས་པ༔ ངོ་བོ་གཟུང་བར་དཀའ་ཡང་རང་བཞིན་དལ་ཆགས་པ༔ «རིག་པའི་རྡོ་རྗེ་ལུ་གུ་རྒྱུད»ཡུལ་ནམ་«་»མཁའ་དང་སྤྲད་པའི་ཚེ༔ རིག་པ་«འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་»དེ་ཧྲིག་གེ་སང་ངེ་སལ་ལེ་འདུག་ཀྱང་«ཡུལ་»གཟུང་ཆ་དང་«ཤེས་པ་བདག་ཏུ་»འཛིན་པ་མེད༔ སྣང་བ་«རིག་པའི་»རང་སྣང་༔ ཤར་བ་སྣང་བ་རང་ཤར༔ གཞི་གནས་པ་རང་གནས༔ མཐོང་བ་«ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་»རང་མཐོང༔ གྲོལ་བ་«ལྟ་བ་རང་གི»་རང་དུ་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ༔ གཉིས་པ་ངེས་ཚིག་གམ་མཚན་ཉིད་ནི༔ འགྱུ་བས་སྒྲིན་པ༔ «ཤེས་པ་དང་འོད་»ཕྲ་ཞིང་སྣང་བས་རིག་པ༔ རིག་ཅིང་«རང་གི་རིག་པས་བལྟས་པས་»གསལ་བ་མི་འགྱུར་བའོ༔ གསུམ་པ་རིག་པའི་དབྱེ་བ་ནི་ལྔ་སྟེ༔ མཚན་ཉིད་«སྤྱིའང་»འཛིན་པའི་རིག་པ་དང་༔ གཞི་འཛིན་«ཤེས་པ་བསྐྱེད་པ་»པའི་རིག་པ་དང་༔ གཞི་གནས«་ངོ་བོ»་ཀྱི་རིག་པ་དང་༔ ལྷག་«བླ་མའི་གདམས་པས་ཤེས་»མཐོང་གི་རིག་པ་དང་༔ ཐོད་རྒལ་གྱི་རིག་པ་«སྣང་བའི་ཚད་»དང་ལྔའོ༔ «ལས་དང་པོ་པའི་དུས་»མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་རིག་པ་ནི༔ ཆོས་སྤྱི་དང་རང་གི་མིང་ཙམ་དུ་བཏགས་པའི་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་ནི༔ དེ་རང་གི་རང་རིག་པ་ཤེས་པ་གསལ་བ་མི་རྟོག་པ་ཙམ་ཡིན་ཏེ༔ ཤེས་པ་དུ་མས་སྤགས་པ«འི་རིག་པ»འོ༔ གཞི་འཛིན་པ་ནི༔ རང་གི་ལུས་ལ་གནས་པའི་དུས་ན༔ ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་ཅིང་རང་གསལ་ཙམ་དུ་གནས་པ་དེ༔ མ་«འོད་ཐིག་ལེའི་ཚད་»སྨིན་པའི་རིག་པ་ཞེསས་བྱའོ༔ གཞི་གནས་«ཐོག་མའི་»ཀྱི་རིག་པ་ནི༔ ངོ་བོ་ཀ་དག་གི་གནས་ལུགས་ཏེ༔ ཡེ་ཤེས་གསུམ་ལྡན་དུ་ཡོད་དོ༔ ཆ་ཡིས་མ་བགོས་པའི་«ཐུགས་རྗེས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་»རིག་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོར་བཞུགས་ཏེ༔ ཡེ་ཤེས་དེ་ཡང་ཕྲ་«ཐུགས་རྗེའི་ཆ་ལ་»བའི་ཡེ་ཤེས་སུ་གནས་སོ༔ ཡེ་ཤེས་དེ་མེད་ན་«ནམ་མཁའ་དང་ཁྱད་མེད་»སྟོང་པ་ལས་མི་གྲོལ་ལོ༔ ཡང་ན་«སྟོང་པར་མི་འདོད་ན»་བེམ་པོ་ལས་མི་གྲོལ་ལོ༔ རིག་པ་ཡེ་ཤེས་«ལྔ་ལྡན་དུ་»སུ་ཡོད་ན་སྤྲུལ་སྐུ་དངོས་དང་ཁྱད་མེད་དོ༔ ལྷག་མཐོང་གི་རིག་པ་ནི༔ གདམས་པ་བསྟན་པའི་དུས་ན༔ ལྷག་གིས་སྣང་བ་དེ་ཡིན་པས༔ རང་སྣང་ཐིག་ལེའི་སྙིང་པོ་ཅན་ཞེས་བྱ་སྟེ༔ སྣང་བ་མི་འདྲ་བ་དུ་མ་སྟོན་པས༔ སྐྱེ་བ་མེད་ལས་ཐམས་ཅད་སྐྱེས༔ ཆོ་«རིག་པའི་»འཕྲུལ་ཆེན་པོ་ཅིར་ཡང་སྟོན༔ ཅེས་བྱའོ༔ ཐོད་རྒལ་གྱི་རིག་པ་ནི༔ ཉམས་སུ་བླངས་པས་སྣང་«རང་གི་ངོ་བོ་ཡང་མ་གྲུབ་»བ་ཚད་དུ་ཕྱིན༔ ཉམས་ལ་འཕེལ་འགྲིབ་མེད༔ རྟགས་དང་ཡོན་ཏན་རྫོགས་ནས༔ རང་གི་ངོ་བོར་ཡང་མ་གྲུབ་ལ༔ མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་རང་གསལ་བའི་དུས་ན༔ ཆོས་«ཚིག་ལས་འདས་པ་»བོར་བ་ཞེས་བྱ༔ ཆོས་«རང་བཞིན་མ་རྙེད»་ཟད་པ་ཞེས་བྱ༔ ཆོས་«གདམས་པ་རྣམས་ཀྱང་མ་རྙེད་»འདས་པ་ཞེས་བྱ༔ ཆོས་ལས་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ༔ སྐྱེས་ཙམ་ཉིད་ན་སྐྱེ་བ་མེད༔ ཅེས་བྱའོ༔ རིག་པ་དེ་«ལྔ་ཡིན་ཞེ་ན་»ཐ་དད་པ་ཡིན་ནམ་མིན་ན༔ ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ངོ་བོ་གཅིག་ལས་གང་དུ་ཡང་འགྱུར་བ་མེད་དོ༔ རིག་པ་འདི་ཕྲ་བའི་ངོས་ནས་«ལྟ་བྱེད་»བལྟས་ན་ཟབ་མོ་ཞེས་བྱ༔ ཐིག་ལེ་དང་འོད་དང་སྐུའི་ངོས་ནས་བལྟས་ན་སྣང་བ་ཞེས་བྱའོ༔ གསལབའི་ངོས་ནས་«ལྟ་བྱེད་»བལྟས་ན་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ༔ སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བའི་ངོས་ནས་བལྟས་ན་ཡངས་པ་ཞེས་བྱ༔ བདེ་བའི་ངོས་ནས་བལྟས་ན་ཐུགས་རྗེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ༔ བལྟར་ཡོད་པའི་ངོས་ནས་དངོས་པོ་ཡང་ཡིན༔ ཉམས་སུ་ལོན་པའི་ཚད་ཆོས་ཟད་སར་ཕྱིན་པའི་ཚེ་སྟོང་པའང་ཡིན༔ ངོ་བོ་གཅིག་ལས་མེད་དེ་གསལ་འགྲིབ་མེད་པས་ཉག་ཅིག་ཀྱང་ཡིན༔ སྣང་བའི་སྣང་ཆ་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བས་དུ་མ་ཡང་ཡིན༔ སྣང་བ་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལངས་ལ་ཅིར་ཡང་འཆར་བས་མཐའ་ཡས་པ་ཡང་ཡིན༔ དོན་རིག་པ་གཅིག་ལས་མེད་པའི་ངོས་ནས་བལྟས་པས་«ལོགས་པ་མེད་»འདུས་པ་ཡང་ཡིན༔ རང་བཞིན་མེད་པའི་ཁ་དོག་གི་ངོས་ནས་བལྟས་ན་གསལ་བ་ཡིན༔ དེ་ལྟར་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་རིག་པ་གཅིག་གི་ངོ་བོ་ལས་མ་འདས་སོ༔ རིག་པ་«རིགས་ཀྱི་བུ་རིག་པ་ལ་ལྟོས་དང་»སྐུ་གསུམ་དུ་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི༔ རིག་པ་སྟོང་ཞིང་ངོ་བོ་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་དེ་ཆོས་སྐུ་ཡང་«»ཡིན་«གཞན་ནས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ»༔ གསལ་ཞིང་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པ་ནི་ལོངས་སྐུ་ཡང་ཡིན༔ མཛད་སྤྱོད་སྣ་ཚོགས་ཐུགས་རྗེའི་རོལ་པ་ཉིད་སྤྲུལ་སྐུ་ཡང་ཡིན་«གཞན་ནས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་»ནོ༔ རིག་པ་སྐུ་གསུམ་རང་ཆས་ཞེས་བྱ་བ་ནི༔ རིག་པ་འགྲོ་འོང་གནས་པའི་ཚེ༔ སྐུ་གསུམ་གཞི་དབྱིངས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཞེས་བྱ༔ རིག་པ་བཞེངས་པའི་ཚེ༔ སྐུ་གསུམ་གཞི་དབྱིངས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཞེས་བྱ༔ རིག་པ་གྲོལ་བའི་ཚེ༔ སྐུ་གསུམ་ཡོངས་གྲོལ་གྱི་དགོངས་པ་ཞེས་བྱ༔ རིག་པ་དག་པའི་ཚེ༔ སྐུ་གསུམ་ཀ་དག་གི་དགོངས་པ་ཞེས་བྱ་«ཟད་སར་ཕྱིན་པའོ»༔ རིག་པ་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པ་འབྲས་བུ་བཞིར་བསྟན་པ་ནི༔ «རིགས་ཀྱི་བུ་རིག་པ་ལ་ལྟོས་དང་ནན་ལྟར་ལྟོས་དང་བལྟས་པས»་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ལ་དབང་པོས་བལྟར་ཡོད་པས༔ ལྟ་བ་དེ་ཉིད་མ་ཡེངས་པར་ཉམས་སུ་བླངས་པས༔ ཉམས་གོང་དུ་འཕེལ་བ་ནི་སྒོམ་པ་ཞེས་བྱའོ༔ གཞན་མ་ནི་ཡིད་སྒོམ་པ་ཡིན་ནོ༔ ཆོས་ཉིད་དོན་གྱི་སྣང་བ་དེ་ཉིད་ལ༔ རྒྱུན་དུ་སྤྱོད་བ་ན་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ༔ གཞན་གྱི་ཡིད་དཔྱོད་ཕྱོད་པ་ཡིན་ནོ༔ དེ་ལྟར་ལྟ་བ་དང་སྒོམ་པ་དང་སྤྱོད་པ་དང་གསུམ་དུ་འབྲེལ་བས་འདུ་འབྲལ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ༔ དེའི་ཕྱིར་རིག་པ་གནས་པའི་ཚེ༔ ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པ་གཞི་བཞག་ཅེས་བྱ༔ རིག་པ་བཞིངས་པའི་ཚེ༔ ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པ་གཞི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ༔ རིག་པ་གྲོལ་བའི་ཚེ་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པ་ཡོངས་གྲོལ་ཞེས་བྱའོ༔ རིག་པ་དག་པའི་ཚེ༔ ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པ་ཀ་དག་ཅེས་བྱའོ༔ «རིག་པ་རིག་པ་ལ་ལྟོས་དང་»རིག་པ་ཐིག་ལེ་ཉག་ཅིག་ཏུ་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི༔ རིག་པ་མི་འགྱུར་བས་ཐིག་ཡིན༔ ཀུན་ལ་ཁྱབ་པས་ལེ་ཡིན༔ ཟབ་མོའི་ངོས་ནས་ཉག་ཡིན༔ ཐམས་ཅད་འདུས་པས་གཅིག་ཡིན༔ དོན་ལ་ཐིག་ནི་ཆོས་སྐུ༔ ལེ་ནི་ལོངས་སྐུ༔ ཉག་ནི་སྤྲུལ་སྐུ༔ གཅིག་ནི་སྐུ་འདུས་པས་འདུ་འབྲལ་མེད་པའོ༔ རིག་པ་དགེ་སྡིག་དང་བྲལ་བར་བསྟན་པ་ནི༔ ལས་དགེ་སྡིག་དང་བྲལ་ལོ་«རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་»ཞེས་བྱ་བ་ནི༔ རང་གི་རིག་པ་«རིག་པ་ལ་ལྟོས་དང་»མཐོང་བའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིན་ནོ༔ རིག་པ་འདི་ཉིད་བླ་མའི་གདམས་ངག་དང་འབྲེལ་བས་ཏེ༔ མ་བསྟན་ན་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ལ་བློ་འབྱོངས་པའི་མཁས་པ་པཎྜི་ཏས་«སྒྲིབ་པ་བྱང་བ་དང་སྡིག་པ་ཅན་ཡང་དོན་ལ་ཁྱད་མེད་དུ་བསྟན་»དོན་ལ་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མ་རེག་པས༔ དེའི་ཕྱིར་གསང་སྔགས་ཐབས་ལ་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱའོ༔ «དགེ་བས་མི་མཐོང་»བསྟན་ན་དབུལ་པོ་བ་ལང་རྫིས་ཀྱང་མཐོང་བས༔ དེའི་ཕྱིར་ན་ལས་«ཚོགས་བསག་ཏུ་མེད་»ལ་བཟང་ངན་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ༔ ཉམས་སུ་མ་བླང་ན་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཡང་མི་གྲོལ་བས༔ དེའི་ཕྱིར་ན་མན་ངག་གོམས་ཚོད་ལ་ཐུག་པ་ཞེས་བྱའོ༔ ཉམས་སུ་བླངས་ན་མཚམས་མེད་པ་ལྔ་བྱས་པ་ཡང་«མ་བསྒྲིབས་པར»་འདི་ཉིད་ལ་གྲོལ་བས༔ དེའི་ཕྱིར་དགེ་སྡིག་གིས་«རིག་པ་རང་གིས་ངོ་བོ་ལ་»ཕན་གནོད་མ་བསྐྱལ་བ་ཞེས་བྱའོ༔ «རིགས་ཀྱི་བུ་རིག་པ་ལ་ལྟོས་དང་ནན་ལྟར་ལྟོས་དང་»རིག་པ«་»མཐོང་བའི་ཚེ༔ སངས་རྒྱས་དེ་ཉིད་རང་ཡིན་པ་ལས༔ གཞན་ན་མེད་པས་སངས་རྒྱས་མིང་དུ་འདོགས་མཁན་འཁྲུལ་བ་དང་༔ «འཁོར་བ་ཡེ་སངས་རྒྱས་པའི་མན་ངག་»རིག་པ་ཉམས་སུ་བླངས་པའི་ཚེ་དམྱལ་བ་མེད་པས༔ དམྱལ་བར་འདོགས་མཁན་བདུད་ཀྱིས་འཁྱེར་བ་དང་༔ རིག་པ་ཚད་ལ་ཕེབས་པའི་ཚེ༔ སངས་རྒྱས་དང་དམྱལ་བ་གཉིས་ཀ་ནས་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་པའོ༔ དེའི་ཕྱིར་ན་སངས་རྒྱས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་དང་དམྱལ་བ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ«་»གཉིས་«རང་བཞིན་མེད་པའི་རྟགས་»ཁྱད་པར་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་བསྟན་པའོ༔ ཡང་རིག་པ་«རང་བཞིན་གྱི་བྱིན་རླབས་ཤར་བས་»ཉམས་སུ་བླངས་པའི་ཚེ༔ རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྒྱུད་ལ་འཆར་མི་སྲིད༔ ཉམས་གོང་དུ་འཕེལ་བའི་ཚེ༔ དགེ་བའི་བསམ་པ་ལས༔ སྡིག་པའི་བསམ་པ་འཆར་མི་སྲིད་«དཀར་པོའི་ཕྱོགས་ལ་དབང་»པ་དང་༔ ཉམས་ཚད་ལ་ཕེབས་པའི་ཚེ༔ དགེ་སྡིག་གང་གི་ཡང་བསམ་པ་མི་འཆར་བ«ངོ་བོ་ཡང་མ་གྲུབ་པ»འོ༔ དེའི་ཕྱིར་ན་དགེ་སྡིག་གང་ཡང་མེད་ན་ཆོས་སྐུ་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར༔ རང་གི་རིག་པ་ལ་ནན་ཏར་བལྟས་པས༔ རིག་པའི་ངོ་བོ་དེ་དགེ་བའི་ཕྱོགས་སུ་འདུག་གམ༔ གྲངས་སུ་ཆད་པ་«ཉན་བཤད་སོགས་»དགེ་བ་བཅུར་«»འདུག་གམ༔ བསག་པར་བྱ་བའི་«བསོད་ནམས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་»ཚོགས་གཉིས་སུ་འདུག་གམ༔ «ངོ་བོ་དེ་ལ་»སྤྱད་པར་བྱ་བའི«་ལྟ»་སྒོམ་སྤྱོད་པ་གསུམ་དུ་འདུག་གམ༔ «»ཐོབ་པར་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་«སྐུ་གསུམ་»འདུག་གམ༔ «ཐབས་རང་ལ་ཤར་བས»་བསྐུར་བར་བྱ་བའི་དབང་དུ་འདུག་གམ༔ «ཚིག་མེད་པས་»བཟླས་པར་བྱ་བའི་སྙིང་པོར་འདུག་གམ༔ བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་«སྣང་བ་རང་ཆས་ཡིན་པས་»གཞལ་ཡས་ཁང་དུ་འདུག་གམ༔ «སྐུ་རང་སྣང་ཡིན་པས་»བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་ལྷར་འདུག་གམ༔ «ཐབས་རང་ལ་ཤར་བས་»མཆོད་ཅིང་བཤགས་པའི་བདག་པོར་འདུག་གམ༔ «མི་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་»སྡོམ་པར་བྱ་བའི་དམ་ཚིག་ཏུ་འདུག་གམ༔ «སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བས་»བཤད་ཅིང་བསྟན་པའི་ཆོས་སུ་འདུག་གམ༔ དེ་དག་གང་གི་ཡང་ངོ་བོར་མི་འདུག་པས༔ དགེ་བ་བྱས་པས་«གཡེང་བའི་རྒྱུ་ལས་»རིག་པ་ལ་རྡུལ་ཙམ་ཡང་ཕན་མ་བཏགས་པས༔ «རྟག་ཏུ་ལུས་ངག་གི་བྱ་བ་བཏང་ལ»༔ དགེ་སྦྱོར་རྒྱུན་བཅད་ལ«་དལ་བར་»རིག་པའི་ངང་ལ་གནས་པའི་གནད་ཀས་སོ༔ དེའི་ཕྱིར་ན་དགེ་བ་རྒྱུན་ཐག་བཅད་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་ཉེ་ཞེས་གསུངས་སོ༔ ཡང་རིག་པ་ཉིད་ལ་ནན་ལྟར་ལྟོས་དང་༔ རིག་པ་ལ་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་རིགས་དྲུག་གྲུབ་ནས་འདུག་གམ༔ ཚ་གྲང་ལ་སོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་གྲུབ་ནས་འདུག་གམ༔ མ་རིག་ལ་སོགས་འཁྲུལ་པ་གྲུབ་ནས་འདུག་གམ༔ གཏི་མུག་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་གྲུབ་ནས་འདུག་གམ༔ ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་གྲུབ་ནས་འདུག་གམ༔ དབང་པོ་ཡུལ་དང་ཤེས་རབ་གྲུབ་ནས་འདུག་གམ༔ སྣང་བ་ཉིད་དང་མི་སྣང་བ་ཉིད་གྲུབ་ནས་འདུག་གམ༔ ལུས་ངག་སྡིག་དང་རྣམ་སྨིན་གྲུབ་ནས་འདུག་གམ༔ དེ་དག་གང་གི་ངོ་བོར་མ་གྲུབ་པས༔ «ངོ་བོ་ལ་མ་གྲུབ་པས་»རིག་པ་ལ་སྡིག་མེད་པས་ལྟུང་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་བསྟན་པའོ༔ དེའི་ཕྱིར་ན་སེམས་ཅན་བསྒྲལ་ན་རང་སྣང་མ་དང་འཕྲད༔ ཅེས་གསུངས་སོ༔ «དུས་གསུམ་གནད་ཀྱི་མན་ངག་ཅེས་པས་»རིག་པ་དུས་གསུམ་གྱི་གནད་ལ་མཁས་ན་བསྐལ་པ་སྟོང་གི་སངས་རྒྱས་པས་རིག་པ་རྒན་པ་ཞེས་བྱའོ༔ རིག་པ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་དུས་ན་ངོ་ཤེས་ན་ཆོ་ག་ལ་གནས་པས་མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་སྟོང་དང་སྐལ་པ་མཉམ་པ་ཞེས་བྱའོ༔ དེའི་ཕྱིར་ན་རིག་པ་དེ་དགེ་སྡིག་གི་ངོ་བོར་མ་གྲུབ་ལ༔ གང་གི་ངོ་བོར་ཡང་བྱུང་བས༔ «དགེ་སྡིག་དེ་»ཇི་ལྟར་བྱས་ཀྱང་མ་བཀག༔ མ་འགགས་མི་འགག་པས༔ «དུས་གསུམ་གནད་ཀྱི་མན་ངག་»སངས་རྒྱས་སུམ་སྟོང་གི་ཞལ་མཐོང་ཞིང་དབང་བསྐུར་བ་ཞེས་བྱའོ༔ དེའི་ཕྱིར་ན་སངས་རྒྱས་པས་ཀྱང་རིག་པ་རྡོ་རྗེ་ལུ་གུ་རྒྱུད་སྔ་བར་བྱུང་བ་ཞེས་བསྟན་པའོ༔ ཡང་རིག་པ་འདུག་ཚུལ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་མ་ཞེས་བྱ་སྟེ༔ རིག་པ་དེ་དག་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་དང༔ «འོད་དང་ཐིག་ལེ་ལ་སོགས་»སྣ་ཚོགས་སུ་འཆར་བའི་རང་བཞིན་དང་༔ «ཕྲ་བའི་ཡེ་ཤེས་»འཛད་པ་མེད་པའི་ཐུགས་རྗེའོ༔ དེ་ལྟར་ན་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ངོ་བོ་གཞི་«ཀ་དག་»ཆེ༔ སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་པའི་རང་བཞིན་ཁྱབ་ཆེ༔ མཛད་པ་མེད་པའི་ཐུགས་རྗེ་གྲུབ་«གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ལ་སྦྱར་བས་ངོ་བོ་ལ་འཁྲུལ་མ་མྱོངས་བའི་རང་བཞིན་ལ་འཁྲུལ་བ་མི་གནས་»ཆེའོ༔ དེའི་ཕྱིར་ན་གཞི་ཆེ་བས་«འདི་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་མན་ངག་དེ་ཉིད་ལ་འཁྲུལ་པ་མི་གནས་པས་ཐུགས་རྗེ་ལ་འཁྲུལ་པ་མི་སྲིད་དོ་» «དེ་ཡང་རང་བཞིན་འཁྲུལ་མ་མྱོངས་བར་གོ་བས་ལུས་ངག་ཅི་བྱེད་ཀྱང་འཁྲུལ་པ་ལ་མི་གནས༌།» དུས་གསུམ་ལ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པ་དང་«འཁྲུལ་མི་སྲིད་པར་གོ་བས་ལུས་ངག་ཁམས་གསུམ་དུ་མི་བཟློག་པའོ༔ »ཁྱབ་ཆེ་བས་«དབྱིངས་རིག་»མཐའ་དབུས་སུ་སྡུད་པ་དང༔ གྲུབ་ཆེ་བས་«ཉམས་སུ་བླངས་པས་»བྱས་པའི་ལས་ཆུད་མི་གསོན་པའོ༔ རིག་པ་བསྡུས་པའི་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བ༔ མཁས་པ་ཆེན་པོ་བྱེ་མ་ལ་མུ་ཏྲས་མཛད་པ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་གསང་བ་བླ་ན་མེད་པའི་གདམས་པ་རྫོགས་སོ༔ ལས་ཅན་རྣམས་དང་འཕྲད་པར་ཤོག༔ རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ༔ རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ༔ རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ༔ རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ༔ ༔ ཡང་ངོ་བོ་སྐུ་ཡིན་པས་མི་འགྱུར༔ རང་བཞིན་འོད་ཡིན་པས་ཁ་དོག་རིས་ཅན་དུ་མེད༔ ཐུགས་རྗེ་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པས་མཁྱེན་པའི་ཆ་མ་འགགས་པས་སོ་སོར་གསལ་ལོ༔ བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་ནི་མེད་དོ༔ དེས་ན་མཁྱེན་པའི་ཆ་ནི་གཞི་གནས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གསུམ་དུ་བཞུགས་སོ༔ མཁྱེན་པའི་འཆར་གཞི་མེད་ན་ཡང་བེམས་པོར་འགྲོ༔ ཡང་ན་སྟོང་པ་ཕྱང་ཆད་པར་འགྲོ་བས་ན༔ མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་འཆར་གཞི་ནི༔ མ་འགགས་པར་གསལ་ལ༔ ཡང་ངོ་བོ་སྟོང་པ༔ རང་བཞིན་གསལ་བ༔ ཐུགས་རྗེ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་བཞུགས་པའོ༔ ས་མ་ཡཱ༔ ༔རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ༔ ཨྠིྀ༔ ཟངས་ཡིག་ཅན་ནོ༔ ཤུབྷཾ༔ ༔ «ཚ་«རང་བཞིན་གནད་དབབ་དང༌།» «ཛ་«ཆགས་ཅན་རླུང་གི་པྲ་ཁྲིད་གཉིས་དཔེ་རྙེད་ན་སླར་འདིར་འཛུད།» «།«མེས་པོའི་ཤུལ་བཞག་ལས། ཀློང་ཆེན་རབ་འབྱམས་ཀྱི་གསུང་འབུམ། ༼༢༽གསང་བ་བླ་མེད་སྒྲོན་མ་དགུ་སྐོར་གྱི་གདམས་པ། »- PAGE 46 -

-PAGE 47--1-