volume 002 029

༄༅། །སེམས་ཀྱི་དམིགས་དྲུག་གི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ༔«མན་ངག་ཞེ་དགུ་པ༔

« རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨ་བ་ལོ་ཤ་ནཱ་མ། བོད་སྐད་དུ། རྣམ་པར་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔལ་གཉིས་མེད་རང་གྲོལ་བ་ཉིད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ ལོ། ཁམས་གསུམ་རང་རྒྱུད་བཅིངས་ལས་བརྒལ་བའི་དཔལ། །འགྲོ་བའི་བླ་མ་རྡོ་རྗེ་འཆང་བ་ཉིད། །དེ་ལས་ཁྱད་གྱུར་སངས་རྒྱས་གཉིས་པའི་ལུང༌། །དགའ་རབ་རྡོ་རྗེ་གཉིས་མེད་བདེ་ལྡན་པས། །རྫོགས་ཆེན་གནད་བཏུས་ངེས་པའི་སྙིང་པོ་ཉིད། །གཞན་དུ་བསྟན་པ་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་གནད། །དམིགས་ཆེན་དྲུག་བསྟན་ཁམས་གསུམ་དོང་སྤྲུག་པའི། །གསང་བ་ཁྱད་པར་གནས་ཀྱི་ཡི་གེ་ ཉིད། །སྙིང་གི་ཏི་ཀ་ཀུན་དང་མི་མཉམ་པ། །དེ་དོན་གསལ་བར་བདག་གི་བླ་མ་ལ། །གསོལ་བ་བཏབ་ནས་བདག་གིས་ལེགས་བཤད་བྱ། ། དེ་ལ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐབས་མཁས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་བ་ཉིད་ཀྱིས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མོས་པའམ་དབང་པོའི་བྱེ་བྲག་ལ་དགོངས་ནས། དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་གསུངས་པ་ལས། དེ་དག་གི་སྙིང་པོའི་དོན་བཅུད་དུ་དྲིལ་ནས། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེས། མ་བསྒོམས་པར་སངས་རྒྱ་བར་བྱེད་པའི་སེམས་ཀྱི་དམིགས་དྲུག་ལ་བརྟེན་ནས། འགྲོ་བ་རྣམས་ཆོས་ཉིད་གནད་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་གྲོལ་བར་བསྟན་པ་འདི། གང་ཟག་གཅིག་གི་ཆ་རྐྱེན་དུ་སློང་བའི་གནད་ལ་འདིའི་དོན་དྲིལ་ནས་བཤད་ན། ཆེ་བ་ལྔས་ཐེག་པ་ཐུན་མོངས་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བསྟན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཆེ་བས་མཛད་པའི་སློབ་དཔོན་གྱི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པ་དང༌། འཇུག་སྒོ་ཐེག་པའི་ཆེ་བས་རྒྱུད་གང་ལ་བརྟེན་ཅིང་མན་ངག་གི་ཁུངས་གསལ་བར་བསྟན་པ་དང༌། དགོས་ཆེད་གང་ཟག་གི་ཆེ་བས་དོན་ཆེད་གང་ཡིན་པ་གསང་སྔགས་སྣོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་དང༌། བསྡུས་དོན་མན་ངག་གི་ཆེ་བས་ས་བཅད་ཀྱི་དམིགས་གསལ་བར་བསྟན་པ་དང༌། ཟབ་པ་མཚན་གྱི་ཆེ་བས་མན་ངག་གི་གཞུང་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པར་བསྟན་པ་དང་ལྔས་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་ཀྱང་འདུས་གཞི་གང་ཟག་གཅིག་གི་རྒྱུད་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་གནས་པ་ལ་དགོངས་པའོ། ། དེ་དག་ཀྱང་གཙོ་ཆེ་ཆུང་གི་དབང་དུ་བྱས་ན། ཉོན་མོངས་པ་གཏི་མུག་ཅན་འཇུག་ཅིང༌། དམིགས་གཏད་མེད་པའི་དགོངས་པ་གཙོ་ཆེ་བ་ལ་དགོངས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་ཅན་འཇུག་ཅིང་གཟའ་གཏད་མེད་པའི་ལྟ་བ་གཙོ་ཆེ་བ་ལ་དགོངས་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་ཅན་འཇུག་ཅིང་ཕྱོགས་གཏད་མེད་པའི་སྤྱོད་པ་གཙོ་ཆེ་བ་ལ་དགོངས་པ་དང༌། ང་རྒྱལ་ཅན་འཇུག་ཅིང་སྨྲ་གཏད་མེད་པའི་གཞི་ལམ་གཙོ་ཆེ་བ་ལ་དགོངས་པ་དང༌། ཕྲག་དོག་ཅན་འཇུག་ཅིང་འདོད་གཏད་མེད་པའི་འབྲས་བུ་གཙོ་ཆེ་བ་ལ་དགོངས་པའི་འདུལ་བྱེད་དུ་བྱུང་བའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་སློབ་དཔོན་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཆེ་བ་ནི། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེས་མཛད་དེ། དེའི་སྐུ་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་ནི། སྟོན་པ་ཉིད་ལས་སྤྲུལ་པས་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐྱེ་བ་བཞིས་བསྡུས་པའི་འགྲོ་བ་རྣམས་འདུལ་བའི་གཟུགས་སུ་བྱོན་པའི་དུས་སུ་འཁོར་འདུས་པ་དང་པོར་བཞུགས་པ་དང༌། སྟོན་པས་མཛད་པ་སུམ་ཅུ་སོ་དྲུག་མཛད་པའི་དུས་ཐམས་ཅད་དུའང་བཞུགས་པ་དང༌། དེ་དག་གི་ལོ་རྒྱུས་ནི་རྒྱུད་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཞིབ་པར་སྟོན་པས་འདིར་མ་སྤྲོས་སོ། ། སློབ་དཔོན་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེའི་ལོ་རྒྱུས་བཤད་དོ། །དེ་ཡང་གསང་བ་ཉེ་བརྒྱུད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྟོན་པས་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེ་དངོས་ལ་བསྟན། སློབ་དཔོན་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེས་བྱེ་མ་ལ་ལ་བསྟན། བྱེ་མ་ལས་ལྷ་རྗེ་ལྕེ་བཙུན་སེང་གེ་དབང་ཕྱུག་ལ་ལོ་བདུན་གྱི་བར་ལ་རེས་མཇལ་རེས་མི་མཇལ་བར་དེ་དག་གི་བར་ལ་གདམས་ངག་རྣམས་གནང་ངོ༌། འཇུག་སྒོ་ཐེག་པའི་ཆེ་བ་ནི། སྤྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞིག་གསུངས་ཀྱང་བཀའ་སྩལ་ལུགས་གསུམ་ལས་མི་འདའ་སྟེ། དབང་པོ་ལ་དགོངས་ཏེ་སྩལ་བ་དང༌། བསྡུ་བ་ལ་དགོངས་ཏེ་སྩལ་བ་དང༌། གཉེན་པོ་ལ་དགོངས་ཏེ་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེ་ཡང་དབང་པོ་རབ་འབྲིང་ཐ་མ་གསུམ་ལ་དགོངས་པའོ། »།«རབ་རྣམས་ལ་འོ་མ་ལས་མར་ལྟར་བསྡུས་པ་ལ་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་རྣམས་རྩ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའོ། །འབྲིང་པོ་རྣམས་གཉེན་པོ་ལ་དགོངས་ཏེ་བཀའ་སྩལ་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་བརྒྱད་ཁྲི་དང་བཞི་སྟོང་སྟེ། འདོད་ཆགས་ལས་འགྱུར་བ་ཉི་ཁྲི་དང་ཆིག་སྟོང་གི་གཉེན་པོར། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདུལ་བ་ལས་གྱུར་པ་ཉི་ཁྲི་དང་ཆིག་སྟོང༌། ཞེ་སྡང་ལས་གྱུར་པ་ཉི་ཁྲི་དང་ཆིག་སྟོང་གི་གཉེན་པོར། མངོན་པ་ལས་གྱུར་པ་ཉི་ཁྲི་དང་ཆིག་སྟོང༌། གཏི་མུག་ལས་གྱུར་པ་ཉི་ཁྲི་དང་ཆིག་སྟོང་གི་གཉེན་པོར། མདོ་སྡེ་ལས་གྱུར་པ་ཉི་ཁྲི་དང་ཆིག་སྟོང༌། དུག་གསུམ་ཆ་མཉམ་ལས་གྱུར་པ་ཉི་ཁྲི་དང་ཆིག་སྟོང་གི་གཉེན་པོར་སྡེ་སྣོད་གསུམ་ཆ་མཉམ་པ་ལས་གྱུར་པ་ཉི་ཁྲི་དང་ཆིག་སྟོང་སྟེ། བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གསུངས་པ་ཡང༌། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་ལས། ཉོན་མོངས་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞིའི་གཉེན་པོར་ཆོས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་གསུངས་ སོ། །གསུང་ངོ༌། གསུང་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པའོ། །ཐ་མ་རྣམས་ལ་དབང་པོ་ཆེ་ལོངས་ལ་དགོངས་ཏེ་བཀའ་སྩལ་པ་ལ། བློ་ཅིག་ཅར་པ་དང་རིམ་གྱིས་པ་གཉིས་སུ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཐེག་པ་གཉིས་སུ་བསྡུས་ཏེ། དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སོར་བཞག་གི་ཐེག་པ་ལྷ་དང་མི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམས་སོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ལྟ་ངན་སུམ་བརྒྱ་དང་དྲུག་ཅུ་ལ་ཡང་རྟག་ཆད་གཉིས་སུ་བསྡུས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་ལས། འཇིག་ཚོགས་ལྟ་བར་ལྟ་བ་དྲུག་ཅུ་གཉིས་འདུས་ལྟར། ཞེས་པས་སོ། དབང་པོ་ཞིབ་རྩེགས་ལ་དགོངས་པ་ལ་རབ་ཀྱི་རབ་དང༌། འབྲིང་དང༌། ཐ་མ་ལ་སོགས་པ་དགུ་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཐེག་པ་སྟེ། འདི་དག་གི་ཁྱད་ལ་སོགས་པ་རྒྱུད་ཀྱི་སྐབས་སུ་སྟོན་ནོ། །འདས་པ་ལ། རྒྱུ་ལ་ལམ་དུ་བྱེད་པ་དང༌། རྒྱུའི་ཐེག་པ་གསུམ་ནི་དབང་པོ་ཐ་མ་གསུམ་ལ་དགོངས་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་རྒྱལ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་པའོ། །འདི་དག་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་མང་ཡང་འདིར་མ་སྤྲོས་སོ། །འབྲས་བུ་ལམ་དུ་བྱེད་པ་ལ་ཡང་གཉིས་ཏེ། ཕྱི་ཐུབ་པ་རྒྱུད་ཀྱི་ཐེག་པ་དང༌། ནང་པ་ཐབས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཐེག་པའོ། །ཕྱི་པ་གསུམ་ནི། དབང་པོ་འབྲིང་པོ་གསུམ་ལ་དགོངས་པ་སྟེ། ཀྲྀ་ཡ་དང༌། ཨུ་པ་ཡ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་ཡོ་གའི་ཐེག་པ་དང་གསུམ་མོ། །ནང་པ་གསུམ་ནི་རབ་གསུམ་སྟེ། མ་ཧཱ་མ་ནུ་ཨ་ཏི་ཡོ་གའོ། ། དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་ལ་སོགས་པ་འདིར་མ་སྤྲོས་སོ། །དེ་ལ་དེར་འཇིག་རྟེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འདས་པའོ། ། འདས་པ་ལ་གཉིས་ལས་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཏེ་འབྲས་བུ་ལ་ལམ་དུ་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་སྒྱུ་འཕྲུལ་ལས། འདི་ནི་གསང་ཆེན་ངེས་པ་ཡི། འབྲས་བུ་ལམ་དུ་གྱུར་པའོ། །ཞེས་པས་སོ། །དེ་ལ་གཉིས་ལས། ཕྱི་མ་མ་ཡིན་ཏེ་ནང་ པའོ། །ནང་པ་ལ་མ་ཧཱ། ཨ་ནུ་ཨ་ཏི་གསུམ་ལས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཨ་ཏི་ཡོ་ གའོ། །རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ལ། ཡང་དག་དོན་གྱི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་དང༌། མཚན་མ་ཚིག་གི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའོ། ཡང་དག་དོན་ལ་གཉིས་ཏེ། སྨྲ་བྱེད་གཞི་ལམ་འབྲས་བུའི་དང༌། གནས་པ་རང་སྣང་གི་རྫོགས་པའོ། །སྨྲ་བྱེད་གཞི་ལམ་གྱི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཞི་མདུང་གྱུར་སྨྲ་བའི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་དང༌། ལམ་དྲང་ཐད་དུ་སྨྲ་བའི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་དང༌། འབྲས་བུ་ཡེ་གྲོལ་སྨྲ་བའི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའོ། གཞི་ལ་གསུམ་སྟེ། སྣང་བ་གཞི་གནས་རང་ཤར་དུ་སྨྲ་བའི་དང༌། འཁྲུལ་པ་གཞི་ལྡོག་ཏུ་སྨྲ་བའི་དང༌། ངོ་བོ་གཞི་ཁྱབ་ཏུ་སྨྲ་བའི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའོ། ལམ་ལ་གསུམ་སྟེ། གནད་ལ་བརྟེན་པར་སྨྲ་བའི་དང༌། སེམས་སྟོབས་ལ་བརྟེན་པར་སྨྲ་བའི་རྫོགས་པར་སྨྲ་བའི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་དང༌། འགྱུ་བ་གཏད་ཡལ་དུ་སྨྲ་བའི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའོ། །དེ་ལས་ནི་འགྱུ་བ་གཏད་ཡལ་དུ་སྨྲ་བའི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའོ། །དེ་དག་ལའང་ཞིབ་པར་གཞན་དུ་བསྟན་པས་འདིར་མ་སྨོས་སོ། །གནས་པ་རང་སྣང་གི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། ལུས་གནས་རྩ་ཡི་རྫོགས་ཆེན་དང༌། སེམས་གནས་རླུང་གི་རྫོགས་ཆེན་དང༌། ཡུལ་གནས་གཞི་བཞག་གི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའོ། །མཚན་མ་ཚིག་གི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཤློ་ཀ་འབུམ་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི། བམ་པོ་ཉི་ཁྲི་དང་ཆིག་སྟོང༌། དེ་དག་ཀྱང་ཀློང་ནི་དགུར་བསྡུས་ལེའུ་ནི་ཁྲི་ཕྲག་གསུམ་དང༌། སྟོང་ཕྲག་ལྔ། བརྗོད་པ་ནི་ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ་པ་ཞིག་གསུངས་པ་ཡང་སྡེ་གསུམ་དུ་བསྡུས་ཏེ། སེམས་ཀྱི་སྡེ་དང༌། ཀློང་གི་སྡེ་དང༌། མན་ངག་གི་སྡེ་དང་གསུམ་དུ་བསྡུས་པ་ནི་འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་དུ་གནས་ཏེ»།« དེ་རྣམས་དག་པར་བྱེད་པའི་དག་བྱེད་ལ་དགོངས་པའོ། །སེམས་ཀྱི་སྡེ་ལ་ལུགས་གཉིས་ཏེ། གཞི་གནས་རང་གྲོལ་གྱི་རྫོགས་ཆེན་དང༌། འདོད་པ་རང་ཤར་གཉིས་«སོ། །« ཀློང་སྡེ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཀློང་དཀར་པོ་མུ་བཞི་ལམ་ཁྱེར་དུ་སྨྲ་བ་དང༌། ཁྲ་བོ་རབ་འབྱམས་སུ་སྨྲ་བ་དང༌། ནག་པོ་རང་གྲོལ་དུ་སྨྲ་བའོ། དེ་ལ་འདི་ནི་མན་ངག་གི་སྡེ་སྟེ། འདི་ལ་ཡང་གསུམ་སྟེ། སྟོན་པས་ཁ་འཐོར་བའི་ཚུལ་དུ་གསུངས་པ་དང༌། ཁ་གཏམ་གྱི་ཚུལ་དུ་བཀའ་སྩལ་པ་དང༌། རྒྱུད་རང་གཞུང་གི་ཚུལ་དུ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །དེ་ལ་འདི་རྒྱུད་རང་གཞུང་ངོ༌། །དེ་ལ་ཡང་བཞི་སྟེ། གཏར་ཀ་གེགས་སེལ་གྱི་ཚུལ་དུ་བཀའ་སྩལ་པ་དང༌། གབ་པ་མངོན་བྱུང་གི་ཚུལ་དུ་བཀའ་སྩལ་པ་དང༌། ལྟ་བ་སྒང་དྲིལ་ཏེ་བཀའ་སྩལ་པ་དང༌། བཤད་པ་རང་གསལ་གྱི་ཚུལ་དུ་བཀའ་སྩལ་པ་བཞི་ལས། འདི་ནི་བཤད་པ་རང་གསལ་ལོ། །འདི་ལ་ཡང་ལུགས་གསུམ་སྟེ། འཁྲུལ་གཞི་གཞི་ལ་ལྡོག་པའི་ཚུལ་དུ་བཀའ་སྩལ་པ་དང༌། འཁྲུལ་པ་བ་འདེད་ཀྱི་ཚུལ་དང༌། ཐིག་ལེ་རང་གནད་ལ་ཕབ་སྟེ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །དེ་ལ་འདི་ཐིག་ལེ་རང་གནད་ལ་ཕབ་སྟེ་བཀའ་སྩལ་པའོ། །འདི་ལ་གཉིས་ཏེ། སྙན་ནས་སྙན་དུ་བརྒྱུད་པ་སྙན་བརྒྱུད་དང༌། རྒྱུད་ལུང་དཀྱུས་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་པའི་བརྒྱུད་པ་གཉིས་སོ། །འདི་བཤད་རྒྱུད་དོ། །དེ་ལ་བཞི་ཡོད་པ་ལས། ཕྱི་སྐོར་ལུས་དང་འདྲ་བ་དང༌། ནང་སྐོར་མིག་དང་འདྲ་བ་དང༌། གསང་སྐོར་སྙིང་དང་འདྲ་བ་དང༌། གསང་བ་བླ་ན་མེད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལུས་དང་དབང་པོ་ཡན་ལག་རྫོགས་པའི་སྐྱེས་བུ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། འདི་ནི་གསང་བ་བླ་ན་མེད་པའོ། ། ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དུ་འདུས་པ་ལས། མདོ་སྡེ་དང༌། འདུལ་བ་དང་མངོན་པར་གསུམ་སྟེ་སྡེ་སྣོད་ཀྱིས་དབྱེ་བའོ། །མདོ་སྡེ་ལ་དྲང་པ་དང༌། ངེས་པའི་མདོའི་སྡེའོ། «།འ«དུལ་བ་ལ་རྩ་བའི་སྡེ་པ་བཞི་སྟེ། ཕལ་ཆེར་སྡེ་པ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པའི་གཉེན་པོ་གཙོར་བྱེད། མང་པོས་བཀུར་བའི་སྡེ་པ་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པའི་གཉེན་པོས་སྤོང་བ་ལ་གཙོར་བྱེད་པ་དང༌། གནས་བརྟན་པའི་སྡེ་པས་འགོག་པའི་བདེན་པ་ལ་གཙོར་བྱེད་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་སྡེ་པ་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་ལ་གཙོར་བྱེད་པའོ། ། མངོན་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ལུང་གི་ཆོས་དང༌། རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་གཉིས་ལས། འདི་མངོན་པ། དེ་ལས་ཀྱང་ལུང་གི་ཆོས་སོ། །ལུང་ལ་གཉིས་ཏེ། བསྟན་པའི་ལུང་དང༌། ངེས་པ་བརྗོད་པའི་ལུང་ལས། འདི་ནི་ངེས་པར་བརྗོད་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་བསྡུ་ན། བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་གཉིས་ཏེ། བཀའ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུད་སྡེ་དང༌། མདོ་སྡེའོ། །དེ་དག་རེ་རེ་ལ་བཀའ་དངོས་དང༌། བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་གནང་བ་དང་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་འདི་བསྟན་བཅོས་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ལ་མང་ཡང༌། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་སོ། །དེ་ཡང་ཤན་འབྱེད་བྲམ་ཟེའི་སྨྲེང་འདོན་པ་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་དང༌། ལ་བཟླ་བའི་བསྟན་བཅོས་རྒྱལ་པོའི་བཀའ་བབས་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་གཉིས་ལས། འདི་ལ་བཟླ་བའི་བསྟན་བཅོས་སོ། །འདི་ལའང་མང་ན་ཡང་སྣང་བ་ཡུལ་གྱི་ལ་བཟླ་བའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་སོ། །གསང་བ་བླ་ན་མེད་པ་ལ། གསང་ཆེན་ངེས་པའི་རྒྱུད་བཅུ་བདུན། མན་ངག་གི་ཡི་གེ་བརྒྱ་དང་བཅུ་དགུ་བཞུགས་པ་ལས། མན་ངག་གི་ཡི་གེ་ཡང་སྐོར་བདུན་དུ་བཞུགས་པ་ལས། འདི་ནི་མངོན་སུམ་སྙིང་ཐིག་སྟེ། འདི་ལ་གཉིས་ཏེ། སྒོམ་པ་མངོན་སུམ་མཐོང་བ་གནད་ཀྱི་གྲོལ་བའི་བསྟན་བཅོས་དང༌། ཡལ་དུས་གནད་ཀྱིས་གྲོལ་བའི་མན་ངག་གཉིས་ལས། འདི་ཡལ་དུས་སོ། འདི་ལ་ཡང་སེམས་ཀྱི་དམིགས་དྲུག་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གནད་ཤེས་པས་གྲོལ་བའོ། ། གསུམ་པ་དགོས་ཆེད་གང་ཟག་གི་ཆེ་བ་ནི། དེ་ཡང་གནས་ཀྱི་གྲོལ་བའི་མན་ངག་འདི་བླ་མ་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་གཅིག་ལ། སློབ་མ་དད་པ་དང་ལྡན་པས་དུས་གཅིག་ལ་གྲོལ་བ་སྟེ། སློབ་མ་ནི་རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་སྣོད་དུ་རུང་བ་དང༌། སྔོན་སྦྱངས་པས་ལས་འཕྲོས་རུང་བའོ། །རང་བཞིན་ནི་རྣམ་རྟོག་བགས་ཀྱིས་ཆུང་བ་དང༌། འཛིན་པ་ཆུང་བ་དང༌། གཏོང་ཕོད་ཆེ«་བའ«ོ། །སྦྱངས་པའི་ཡོན་ཏན་བཅུ་གཅིག་སྟེ། དད་ལྡན་འཁོར་བའི་ཡིད་བྲལ་བ། །བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་ཞིང་གཏང་བར་ནུས། །བླ་མར་གུས་ཤིང་དམ་ཚིག་ལྡན། ཁ་གསག་གཡོ་སྒྱུ་རྣམ་པར་སྤངས། །དྲིན་གཙོ་ང་རྒྱལ་དྲེགས་མེད་ཅིང༌། །ཆོས་མིན་བྱ་བ་སྤངས་པ་ ནི། །སྦྱངས་པས་སློབ་མའི་མཚན་ཉིད་དེ། །བཅུ་གཅིག་པོས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི། །ས་བོན་ངེས་པར་འབྱིན་པའོ། །ཞེས་བཀོད་པ་ཆེན་པོ་ལས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སྦྱངས་པའི་མཚན་ཉིད་བཅུ་གཅིག་གམ། །རང་བཞིན་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ལ། གནད་ཀྱིས་གྲོལ་བའི་མན་ངག་འདི་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཟབ་མོ་མཚན་གྱི་ཆེ་བ་ནི་མཚན་སྐབས་སུ་བསྟན་ཏེ། སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ངེས་ཚིགས་ཡལ་ས་དང༌། ཡལ་དུས་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པའོ། །» «བསྡུས་དོན་མན་ངག་གི་ཆེ་བས་ས་གཅོད་ཀྱི་དམིགས་བསྟན་པ་ནི། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེ་སངས་རྒྱས་དངོས་དང་འདྲ་བས་མཛད་པའི་སེམས་ཀྱི་དམིགས་དྲུག་ཏུ་བསྟན་པའི་མན་ངག་འདི་ལ་གཉིས་ཏེ་དབང་པོ་ཅིག་ཅར་བ་རྣམས་ཀྱིས། ཅིག་ཅར་དུ་རྟོགས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ན། མཚན་བསྟན་པ་དང་དབང་པོ་རིམ་གྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རིམ་གྱིས་རྟོགས་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་མན་ངག་གི་གཞུང་སྟེ། གཞུང་ལ་དུམ་བུ་དྲུག་ཏུ་བསྟན་པ་སྟེ། དང་པོ་བསྡུས་པའི་ཚིག་དྲུག་གིས་བསམ་པ་ངོས་བཟུང་བར་བསྟན་པ་དང༌། གཉིས་པ་རྣམ་རྟོག་གཅོད་པའི་སྤུ་གྲིས་བྱུང་ཚོར་གྱི་སྒོ་དགག་པར་བསྟན་པ་དང༌། གསུམ་པ་ཤེས་པའི་གཏད་པ་བཅུ་པས་སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་དང༌། བཞི་པ་འགྱུར་བྱེད་རང་ལ་གནས་པའི་འཁོར་ལོས་འཁོར་བའི་བྱུང་རྩལ་བསྟན་པ་དང༌། ལྔ་པ་རིམ་པ་རྣམ་པ་དྲུག་གིས་སེམས་ཀྱི་རང་སྐྱོན་དབྱེ་བར་བསྟན་པ་དང༌། དྲུག་པ་རྒྱུན་དུ་འཁོར་ལུགས་དྲུག་གིས་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་བསྟན་པའོ། ། དེ་ལ་མཚན་བསྟན་པ་ནི། གང་ཟག་གི་བློའི་རིམ་པ་གསུམ་ལ་དགོངས་པ་གསུམ་སྟེ། སྒྲ་དོན་ཚིག་ཙམ་ལ་བརྟེན་ནས་དབང་པོ་རབ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མཚན་སྒྲ་འགྱུར་གནས་ལུགས་དང་བཅས་པར་བསྟན་པ་དང༌། འཁོར་འདས་བརྡའ་ཙམ་ལ་བརྟེན་ནས་དབང་པོ་འབྲིང་པོས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མཚན་བརྡའ་འགྱུར་དུ་བསྟན་པ་དང༌། དོན་རང་ངོ་ལ་བརྟེན་ནས་དབང་པོ་ཐ་མ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མཚན་དོན་འགྱུར་མན་ངག་དང་སྦྱང་བར་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་དངོས་པོ་གཤིས་ཀྱི་སེམས་ཉིད་དེ་ལ་མ་རིག་པ་མེད་པས་སྔར་སྐྱེ་མ་མྱོང་བའི་གནད་ཀྱི་འཁྲུལ་བའི་མིང་མེད་ལ། ད་ལྟ་འཁྲུལ་པ་མི་བདེན་པའི་གནད་ཀྱིས་ད་ལྟ་སྐྱེས་བ་ལ་མི་གནས་པས། རྣམ་རྟོག་ཐ་དད་པ་ཉིད་རངས་སར་ཡལ་ལ། ཕྱིས་སྐྱེ་མི་སྲིད་པའི་གནས་ཀྱིས་འཁོར་བ་ཉིད་ཡེ་ནས་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་ནི་ཡི་གེ་སྭ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་འགྱུར་བ་རང་སར་ཡལ་བས། ཆོས་རྣམས་ཟད་སར་ཟད་པ་ཞེས་བྱའོ། ། དེ་ལྟ་བུའི་གནས་ལུགས་དངོས་པོའི་འདུག་ཚུལ། ལྟ་བ་གཏུགས་ཐུབ་པ་ལ་རག་ལུས་པ་སྟེ། ལྟ་བ་སྟོང་པས་ཟད་པའི་ལུགས་ལ་མཁས་པ་དང༌། ལྟ་བ་གྲོལ་བས་ཟད་པའི་དུས་ལ་མཁས་པ་དང༌། ལྟ་བ་དང་བྲལ་བས་ཟད་པའི་ཚད་ལ་མཁས་པས་ན་རྟོག་པ་རང་ལོག་པས་དེ་དུས་གསུམ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སྟོང་ཉིད་གཅིག་གི་འཁོར་ལོ་ལས་མ་འདས་པའི་ཕྱིར་ན། ཚ་ཞེས་རང་ཟད་དུ་བྱུང་བའོ། །དེ་ཉིད་མ་རིག་པ་རང་གནས་རང་ཤར་རངགྲོལ་དུ་ཞེས་འདས་པའོ། །མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་རང་གྲོལ་གཅིག་གི་འཁོར་ལོ་ལས་མ་འདས་པའི། །དེ་ཡང་གཞི་གནས་རང་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ན་ཡི་གེ་པེ་སྟེ། ཤེས་རབ་སྟོང་པས་མཚན་པའི་རྟོག་པ་རྣམས་རང་ཟད། ཤེས་རབ་ཉིད་གསལ་བའི་ཆ་ནས་སྣང་གྲགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གྲོལ། ཤེས་རབ་གནས་པའི་ཆ་ནས་རང་བྱུང་རང་ཤར་དུ་རྟོགས་ པའོ། །དེ་ཡང་སྟོང་ཉིད་ཟད་པའི་ངང་དུ་ལ་བཟླས་པས་ན་ལ་ཞེས་མི་གནས་པས་དངོས་མིན་ལ། ཐམས་ཅད་དུ་ཤར་བས་ཚད་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དོན་དེ་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ལ་བརྟེན་ནས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ན་ཡི་གེ་ན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་སེམས་ཉིད་གཉུག་མ་ལ་ལས་དང་བག་ཆགས་ཀྱིས་གོས་པ་མེད་པའི་གནད་ཀྱིས་རྣམ་རྟོག་བག་ཆགས་ཀྱིས་ལུས་ཀྱི་གདར་ཤ་ཆོད། སེམས་ཉིད་སྟོང་པ་ལ་མཚན་མ་རིས་ཅན་གྱི་ཁ་དོག་ཏུ་གྲུབ་པ་མེད་པས། ཡེ་ཤེས་སྒྱུ་མའི་ལུས་ཀྱི་གདར་ཤ་ཆོད། སེམས་ཉིད་ལྷུག་པ་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་ལས་འདས་པས་རིན་པོ་ཆེ། གསང་བའི་ལུས་ཀྱི་གདར་ཤ་ཆོད་པས་ན། ཐ་མ་ལུས་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཤེས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མདོ་དང་རྒྱས་པ་ཤེས་པར་འགྱུར་ རོ། །དེ་ཡང་སེམས་ཉིད་མ་བཅོས་པའི་གཞི་ཡིན་པས་བྱ་བྱེད་དང་འབད་རྩོལ་ལས་འདས་པ་མ་བསྒྱུར་བའི་ལམ་ཡིན་པས་བསྒྲོད་ཅིང་སྦྱངས་པ་ལས་འདས»། «མ་བསླད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་རེ་དོགས་དང་དགག་སྒྲུབ་ལས་འདས་པས་ན»།« མ་ཞེས་ཐོག་མའི་གཞི་ལ་སེམས་ཉིད་ཐིམ་པས་འཁོར་འདས་དུས་གཅིག་ལ་འགགས་པས་ཁམས་གསུམ་མིང་མེད་པའོ། །མཚན་བརྡ་འགྱུར་དུ་བསྟན་པ་ནི། སྤྱིར་ཡང་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྡས་བརྟགས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་མི་སྲིད་པས། རང་བཞིན་གྱི་བརྡས་འཁོར་བ་དུས་གཅིག་ལ་ཆོས་ཉིད་དུ་འཆར་བ་དང༌། བརྗོད་པའི་བརྡས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མིང་དོན་གཏན་ལ་ཕེབས་པའོ། །བྱས་ཤིང་བསྟན་པའི་བརྡས་རྟོགས་པ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་སྣང་གྲགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བརྡས་བརྟགས་ལ། བོད་སྐད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་བརྡས་བརྟགས་པས་ན། ཐམས་ཅད་བརྡའ་དོན་གྱི་མན་ངག་ཏུ་གྲོལ་བའོ། །དོན་འགྱུར་མན་ངག་སྦྱར་བ་ནི། སེམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ངོ་བོ་དང༌། ངེས་ཚིགས་དང༌། དབྱེ་བ་དང༌། ཡལ་ལུགས་དང༌། ཡལ་དུས་དང༌། ཡལ་ས་དང༌། ཟད་པའི་མཚན་ཉིད་བདུན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་གནས་པ་ལས་འཇུག་ལ་འཇུག་པས་ཁྱབ་ལ། ཁྱབ་པ་ཟད་པའོ། །ངེས་ཚིགས་ནི་གང་ལ་སེམས་ན་འཁོར་འདས་ལ་སེམས་པས་ན་སེམས་ཞེས་བྱ་ལ། གང་སེམས་ན་འགྱུ་བ་ཐ་དད་པ་དང༌། རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་སེམས་པས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ན་འཁོར་འདས་ཀྱི་འཇུག་པའི་ཕྱིར་སེམས་སོ། །དཔེ་ཇི་ལྟར་སེམས་ན་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་བུ་ལག་བཟང་ནོར་ལ་སེམས་པ་ལྟར་སེམས་པས་ན་སེམས་སོ། ། དབྱེ་བ་ནི་འོག་ཏུ་བསྟན་པར་བྱའོ། ། ཡལ་ལུགས་ནི་རྟོག་པ་ཐ་དད་པ་གློ་བུར་ཡིན་པས། དེ་གློ་བུར་དུ་ཡལ་བས་ལས་དང་བག་ཆགས་ཀྱིས་མི་གོས་ཏེ། སེམས་ཉིད་སྟོང་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ངོས་བཟུང་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ནམ་མཁའ་ལས་སྤྲིན་ལ་སོགས་པ་གློ་བུར་བྱུང་ཞིང་གློ་བུར་དུ་ཡལ་བས། ཕྱོགས་དང་རིས་མེད་ཅིང་རྗེས་མེད་པས་གོས་པ་མེད་པ་དང་འདྲའོ། །ཡལ་དུས་ནི་བློ་སྔ་ཕྱིའི་བར་དུ་ངོ་སྤྲད་པའི་དུས་ན་ཡལ་བས། སྔར་ཞེན་པའི་བག་ཆགས་ལ་མི་གནས་པས། ལུས་སེམས་ལ་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་གནད། ད་ལྟའི་བག་ཆགས་རང་སར་ཡལ་བས་ལས་དང་རྣམ་སྨིན་དང་བྲལ་བའི་གནད་དང༌། ཕྱིས་འབྱུང་བའི་བག་ཆགས་ཟད་སར་ཟད་པས་ཁམས་གསུམ་དུ་མི་ལྡོག་པའི་གནད་དོ། །དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོའི་རླབས་ཡལ་བའི་རྣམ་པ་དང་འདྲ་བར་ཡལ་ལོ། །ཡལ་ས་ནི་སྣང་བ་སྔ་ཕྱིའི་བར་དུ་ཡལ་བས་བེམས་རིག་གི་ཤན་ཕྱེད། ཤེས་པ་སྔ་ཕྱིའི་བར་དུ་ཡལ་བས་བློ་མ་བུའི་འབྲེལ་ཟད། བློའི་འགྱུ་བ་སྔ་ཕྱིའི་བར་དུ་ཡལ་བས་ལས་དང་རྣམ་སྨིན་གྱིས་གོས་མི་སྲིད། ཆོས་ཉིད་སྔ་ཕྱིའི་བར་དུ་ཡལ་བས། སྔ་ཕྱི་ལུས་སེམས་ཀྱི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡང་མི་སྲིད་དོ། །སྔ་མའི་སེམས་ཀྱི་འགྱུ་བ་གཞི་ལ་ཡལ་བས་སྣང་སར་སྣང་བས་སྟོང་སར་སྟོང་པའོ། །ད་ལྟའི་དྲན་རྟོག་ནམ་མཁའ་ལ་ཡལ་བས། ཉོན་མོངས་པ་ཆོས་ཉིད་དུ་གྲོལ་ལ། མ་འོངས་པའི་སེམས་ཀྱི་དྲན་རྟོག་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཡལ་བས། སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་ལ་མི་གནས་པའོ། །ཆོས་ཉིད་རང་ངམ་སེམས་ཉིད་རང་གི་ཟད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། སྣང་རྟགས་སྔ་ཕྱིའི་འཁོར་ལོ་ལ་མི་གནས་པས་ཆོས་ཟད་པས་རང་གི་གྲུབ་མཐའ་ཞིག་བློ་སྔ་ཕྱིའི་འཁོར་ལོ་མི་གནས་པས་དྲན་རྟོག་ཟད་པས་རྒྱུ་མཚན་གོང་འོག་སྡེབ་ཞིག་གོ» «།སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱིའི་འཁོར་ལོ་ལ་མི་གནས་པ་ལུས་སེམས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཞིག་པའོ། །དེ་ཡང་འཁོར་འདས་ཟད་པས་ཅིར་སྣང་ཆོས་ཉིད་དྲན་གསལ་གྱི་འཁོར་ལོ་ཟད་པས་འགྱུ་བ་རང་སར་གྲོལ། ལྟ་སྒོམ་ཟད་པས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མ་འདས་པའོ། །རྒྱུ་ཟད་པས་རྟོག་པ་སྔ་ཕྱིའི་འཕེལ་བ་མེད་ལ། ཆོས་ཟད་པས་སྒོམ་སྒྲུབ་ལས་འདས་པ་དང༌། ཉམས་ཟད་པས་རྟོགས་པ་སྔ་ཕྱིའི་སྡེབས་མེད་པ་དང༌། སེམས་མེད་པས་འཇུག་པ་སྔ་ཕྱིའི་ཡུལ་སྟོང་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཟད་པས་འཁོར་བ་སྤྱིར་ཕྱིན་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཟད་པས་རེ་དོགས་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པ་དང༌། འཁོར་བ་ཟད་པས་ཆོས་ཉིད་སྔ་ཕྱིའི་ལྟོས་པ་མེད་པ་དང༌། དེའི་ཕྱིར་ན་ཟད་པས་སྟོངས་པ་དང༌། སྟོངས་པས་ལྡོག་པ་མེད་པའོ། །དམིགས་ཞེས་པ་ནི། དེ་ཡང་སེལ་བའི་གནད་ཀྱིས་འཁོར་འདས་ཀྱི་དམིགས་གསལ་བ་ནི། མེད་པའི་དམིགས་བསལ་བས་ཟད་པའི་དུས་ཚོད་ལ་མཁས་ཏེ། བློ་ཟད་པས་ཡལ་བའི་ཚོད་ཟིན་པས་རྟོག་པ་ཐ་དད་པ་ཆོས་ཉིད་གཅིག་གི་འཁོར་ལོ་ལས་མ་འདས་ པའོ། །ཡོད་པའི་དམིགས་བསལ་བས་སྣང་ཤེས་ཆོས་ཉིད་ལས་འགྲོ་ས་མེད་ པའོ། །གཉིས་ཀའི་དམིགས་བསལ་བས། སེམས་ཉིད་མཐའ་གཉིས་ལ་མི་གནས་ཏེ། སྔ་མཐའ་ལས་མི་གནས་པས་སྐྱེ་བ་རང་རྒྱུད་དུ་འཛིན་པ་ལས་འདས། ཕྱི་མཐའ་ལ་མི་གནས་པས་ལྡོག་རྒྱུ་དང་ལྡོག་རྐྱེན་གང་ལའང་མི་གནས་པའོ། ། དམིགས་དེ་གནས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ན། གཞི་ལ་གནས་པས་སེམས་ལ་བཅོས་མི་དགོས། ལམ་ལ་གནས་པས་སེམས་ལ་བསྒྱུར་མི་དགོས། འབྲས་བུ་ལ་གནས་པས་དུས་གསུམ་ཐ་དད་པ་ལས་མ་འདས་པའོ། །དམིགས་དེ་གཏད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ན། ཕྱི་ཡུལ་ལ་དམིགས་པ་གཏད་པས་སྣང་རྐྱེན་ཆོས་ཉིད་དུ་གྲོལ་བའི་གནད་དང༌། ནང་ཕུང་པོ་ལ་གཏད་པས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་དུ་གྲོལ་བའི་གནད་དང༌། གསང་བ་སེམས་ལ་གཏད་པས་སེམས་ཉིད་དེ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་གནད་དང་གསུམ་གྱིས། ཆོས་སྐུ་རང་སྟོང་པའི་ངང་དུ་གྲོལ་བས་སེམས་ལ་རྒྱུ་མེད། ལོངས་སྐུ་གསལ་བའི་ངང་དུ་གྲོལ་བས་སེམས་ལ་རྐྱེན་མེད། སྤྲུལ་སྐུ་བདག་འཛིན་མེད་པའི་ངང་དུ་གྲོལ་བས་སེམས་ལ་འབྲས་བུ་མེད་པ་སྟེ། རྒྱུ་མེད་པས་བཟློག་པའི་གཞི་སྟོང་ལ། རྐྱེན་མེད་པས་ལུས་སེམས་ལ་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་གནད་དང༌། འབྲས་བུ་མེད་པས་སེམས་རང་ཡལ་བའི་གནད་ཀྱི་གང་གིས་ཀྱང་དགོས་པ་མེད་པའོ། །དྲུག་ཅེས་པ་དུམ་བུ་ངེས་པའི་གྲངས་ཏེ། དང་པོ་བསྡུས་པའི་ཚིག་གིས་བསམ་པ་ངོས་བཟུང་བས་ཡལ་བའི་དུས་ཚོད་ངོ་ཤེས་པའི་དགོས་པ་ཡོད། གཉིས་པ་རྣམ་རྟོག་གཅོད་པའི་སྤུ་གྲིས་བྱུང་ཚོར་སྒོ་བཀག་པས་རྣམ་རྟོག་གློ་བུར་བ་རྣམས་རང་སར་གྲོལ་བའི་དགོས་པ་ཡོད། གསུམ་པ་ཤེས་པའི་གཏད་ས་བཅུ་པས་སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་དབྱེ་བས། རང་ངོ་ཆོས་ཉིད་དུ་གྲོལ་བའི་དགོས་པ་ཡོད། བཞི་པ་འགྱུ་བྱེད་རང་ལ་གནས་པའི་འཁོར་ལོས་འཁོར་བའི་བྱུང་ཁམས་བཙལ་བས་འཁོར་འདས་མིང་མེད་པའི་དགོས་པ་ཡོད། ལྔ་པ་རིམ་འབྱེད་དྲུག་གི་སེམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བསྟན་པས་རང་སེམས་ལ་བྱན་ཚུད་པའི་དགོས་པ་ཡོད། དྲུག་པ་རྒྱུན་དུ་འཁོར་ལུགས་དྲུག་གིས་སེམས་རང་སྐྱོན་བསྟན་པས། སེམས་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པའི་དགོས་པ་ཡོད་པས་དེ་ལྟར་དྲུག་ཏུ་ངེས་པས་འགྲོ་བ་དྲུག་རང་སར་གྲོལ་བར་བྱེད་པའི་གནད་ལ། དེ་ལས་མང་ན་དགོས་པ་མེད་ལ། ཉུང་ན་དགོས་པའི་དོན་མ་ཚང་བས་དྲུག་ཁོ་ནར་ངེས་པའོ། ། དེ་ཡང་དམིགས་དང་པོས་བསྡུས་པའི་དོན་དྲུག་ཏུ་བསྟན་པ་ནི། རིགས་དྲུག་གི་རྟོག་པ་གཅོད་པ་ལ་དགོངས་ལ། གཉིས་པ་བསྡུས་པའི་དོན་ལྔས་བསྟན་པ་ནི་དུག་ལྔ་རང་གྲོལ་ལ་དགོངས་པའོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ནི་ཐབས་ཤེས་རབ་འདུ་འབྲལ་མེད་པ་ལ་དགོངས་པའོ། »།«བཞི་པ་ལ་བཞིས་བསྟན་པ་ནི། སྐྱེ་གནས་བཞི་དག་པར་བྱེད་པ་ལ་དགོངས་པའོ། །ལྔ་པ་ལ་ལྔས་བསྟན་པས་ཡེ་ཤེས་ལྔ་མངོན་དུ་གསལ་བར་བྱེད་པ་ལ་དགོངས་པའོ། །དྲུག་པ་ལ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་པ་ནི། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་ཁམས་གསུམ་དུ་མི་ལྡོག་པ་ལ་དགོངས་ པའོ། །ཞེས་པ་ནི་གཞུང་དུམ་བུ་དྲུག་ལ་བསྡུས་པའི་དོན་ཉེར་ལྔར་བསྟན་པར་བྱ་བཤད་པར་བྱ་ཞེས་པའོ། །ད་ནི་གཞུང་གི་དོན་བསྟན་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཕྱག་བཙལ་བས་མདོར་བསྟན་པ་དང༌། དུམ་བུ་ངེས་པས་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་བསྟན་པ་ནི། བཅོམ་ཞེས་པ་རྟོག་པ་ཡལ་བའི་རྒྱུ་ངོ་ཤེས་པས་ཆོས་ཉིད་སྤང་བླང་དང་བྲལ་བར་ངོ་སྤྲད་པས། འགྱུ་བ་«ཐ»་«དད་པས་བཅོམ་ལ། ཡུལ་དུས་ངོ་ཤེས་པས་ཆོས་ཉིད་ལ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པར་ངོ་སྤྲད་པས་རྟོག་པ་བདག་ཏུ་བཅིངས་པ་བཅོམ་ལ། ཡལ་ས་ངོ་ཤེས་པས་ཆོས་ཉིད་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་འདས་པར་ངོ་སྤྲད་པས། དྲན་བསམ་གྱི་འཁོར་ལོ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་ནུབ་པས་ན་བཅོམ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བཅོམ་པས་གནད་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོས་ཉིད་མ་ཐོག་ཏུ་གྲོལ་བས། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་དང་གདངས་རང་བཞིན་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་གསུམ་དང་ལྡན་པས་ན་ལྡན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ལྡན་པའི་འགྲོ་བའི་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་ལས་འདས་པས་ན་འདས་ཞེས་བྱའོ། །རང་ནི་གཞན་གྱི་སྤྲོས་པ་བཅད་པས་ཆོས་ཉིད་རང་ཐོག་ནས་གྲོལ་བས་ཡིད་ཆེས་པའོ། །གྲོལ་ཞེས་པ་གནད་ཤེས་པས་གྲོལ་བ་ནི། ཏི་པ་རའི་བུ་ལག་བཟང་གི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ལས་གྲོལ་བ་ལྟར་གྲོལ་བ་དང༌། གནད་དེ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་གྲོལ་བ་སྔར་འདྲིས་ཀྱི་མི་ཕྱིས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ངོ་ཤེས་པས་ཐག་ཆོད་པ་ལྟ་བུའོ། །གནད་དེ་རང་ཐོག་ཏུ་གྲོལ་བ་ནི་སྦྲུལ་གྱི་མདུད་པ་མ་བཤིགས་པར་རང་གྲོལ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དོན་དེའི་གོང་ན་གཞན་གང་གིས་ཐབས་གདའ་བ་མེད་པས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། ། བདེ་བ་ནི་ཕྱི་སྣང་བའི་བདེ་བས་རྐྱེན་ངན་ཐམས་ཅད་གྲོགས་སུ་ཤར་ལ། ནང་ལུས་ཀྱི་བདེ་བས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་དུ་ཤེས་པའོ། །གསང་བ་སེམས་ཀྱི་བདེ་བས་སེམས་རང་དག་རང་གྲོལ་བས་འགྱུ་བ་རང་སར་གྲོལ་བས་རྣམ་རྟོག་ཡེ་ཤེས་སུ་ལྡང་བའོ། །དཔལ་ནི་སྟོང་པ་ཆོས་དབྱིངས་སུ་ཤར་བས་དྲན་བསམ་སེམས་ཀྱི་དཔལ་དུ་བྱུང་བ་དང༌། སྣང་ཤེས་རྒྱན་དང་ཁ་དོག་ཏུ་ཤར་བས་སྣང་རྟགས་སེམས་ཀྱི་དཔལ་དུ་བྱུང་བའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པས། ཕྱག་སྐྱེ་མེད་རབ་གྲོལ་བ་ཉིད་ལ་ཉིད་བཙལ་བས། སྣང་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ལས་གྲོལ་བ་དེའི་ཕྱིར་ན་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་ཆོས་ཉིད་དོན་ལ་བྱས་པའོ། །ད་ནི་གཞུང་དངོས་ལ་དུམ་བུ་དྲུག་ལས། དུམ་བུ་དང་པོ་བསྡུས་པའི་ཚིག་དྲུག་ལ་བརྟེན་ནས་བསམ་པ་ངོས་བཟུང་བར་བསྟན་པ་ལ་བསྡུས་པའི་དོན་དྲུག་སྟེ། ཀླད་དུ་མཆོད་པར་བརྗོད་ཅིང་བཤད་པར་དམ་བཅའ་བ་བསྟན་པ་དང༌། གཉིས་པ་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་བརྟགས་པས་ཁམས་གསུམ་གྱི་གཞི་སྟོངས་པར་བསྟན་པ་དང༌། གསུམ་པ་ལུས་སེམས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་བརྟགས་པས་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་ལ་མི་ལྟོས་པར་བསྟན་པ་དང༌། བཞི་པ་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་གཏད་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་འཁོར་འདས་འགོག་པའི་ལུགས་བསྟན་པ་དང༌། ལྔ་པ་ཐབས་ཀྱི་འཇུག་པ་ཁྱད་པར་ཅན་བླ་མ་དྲིན་ལྡན་ལ་བརྟེན་ནས་བསྡུ་བར་བསྟན་པ་དང༌། དྲུག་པ་ཡལ་ས་དུས་ཀྱི་གནད་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཉིད་ལྟ་སྒོམ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་སྟོན་པར་འདས་པར་བསྟན་པའོ། །དེ་ཡང་ཀླད་དོན་མཆོད་པར་བརྗོད་ཅིང་བཤད་པར་དམ་བཅའ་བར་བསྟན་པ་ལ་ནང་དོན་གཉིས་ཏེ། མི་འགལ་བའི་ཁུངས་གསལ་བར་བསྟན་པས་སྟོན་པ་ལ་ཁྱད་པར་གྱིས་མཆོད་པར་བརྗོད་པ་བསྟན་པ་ནི། འགྲོ་རྣམས་མ་རིག་ཚོགས་བཅོམ་རང་བྱུང་དཔལ། །ཅེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་འགྲོ་བ་ནི། དང་པོ་ཁམས་གསུམ་དུ་འཇུག་པ་འཕེན་པ་ལས་ཀྱི་རླུང་མ་དག་པ་ལས་བྱུང་བས་ན། ད་ལྟ་ལུས་ཇི་སྲིད་གནས་ཀྱི་བར་ལ་རླུང་གིས་བཏེག་ནས་འགྲོ་ལ། ཕྱིས་ཀྱང་རླུང་སེམས་ལས་ཀྱི་འབྲེལ་གྱི་འགྲོ་བས་ན། འགྲོ་ཞེས་བྱ་ལ། རྣམས་ནི་ལྷ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཡང་ལྷ་རྣམས་མ་རིག་པ་ང་རྒྱལ་དང་བཅས་པས་འཁྲུལ་ལ། ལྷ་མིན་མ་རིག་པའི་ཕྲག་དོག་དང་བཅས་པས་འཁྲུལ་ལ། མི་རྣམས་ཁོང་ཁྲོ་རྒྱུ་རྐྱེན་དང་བཅས་པས་འཁྲུལ་ལ། བྱོལ་སོང་རྣམས་གཏི་མུག་གིས་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་བྱས་ནས་འཁྲུལ། ཡི་དྭགས་རྣམས་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་བྱས་ནས་འཁྲུལ་ལ། དམྱལ་བ་ཞེ་སྡང་གིས་རྐྱེན་བྱས་ནས་འཁྲུལ་ལོ། །དེ་ལྟར་ན་འགྲོ་བ་དྲུག་གི་མ་རིག་པ་རྐྱེན་དང་བཅས་པའི་ཚོགས། ཕྱི་གདུལ་བྱ་ལ་དགོངས་ནས་བཅོམ་པས་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་རང་ཤར་དུ་ཤར་བས། ཕྱི་ནང་འཁོར་འདས་ཡ»ོ«ངས་ལ་མི་གནས་པས་དཔལ་ལོ། རྒྱུད་ནི་གསང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་བཅུ་བདུན་གྱི་སྟོང་པ་དྲུག་པ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོ་དེས། འགྲོ་བ་གོང་མ་རྣམས་ཀྱི་བླ་མ་ཡིན་ལ། ཁྱད་པར་དུ་སློབ་དཔོན་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེ་ཉིད་ཀྱི་བླ་མ་ཡིན་པས་ན། སྐྱེ་བ་བཞིའི་ལུས་སུ་བླངས་ཏེ། རྗེས་སུ་འབྲངས་པའི་དགོངས་པའི་དོན་བསྡུས་པ་དང༌། དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་སྡེ་སྣོད་རིན་པོ་ཆེ་གསུམ་དང་ཡང་མི་འགལ་བར་དོན་གནད་ཤེས་པའམ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་གྲོལ་བ་ཉིད་ཀྱི་དེབས། རྟོག་པ་རང་གྲོལ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཞི། སེམས་ནི་ཡོད་པ་དང༌། མེད་པ་དང༌། སྣང་བ་དང༌། མི་སྣང་བ་དང༌། སྟོང་པ་དང༌། ཟད་པ་དང༌། ཡལ་བའི་གནད་ཤེས་པས་གྲོལ་བ་ནི། གོམས་མི་དགོས་པར་རང་ཐོག་ཏུ་གྲོལ་བ་དང༌། བསླབ་མི་དགོས་པས་བསྟན་པ་ཙམ་གྱིས་གྲོལ། རང་གི་གནད་ནི། ཆོས་ཉིད་སྔ་མ་ལ་གཞི་བཅས་པ་དང༌། ཕྱི་མ་ལ་འབེམ་བྱས་པ་དང༌། ད་ལྟ་ཡུལ་བཙལ་བས་ཤེས་པའོ། །ཞེས་དང་པོ་མི་འགལ་བའི་ཁུངས་གསལ་བར་བྱས་ནས་སྟོན་པ་ལ་ཁྱད་པར་གྱིས་མཆོད་པར་བརྗོད་པ་བསྟན་ནས། ད་ནི་གཉིས་པར་བཤད་པར་དམ་བཅའ་བ་དངོས་མན་ངག་དང་བཅས་པར་བསྟན་པ་ནི། ཁམས་གསུམ་དོང་ནས་སྤྲུག་སྟེ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་མན་ངག་གི་སྐབས་སུ་དང་པོ་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་བརྟགས་པས། ཁམས་གསུམ་གྱི་རྩ་བ་སྟོངས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ལུས་ཀྱི་འཕེན་པ་མ་དག་པ་ལས་གཟུགས་ཁམས་སུ་འཁྲིད་པ་དང༌། ངག་གིས་འདོད་ཁམས་དང༌། སེམས་ཀྱིས་གཟུགས་མེད་ཁམས་སུ་འཁྲིད་པར་བྱེད་པ་ནི། ཐོག་མར་ལུས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་བརྟགས་པས་མེད་པར་ཤེས་པས་དོང་སྤྲུག་སྟེ་མི་ལྡོག་པའི་གནད་དོ། །དེ་ལྟར་ལུས་སེམས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་མེད་པར་ཤེས་པས། ད་འགྱུ་བ་རྟོག་པ་དང་ཐ་དད་པ་རྣམས་གློ་བུར་གྱི་རྟོག་པ་ཡིན་པས། དེ་ཉིད་ཡལ་བའི་གནད། རྒྱུད་ཀྱི་སྟོན་པའི་གསུང་ཚིག་དང་ཡི་གེར་བཀོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འཁོར་བའི་ཆོས་ལ་མི་གནས་པའི་སྐྱེས་བུ་ལ་བཤད་པར་བྱའོ། །ཞེས་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པའོ། །དེ་ཡང་མཚོན་པ་ཙམ་ལས་ཡང་དག་པའི་ཚིག་གི་སྤྲོས་པ་ལ་མ་བརྟེན་པར་ཁམས་གསུམ་དུ་ཕྱིས་ལོག་པ་མེད་པའི་རང་སྟོབས་ཀྱིས་སངས་རྒྱ་བར་བྱེད་པའོ། །ཐེག་པ་ཐུན་མོང་བ་ཀུན་གྱིས་གནད་དེ་མ་རྟོགས་པས་ཡིད་དཔྱོད་ཀྱི་ལྟ་བ་ནི། གནད་དེ་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱི་དོན་འདིར། དཔེར་ན་མུན་པའི་ནང་དུ་སྒྲོན་མེ་བཏེག་པས་དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་མཐོང་བ་བཞིན་དུ། གནད་དེ་ཤེས་པའམ། མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་གྲོལ་བའི་གནད་འདི་ནི། སེམས་ཀྱི་དམིགས་དྲུག་ལ་བརྟེན་ནས་བདག་གིས་བཤད་པར་བྱའོ། །ཞེས་དམ་བཅས་པའོ། །ཞེས་དེ་དག་གི་སྤྱི་དོན་དང་པོ་ཀླད་དོན་མཆོད་པར་བརྗོད་ཅིང་བཤད་པར་དམ་བཅའ་ལ་གཉིས་སུ་བྱས་ནས་བསྟན་ཏོ།། །། ད་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་གཉིས་པ་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་བརྟགས་པས་ཁམས་གསུམ་གྱི་གཞི་སྟོངས་པར་བསྟན་པ་ལ། ཡན་ལག་གི་དོན་གསུམ་གྱིས་བསྟན་པའི་དང་པོ་དངོས་པོ་ལུས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་བཅད་པས་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ལས་གྲོལ་བར་བསྟན་པ་ནི། །ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་གཞི་བཅས་པས། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། ལུས་ཞེས་པ་འབྱུང་བ་ཕྲ་བ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལས་གྲུབ་པས་རགས་པ་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ། འབྲུའི་ཕུང་པོ་སྤུངས་པ་ལྟ་བུ་སྣ་ཚོགས་པར་གྲུབ་པས། དེའི་མཚན་ཉིད་སྟོངས་པར་བྱེད་པ་ལ་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་འབྲེལ་ཤིག་པའི་ཆོ་ག་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བྱུང་ས་བཙལ་ལོ། །ངག་ནི་སྒྲའི་འཇུག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཨཱ་ལི་ཀཱ་ལིའི་འགྲེལ་སྣ་ཚོགས་པར་བསྒྱུར་བས། ཚིག་གི་སྤྲོས་པ་ཐ་དད་པ་ལ་འཇུག་ཅིང༌། དེ་ཉིད་རྟོགས་པས་འགྲེལ་པར་སྦྱོར་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་སྟོང་པར་བྱེད་པ་ལ་སྨྲ་བ་བཅད་པས་བརྗོད་པའི་འཁྲུལ་འཁོར་གྱི་ཁང་བུ་གཞིག་པའི་ཆོ་ག་ལ་བརྟེན་ནས། བརྗོད་མེད་ཀྱི་དོན་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བའི་ཐབས་དང༌། ཡིད་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པ་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཀུན་ལ་འཇུག་པ་ལ། རྒྱུ་མཚན་བརྟགས་ན་མ་རྙེད་པ། འགྱུ་བ་དྲན་བསམ་གྱི་འཁོར་ལོ་གློ་བུར་གྱི་རྟོག་པ་བྱེ་བྲག་པ་རྣམས་སུ་བྱུང་བ་སྟེ། དེའི་མཚན་ཉིད་སྟོངས་པར་བྱེད་པ་ལ། ཡལ་ས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གནས་ས་འགྱུས་ས་ཐ་དད་པ་གློ་བུར་གྱི་ཁང་བུ་གཞིག་པའི་ཆོ་ག་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་རྟོག་གི་གཞི་སྟོངས་པར་བྱེད་པའོ། །གཞི་བཅས་པས་ཞེས་པ་ནི། དེ་དག་གི་ཁང་བུ་གཞིག་པའི་ཆོ་ག་ལ་བརྟེན་པས་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཁུངས་སྟོར་བར་བྱེད་པའོ། ། ཁམས་ནི་འདུས་ཤིང་ཚོགས་པ་དད་པ་ལ། གསུམ་ནི་གྲངས་ཏེ། འདོད་པ་འདོད་ཆགས་རང་རྒྱུད་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། གཟུགས་ནི་ཞེ་སྡང་རང་རྒྱུད་དུ་འཛིན་པ་ལས་བྱུང་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་ནི་གཏི་མུག་རང་རྒྱུད་དུ་འཛིན་པ་གསུམ་ནི། ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱིས་ཁྲིས་པས་སོ། །གཏིང་ནི་ལས་དང་བག་ཆགས་ལས་གྲུབ་པ། ཟློག་པར་འདོད་པའི་གང་ཟག་དད་པ་ཅན། རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་སྐལ་བ་ཡོད་པ། བརྩོན་འགྲུས་དང་ལྡན་པ་ཞིག་གིས། ལུས་འབྱུང་བའི་ཟག་པ་སྟོངས་པར་འདོད་པ་ཡིས། རང་བཞིན་དུ་གནས་པའི་སེམས་མ་བཅོས་པ་ལས་འབྱུང་བ་ལུས་ཀྱི་ལྟོས་གཞི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་རང་རྒྱུད་དུ་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བས། འབྲེལ་བ་རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོ་སྟོངས་པས། དེ་ཡང་དང་པོ་རྒྱུ་ཡིས་བསྐྱེད་པའི་གནད་རིག་པས་ཐ་མལ་རྐྱེན་གྱིས་མི་ཤིགས་ཏེ། དེ་ཉིད་སྟོང་པའི་རང་བཞིན་དུ་གོ་བས། དང་པོ་རྒྱུ་ལས་མ་བྱུང་བས་འབྲས་བུ་ལ་ལྡོག་པ་མེད། ཐ་མལ་རྐྱེན་གྱིས་མི་ཤིགས་པས་ཆོས་ཉིད་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་གནད། དེ་ལྟར་རྒྱུ་རྐྱེན་མེད་པའི་ལུས་སུ་བརྟག་པས་དེ་ཉིད་དུ་ཤེས་པའི། དེའི་འདུ་བ་རྟོག་པ་ནི་ཁང་བུ་བཤིག་པས། གཟུགས་ཁ་དོག་གི་བྱེ་བྲག་དང༌། དབྱིབས་སྣ་ཚོགས་པ་དང༌། ལུས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གི་རྣམ་པ་མང་པོ་འདུས་པ་ལས་ཁམས་ཏེ། དེ་ཉིད་དུ་སུ་ཞིག་འགྲོ་བར་མི་འདོད་པས། ལུས་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་བརྟགས་པས་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ན། གཞི་མེད་པས་ལྡོག་པ་མེད་ལ། རྩ་བ་མེད་པའི་གནད་ཀྱིས་འཁོར་མི་སྲིད་པས་ན། མ་སྤངས་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རོལ་པ་ཕྱོགས་མེད་དུ་ཤར་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་ཡན་ལག་གི་དོན་དང་པོ་དངོས་པོ་ལུས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་བཅད་པས་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ལས་གྲོལ་བར་བསྟན་ནས། ད་ནི་གཉིས་པ་གྲགས་པ་ངག་གི་འབྲེལ་བ་བཅད་པའི་གནད་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་པའི་ཁམས་ལས་གྲོལ་བར་བསྟན་པ་ནི། ངག་ནི་དང་པོ་བརྗོད་པའི་རྒྱུ། »།«ཡིད་ལས་ཚིག་གི་གཞི་སྟོངས་པས། »།«བརྗོད་པ་སྒོས་འབྲེལ་གྱི་བརྟེན་པ་རང་འགགས། ཞེ་འདོད་ཚིག་གི་ཞེན་པ་ལས་གྲོལ་བར་འདོད་པས། རང་རྒྱུད་ལ་མི་གནས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བཞིན་སྣང་རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་ལ་ཤར་བས། བརྗོད་བྱ་སེམས་ཀྱི་གཞི་ལ་ཐིམ་པས། ལས་དང་བག་ཆགས་ཀྱི་སྡེབས་ཟད་པས་སོ། །ད་ལྟར་ན་ངག་མེད་པའི་མཚན་རྟོགས་པས་བརྗོད་པ་ཚིག་ཙམ་དུ་མི་རྟོགས་ལ། དེའི་རང་བཞིན་ལ་རྒྱུ་མེད་པས་ལྡོག་པའི་རྟེན་ཉམས། རྐྱེན་ཟློག་བྱེད་བློའི་འགྱུ་བ་ཡལ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ངག་བརྗོད་པའི་འབྲས་བུ་ཚིག་གི་མཚན་ཉིད་བརྗོད་བྱ་དང་རྗོད་བྱེད་གང་གིས་ཀྱང་མི་ཤེས་པས་ན་སྐྱེས་བུ་འདིས་ནི་འདོད་པའི་ཚིག་གི་སྒྲོ་འདོགས་རྟོག་དཔྱོད་བློ་དང་བཅས་པ། ཁམས་ཚོགས་པ་རྣམས་ཡེ་ནས་སྟོངས་པས། ལྡོག་པ་མེད་པ་ནམ་མཁའ་ལ་རྫས་དོར་བ་ལྟ་བུ་དང༌། དེ་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངང་མ་བཅོས་པ་ལས་གནས་པ་ནི། དཔེར་ན་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་སྔ་མའི་སར་ཕྱི་མ་མི་ལྡོག་པ་དང་འདྲའོ། །དེ་གང་ལས་བྱུང་ན་ངག་གི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཡེ་ནས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཞེས་གཉིས་པ་གྲགས་པ་ངག་གི་འབྲེལ་བ་བཅད་པའི་གནད་ལ་བརྟེན་ནས་འདོད་པའི་ཁམས་ལས་གྲོལ་བར་བསྟན་ནས། ད་ནི་གསུམ་པ་ཡིད་ཀྱི་འགྱུ་བ་དྲན་བསམ་གྱི་འཁོར་ལོ་སྣ་ཚོགས་པའི་འབྲེལ་བ་བཅད་པའི་གནད་ལ་བརྟེན་ནས་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ལས་གྲོལ་བར་བསྟན་པ་ནི། ཡིད་སྟོངས་པར་བྱེད་པའི་གནས་སྐབས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། ཡིད་ནི་འཇུག་པ་ཡན་ལག་དང་བཅས་པས། མེད་པ་ལ་འཇུག་ཅིང་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་གཏན་ལ་མི་ཕེབས་པས་ཏེ། དེ་སྟོངས་པར་འདོད་པའི་དད་པ་ཅན་གྱིས་ནི། རབ་ཏུ་དབེན་པའི་ས་ཕྱོགས་སུ་ཕྱིན་ལ། གནས་སྐབས་ཀྱི་སེམས་ལས་མ་གཏ»ོ«གས་པའི་དྲན་རིག་ཡོད་མི་སྲིད་པས། དེ་ཡང་འགྱུ་བ་སྔ་མ་ཕྱི་མ་ལྡོག་པ་དང༌། ཕྱི་མ་སྔ་མ་ལ་ལྡོག་པའི་དུས་སུ་རྒྱུ་འགག་རྐྱེན་རང་ཡལ་བའི་མཚམས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་འབྲས་བུ་རྟོག་པ་གློ་བུར་བ་བྱུང་བའི་ས་མ་རྙེད་པས། དེ་ལ་བརྟགས་པས་གནས་པའི་ས་སྟོང་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་རྙེད་པའོ། །དེ་ལས་རླུང་ཕྱི་ནང་དུ་འགྲོ་བའི་རང་བཞིན་མེད་པར་ཤེས་པས། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱི་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་ཙམ་ལ་ཡང་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་སྟོངས་པས་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་ལ་ཡང་ལྡོག་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི། རྒྱུ་དང་མཚན་ཉིད་འདི་འདྲ་ཞེས་བྲལ་བ་མེད་པའི་སྣང་བ་ཉིད་ལ་གཞན་མེད་དོ། །དེ་ཡང་གནད་ཤེས་པ་ཙམ་ལས་བྱུང་བའོ། །» «དེ་ལྟར་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་གཞི་མ་རྙེད་པས། ཁམས་གསུམ་ལ་རྒྱུན་དུ་གཞི་འཛིན་པ་ལ་རྩལ་མེད་པའི་ཕྱིར་གནད་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་འགྲོ་བ་དེ་ཉིད། །རྟོགས་པ་ཡིན་པས་ན་ཁམས་གསུམ་དུ་སྣང་བའི་གཞི་སྟོངས་པས་འགྲོ་བ་དྲུག་གི་གཟུགས་བརྙན་རྒྱུན་ཆད་པའོ། །དེ་ཡང་གང་ལས་བྱུང་ཞེ་ན། དེ་ཡང་དང་པོ་ལུས་ངག་བཅོས་པའི་བསླབ་བྱ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཉིད་དུ་གཞུག་པའི་དཔེ་སྲིན་མོ་བུ་སྟོར་བ་ལྟ་བུའི་བསླབ་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་སྲིན་མོ་གཡོ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བུ་ཕས་བསད་པས། ཕ་སྲིན་པོ་ལངྐ་ཁ་དགུ་ཞེས་བྱ་བས། བུ་སྟོར་བ་ཡིན་བྱས་པས། མས་སྟོར་བ་ཚོར་ནས། གླིང་བཞིའི་རི་རབ་དང་བཅས་པ་ལན་གསུམ་དུ་བསྐོར་ཞིང་བཙལ་བས་མ་རྙེད་པས་ཁོ་ཐག་ཆོད་ཅིང་བློ་བདེ་བ་དང་འདྲ་བར། ལུས་ངག་ཡིད་རྒྱུ་རྐྱེན་ནས་འདས་པར་ངོ་ཤེས་པས། ཁམས་གསུམ་དུ་མི་ལྡོག་པར་ཁོ་ཐག་ཆོད་པས་བློ་བདེ་བའོ། །དཔེ་དང་བཅས་པས་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་རྒྱུ་རང་འགགས་པས་རྐྱེན་རང་ཡལ་བས་ཁམས་གསུམ་འགག་པར་ཤེས་པ་ནི། སེམས་ཉིད་མེད་པའི་དོན་རང་ལ་སྣང་བ་ཟད་པས་རྟོག་པ་ལས་འདས་པ་གོ་བ་ལས་བྱུང་བའོ། ། ཞེས་བསྡུས་པའི་དོན་གཉིས་པ་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་བརྟགས་པས་ཁམས་གསུམ་གྱི་གཞི་སྟོངས་པར་བསྟན་པ་ལ་ནང་དོན་གསུམ་དུ་བཅས་ནས་བསྟན་ ནོ། ། ད་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་གསུམ་པ་ལུས་སེམས་གྱི་འབྲེལ་པ་བརྟགས་པས་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་ལ་མི་ལྟོས་པར་བསྟན་པ་ལ་ཡན་ལག་གི་དོན་གསུམ་གྱིས་བསྟན་པའི་དང་པོ་ལུས་ངག་ཡིད་རང་གྲོལ་དུ་འགྲོ་བའི་གནད་ཆོས་ཉིད་ལ་འཕྱུགས་པ་མེད་པས་བསྟན་པ་ནི། གཉིད་ལས་འགག་པ་དང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ ཏ»ོ«། །དེ་ཉིད་ནི་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་གཞི་མ་རྙེད་པ་ལ། འགག་པ་དང་ཞེས་དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་འགྱུ་བའི་ལམ་ཟད་པའོ། །གནས་པ་དང་ཞེས་པ་དེ་ཟད་པས་སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་གནས་པའོ། །དེ་གནས་པས་འགྱུ་བ་རྣམས་རང་སར་ཡལ་བ་དང༌། དེ་ཡལ་བས་དྲན་པའི་ཁུངས་འགགས་པ་དང༌། དེ་འགགས་པར་བྱུང་ཚོར་གྱི་རྟོག་པ་བསད་པ་དང༌། དེ་བསད་པས་དྲན་བསམ་གྱི་འཁོར་ལོ་དུས་གཅིག་ལ་སོད་པའོ། ། དེ་སོད་པས་ཆོས་ཉིད་རང་ལ་སྐྱེ་བ་དང༌། དེ་སྐྱེས་པས་འཁོར་འདས་དུས་གཅིག་ལ་སྟོངས་པ་དང༌། དེ་གཉིས་སྟོངས་པས་སྣང་བ་འཆར་བའི་དུས་ངོ་ཤེས་པ་དང༌། དེ་ཤེས་པ་དང་འཁྲུལ་པ་འགག་པ་དུས་མཉམ་མོ། །དེ་ཡང་རྒྱུ་འགགས་པ་དང་རྐྱེན་ཡལ་བ་ལ་མཁས་པ་ནི། དྲན་བསམ་གྱི་འགྱུ་བ་གློ་བུར་བར་ཤེས་པ་ལས། ནང་བདེ་བའི་བདག་ཏུ་མ་བཅིངས། ཕྱི་སྡུག་པས་ཉམས་སུ་མ་མྱངས་བར་ཆ་རང་ངོ་སྟོང་པར་སྙོམས་པས། ལུས་ཀྱི་རྩ་བ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྩ་བ་ཆད། ངག་གི་རྩ་བ་གྲགས་པ་སྒྲ་ཙམ་དུ་འཛིན་པར་རང་ཟད། ཡིད་ཀྱི་རྩ་བ་འགྱུ་བ་ཐོད་རྒལ་བ་རྣམས་རང་ཡལ་བས་ན། ཕྲ་སར་ཕྲ་ལ། ཟད་སར་ཟད་ལ། ཡལ་སར་ཡལ་བས། དེ་ལས་གྲོལ་བའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་ནང་དོན་དང་པོ་ལུས་ངག་ཡིད་རང་གྲོལ་ལ་འགྲོ་བའི་གནད་ཆོས་ཉིད་ལ་འཕྱུགས་པ་མེད་པར་བསྟན་ནས། ད་ནི་ནང་དོན་གཉིས་པ་རླུང་གི་འཕེན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དྲན་རིག་གི་ཡལ་ས་ངོས་བཟུང་བར་བསྟན་པ་ནི། དེ་ཡང་ལུས་སེམས་ལ་བརྟགས་པས་དེ་ལ་དཔྱད་པར་བྱ་བའི་གཞི་མ་རྙེད་པའི་རྒྱུ་སྟོང་པ། རྐྱེན་ཡལ་བ། བརྗོད་པར་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལས་མ་རྟོགས་པའི་རྣམ་པ་མི་རྙེད་པ་ན། བཏགས་པ་ནི་ང་ཡིན་གྱི་གཏན་ཚིག་ཀྱིས་གཞིག་པས། གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པས་སོ། དེ་ཡང་ལུས་བདེ་ལུགས་སུ་བཞག་ནས། རླུང་དལ་བའི་འཕེན་པ་ཕྱིར་ལ་དལ་གྱིས་ཕུལ་བ་ལས་ཤེས་པ་རང་སར་ཡལ་བ་དེ་ཀ་ན་ཆོས་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་ཡལ་བ་དེ་ཀ་ན་ཆོས་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་ཡལ་བའི་དུས་ནི་ཕྱིར་འཕངས་པ་ཙམ་གྱིས་ཡལ་བའོ། །དེ་ཡང་དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་རླང་ཡལ་བ་ལྟ་བུ་ལ་ཤེས་པ་བཞག་པས། རྣམ་རྟོག་རྣམས་ལས་གྲོལ་བ་ནི། དཔལ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེའི་མགོན་པོ་ཡིན་པས་ན་གང་གིས་ཀྱང་མ་བསླད་པའི་ཆོས་ཉིད་མཁྱེན་པ་ཡེ་ཤེས་སུ་ཤར་བའི་དོན་དེ་ལས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་སོང་སར་སོང་བས་ཡལ་སར་ཡལ་བ་ཞེས་པའི་དོན། ངས་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེས་རིག་གོ་ཞེས་འགྲོ་བ་སྣོད་དང་ལྡན་པ་ལ་གདམས་པའོ། ཞེས་ནང་དོན་གཉིས་པ་རླུང་གི་འཕེན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དྲན་རིག་ཡལ་ས་ངོར་བཟུང་བར་བསྟན་ནས། ད་ནི་སེམས་ཀྱི་དམིགས་དང་པོའི་བསྡུས་དོན་གསུམ་པའི་ནང་དོན་གསུམ་པ་གཞི་ལམ་སྟོངས་པས་འཁོར་འདས་ལ་བཟླ་བར་བསྟན་པ་ནི། འདས་པའི་འགྱུ་བ་དང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། འདས་པའི་ཞེས་པ་ནི་དུས་འདས་པ་མ་ཡིན་གྱི་གེགས་བསལ་བ་ལ། འདིར་གང་ཟག་གཅིག་གི་རླུང་སྔ་མའི་འགྱུ་བ་ལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་བཅད་པས་བསམ་པའི་ཁོག་སྟོངས་པར་ཤེས་པས། སྔ་མ་སྐྱེས་མ་མྱོང་བའི་གནད་དང༌། འགྱུ་བ་དང་ཞེས་པ་ནི་རླུང་ཟད་པས་རྟོག་པའི་ཁུངས་འགགས་ལ། དེ་ཉིད་ཝལ་པོ་རྗེས་མེད་དུ་ཤེས་པ་ཆུ་ལ་རི་མོ་བྲིས་པ་ལྟ་བུའོ། །མ་འོངས་པ་ཞེས་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཉིད་དེ་གང་ནས་ཀྱང་མ་འོངས་ལ། གར་ཡང་གནས་པ་ལས་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །དེ་ཡང་རླུང་འོག་མའི་སྣ་སྟེབས་པས། དྲན་པ་རྒྱུན་ཆད། ཡེ་ཤེས་མཁའ་ལ་གསལ་བའོ། །ད་ལྟ་ཞེས་པར་རང་ངོ་རང་ཐོག་ཏུ་སྤྲད་པ་སྟེ། རླུང་དལ་བུས་བདས་པས་འགྱུས་པའི་ལྟོས་ཟད་ནས། རྟོག་པ་གློ་བུར་བ་སྟོངས་ཏེ། དེ་ཉིད་སྟོངས་པས་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་རང་འགགས། ལྡོག་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་དྲན་པ་རང་ཡལ་ བའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་གཞི་སྟོངས་པས་ད་བཟློག་ས་མེད་པ་དང༌། ལམ་ཟད་པས་འགྲོ་ས་མེད་པ་དང༌། འབྲས་བུ་རྡུགས་པས་འཁོར་ས་མེད་པའི་ཕྱིར་ན། འཁོར་བ་སྣང་ཤེས་དང༌། འདས་པ་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མིང་མེད་པས། རང་གནས་ཅོག་བཞག་ཡིན་པས་བློ་བདེ་བའོ། །གཏན་ཚིགས་དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པས་ལྡོག་ས་འཁོར་བ་ལ། སེམས་མེད་པར་ལ་བཟླ་བས་སེམས་ཀྱི་བྱུང་སའི་ཁུངས་ཡལ་བར་སྟོར་བས། ཡིད་ཀྱི་འགྲོ་སའི་གཏད་ཡལ་བ་ལ་ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཞེས་དེ་དག་གིས་ནི་བསྡུས་དོན་གསུམ་པ་ལས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་བརྟག་པ་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་ལ་མི་ལྟོས་པར་བསྟན་པ་ལ་ཡན་ལག་གི་དོན་གསུམ་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་ཏོ། ། ད་ནི་སེམས་ཀྱི་དམིགས་དང་པོའི་བསྡུས་པའི་དོན་བཞི་པ་ཡེ་ཤེས་ལོག་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་འཁོར་འདས་ལ་སོགས་པའི་ལོག་ལུགས་བསྟན་པ་ལ། མན་ངག་གི་དོན་གཉིས་ཀྱི་བསྟན་པའི་དང་པོ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཡལ་ས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་འབྲེལ་བ་མེད་པ་དཔེ་དང་བཅས་པ་བསྟན་པ་ནི། ལོག་པའི་བར་ལས་ཡེ་ཤེས་ལམ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། ལོག་པའི་ཞེས་པས་འགྱུ་བ་ལོག་པས་དྲན་རིག་འགག་པ་དང་ལས་རླུང་ལོག་པས་གཟུང་འཛིན་འགགས་པའོ། །དེ་གཉིས་བར་ལས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་རྩ་ནས་འབྱུང་བའི་དུས་དང༌། ཚད་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཞེས་པའོ། །དེ་ཡང་རླུང་ཕར་སོང་བ་དང་དེ་ལས་གཏད་མེད་པ་དང༌། རླུང་ནང་དུ་གནས་པ་དང་འགྱུ་བ་བག་ལ་ཉལ་བ་དང༌། རླུང་ཕྱིར་འབྱུང་བ་ལས་གློ་བུར་གྱི་འགྲོ་ས་ངོ་ཤེས་པའོ། འདིའི་དུས་ན་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་སྟོང་པ་དང༌། འགྱུར་བ་གཞན་ལ་འཇུག་པའི་འཁོར་ལོ་རྒྱུན་ཆད་པ་དང༌། དེ་གཉིས་ཀ་ཆོས་ཉིད་དུ་གྲོལ་བར་ངོ་ཤེས་པ་ནི། ལུས་སེམས་བྲལ་བའི་དུས་ལ་མཁས་པས་ཏེ། དེ་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་ཁམས་གསུམ་དུ་མི་ལྡོག་པའོ། ། དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཀྱི་དམིགས་དྲུག་ལ་བརྟེན་པའི་གནད་འདི་ཤེས་པའི་ཆོས་ཉིད་རྣལ་མ་ལ། རང་རིག་གནད་ཐོག་ཏུ་འབྱོར་པ་ནི། ལུས་ཀྱི་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བས་རྡོས་བཅས་རང་དག་པ་དང༌། ནང་ངག་གི་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བས་འཁྲུལ་གཏམ་ཟུངས་ཟད་པ་དང༌། གསང་བས་སེམས་ཀྱི་ཡིད་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བས་འགྱུ་བ་རང་སར་ཡལ་བས། ད་ལུས་སེམས་ཀྱི་འབྲེལ་ཆད་པ་ནི། དཔེར་ན་ཨརྫ་ཀའི་དོག་པ་ལྟར། ཕྱིས་གཅིག་ཏུ་མིག་གནས་ཏེ། འབྲས་བུ་རྒྱུ་མེད་པས་རྐྱེན་གཅིག་ཏུ་མི་གནས་ཏེ་ལུས་སེམས་གཉིས་མཚན་ཉིད་མིག་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། ། ཞེས་དང་པོ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཡལ་ས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་འབྲེལ་པ་མེད་པ་དཔེ་དང་བཅས་པ་བསྟན་ནས། ད་ནི་ནང་དོན་གཉིས་པ་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་མི་གནས་པའི་སེམས་ཉིད་འཁོར་འདས་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པར་བསྟན་པ་ནི། སྟོང་པ་རྒྱུ་ལ་ཡལ་བས་རྐྱེན་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པས། རྒྱུ་མེད་པ་ངོ་ཤེས་པ་ནི་ཐག་སྣང་བ་ལ་ཆོད་པའོ། །དེའི་དྲན་རྟོག་ཡལ་བས་སྣང་རྐྱེན་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་དུ་ཤར་བའོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུ་རྐྱེན་གཉིས་ཀ་དང་བྲལ་བ་ནི་སེམས་ཉིད་ལྡོག་པ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ཞེས་མིང་དུ་གདགས་སུ་བཏུབ་པའོ། །དེ་འཁྲུལ་པས་བཅིངས་པ་ལས་ཐར་བ་ནི། དཔེར་ན་གྱི་ལིང་སྒྲོག་གྲོལ་བ་ལྟ་ བུའོ། །དེས་སྣང་རྟགས་ཀྱི་ཆོས་འགོག་པ་ནི། དཔེར་ན་ཀ་ལིའི་རྒྱལ་པོ་སིདྷའི་ཡུལ་འགོག་པ་ལྟ་བུའོ། །གོགས་པ་དང་ཞེས་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་ཟླ་ལུས་གོགས་པས། འཁོར་འདས་འབྲེལ་ཆོད་པ་ནི། དཔེར་ན་དགོངས་མལ་གཅིག་པའི་འགྲོན་པོ་ནང་པར་སོ་སོར་གྱེས་པ་ལྟ་བུར། ལུས་སེམས་ཀྱི་འབྲེལ་རང་སར་དག་པའོ། །དེ་ལྟར་ལུས་སེམས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་བྲལ་བ་ནི། ནམ་མཁའ་ལ་འཕུར་བའི་བྱ་ལ་རྗེས་མེད་པ་ལྟ་བུའོ། །གཞི་སེམས་སྟོང་པ་བདག་ཏུ་མེད་པས། ལམ་དམིགས་པ་རྒྱུད་ལ་བརྟེན་པ་རྣམས་དྲན་པ་ཡལ་སར་སད་པས། སྣང་བ་མ་བུ་འཕྲད་པའོ། ། དཔེར་ན་བུ་གཅིག་པའི་མ་ལྟ་བུའོ། །ལམ་ནི་གོམས་པ་གནད་ཀྱི་མན་ངག་གིས་འབྲས་བུ་གཅིག་ཅར་དུ་སྐྱེ་བ་ཆོས་ཉིད་བཟུང་བས། རྒྱུ་འབྲས་གོ་བཟློག་པས་རང་གནད་གཤིས་ལ་ཕེབས་པས་སོ། །རྒྱུ་ཡོད་པ་ནི་བཏགས་པ་མིང་ཡིན་གྱི་གཞིག་པས། འབྲས་བུ་རང་རྐྱེན་གནས་པ་དང་བྲལ་བ་ནི། གང་ལ་ཡོད་ལ་བྱེད་པ་མི་གནས་སོ། །དེ་ཡང་རྒྱུ་བདག་དང༌། རྐྱེན་བླ་མའི་གདམས་ངག་སྟོངས་པས་འབྱེད་པ་མེད་པའི་བར་དུ་ཡལ་བ། རང་གྲོལ་ཏུ་སེམས་འཛིན་མེད་རང་གསལ་དུ་སྟོར་བས། འཁོར་འདས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རང་དྲོད་ལ་ཕེབས་པ་ནི། འཁོར་རྐྱེན་ཆོས་ཉིད་ལས་འགྲོ་ས་མེད་པ་དང༌། འདས་པ་ལམ་དུ་གསལ་བས། སྤང་བླང་དང་དགག་སྒྲུབ་མེད་པ་དང༌། དེ་གཉིས་ལ་འབྲེལ་མེད་པས་འཁོར་འདས་གཉིས་སུ་འཛིན་པ་དུས་གཅིག་ལ་འགགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་དེ་དག་གིས་ནི་སེམས་ཀྱི་དམིགས་དང་པོའི་བསྡུས་པའི་དོན་བཞི་པ་ཡེ་ཤེས་ལོག་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་འཁོར་འདས་འགག་པའི་ལུགས་བསྟན་པ་ལ་གཉིས་སུ་བྱས་ནས་བསྟན་ཏོ། ། ད་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ལྔ་པ་ཐབས་ཀྱི་འཇུག་པ་ཁྱད་པར་ཅན་བླ་མ་དྲིན་ཅན་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བར་བསྟན་པ་ལ། ནང་དོན་གསུམ་གྱིས་བསྟན་པའི་དང་པོ་ཐབས་ཀྱི་གནད་བླ་མའི་ཞལ་ནས་འབྱུང་བར་བསྟན་པ་ནི། ཐབས་ནི་གང་ལ་འགགས་པ་མེད་ཅེས་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། ཐབས་ཞེས་པ་ཐོག་མ་མིན་པ་ལས་བསྐོར་ནས་ཐ་མ་གང་ཡིན་གྱི་སྟེང་དུ་ཕེབས་པས་ན། ཐབས་ཆེ་བ་ཞེས་ བྱའོ། །ཕྱོགས་སྣ་ཚོགས་ནས་གང་ལ་ཡང་འགགས་པ་མེད་པ་ནས་མཚོན་ནས། ཐ་མ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བབས་ཐོག་ཏུ་འབེབས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་བསྟན་པ་དེའི་རྗེས་སུ་དད་པ་ཅན་གང་འཛིན་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རྡོ་རྗེ་ཞེས་བྱ་བར་བཤད་པ་ནི། དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེ་ལ་བསྟན་པས་སོ། །དེ་ཡང་དཔལ་ལྡན་ནི་རྒྱུད་ཀྱི་སྟོན་པ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ལ། སྔོན་བྱུང་གི་དུས་ན་སློབ་དཔོན་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེ་བླ་མ་ཡིན་པས་ཉིད་ལ་གདམས་པའི་དོན་འདིར་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཞེས་པས་སོ། །ཞེས་དང་པོའི་བསྡུས་པའི་དོན་ལྔ་པའི་ནང་དོན་དང་པོ་ཐབས་ཀྱི་གནད་བླ་མའི་ཞལ་ལས་བྱུང་བར་བསྟན་ནས། ད་ནི་ནང་དོན་གཉིས་པ་བླ་མ་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་བརྟེན་པས་འགྲོ་བ་དེ་ཁམས་གསུམ་དུ་མི་ལྡོག་པར་བསྟན་པ་ནི། མཚན་ཉིད་རྫོགས་པའི་བླ་མ་ཡིས། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་མཚན་ཉིད་ཅེས་པས་མ་འོངས་པའི་དུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པས་བླ་མ་རྒྱུད་ལ་མཁས་པས་ཚིག་ལྷད་མེད་པ་དང༌། དོན་ལ་འགྲུས་མེད་པར་སྟོན་ཤེས་པ་དང༌། དོན་ལ་མཁས་པས་ཡལ་བའི་ཚད་ལས་མཁས་པ་དང༌། བརྡའ་དོན་དབྱེར་མེད་ལ་མཁས་པས་དོན་རང་ཐོག་ཏུ་ཕེབས་པའོ། །དེ་ཡང་འདི་ནས་ཡངས་ཤིང་རྒྱུད་ལ་མཁས་པ་དང༌། གོམས་ཤིང་སྒྲུབ་ཐབས་ལ་མཁས་པ་དང༌། རྟོགས་ཤིང་ལྟ་བ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ཉམས་སུ་བླང་ཤིང་ཉམས་མྱོང་ལ་མཁས་པའོ། །དེ་བཞིན་དང་ལྡན་པ་ལ་བླ་མའི་མཚན་ཉིད་རྫོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བླ་མ་ནི་རྩ་བ་དང༌། ཡན་ལག་གཉིས་སོ། །གནད་ལ་ནི་དད་པ་དང་ལྡན་པའི་སྐལ་ལྡན་བརྟེན་ནས་གྲོལ་བ་ལ་གསུམ་སྟེ། དབང་པོ་རབ་བླ་མས་བསྟན་པའི་ཚེ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ལ་གྲོལ་ལ། འབྲིང་པོས་བསྟན་པ་དེ་ཤེས་ཏེ། ཤེས་པ་ཙམ་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་ལ་གྲོལ་ལ། ཐ་མས་བསྟན་པ་གོ་བ་ལ་བརྟེན་ནས། གོ་བ་ཙམ་གྱིས་སྐད་ཅིག་མ་གསུམ་པ་ལ་གྲོལ་བའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་འཇམ་དཔལ་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་ལས། སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་བྱེ་བྲག་ཕྱེད། །ཅེས་པ་དང༌། སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་རྫོགས་སངས་རྒྱས། ། ཞེས་པས་སོ། །དེ་ཡང་དབང་པོའི་འགྱུར་དག་གིས་གང་ཟག་སུ་ཡང་རུང་བའི་སྙིང་ལ་བླ་མས་གནད་འདི་བཅུག་ནས་བསྟན་པ་ཙམ་གྱིས་མཐོང་ལ་མཐོང་བས་ཤེས་ལ། ཤེས་པས་གོ་བས་ན། གང་ཟག་དེ་གསུམ་ཀ་ཡང་དག་པར་ངེས་པ་རྙེད་ལ། དཔེར་ན་བརྒྱལ་ནད་ཅན་གྱི་ནད་ལངས་པས་སྐད་ཅིག་མར་དྲན་མེད་འགྱུར་བ་ལྟར་དབང་པོར་རབ་གྲོལ། །ཡང་དཔེར་ན་དྷ་སེང་གི་ཁུ་བ་འཐུང་པས་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་ལ་དྲན་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ལྟར། འབྲིང་པོ་རྣམས་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་ལ་གྲོལ་ལ། དཔེར་ན་སྨྱོ་བའི་དུག་འཐུངས་པས་སྐད་ཅིག་མ་གསུམ་པ་ལ་དྲན་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་ལྟར། ཐ་མ་རྣམས་སྐད་ཅིག་མ་གསུམ་པ་ལ་གྲོལ་བར་ངེས་སོ། ། དེས་ན་གནད་བསྟན་པ་ཙམ་ལ་བརྟེན་ནས་གོམས་མི་དགོས་པར་གྲོལ་བས་ན། ཁམས་གསུམ་དུ་མི་ལྡོག་པ་ནི། དཔེར་ན་འཆི་བར་ངེས་པ་སླར་ལྡོག་པ་མེད་པ་ལ་བཞག་པའོ། །ཞེས་ནང་དོན་གཉིས་པ་བླ་མ་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་བརྟེན་པས་འགྲོ་བ་དེ་ཁམས་གསུམ་དུ་མི་ལྡོག་པར་བསྟན་ནས། ད་ནི་ནང་དོན་གསུམ་པ་ཡང་དག་པའི་གནད་ཀྱིས་གྲོལ་ཞེས་ཐ་སྙད་དུ་བསྟན་པ་ནི། གང་མ་ཤེས་པ་དང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། གང་ཞེས་སྣང་བ་རང་སར་བཞག་ནས་མ་ཤེས་པ་སྟེ་བློས་མ་བསྒྱུར་བ་ཉིད། དེ་ཉིད་དབང་པོས་ཚུར་མ་བཅད་པར་རང་སར་བཞག་པ་དང་དེ་ལས་འགྲོ་ས་གཞན་མེད་དོ། །ཐ་མལ་ལྟ་བུ་འགྲོ་བའི་རྟོག་པ་ལ་མ་གྲོལ་བ་ལྟར་སྣང་ཡང་སེམས་མེད་པ་ལྟར་ཞེས་པས་སོ། །མ་བལྟས་པ་ནི་ཞེས་པ་དེ་ཉིད་ལ་ཕྱོགས་དང་གཏད་མེད་པས་ནི། བླ་མའི་གདམས་པའི་མཆོག་སྟེ། དེ་ལ་མིང་དུ་བཏགས་ལ་གཏད་མེད་ཀྱི་སེམས་ཉིད་གཏོད་མེད་དུ་གྲོལ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་གནད་དེ་ལ་སྔར་འདྲིས་ཀྱི་མི་ཕྱིས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ཤེས་པ་དང་འདྲ་སྟེ། ད་བསྐྱར་ནས་འདྲིས་པ་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། ཡེ་གྲོལ་ལ་བསྐྱར་གཞི་མེད་པའི་གནད་དེ། དེ་ལ་མིང་དུ་བཏགས་ན། རྟོན་མེད་ཀྱི་རིག་པ་ཙེན་མེན་དུ་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཤེས་པ་ཙམ་ལས་དེ་གྲོལ་མི་དགོས་པའི་གནད་ཡིན་པས་ནི། དེ་ཉིད་ལ་གོམས་པས་ནི་མཐོང་བས་བདེ་ལ་ཤེས་པས་སྟོང་པས་སྟོང་པ་ན། དེ་ཉིད་ལ་མིང་དུ་བཏགས་ན་གདིང་དང་ལྡན་ཞིང་ཁམས་གསུམ་དུ་མ་ལྡོག་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་གོམས་མི་དགོས་པས། སེམས་ཉིད་མེད་པས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་རང་གི་རིག་པ་ལས་གྲོལ་ས་མེད་དོ། །ཞེས་དེ་དག་གིས་བསྡུས་པའི་དོན་ལྔ་པ་ཐབས་ཀྱིས་འཇུག་པ་ཁྱད་པར་ཅན་བླ་མ་དྲིན་ཅན་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བར་བསྟན་པ་ལ་ནང་དོན་གསུམ་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་ནས། ད་ནི་སེམས་ཀྱི་དམིགས་དང་པོའི་སྤྱི་དོན་དྲུག་པ་ཡལ་ས། དུས་གནད་ལ་བརྟེན་ནས་ལྷ་སྒོམ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་འདས་པར་བསྟན་པ་ལ་ནང་དོན་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་དང་པོ་གནད་མཐོང་བའི་འགྲོ་བ་རྣམས་སླར་ཁམས་གསུམ་དུ་མི་ལྡོག་པའི་དཔེ་དང་བཅས་པ་ནི། གང་ལས་བྱུང་བ་གང་བྱུང་ནུབ། ཅེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། གང་ལས་བྱུང་ན་གནད་ཤེས་པ་ལས་བྱུང་པས། རྣམ་པར་རྟོག་པ་གློ་བུར་བ་གང་བྱུང་བ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཀློང་དུ་ནུབ་པའོ། །དེ་ཡང་ཆོས་ཉིད་དེ་གང་ལས་སྐྱེས་པ་རྟོག་པ་ཐ་དད་པ་འགགས་པས་མི་ཤེས་སོ། །དེ་ཅིས་མི་ཤེས་ཞེ་ན། དུས་ཕྱིས་རྟོག་པ་གློ་བུར་བ་རྣམས་འགགས་པ་ནི་རྒྱུ་རང་དག །ཡལ་རྐྱེན་རང་འགགས། ཡལ་ས་ལ་ལྟོས་ཟད་པ་དམིགས་མེད་གཞི་མེད་པའི་སེམས་ངེས་རིག་པ་ནི་རྩ་མེད་རིས་མེད་པའི་སེམས་རྣམ་པར་དག་གོ །དེ་ལྟར་ཤེས་པས་ཁམས་གསུམ་དུ་ལྡོག་པ་མེད་ཅིང་དམིགས་གཏད་རྗེས་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་རང་སར་ཡལ་བ་ནི། དཔེར་ན་སྐྱེས་བུ་སྒྱུ་རྩལ་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཞིག་གིས་གནམ་དུ་མདའ་འཕངས་པས་སླར་ལྡོག་པ་མེད་ཅིང༌། དམིགས་པའི་འབེན་མེད་ལ། རྗེས་དང་གཏད་ས་མེད་པ་དང༌། ཡུལ་མེད་པར་ཟང་ཐལ་བ་བཞིན་དུ་རིག་པ་ཉིད་གཞི་ལ་ཐིམ་པས་འཕྲལ་རྐྱེན་གློ་བུར་གྱི་རྟོག་པ་རྣམས་འདིར་སོང་གི་གཏད་མེད་ལ། སེམས་ཉིད་ཕྱོགས་དང་རིས་མེད་པར་ཡལ་བའོ། །དེ་ཡང་དངོས་པོ་ལ་ལྡོག་པ་མེད་པས་སྟོང་པ་རིས་མེད། དེ་ཉིད་གནས་སྐབས་སུ་ནམ་མཁའ་ལས་གར་ཡང་སོང་བ་མེད་པས་དངོས་མེད་ཟང་ཐལ། དེ་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལ་ཡང་གནས་པ་མེད་ལ་ས་ལ་ཡང་ལྟུང་བ་མེད། སིངྒ་ལའི་མདའ་བར་སྣང་ལ་རླུང་གིས་བཏེག་ནས་འབབ་པ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །གྲོལ་བ་ཡལ་བའི་ཚད་ཤེས་པའི་སེམས་འདི་དེ་ལའང་ནི་སྐྱེས་བུ་སྒྱུ་རྩལ་དང་ལྡན་པས་སིངྒ་ལའི་མདའ་གནམ་དུ་འཕངས་པ་དེ་དང་མཚུངས་སོ། །ཞེ་ནང་དོན་དང་པོ་གནད་མཐོང་བའི་འགྲོ་བ་རྣམས་ཁམས་གསུམ་དུ་མི་ལྡོག་པའི་དཔེ་དང་བཅས་པ་བསྟན་ནས། ད་ནི་ནང་དོན་གཉིས་པ་དེ་ལྟར་གནད་མཐོང་ཞིང་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་ལྟ་བསྒོམ་འབད་པ་ལ་མ་བརྟེན་པར་རང་གྲོལ་བར་བསྟན་པ་ནི། དེ་ཡང་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡེ་ནས་སྟོང་པར་གནས་པའི་གང་ཤར་ཅིར་སྣང་ཡང་རང་གནས་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ལས་མ་འདས་པའོ། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་སྣང་རྐྱེན་ཐ་དད་པ་དེ་ཉིད་ལ་གཏད་པ་ཙམ་གྱིས་རང་སར་ཡལ་བས། འགག་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ཡིད་ཆེས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་སེམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་འཁོར་འདས་གཉིས་རང་སར་གྲོལ་བས་མཐོང་སྣང་དུས་གཅིག་ལ་འགག་པའོ། །དེ་ལ་མིང་དུ་བཏགས་ན་འཁོར་འདས་གཉིས་དུས་གཅིག་ལ་ཁྱེར་བས་འཁྲུལ་བའི་སྣང་བ་དུས་གཅིག་ལ་ཆོད་པའི་ལྟ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་གོམས་པ་མི་དགོས་པས། གནད་དེ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ཤེས་ལ། ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་གྲོལ་བས་ན། སྒོམ་པ་བཞག་སར་གནས་ལ། གནས་སར་སྟོངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་གང་ལས་བྱུང་ན་ཐོག་མ་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་བརྟགས་པས། སེམས་ཀྱི་འཇུག་པ་ཁྱད་པར་ཅན་སྐྱེ་བ་ནས། དེ་ལ་རྒྱུན་དུ་སྤྱོད་པས་ན་སྤྱོད་པའོ། །དེ་དག་གིས་ནི་སྤྱི་དོན་ཐ་མ་ལ་གཉིས་སུ་བྱས་ནས་བསྟན་ཏོ། །སེམས་ཀྱི་ངོ་བོས་ངེས་ཚིག་དབྱེ་བ་གོང་དུ་བསྟན་ཏོ། །དམིགས་ནི་བསལ་བར་བྱེད་པའོ། །དང་པོ་ནི་གྲངས་ཀྱི་གནས་ཏེ་ཐོག་མའོ། ། བསྡུས་པ་ནི་སྤྱིད་དོན་དྲུག་གིས་བསྟན་པའོ། །བསམ་པ་ནི་འདས་མ་འོངས་ད་ལྟའིའོ། །གང་ནས་བྱུང་རྒྱུ་མེད་པས་སྟོང་དག» «།འབྲས་བུ་མེད་པས་བསྐྱར་མེད་ཡེ་གྲོལ་ལོ། །དེ་ཡང་སྣང་ཤེས་སྔ་ཕྱིའི་བར་དུ་ངོས་བཟུང་བས་བློ་མ་བུའི་སྟོབས་མེད་ལ། རྟོག་པ་སྔ་ཕྱིའི་བར་དུ་ངོས་བཟུང་བས་ལས་དང་བག་ཆགས་ཀྱི་གཞི་སྟོངས། ཆོས་ཉིད་སྔ་ཕྱིའི་བར་དུ་ངོས་བཟུང་བས། འཁོར་འདས་གཉིས་ཀྱི་ལྟོས་ཟད། རྒྱུ་རྐྱེན་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་ངོས་བཟུང་བས། ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པ་འབྲས་བུ་ལ་རག་མ་ལུས། བློ་སྔ་ཕྱིའི་བར་དུ་ངོས་བཟུང་བས་བྱ་བྲལ་སོ་མའི་ལམ་བསལ། འཁྲུལ་པ་སྔ་ཕྱིའི་བར་དུ་ངོས་བཟུང་བས་སྣང་རྐྱེན་ཐ་དད་པ་ཆོས་ཉིད་ལས་འགྲོ་ས་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ལ་བལྟས་པས་འཁོར་འདས་གཉིས་དུས་གཅིག་ལ་མཐོང་ལ་སྣང་བ་སྟོང་པ་ལ་བལྟས་པས་ཆོས་དང་ཆོས་མིན་གྱི་རྩ་བ་མཐོང་ལ། ངོ་བོ་སྟོང་པ་ལ་བལྟས་པས་ལྟ་སྒོམ་རྣམས་ཀྱི་སྲོག་དུས་གཅིག་ལ་ཆོད་པའོ། །བསྟན་པ་སྟེ་ཞེས་པ་ནི། སེམས་ཀྱི་དམིགས་པ་དང་པོ་ལ་བསྡུས་པའི་དོན་དྲུག་བསྟན་པ་ནི་འགྲོ་བ་དྲུག་གི་ལམ་བསམ་པ་ནས། ཡེ་ཤེས་དྲུག་རང་ལུགས་སུ་འཆར་བ་ལ་དགོངས་པའོ། །དེ་ཡང་དེ་དག་རིམ་གྱིས་བསྒོམས་པས་བསླབ་བྱ་དང་པོ་སྲིན་མོ་བུ་སྟོར་བ་ལྟ་བུའི་བསླབ་བྱས། ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་གཞི་སྦྱངས་ནས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བྱུང་ཁུངས་བཙལ་བ་སྟེ། དོན་གྱི་ལུགས་གཉིས་སུ་བསྟན་ཏེ། བསླབ་བྱ་ལམ་དུ་ཁྱེར་བས་ཤེས་པ་རྒྱུད་ལ་འཆར་གནད་ཤེས་པས་ཁམས་གསུམ་གྱི་གཞི་སྟོངས་པས། འཁོར་འདས་གཉིས་དུས་གཅིག་ལ་འགག་པའི་ལུགས་དང་གཉིས་སུ་བྱས་པས་ནི། འདི་ནས་གང་ཟག་གཉིས་དུས་གཅིག་ལ་གྲོལ་བར་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་དགའ་བའི་ལུས་ངག་ཡིག་ལ་བདེ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་སྐྱེས་པས་རྟོགས་པས་བདག་བསྒྲལ། དེ་ཉིད་ལ་ཤེས་རབ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་སྤྱི་དང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་དབང་ཐོབ་པས། ཐུགས་རྗེས་གཞན་བསྒྲལ་བའོ། །རྡོ་རྗེ་ནི་དེ་ལྟར་རྟོགས་པས་དུས་གསུམ་སྐྱེ་ཤི་མེད་པའི་དོན་ལ་མི་འདའ་བའོ། །དགོངས་པ་ནི་ཐུགས་ཀྱི་བཞེད་པ་དང༌། རྟོག་པ་དམ་པ་ཉིད་འདིར་ངེས་པར་གནད་དུ་ཕབ་པའོ། །རྣམ་པར་བཤད་པ་སློབ་དཔོན་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེ་དགོངས་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་བྱེ་མ་ལ་མུ་ཏྲས་རྣམ་པར་བཤད་པ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་དམིགས་དང་པོ་བསྟན་པའོ། །ཨྠིྀ། རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ། ས་མ་ཡ་གཏེར་ནས་གཏེར་དམ་པ་ཉིད་དུ་བཙས་པའོ། །དཔལ་སྔགས་སྲུང་གི་རྒྱལ་མོ་ལ་གཏད་དོ། ། ད་ནི་སེམས་ཀྱི་དམིགས་གཉིས་པ་རྣམ་པར་བཤད་པར་བྱའོ། །དུམ་བུ་གཉིས་པ་རྣམ་རྟོག་གཅོད་པའི་སྤུ་གྲི་ལ་དོན་དྲུག་སྟེ། སྤྱི་དོན་དང་པོ་མེད་སྣང་ རང་དག་པས་འཁོར་འདས་ཀྱི་ལམ་ཟད་པ་གཏན་ཚིགས་དང་བཅས་ཏེ་བསྟན་པ་དང༌། སྤྱི་དོན་གཉིས་པ་སེམས་ཀྱི་བྱུང་ས་བཙལ་བ་འཁོར་བའི་གཞི་སྟོངས་པར་བསྟན་པ་དང༌། གསུམ་པ་ལུས་སེམས་ཀྱི་འབྲེལ་བར་བརྟག་པ་ཁྱད་པར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་ཡོན་རིག་པས་སྒྲུབ་པར་བསྟན་པ་དང༌། བཞི་པ་ཡིན་ཚུལ་སྟོང་པ་ངོས་བཟུང་བ་གོལ་ས་དགག་པར་བསྟན་པ་དང༌། སྤྱི་དོན་ལྔ་པར་ལུས་ངག་ཡིད་གློད་པ་ལས་སེམས་ཀྱི་ཡལ་ས་ངོ་ཤེས་པར་བསྟན་པ་དང༌། དྲུག་པ་གློད་པའི་གནད་དམ་ཚད་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་སྤྱི་དོན་དང་པོ་མེད་སྣང་རང་དག་པས་འཁོར་འདས་ཀྱི་ལམ་ཟད་པ་གཏན་ཚིགས་དང་བཅས་ཏེ་བསྟན་པ་ལ། ཡན་ལག་གི་དོན་གསུམ་གྱིས་བསྟན་པའི་དང་པོ། ལུས་སེམས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་བརྟག་པས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་གྲུབ་པར་བསྟན་པ་ནི། གང་གི་ལུས་ཀྱི་དངོས་པོ་དག་ཅེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། དངོས་པོ་གང་གིས་ན་སེམས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་ཅེ་ན། ལུས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཕུང་པོ་ཁམས་དངསྐྱེ་མཆེད་དུ་མ་ཚོགས་པའོ། །ངེས་ཚིག་ནི་འཁོར་བའམ། འཇོག་པའམ། ལས་པའམ། གཅིག་ཏུ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ན་ལུས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་གང་ལུས་ལ་སྔར་གྱི་ལུས་ལ་འབྱུང་བ་བཞི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དང་བཅས་པ་ལ་ལུས་ནས་ད་ལྟའི་ལུས་འདི་སྔར་ཀྱི་ལུས་མིན་པར་ངོ་ཤེས་པ་དང༌། ཕྱིས་ཀྱང་གནད་མ་ཤེས་ན་ལུས་འདི་མིན་པ་ལེན་པས། ད་ལྟའི་འདི་ལུས་ནས་འགྲོ་བས་ན་ལུས་ཞེས་བྱའོ། །དབྱེ་བ་ནི་བཞི་སྟེ། རིན་པོ་ཆེ་གསང་བའི་ལུས་ཆོས་སྐུ་ལོངས་སྐུ་སྤྲུལ་སྐུ་འདུས་པ། ཡེ་ཤེས་སྒྱུ་མའི་ལུས་ལོངས་སྐུ་ལ་ཡོད་ལ། ཡང་ན་རིན་པོ་ཆེ་ཆོས་སྐུ་ཡིན་ཏེ། ཡེ་ཤེས་སྒྱུ་མ་གཟུགས་སྐུ་ཉིད་དོ། །རྣམ་རྟོག་བག་ཆགས་ཀྱི་ལུས་ནི་འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་ཡོད་པའོ། །རྣམ་པར་རིག་ཙམ་གྱི་ལུས་ནི་འགོག་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་ཁ་ཅིག་ལ་ཡོད་དོ། རྣམ་རྟོག་བག་ཆགས་ལ་རིག་བྱེད་འོད་ཀྱི་ལུས་འོད་གསལ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ལ་ཡོད། ཤ་ཁྲག་རང་ག་མ་རྡོས་བཅས་ཀྱི་ལུས་འགྲོ་བ་མི་དང་བྱོལ་སོང་རྣམས་ལ་ཡོད་ལ། དྲན་པ་རྗེས་འབྲང་གི་ལུས་ཡི་དྭགས་ཕལ་པ་རྣམས་ལ་ཡོད་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་གྱི་ལུས་གཟུགས་མེད་པའི་ལྷ་རྣམས་ལ་ཡོད་དོ། །སྡུག་བསྔལ་ཉེར་ལེན་གྱི་ལུས་དམྱལ་བ་རྣམས་ལ་ཡོད། འགྱུ་བ་ཡིད་ཀྱི་ལུས་སྲིད་པ་བར་མ་དོའི་འགྲོ་བ་མཁའ་ལ་རྒྱུ་བའི་ཡི་དྭགས་ཕལ་ལ་ཡོད། དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་དང་ཚད་ལ་སོགས་པ་ནི་འདིར་མ་སྤྲོས་སོ། །དེ་དག་གི་དངོས་པོ་ནི་སོ་སོ་ལ་རེ་རེ་གནས་ཏེ་འདིར་མ་སྤྲོས་ལ། འདི་ཤ་ཁྲག་རང་ག་མའི་ལུས་འབྱུང་བ་ཕྲ་རགས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཏེ། ས་ཆུ་མེ་རླུང་གིས་བསྡུས་པ་དག་ཡིན་པས་ན། དེའི་རྒྱུ་ཕ་མའི་བྱང་སེམས་ཏེ། ཕས་རྒྱུ་བྱས་པས་སྲིད་པའི་གཞི་སོང་ལ། མས་རྐྱེན་བྱས་པས་འབྱུང་བ་བཞི་གཅིག་ཏུ་འདུས་སོ། །དེ་ཡང་འགྲོ་བའི་ལུས་མི་འདྲ་བ་ཐ་དད་པ་ནི་རྒྱུ་མི་གཅིག་སྟེ། ཕ་མི་འདྲ་བས་བསྐྱེད་པ་དང༌། རྐྱེན་མི་འདྲ་བས་གཅིག་པ་མེད་པ་ནི། ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ལ་སོགས་པ་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་མི་གཅིག་པ་བཞིན་སེམས་མི་གཅིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རྫ་མཁན་གྱི་འཁོར་ལོས་རྫའི་བྱེ་བྲག་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བྱས་པས་རྫ་ཙམ་དུ་གཅིག་ཀྱང་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་མི་གཅིག་པ་བཞིན་དུ། ལུས་ཀྱང་ལུས་ཙམ་དུ་གཅིག་ཀྱང༌། ཡང་དག་པར་བརྟགས་ན་མི་འདྲའོ། །རྫ་མི་འདྲ་ཡང་ནང་གི་ནམ་མཁའ་ནི་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཅིང་ཁྱད་པར་མེད་པས་ན། སེམས་གཅིག་ངོ་བོ་ལས་འདས་པ་མེད་པས་ན། ལུས་སེམས་ཉིད་རྒྱུ་མི་གཅིག་པས་རྒྱུ་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་འབྲེལ་པ་ཡང་མེད་དོ། ། འོ་ན་སེམས་ཅན་ལ་བསམ་པ་ཐ་དད་པར་འོང་བ་ཅི་ཞེ་ན། རྫའི་དབྱིབས་དང་ཆེ་ཆུང་གིས་ཕྱེ་བ་དང་འདྲ་ལ། དེ་ཡང་སྣོད་ཀྱིས་བཅུད་ལ་སྐྱབས་པས་དེ་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན་ལ། དེའི་གནད་ཀྱིས་དྲན་བསམ་གྱི་འཁོར་ལོ་གློ་བུར་གྱི་རྟོག་པ་ཡིན་པས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་སེམས་ལས་ལུས་མ་བྱུང་སྟེ། ལུས་དངོས་པོ་ཡོད་པས་སོ། །སེམས་སྟོང་པའི་མཚན་ཉིད་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་སྟོང་པ་གཞི་མེད་པས་སྔ་པར་ལྡོག་པའི་རྟེན་མེད་ལ། རྩ་བ་མེད་པས་འབྱུང་བས་བཅིངས་པའི་ལུས་ལ་ཆགས་པའི་རྟེན་མེད་པའི་ཕྱིར་ན། ལུས་ལས་སེམས་མ་བྱུང་ལ། སེམས་ལས་ལུས་བྱུང་བ་མིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ལུས་སེམས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་དང་ད་སྔ་བར་མི་ལྡོག་ལ། ཕྱི་མ་རང་ཡལ་བ་དང༌། ད་ལྟ་སྟོངས་སར་སྟོངས་པས། འགག་སར་འགག་པའོ། །གཏན་ཚིགས་དེའི་ཕྱིར་ན་ལུས་ལས་ཀྱང་སེམས་དེ་ཉིད་ཅི་སྟེ་འབྱུང༌། སེམས་རྒྱུ་མེད། སྟོང་པ་ཡེ་ནས་དག་པའི་ཕྱིར་ན། བསྒྲུབ་བྱ་འདི་ཡིན་ཞེས་པ་དང༌། སྤང་བྱའི་འདི་ཡིན་ཞེས་པ་གྲུབ་མཐས་བཅིངས་པ་ལས་མ་རྟོགས་པ་གང་ཡང་མེད་པར། ངེས་ན་ལུས་སེམས་འབྲེལ་པ་མེད་པར་དེ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཞེ་འདོད་དང་བྲལ་བར་ངས་རིག་པས། འཁོར་བའི་གཞི་སྟོངས་པས་མྱ་ངན་འདས་པའི་ཁུངས་འགགས་པའོ། །ཞེས་དམིགས་གཉིས་པའི་བསྡུས་དོན་དང་པོའི་ནང་དོན་དང་པོ་ལུས་སེམས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་བརྟག་པ་གཏན་ཚིགས་དང་བཅས་ཏེ་བསྟན་ནས། ད་ནི་ནང་དོན་གཉིས་པ་བསླབ་བྱ་དཔེ་དང་བཅས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ལམ་ལ་ཟད་པས་བགྲོད་སྦྱང་གི་གཞི་སྟོངས་པར་བསྟན་པ་ནི། བསླབ་བྱ་དཔེ་དང་བཅས་པ་ལས། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། བསླབ་བྱ་ཞེས་པ་ནི་གཉིས་པ་དྲན་པ་ཁུངས་གཅོད་ཀྱི་བསླབ་བྱ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་བབས་བལྟས་པས། དོན་རང་ངོ་ལ་འབེབས་པ་ནི། དཔེར་ན་ཁྱུང་གཤོག་པ་རྫོགས་པ་ལྟ་བུའི་བསླབ་བྱས་བྱ་བྱེད་འབད་རྩོལ་མེད་པར་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་གྲོལ་བའི་དཔེ་ནི་རྒྱལ་པོའི་གཉའ་ལས་གྲོལ་བ་ལྟ་བུའོ། ། དེ་ཉིད་དང་བཅས་པས་སེམས་ཀྱི་བབས་བལྟས་པས། ངོ་བོ་གཅེར་མཐོང་བས་གནད་དང་བྲལ་བའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདིའི་དུས་ན་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་ཀློང་དུ་ཐིམ་ལ་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་གཞི་རྫོགས་སུ་ཤར་བ། ལུས་རང་གྲོལ་བས། རྡུལ་དང༌། རྡུལ་ཕྲན་གྱི་ལྟོས་ཟད་པ་དང༌། ངག་རང་གྲོལ་བས་བརྗོད་པ་ཚིག་གི་གཞི་སྟོངས་པ་དང༌། སེམས་རང་གྲོལ་བས་མཚན་ཉིད་རྩ་མེད་གཞི་མེད་དུ་རིག་པས། སྐུ་གསུམ་བཅིངས་པ་ལས་གྲོལ་བ་སྟེ། འདི་ལྟ་བུའི་གནད་ཤེས་པས་ནི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་ལྡོག་མཚམས་འབྲེལ་བ་མ་བརྟགས་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་སྔོན་དུ་འབྲེལ་བརྟགས་པའི་གནད་ཀྱིས་དྲན་པའི་ཁུངས་རང་འགགས་པས་སྟོར་བས། ཕྱིས་རྙེད་པའི་གནད་མེད་དོ། །དེས་ན་དམིགས་པ་རང་ཆོད་པས་འགྲོ་བའི་ལམ་རྡུགས་སླར་ལྡོག་པའི་གཞི་མ་རྙེད་དེ། ཕྱིས་སེམས་འགྲོ་བའི་ལམ་ཟད་པས། འགྲོ་བྱ་དང་འགྲོ་བྱེད་མེད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེས་ན་གང་ཤར་ཆོས་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་མེད་པས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་འགྲོ་བའི་ལམ་མེད་པས་གྲོང་ཁྱེར་ཀྱི་མཐའ་ཡང་དག་པར་སུས་ཀྱང་མི་ཤེས་པ་ལྟར། རྟོགས་པས་བདག་བསྒྲལ་བས་འདས་པ་ལ་ཡང་དག་ཏུ་འཛིན་པ་ལས་བློ་ལོག་པའོ། ། གཏན་ཚིགས་དེའི་ཕྱིར་ན་བསྒྲོད་པ་བློ་རིམ་གྱི་ལམ་མེད་པའི་ཕྱིར། སྦྱང་བྱའི་བློའི་གེགས་བསལ་བས་ཡེ་ཤེས་ཙམ་དུ་འཛིན་པ་ཡང་མེད་དོ། །ཞེས་ནང་དོན་གཉིས་པ་བསླབ་བྱ་དཔེ་དང་བཅས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ལམ་ཟད་པས་བསྒྲོད་སྦྱང་གི་གཞི་སྟོངས་པར་བསྟན་ནས། ད་ནི་གསུམ་པ་སེམས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པས་འཁོར་འདས་དུས་གཅིག་ལ་འགག་པར་བསྟན་པ་ནི། རྣལ་འབྱོར་པ་གང་གི་སེམས་མེད་པའི་དོན་ལ་གནས་ན། འཁྲུལ་པའི་ཡུལ་དུས་གཅིག་འགགས་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་སེམས་མེད་པའི་གནས་གྱི་སངས་རྒྱས་དང་སེམས་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་སྣང་བ་ཡང་མེད་པར་མཁས་པ་སྟེ་བརྡ་ལ་མཁས་པས་ཚིག་གི་རྟོགས་དཔྱོད་ལས་འདས་དོན་ལ་མཁས་པས་གཞི་དང་རྩ་བ་རང་གྲོལ་བར་གང་ཟག་སུས་ཤེས་པ་ནི། འདི་ལྟར་སྣང་གྲགས་ཀྱི་ཆོས་ཡོད་པར་རྟོག་པའི་མཐའ་ལྟ་བ་དང་སྒོམ་པ་ལ་སོགས་པ་རང་རྒྱུད་དུ་འཛིན་པ་འགགས་པས། ད་འཁོར་བ་ཡོད་མེད་དུ་རྟོག་པ་དང༌། འདས་པ་ལ་ཡོད་མེད་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་འཛིན་པ་ཙམ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ན། དེ་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་དག་བྱ་དག་བྱེད་ཀྱི་གཞི་སྟོངས་པའི་གནད། སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཙམ་དུ་འཛིན་པ་མེད་པས་སངས་རྒྱ་བར་བྱ་བའི་རྟེན་ནམ་གཞི་མེད་ཅིང༌། དེ་ལ་ལྟོས་པའི་སེམས་འགྱུ་བ་སྣ་ཚོགས་པ་ལ་རྟེན་ལུས་ཀྱི་བསླད་པ་ཡང་མེད་པས་ན། ད་ལྡོག་ས་དང༌། འགྲོ་ས་མེད་པའི་གནད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་སེམས་ཉིད་སྟོང་པ་ངོས་བཟུང་ལས་འདས་པ་ཉིད་ལ། ལས་བཟང་པོས་ཕན་མ་བཏགས་ལ། ངན་པས་གནོད་པ་སྐྱེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་ཡོད་མི་སྲིད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཉིད་དེ་ལ་བག་སྣོད་དང་འདྲ་བ་ལ་ཆགས་པ་རྡུལ་དང་འདྲ་བའི་རྟེན་མེད་པས། སྔ་མཐའ་ལྡོག་པའི་གཞི་མེད་པ་དང༌། ཕྱི་མཐར་འགྲོ་བའི་ལམ་འདས་པའི་ཕྱིར། ཅི་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་ལས་འགོས་མེད་དོ་དེའི་ཕྱིར་ན་གང་ཟག་འདིས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གློ་བུར་དུ་ཐམས་ཅད་དུས་གཅིག་ལ་གཅོད་པ་ཡིན་པས་ན། དེ་ཡང་ལུས་སེམས་སོ་སོའི་དམིགས་བཙལ་བས། རྟོག་པ་ཐ་དད་པའི་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ནི། མེད་པའི་དོན་མེད་པར་ཤེས་པ་ཙམ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཞེས་དེ་དག་གིས་ནི་སེམས་གྱི་དམིགས་གཉིས་པའི་སྤྱི་དོན་དང་པོ་མེད་པའི་སྣང་བར་རངས་སར་དག་པས་འཁོར་འདས་ཀྱི་ལམ་ཟད་པ་གཏན་ཚིགས་དང་བཅས་ཏེ་བསྟན་པ་ལ་ཡན་ལག་གི་དོན་གསུམ་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་ཏོ། ། ད་ནི་སྤྱི་དོན་གཉིས་པ་སེམས་ཀྱི་བྱུང་ས་བཙལ་བས་འཁོར་བའི་གཞི་སྟོངས་པར་བསྟན་པ་ལ་ནང་དོན་བཞིས་བསྟན་པའི་དང་པོ། །རྟོག་པ་ཡལ་བའི་དུས་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཉིད་དངོས་གཟུང་བར་བསྟན་པ་ནི། གསང་བ་རང་གཞུང་གི་སྤུ་གྲི་ནི་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། གསང་བ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་གསང་བ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཐེག་པ་དམན་པ་རྣམས་ལ་གབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་གསང་ལ། སྣོད་མེད་པའི་འགྲོ་བ་རྣམས་པ་འདི་ཉིད་སྦས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གསང་ངོ་རང་གཞུང་གི་ཡལ་ས་དང༌། ཡལ་དུས་དང༌། ཡལ་རྐྱེན་ངོས་ཟིན་པས། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དུས་གཅིག་ལ་གཅོད་པས་ན་སྤུ་གྲི་ཞེས་ བྱའོ། །སེམས་དེ་ཕྱི་རོལ་ཀྱི་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་ཅིང་ཁྱབ་པ་ནི། ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཡུལ་དེ་དག་ལས་སེམས་མ་བྱུང༌། སེམས་ཀྱི་སྣ་ཚོགས་པའི་འགྱུར་སུས་ཀྱང་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ན། སེམས་ལས་ཀྱང་ཡུལ་མ་བྱུང་བས། ཡུལ་སེམས་གཉིས་རྒྱུ་མི་གཅིག་པའི་གནད་ཀྱིས། ཡུལ་ལ་སེམས་ཀྱི་རྟོག་པ་ཐ་དད་པ་ལྟར་སྣང་ཡང་འགྱུ་བ་གློ་བུར་གྱི་རྟོག་པ་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་རང་སར་ཡལ་བས་སྔར་གྱི་སྟེང་ན་མི་གནས་ལ། ཕྱིས་ཀྱང་དེའི་དབང་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཡུལ་སེམས་གཉིས་སུ་མེད་པས་ན། འགྱུ་བའི་རྟ་རླུང་རང་སོ་ནམ་མཁའ་ལ་ཐིམ་པས། རྟོག་པ་ཕྲ་རགས་ལ་གནས་མི་སྲིད་པ་ནི། རླུང་སེམས་ཀྱི་འགྱུ་བ་སྟོང་པར་ཤེས་པས། རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དུས་གཅིག་ལ་དག་གོ །དེ་དག་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་གནས་ས་རང་བཞིན་གྱིས་བྱུང་བས། རྟོག་པ་ཐ་དད་པ་རྣམས་རང་གིས་རང་སྟོངས་པས་ན་གཉེན་པོས་བཅོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རླུང་ཕྱིར་འགྲོ་བའི་ཡུལ་མེད་པས། འགྱུ་བ་རང་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱའོ། རླུང་ནང་དུ་ཕྱིན་པས་ཆགས་པའི་གནས་མེད་པ་ནི། རླུང་སེམས་ཀྱི་གཞི་སྟོངས་པས་སོ། ། ཞེས་སྤྱི་དོན་གཉིས་པའི་ནང་དོན་དང་པོ་རྟོག་པ་ཡལ་བའི་དུས་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཉིད་ངོས་བཟུང་བར་བསྟན་ནས། ད་ནི་གཉིས་པ་ཡུལ་སེམས་བྲལ་བའི་གནད་ཀྱིས་སེམས་ཀྱི་བབས་བྱུང་ས་ལ་ལྟ་བར་བསྟན་པ་ནི། བསླབ་བྱ་དཔེ་དང་བཅས་པ་ཡིས། »།«ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གོང་དུ་བསྟན་པ་ལ་བརྟེན་ནས། ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་དོང་ནས་སྤྲུག་སྟེ། སྲིད་པ་གསུམ་རང་གྲོལ་བའི་གནད་བསྟན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་མ་བཅོས་ན་གསལ་ལ། ཆུ་མ་རྙོག་ན་དངས་པས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ཀློད་པ་ཙམ་གྱིས་གྲོལ་བ་ལས། རང་སོར་བཞག་པས་གནས་པས་ཏེ། རང་ལུགས་སུ་བཞག་པ་ཙམ་གྱི་གྲོལ་བ་ལས་མ་གཏོགས་གཞན་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཀློད་པ་དེ་ཡང་སྔར་ལུས་དང་སེམས་བྲལ་གྱིན་བསླབ་པའི་གནད་ལས་བྱུང་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་གནད་རྟོགས་པའི་གང་ཟག་ལ་ལུས་ཀྱི་གཞི་སྟོངས་པ་དེ་ལ་སེམས་མི་གནས་པ་ནི། ལུས་སེམས་ཀློད་པ་ཙམ་གྱིས་གནད་ལས་བྱུང་བའོ། །ཞེས་ནང་དོན་གཉིས་པ་ལུས་སེམས་གཉིས་འབྲེལ་བའི་གནད་ཀྱིས་སེམས་ཀྱི་བབས་བྱུང་ས་ལ་བཟླ་བར་བསྟན་ནས། ད་ནི་ནང་དོན་གསུམ་པ་སྐྱེས་པ་སྔ་ཕྱི་ལ་མི་གནས་པའི་གནད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་གོམས་སྟོབས་ལ་མི་གནས་པར་བསྟན་པར་བསྟན་པ་ནི། ལུས་རྗེས་སུ་སྤྱོད་པས་སེམས་སྟོང་པའི་རྟེན་བྱེད་ལ། དེ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་རླུང་གི་འགྲོ་འོང་གཞི་ཟད་ནས་མེད་པའི་གནད་ནི་སྔར་རླུང་མཁའ་ལ་སྤུར་བ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེས་ན་སྐྱེས་པ་སྔ་མ་རང་འགགས་ལ། དེ་ཉིད་ཐོག་ན་ད་ལྟ་མི་གནས། སྐྱེ་བ་ཕྱི་མའི་ལས་སུ་རྟོག་པ་ལ་མི་གནས་པས་ལྡོག་པའི་ས་དང་ཁུངས་འཛོལ་བས་གཞི་མེད་རྩ་བ་ཆད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེས་ན་རྟོག་པ་ཐ་དད་པ་འདི་བདེན་པ་མིན་པ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་ཤེས་པས་རྫུན་གྱི་སྣང་བ་ཡིན་པར་གང་ཟག་གང་གིས་ཤེས་པ་ནི། ཁམས་གསུམ་ལ་མི་གནས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེས་ན་གནད་འདི་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་གྲོལ་བ་ལས། གོམས་པ་རྒྱུད་ལ་བརྟེན་མི་དགོས་ཏེ། དེ་ཡང་གཞན་སྟོབས་མ་ཡིན་པ། རང་སྟོབས་ལ་བརྟེན་ནས་སྐད་ཅིག་མ་ལ་གཅིག་ཅར་དུ་ཁམས་གསུམ་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་ནང་དོན་གསུམ་པ་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱིར་ལ་མི་གནས་པའི་གནས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་གོམས་སྟོབས་ལ་མ་བརྟེན་པར་གྲོལ་བར་བསྟན་ནས། ད་ནི་ཡན་ལག་གི་དོན་བཞི་པ་ཁམས་གསུམ་དུ་ལྡོག་པའི་གཞི་སྟོངས་པར་ཕྱེད་པ་རླུང་གི་གནད་ཀྱིས་ཡལ་བའི་དུས་བསྟན་པ་ནི། དེ་ཡང་གཞི་ཟད་པས་འཁོར་བའི་རྟེན་སྟོངས་ལ་རྟོག་པ་གློ་བུར་བ་རང་ཡལ་བས་འགྱུ་བ་རྣམ་པར་དག་པས། འགྱུ་ཤེས་དྲན་པ་གཅོད་པས་ན་སྤུ་གྲིའོ། །དེ་ཡང་འགྱུ་བ་སྔ་ཕྱི་བར་རླུང་ཁ་ནས་ཕུལ་ཏེ་དེད་པས། སྟོང་སར་སྟོངས་ལ། ཡལ་སར་ཡལ་བས་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་གང་གིས་འཁོར་འདས་ཀྱི་མཚམས་ངོ་མི་ཤེས་པ་ནི། དྲན་པ་ཁུངས་སུ་ཡལ་བས་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་གདེང་འཆོས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་ངོ་གར་སྤྲད་ན་སྣང་ཤེས་སྔ་ཕྱིའི་བར་དུ་ངོ་སྤྲད་པས། དེ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་སེམས་ཉིད་མེད་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཉིད་མཐོང་བས། རྒྱུ་ཁམས་གསུམ་དུ་ལྡོག་བྱའི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་སྟོང་ལ། དེ་ཉིད་སྟོངས་པས་འཁོར་བའི་རྒྱུ་ལས་དང་བག་ཆགས་འབྲས་བུ་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་པའི་འབྲེལ་ཡེ་གྲོལ་མཐའ་ལ་མི་གནས་པར་ཆད་པས། བཞི་སྣང་འཁྲུལ་པ་ཡོད་ཅེས་པ་དང༌། མེད་ཅེས་པའི་ལམ་རྒྱུ་རྐྱེན་རང་འགག་པའི་བར་དུ་སྟོར་པས་འཁོར་འདས་ཀྱི་འབྲེལ་ཆད་པའོ། །ཞེས་དེ་དག་གིས་ནི་སེམས་ཀྱི་དམིགས་གཉིས་སྤྱི་དོན་གཉིས་པ་སེམས་ཀྱི་བྱུང་ས་བཙལ་བས་འཁོར་བའི་གཞི་སྟོངས་པར་བསྟན་པ་ལ་ནང་དོན་བཞིར་བྱས་ནས་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་སྤྱི་དོན་གསུམ་པ་ལུས་སེམས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་བརྟག་པ་ཁྱད་པར་དུ་ཆོས་ཉིད་སྐྱོན་ཡོན་རིག་པས་གྲུབ་པར་བསྟན་པ་ལ། ཡན་ལག་གི་དོན་གསུམ་གྱིས་བསྟན་པའི་དང་པོ་ས་ལམ་གྱི་གོལ་ས་བཅད་པ་སེམས་ཀྱི་གཞི་རྩ་གཏན་ལ་དབབ་པར་བསྟན་པ་ནི། གལ་ཏེ་ཕྱིན་པར་འདོད་པ་ཡིས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། གལ་ཏེ་ས་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་འདོད་པའི་ཐིག་པ་ནི་སླར་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བཅིངས་ནས། སླར་འཁོར་ཏེ་སྔ་མའི་ས་འཁོར་བའི་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་འབྲེལ་གྱིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་དེ་ཉིད་འཁོར་བ་ལས་མ་གཏོགས་པ་མེད་པས་ས་དང་ལམ་གཙོ་བོར་བྱེད་པའི་ཐེག་པས་དགོས་པ་ཅི་ཡང་མེད་པས་ན། དེ་ཡང་སྔ་མའི་ས་ལ་གནས་པས་གཞན་ལ་འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ཞེ་འདོད་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སེམས་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་ཁྲིད་ནས་ལུས་དང༌། ངག་དང༌། ཡིད་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་དུ་བྱེད་པའི་འགྲོ་བ་མ་དག་པ་ནི། ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་གཞི་འཛིན་པ་ལས་འགྲོ་ས་གཞན་མེད་དོ། །དེ་གཏན་ཚིགས་གང་གིས་འཛིན་ན། རང་གི་སེམས་ཡོད་པ་དང༌། མེད་པ་དང༌། སྣང་བ་དང༌། སྟོང་པ་ལ་རྟོག་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཅིངས་པའི་ཕྱིར་ན། ཐེག་པ་ཐུན་མོང་བའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་འཛིན་པའི་འགྲོ་བ་རྣམས་ཁམས་གསུམ་གྱི་སར་ཡང་ནས་ཡང་དུ་འཁོར་བ་ལས་འགྲོ་ས་གཞན་མེད་པས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་སེམས་ནི་དྲན་བསམ་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་འདུས་པའི་ཕྱིར། འགྲོ་བ་ཐ་དད་པའི་གཟུགས་ཅན་དུ་འཁོར་བ་ལས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། དེ་ལྟར་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཁ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་འཁོར་བ་ལས་མེད་པའི་ཕྱིར་ན། འཁོར་བ་ཁམས་གསུམ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་མ་རྟོག་པ། འདས་པ་རྣམ་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གཉིས་སུ་ཅིས་ཏེ་འབྱུང་བར་རིགས་ཏེ། གལ་ཏེ་རིགས་ན་འཁོར་བའི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པས། འདས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་མཐོང་བར་རིགས་ལ། འདས་པའི་མཚན་ཉིད་མཐོང་ན་འཁོར་བ་གྲུབ་པ་ཅིས་རིགས་ཏེ། གཉིས་ཕན་ཚུན་འགལ་བར་ཚ་རེག་དང་གྲང་རེག་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ལ་ལྟོས་པས་འགྲོ་བ་དྲུག་གི་གཟུགས་ཐ་དད་པ་ལ་མི་གནས་ན་རང་གི་འདོད་པའི་ལས་དང་བག་ཆགས་མི་བདེན་པའི་སྐྱོན་སྤང་བར་མི་ནུས་ཏེ། བག་ཆགས་ཀྱི་འབྲེལ་མ་ཆོད་པར་འདུག་པར་ལུང་རིག་གིས་ཤེས་སོ། །ས་ལམ་ལ་སོགས་པས་ཡང་བག་ཆགས་ཀྱི་སྡེབ་བསོག་པ་ལ་བརྟེན་པས་སོ། །རིག་པ་ནི་རྒྱུ་འབྲས་རྗེས་མེད་ཀྱི་རིག་པས་འགྲུབ་སྟེ། རྒྱུས་ལམ་ལ་སོགས་པ་སྦྱོར་བ་ཡོད་དོ་རེ་ཤེ་ཡང༌། འབྲས་བུ་དེའི་ཐོག་ཏུ་མི་གནས་ཏེ་རྗེས་མེད་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ཆུ་ལ་བྲིས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་སེམས་སྟོང་པ་དང༌། ལུས་དངོས་པོ་གཉིས་ལ་འབྲེལ་བ་མེད་པར་མ་ཤེས་ན། ཁམས་གསུམ་གྱི་གཞི་སྟོངས་མི་སྲིད་པ་ནི། འབྲེལ་བར་གཅོད་གཞི་མེད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་འགྲུབ་སྟེ། ལུས་དངོས་པོ་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་གཅིག་དང་སེམས། སྟོང་པ་དང་རྩ་བ་གཉིས་དང་པོ་རྒྱུ་མི་གཅིག་པས་རྒྱུ་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་འབྲེལ་པ་ཡང་མཻད་ལ། རྒྱུ་གཅིག་ན་ལུས་སེམས་བྲལ་བའི་ཚེ་ལུས་དངོས་པོ་འདི་བོར་ནས་རོ་འོང་བ་བཞིན་དུ། སེམས་ལ་ཡང་དངོས་པོ་ཡོད་ན་རོ་འོང་བར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་ལ་དངོས་པོའི་རོ་མེད་པས་སོ། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲེལ་བ་ཡང་མེད་དོ། །ལུས་ལས་སེམས་མ་བྱུང་བས་སེམས་དངོས་སུ་མི་སྣང་ལ། སེམས་ལས་ལུས་མ་བྱུང་བས་ན་ལུས་དངོས་པོར་གསལ་བའོ། །དེ་ཡང་གལ་ཏེ་ལུས་ལས་སེམས་བྱུང་ན་སེམས་དངོས་པོར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་སྤང་བར་མི་ནུས། སེམས་ལས་ལུས་བྱུང་ན་སེམས་སྟོང་པ་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པ་སུས་ཀྱང་མཐོང་བ་མེད་པ་བཞིན་དུ། ལུས་ཀྱང་རྒྱུ་མཚན་སུས་ཀྱང་མཐོང་བ་མེད་པར་རིགས་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱིས་གསལ་ལོ། །དོན་དམ་པ་ལ་གྲུབ་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། དོན་དམ་པར་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་སོགས་པ་གང་ལ་ཡང་གྲུབ་པ་མེད་པར་འདོད་རྟོག་གོ །དེས་ན་ལུས་འབྱུང་བ་ཕྲ་རགས་ལས་གྲུབ་པ་དང༌། སེམས་སྟོང་པ་ངོ་བོ། །ངོས་བཟུང་ལས་འདས་པ་གཉིས་ལ་འབྲེལ་པ་ཡོད་ན་གཏན་ཚིགས་གང་གི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་ཡོད་དེ། །དེ་རིག་པས་ཀྱང་མི་འཐད་དོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་ཁྱད་པར་མི་རྙེད་དོ། །ནམ་མཁའ་ཡང་རྫས་སུ་ཐལ་བའི་སྐྱོན་སྤང་བར་མི་ནུས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་སེམས་ཀྱང་བརྡའ་ཙམ། ལུས་ཀྱང་བརྡའ་ཙམ་ལས་དོན་གཉིས་སུ་འབྲེལ་བ་ཤེས་བྱ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་དང་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་རྟོག་པའི་མཐའ་ཉེ་བར་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་དང་མ་འཁྲུལ་པར་འཛིན་པ་ཅི་ཞེས་བློའི་རིམ་པས་རྟོགས་པས་སོ། །ཞེས་ནང་དོན་དང་པོ་ས་ལམ་ཀྱི་གོལ་ས་བཅད་པ་སེམས་ཀྱི་གཞི་རྩ་གཏན་ལ་དབབ་པར་བསྟན་ནས། ད་ནི་ནང་དོན་གཉིས་པ་ལྟ་སྒོམ་ལ་མ་བརྟེན་པས་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་གཏན་ལ་དབབ་པར་བསྟན་པ་ནི། བཀོད་ཅིང་དབྱེ་བ་རྟོགས་པ་ལ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་དེ། ཕྱི་ནང་བའི་བཀོད་པས་གཟུགས་ཆོས་ཉིད་དུ་འཆར་བ་དང༌། ནང་གཟུགས་ཀྱི་བཀོད་པས་ཕུང་པོ་ཡེ་སངས་རྒྱས་པ་དང༌། གསང་བ་སེམས་ཀྱི་བཀོད་པས་སྟོང་པ་ཉིད་རྒྱུ་རྐྱེན་དང་བྲལ་བར་རྟོག་པ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཚིག་གི་བཀོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དོན་རྟོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་བཀོད་པའི་དབྱེ་བ་བཞིས་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་ལ། ཐ་སྙད་བཏགས་པ་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཆོས་དགོངས་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ། ཕྱི་སྣང་བ་ལ་སོགས་པའི་མ་རྟོགས་པའི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་མེད་དོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བ་དང༌། དེའི་དྲན་པས་ཚོར་བ་རང་སར་ཡལ་ལ། སེམས་འཛིན་དང་ཞེ་འདོད་ཀྱི་ལྟ་བ་དང༌། དམིགས་གཏད་དང་བཅས་པའི་སྒོམ་པ་ཅི་ལ་དགོས་ཏེ། གནད་ཤེས་པའམ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་གྲོལ་བས་ སོ། །བརྟགས་པ་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་རང་གིས་སེམས་བཅིངས་པ་ལས་ཕན་པ་གང་དུ་མ་གྲུབ་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་ལ་ཡིད་བརྟགས་པས་སླར་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཁམས་གསུམ་དུ་འཆིང་བར་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་ཐག་པའི་སྒྲོག་གིས་འཆིང་བ་དང༌། གསེར་གྱི་སྒྲོག་གིས་འཆིང་བ་ལས་འཆིང་བྱེད་ལ་ཁྱད་མེད་པར་དང་འདྲའོ། །ཆོས་ཀྱིས་སེམས་ཆིང་པས་ན་དེ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་སུ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། ལུས་དང་སེམས་འབྲེལ་བ་མེད་པར་རྟོགས་ན། རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་དམིགས་གཏད་བློ་དང་བཅས་པའི་སྒོམས་པས་ཆོས་ཉིད་གནད་གྲོལ་བར་འདོད་པར་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ། མ་བསྒོམས་ལྷུག་པར་གནས་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་བསྐྱར་མི་དགོས་སོ། །ཞེས་ནང་དོན་གཉིས་པ་ལྟ་བསྒོམ་ལ་མ་བརྟེན་པར་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྟན་ནས། ད་ནི་ནང་དོན་གསུམ་པ་ཆོས་ལས་གྲོལ་བ་རང་ཡལ་བའི་མཚན་ཉིད་དཔེ་ལ་བརྟེན་ནས་རྟོགས་པར་བསྟན་པ་ནི། རང་ཡལ་དཔེ་དང་བཅས་པ་ལ། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། གཞན་རྣམ་པར་བཅད་པས་རང་ལས་མ་རྟོགས་པའི་ལོགས་པའི་ཆོས་མེད། དེ་ཡང་གཞན་གྱིས་བྱས་པའམ། བཅོས་པ་མ་ཡིན་པར་དེ་ཉིས་སྟོང་སར་སྟོང་བས། ཡལ་བ་ནི་དཔེ་ཞེས་པ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་སྤྲིན་ཡལ་བས་སྒྲིབ་བྱེད་གང་གིས་ཀྱང་ཕན་གནོད་མེད་ལ། རྒྱ་མཚོའི་རླབ་རང་ཡལ་བས་འདིར་སོང་གི་གཏད་མེད་ལ། སྨྱོན་པའི་ཤེས་པ་རང་ཡལ་བས་དྲན་པའི་སྟོབས་ཉམས་ལ། སེམས་ལ་རྣམ་རྟོག་གློ་བུར་བ་རང་ཡལ་བས་དྲན་བསམགྱི་ཁུངས་འགག་པའོ། །དེ་ཡང་གནད་དེ་མཐོང་བས་གྲོལ་ལ། གང་མཐོང་གི་དམིགས་གང་སྔས་རྟོག་པ་ཆོད་པ་ལྟ་བུ་དང༌། ཤེས་པས་གྲོལ་བ་སྔར་འདྲིས་ཀྱི་མི་ཕྱིས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱི་ངོ་ཤེས་པ་ལྟ་བུ་དང༌། གནད་དེ་གོམས་པས་གྲོལ་བ་བྲམ་ཟེའི་ཕྲུག་གུ་རིག་བྱེད་ཀྱི་རྨིང་འབྱོངས་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཡང་དཔེ་ངོ་སྤྲོད་དང་བཅས་པས་གྲོལ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་བསྟན་པས་མཐོང་ལ་མཐོང་བས་ཤེས་ལ། ཤེས་པས་གྲོལ་བས་ན་དེ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར། དེར་གང་གིས་ཤེས་ན་དང་པོ་དྲན་བསམ་བྱུང་བའི་ལམ་རླུང་གི་འགྱུ་བ་ཐ་དད་པ་དྲན་མེད་ཀྱི་ངང་དུ་གཏོང་བས། མཐོང་བ་དང་ཚོར་བའི་རྐྱེན། འགྱུ་བྱེད་སྣ་ཚོགས་པ་རྐྱེན་མེད་ཀྱི་ཀློང་དུ་འགགས་པས་གང་ཟག་འདི་ནི་བརྟགས་པ་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཆོས་ཞེ་འདོད་དང་བཅས་པ་ལས་གྲོལ་བའོ། །ཞེས་དེ་དག་གིས་ནི་སྤྱི་དོན་གསུམ་པ་ལུས་སེམས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་བརྟག་པ་ཁྱད་པར་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་ཡོན་རིག་པས་འགྲུབ་པར་བསྟན་པ་ལ་ཡན་ལག་གི་དོན་གསུམ་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་ནས། ད་ནི་སྤྱི་དོན་བཞི་པ་ཡིན་ཚུལ་སྟོང་པ་ངོས་བཟུང་བ་གོལ་ས་དགག་པར་བསྟན་པ་ལ། ཡན་ལག་གི་དོན་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་དང་པོ་ཆོས་དང་རྟགས་ངེས་པ་རྟོགས་པར་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལ་ཕྱི་སྣང་བ་ལ་རྟོག་པ་ནི་ཀུན་བརྟགས་འགེགས་པའི་གཞི། ནང་དབང་པོ་ལ་རྟོག་པ་དངོས་པོ་འགེགས་པའི་ལམ། གསང་བ་འགྱུ་བ་རྟོག་པ་དང་དྲན་རིག་འགེགས་པའི་འབྲས་བུའོ། །དེ་ཡང་ཕྱི་ཡུལ་ལ་གནས་པས་འབྱུང་རྐྱེན་རང་གྲོལ། ནང་སེམས་ལ་གནས་པས་བྱུང་ཚོར་རང་ཡལ་བ་དང༌། དྲན་རིག་སེམས་སུ་ཆོད་པས་འཁྲུལ་པ་རང་དག» «།སེམས་ཉིད་རྩ་མེད་ཆོད་པ་ནི་འཁོར་བ་གཏིང་ནས་བཟློག་པའོ། །དེ་ཡང་ཡུལ་དམིགས་པ་དྲན་པ་གློ་བུར་བ་དང༌། དེ་ལུས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ན། ལུས་བོར་བ་དང༌། དྲན་པ་ཁུངས་སུ་ཡལ་བའི་གནད་དོ། །དེ་ཉིད་སྟོང་ཉིད་བརྗོད་གཞི་དང་བྲལ་བའི་ངང་དུ་འགག་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཆོས་སོ། །ཕྲ་བ་ཤེས་པ་དང༌། ཡང་བ་རླུང་དང༌། འགྱུ་བ་བློ་སྟེ། ཤེས་པར་རང་ཡལ་བས་བྱུང་ཚོར་གྱི་སྒོ་འགགས། རླུང་གིས་ལས་རྫོགས་པས་རྣམ་རྟོག་གི་གཞི་སྟོངས་ལ། བློ་ཆོས་ཉིད་འགྱུར་བ་ནི་སྐྱེ་མེད་དྲོད་ལ་ཕེབས་པའི་རྟགས་སོ། །ཞེས་ནང་དོན་དང་པོ་ཆོས་དང་རྟགས་ངེས་པར་རྟོགས་པར་བསྟན་ནས། ད་ནི་ནང་དོན་གཉིས་པ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་འབྲས་བུ་མེད་པའི་གནད་བསྟན་པ་ནི། དེ་ཡང་དང་པོ་སེམས་ལ་རྒྱུ་མེད་པས་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བའི་འཕེལ་བ་མེད་པ་ནི་གཞི་མེད་རྩ་མེད་དུ་རྟོགས་པ་ལས་བྱུང་ལ། སེམས་ལས་རྐྱེན་མེད་པས་སྣང་བ་ཀུན་སྤངས་པ་ནི་ཅིར་སྣང་ཆོས་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་ལས་བྱུང་བའི། སེམས་ལ་འབྲས་བུ་འཁོར་འདས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པར་སྣང་བ་དང༌། ཤེས་པ་དང༌། སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ས་བོན་འཁོར་འདས་གོ་ལྡོག་པའི་བར་དུ་སྟོར་བ་ནི། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་འགྱུར་བ་ཤེས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཞེས་དེ་དག་གིས་ནི་སྤྱི་དོན་བཞི་པའི་ཡིན་ཚུལ་སྟོང་པ་ངོས་བཟུང་བ་གོལ་ས་དགག་པ་བསྟན་པ་ལ་ནང་དོན་གཉིས་སུ་བྱས་ནས་བསྟན་ཏོ། ། ད་ནི་དམིགས་གཉིས་པའི་སྤྱི་དོན་ལྔ་པ་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གློད་པས་སེམས་ཀྱི་མལ་ས་ངོ་ཤེས་པར་བསྟན་པ་ལ། ཡན་ལག་གི་དོན་བཞིས་བསྟན་པའི་དང་པོ་བསྒྲུབ་བྱ་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་གཏན་ཚིགས་དང་བཅས་ཏེ་བསྟན་པ་ནི། སྟོང་པ་སྤྱོད་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་གང༌། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། སྟོང་པ་སེམས་ལས་མ་བྱུང་པའི་ཡིད་དཔྱོད་བློའི་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ད་ལྟའི་ཡིད་ཀྱི་རྟོག་པ་གློ་བུར་བར་ཤེས་པ་ཐ་དད་པ་འདི་གང་ལས་བྱུང་ཞེ་ན། ཐོག་མ་འཕེན་པ་ལས་ཀྱི་རླང་མ་དག་པ་ལས་བྱུང་སྟེ། དེའི་གནད་དུ་རླུང་གི་འགྱུ་བ་ཕྱིར་འཕང་བ་གནད་ཡིན་ནོ། །འགྲོ་ཀུན་སེམས་ཀྱི་ཁང་བུ་བཤིག་པས་གྲོལ་བའི་གནད་ནི་རླུང་ལ་བརྟེན་པས་འགྱུ་བ་མེད་པའི་འགྲོ་འོང་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་དྲན་རིག་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བའི་སེམས་དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཐོག་མ་གཞི་མེད་རྩ་མེད་དུ་ཤེས་པ་ལས་བྱུང་སྟེ། དེའི་གནད་དུ་རླུང་ཡིད་ཙམ་ནང་དུ་རྡུབ་པའོ། །སེམས་ལ་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པས་ལས་མེད་པས། ཉོན་མོངས་བདག་ཏུ་རྟོག་པའི་སྒྲིབ་པ་ཟད་པའི་ཕྱིར། ལུང་ལས་མ་བྱུང་བའི་གྲུབ་མཐའ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཞི་དངོས་པོའི་གཤིས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། སེམས་ཉིད་དྲན་བསམ་གློ་བུར་བ་འདུས་པའི་འཁོར་ལོར་མ་ཤེས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེའི་གནད་དུ་གློ་བུར་གྱི་ཤེས་པ་ནམ་མཁའ་ལ་འཕངས་པ་གནད་ཡིན་ནོ། །སེམས་ནི་ཐོག་མ་གང་ནས་ཀྱང་མ་འོངས་ད་འགྲོ་བའི་ས་མེད་པའི་ཕྱིར། སེམས་ལས་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་འཇུག་པའི་ཡུལ་དེས་སུ་ཡིན་ཤེས་ན། སྣང་རྟགས་རང་གྲོལ་བའི་ཆོས་ཉིད་དུ་མ་ཤེས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། དེའི་གནད་དུ་གང་སྣང་གི་སྟེང་དུ་གང་འགྱུས་བཞག་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ཀུན་གཞི་ལས་མ་བྱུང་བའི་ཆོས་སྐུ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཀྱི་རྟོག་པ་རྣམས་རང་ཡལ་བས་གང་དུ་ཡང་འཁོར་ས་མེད་པའི་ཕྱིར། གདམས་ངག་ལས་མ་བྱུང་བའི་ལྟ་སྒོམ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ན་འགྲོ་བ་དྲུག་གི་གནས་སྟོངས་པས་རླུང་གི་འགྲོ་བའི་ལམ་ཟད་པའི་ཕྱིར། དོན་དམ་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། གཉིས་མེད་གཞི་གྲོལ་དུ་ཤེས་པ་ལས་བྱུང་སྟེ། དེའི་གནད་དུ་སྒྱུ་མ་དང་རྨི་ལམ་གྱི་རྗེས་ལྟ་བ་གནད་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་གོམས་པ་ལས་མ་བྱུང་བའི་ཉམས་མྱོང་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་ནང་དོན་དང་པོ་བསྒྲུབ་བྱ་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་གཏན་ཚིགས་དང་བཅས་ཏེ་བསྟན་ནས། ད་ནི་དམིགས་གཉིས་པའི་བསྡུས་དོན་བཞི་པའི་ནང་དོན་གཉིས་པ་སྐྱེ་ཤི་ལ་བཟླ་བ་འཁྲུལ་གཞི་རང་སྟོངས་པར་བསྟན་པ་ནི། སྐྱེ་བས་ནི་དྲན་པ་གློ་བུར་བ། ཤི་ལ་ནི་དེ་ཉིད་ཡལ་སར་ཡལ་བར་རྗེས་མེད་པའོ། །ཤི་བས་ནི་དེའི་རྗེས་མ་བཅད་པར་རང་སར་བཞག་ནས་ཤེས་བཞིན་གྱི་རྩིས་ཐེབས་ པའོ། །ཤི་བས་ནི་དྲན་རྟོག་ཟད་སར་ཟད་པས་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཡལ་ བའོ། །ཡལ་བས་དྲན་པར་དབྱིངས་སུ་ཐིམ་པས་མཐའི་རྟོག་པ་འགགས་ལ། དངོས་པོ་རང་རྒྱུད་དུ་འཛིན་པ་སྟོངས་ལ། རྟོག་པ་རགས་པ་རྣམས་མཐར་གྱིས་སྟོངས་པས་འཁྲུལ་པ་ལོག་པའི་ཤེས་པར་སྣང་བ་མེད་པའོ། །ཞེས་ནང་དོན་གཉིས་པ་སྐྱེ་ཤི་ལ་ལྟ་བས་འཁྲུལ་གཞི་རང་སྟོངས་པར་བསྟན་ནས། ད་ནི་ནང་དོན་གསུམ་པ་རླུང་གི་གནད་ལ་བརྟེན་ནས་རྟོག་པ་ཡལ་བར་བྱེད་པའི་ཐབས་བསྟན་པ་ནི། རླུང་ཤེས་ནམ་མཁའ་ལ་འཕངས་པས་འཁྲུལ་པ་ལོག་པའི་ཤེས་པ་སྣང་བ། སྣང་བ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ལ་སྣང་བ་ནི། ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་སྣང་བ་སྟེ། དེ་ལས་མ་འདས་པས་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཚིག་གི་མཐའ་ཆོད་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བས་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་གཉེན་པོ་ལས་འདས་པའོ། །ལུས་ངག་སོ་གློད་པས་རླུང་གྱེད་ལ་དབང་ཐོབ་པའོ། །སེམས་སོ་གླཽད་པས་རླུང་གི་དལ་བ་རྙེད་པས། འཁྲུལ་པ་དུས་གཅིག་ལ་འགགས་པས། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཞི་ཡངས་ལ། དེའི་ཕྱིར་ན་སེམས་མ་བཅོས་ན་གསལ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་ཆུ་མ་རྙོག་ན་རང་དྭངས་པ་ལྟ་ བུའོ། །ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཚད་དུ་ཤར་བས་ཡངས་པ་སྟེ་གང་ལ་བརྟེན་ནས་ཀྱང་གྲོལ་བས་ན། རྟོག་པ་རགས་པ་རྣམས་འཆིང་བ་ནི་རླུང་སེམས་ཕྱིར་ཁ་ནས་གཏོན་ནས་འཕངས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ལ་ཆོས་ཉིད་གསལ་བས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དུས་གཅིག་ལ་ནུབ་པ་ནི། ཆོས་ཉིད་རང་ངོ་ལ་ཐིམ་པ་ཞེས་བྱའོ། ། དེ་ལྟར་རྣམ་རྟོག་ནུབ་པས་དྲན་པ་རང་ཡལ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་མ་ཐོག་ཏུ་ཐིམ་པ་སྟེ། དྲན་པ་རླུང་གིས་འགྲོ་འོང་གིས་བཅད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་ནང་དོན་གསུམ་པ་རླུང་གི་གནད་ལ་བརྟེན་ནས་རྟོག་པ་ཡལ་བའི་ཐབས་བསྟན་ནས། ད་ནི་ནང་དོན་བཞི་པ་སེམས་ལ་གནོད་པ་གྲུབ་མཐའི་བློས་བཏགས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་གོལ་ས་རྣམ་པར་བཅད་པ་བསྟན་པ་ནི། ལུས་སེམས་བདེ་བར་འདོད་པའི་སེམས་ཀྱི་འགྲོ་འོང་ལ་རྟོག་པའི་ཆོས་ཀྱིས་འཆིང་བ་ལས། ཆོས་ཉིད་རྟོག་པ་ལ་ཕན་པ་ཅི་ཡང་མེད་པས་ན། དེ་ནི་རྟོག་པ་འདུས་པ་འབའ་ཞིག་ཡིན་པས་ན། བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་མ་ཡིན་ནོ། ། ཚིག་གིས་རང་གི་ཚིག་སྐྱོབ་པ་ལ་གཞན་གྱི་ཆོས་ཚིག་ལ་གནོད་པའི་རིག་པ་སྟོང་པའི་གྲུབ་མཐས་བློ་སྤྲོས་པ་དང་བཅས་པས་གཞན་པ་ལས་ཕན་པ་ཅི་ཡང་མེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ཆོས་ཉིད་གནད་ཐོག་ཏུ་གྲོལ་བའི་མན་ངག་ནི་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་གྲོལ་བས་སོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་བློ་དང་བཅས་པས་བསྒོམ་པས་སེམས་མ་ཤེས་པ་གཟེངས་བསྟོད་ནས། ལུས་ཀྱང་བཅོས་ནས། ཤེས་པ་ལ་སྒྲིན་བསྐུར་ནས། སེམས་རང་གསལ་ཙམ་ལ་ངལ་སོས་ནས། རང་རིག་གསལ་བ་མྱོང་བ་ལ་བདེ་བར་འདོད་པས་ནི། སླར་འཁོར་བའི་ནང་གནས་ཀྱི་གཟུགས་མེད་པ་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ལས། ཁམས་གསུམ་ལས་འཆོས་པའི་ཆོས་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་མ་བཅོས་རང་བཞག་ཆེན་པོའི་གནད་གཟིར་བས་འཁྲུལ་སྣང་འཁོར་བ་རྒྱུན་ཆད་པའོ། །ཡང་རྩོལ་བས་ཡུལ་འཚོལ་བའི་སྒོམ་པ་ལུས་སྐྱིལ་ཀྲུང་དུ་བཅས་ནས། རླུང་ཕྱིར་འགྲོ་བ་བཀག་ནས་ལུས་ཀྱི་ནང་དུ་སྡིགས་ནས་བསྒོམས་ལ། སེམས་ཀྱི་འགྱུ་བ་ལ་རྟོག་པས་རང་གི་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ངོས་བཟུང་དང་བྲལ་བ་མི་ཤེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ན་སེམས་ཀྱི་སེམས་ལ་བལྟས་པས་རྗེས་མེད། སྣང་བ་སྣང་ཐོག་ནས་གྲོལ་བས་འཁོར་རྐྱེན་ཆོས་ཉིད་དུ་ཤར་བ་དང༌། ཤེས་པ་དང༌། ཤེས་པ་འགྱུ་ཐོག་ནས་གྲོལ་བས། དྲན་བསམ་རང་ངོ་ལ་ཡལ་བའི་གནད་སེམས་ཀྱིས་ཟད་ས་མི་ཤེས་པས་དེ་དག་གིས་སླར་ཁམས་གསུམ་དུ་འཆིང་བ་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །ཡང་ལུས་ཀྱི་བྱ་བ་རྒྱན་ཆ་སྣ་ཚོགས་པས་བརྒྱན་ནས། དུར་ཁྲོད་ལ་སོགས་པར་ཡན་ལག་གི་བྱེད་པ་སྣ་ཚོགས་པས་ལམ་དུ་སློང་བར་བྱེད་པའི་སྤྱོད་པས་བཅིངས་པ་ནི་ཐར་པ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གེགས་སུ་བྱེད་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ། ཆོས་ཉིད་རང་ཐོག་ཏུ་ཕེབས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྣང་བས་རྟོག་པ་དུ་མའི་ཞེན་པ་གཅོད་པའི་གནད་མེད་པར། དྲན་བསམ་ཡུལ་གྱི་རྟོག་པ་སྡུད་པས་ཁམས་གསུམ་དུ་འཁྲིད་པར་བྱེད་པའོ། ། ཡང་དཀྱིལ་འཁོར་དང་རྫས་ལ་བརྟེན་ནས་ལུས་ལ་དབང་བསྐུར་བ་ལ་བརྟེན་ནས། སེམས་ལ་བྱིན་རླབས་འཆར་བ་འདོད་པས་ནི། སླར་ཡང་ཁམས་གསུམ་དུ་འཆིང་བར་བྱེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མ་བཅོས་རྣལ་མའི་རྒྱ་མེད་པར། ཀུན་བརྟགས་ཡུལ་ལ་གཙོར་བྱེད་པས་རང་རིག་གི་གནད་མི་མཐོང་བའོ། །དེ་དག་གིས་བསྡུས་པའི་དོན་ལྔ་པ་ལུས་ངག་ཡིད་གློད་པ་ཙམ་གྱིས་སེམས་ཀྱི་ཡལ་ས་ངོ་ཤེས་པར་བསྟན་པ་ལ་ཡན་ལག་གི་དོན་བཞིར་བྱས་ནས་བསྟན་ཏོ།། །། ད་ནི་སྤྱི་དོན་དྲུག་པར་ཆོས་ཉིད་དེ་གློད་པ་རང་གི་གནད་དང་ཚད་བསྟན་པ་ལ་ཡན་ལག་གི་དོན་དྲུག་གིས་བསྟན་པའི་དང་པོ། སེམས་གློད་པའི་གནད་ཀྱིས་བཅོས་གོལ་བར་བསྟན་པ་ནི། གང་གིས་མ་བཅིངས་སེམས་འདི་ཉིད་ཅེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། དྲན་པ་དང་རྟོག་པ་གང་གིས་ཀྱང་མ་བཅིངས་པར་རང་སོ་ན་གནས་པ་སེམས་འདི་ཉིད་ནི། གང་སྣང་གི་སྟེང་དུ་བཞག་པས་ཤེས་པ་གཅོད་བྱེད་ཕྱིར་མ་བལྟས། ཡིན་པ་ལ་བདག་ཏུ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་རང་སྣང་གི་སྟེང་དུ་གློད་པ་ཙམ་གྱིས་གྲོལ་བ་ལ། སེམས་ལ་གསལ་བའམ་སྟོང་པར་གཟེག་བསྐུར་ནས་བསྒོམ་པ་ནི། སླར་འཆིང་སྟེ། གཏན་ཚིགས་ཅིའི་ཕྱིར་ན། ངོ་བོ་སྟོང་པས་མཚན་ཉིད་ལ་བཅོས་སུ་མེད་པས། བཅོས་ན་སླར་འཆིང་བའི་ཕྱིར་རོ། ། ཞེས་ནང་དོན་དང་པོའོ། །ད་ནི་ནང་དོན་གཉིས་པ་དྲན་རྟོག་རང་ཡལ་བས་ཆོས་ཉིད་ལས་འཁྱེར་ས་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི། འཇུག་ནས་ཞེས་པ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་ཡུལ་ཀུན་ལ་འཇུག་ནུས་ཤིང་རང་གི་སེམས་གཞི་རྩ་མེད་པ་ལ་འཆིང་བའི་དྲན་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཀློང་དུ་ཐིམ་པ་ནི། དྲན་བསམ་གྱི་འཁོར་ལོ་ལ་མི་གནས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་དྲན་པ་གང་ལ་སྣང་བ་སྣང་ཐོག་སོ་སོའི་རང་སར་ཡལ་བ་ལ། སྔ་ཕྱིའི་སྡེབས་དང་འགྲོ་ས་མེད་པས། རྟོག་མེད་ཀྱི་བསམ་གཏན་སེམས་བཟུང་ན་བསྒོམ་པ་སླར་དྲན་པ་རྒྱུད་ལ་བརྟེན་པར་འགྲོ་བས། དེ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་དྲན་པ་བརྟེན་ཞེ་ན། རྟོག་དཔྱོད་ཡུལ་གྱི་ཤེས་པ་ནང་དུ་བཟུང་བས། སྣང་བ་ཕྲ་བའི་ཞེན་པ་རང་རྒྱུད་དུ་བཟུང་བས་དྲན་པ་སླར་རགས་སུ་སོང་བའོ། །ཞེས་ནང་དོན་གཉིས་པ་དྲན་རྟོག་རང་སར་ཡལ་བའི་ཆོས་ཉིད་ལས་འཁྱེར་ས་མེད་པར་བསྟན་ནས། ད་ནི་ནང་དོན་གསུམ་པ་དྲན་པ་རང་ཡལ་བའི་གནད་ལ་བརྟེན་ནས་གཏན་ཚིགས་དང་བཅས་པ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ཡང་རང་ལུས་དངོས་པོར་རང་རྒྱུད་པ་འབྱུང་བ་བཞིའི་བྱེད་པོ་དང་བཅས་པ་དང༌། སེམས་དངོས་མེད་སྟོང་པ་རྒྱུ་རྐྱེན་དུ་མ་གྲུབ་པ་གཉིས་འདྲེས་ཤིང་དུས་མཚུངས་པ་ལ། གནད་དུ་ལུས་སེམས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་བཅད་པའི་མན་ངག་རླུང་སེམས་ཡ་བྲལ་ནས་བསླབ་པ་ཙམ་གྱིས་དྲན་པ་སྟོངས་པ་ལ་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ལ། ཨ་དང་ཧཱུྃ་ལ་སོགས་པས་ལུས་ཁྲོ་བའི་སྐུར་བདག་ཏུ་གཟུགས་སུ་སློང་བ་ཅིའི་ཕྱིར་ཏེ། དངོས་པོ་གཅིག་ལ་གཟུགས་བརྙན་ཐ་དད་པ་མི་རུང་ངོ༌། །ཞེས་ནང་དོན་གསུམ་པ་དྲན་པ་རང་ཡལ་བའི་གནད་ལ་བརྟེན་ནས་གཏན་ཚིགས་དང་བཅས་པ་བསྟན་ནས། ད་ནི་ནང་དོན་བཞི་པ་གཅིག་ཤེས་ཀུན་གྲོལ་བའི་གནད་ཀྱིས་ཐ་སྙད་རྣམས་རང་འགགས་པར་བསྟན་པ་ནི། གཅིག་ཆོས་ཉིད་དུ་ཤེས་པས་ཐ་སྙད་ཀུན་ལས་གྲོལ་བའི་རང་བཞིན་ལ་བྱ་བ་བྱེད་པས་གནོད་པ་ནི། ལུས་ངག་གི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་ལ་ཤེས་པ་གླེན་ལྷོད་ཀྱིས་སོང་ན་སྤྱོད་པ་ཤུགས་ཀྱིས་ཡངས་པས་རྟོག་པ་ལས་གྲུབ་མཐའི་ཐ་སྙད་བརྗོད་པའི་ཚིག་གི་མཐའ་ལ་མཇལ་བ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་ནང་དོན་བཞི་པའོ། །ད་ནི་ནང་དོན་ལྔ་པ་དེ་ཡང་རང་གྲོལ་གཅིག་གི་འཁོར་ལོས་མ་འདས་པར་བསྟན་པ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་པོ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ས་བོན་ཡིན་པ་ལ། རང་གྲོལ་གཉེན་པོ་གཞན་ལ་མ་ལྟོས་པར་བཞག་པ་ཙམ་གྱིས་གྲོལ་བ་ལས། ལམ་ལྔ་འདོད་པ་དང་སའི་གྲངས་དང་གཉེན་པོ་འདོད་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་ནང་དོན་ལྔ་ པའོ། །ད་ནི་ནང་དོན་དྲུག་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི་གྲོལ་ས་བསྟན་པ་ནི། གང་ལས་ཀྱང་མ་བྱུང་བས་བྱ་བ་ལས་གྲོལ་བ་ནི། གང་དུ་ཡང་མ་སོང་བས་སྤང་བླང་དུ་ཡང་མེད་པས་སོ། །དེས་གང་ཡང་གནས་ཤིང་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་རང་ངོ་སྤྲད་པ་ཙམ་ལས་ཅི་ཞིག་བྱ་སྟེ་འབད་པ་བྱ་མི་དགོས་སོ། །ཞེས་རྣམ་པ་ཡུལ་རྟོག་པ་དྲན་པ་གཅོད་པའི་གནད་སྤུ་གྲི་ལྟ་བུ་ལ་སེམས་ཀྱི་ཡུལ་བསྟན། དམིགས་བསླབ་བྱ་གཉིས་པ་ལ་བསྡུས་པའི་དོན་དྲུག་ཏུ་བྱས་ནས་བསྟན་ཏོ། །མཁས་པ་བྱེ་མ་ལས་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །ཨྠིྀ། རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ།། ས་མ་ཡཱ།། །། ༈ སེམས་ཀྱི་དམིགས་གསུམ་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི། འདི་ལ་བསྡུས་པའི་དོན་གཉིས་ཏེ། དེ་ལ་སྤྱི་དོན་དང་པོ་གནད་ལ་བརྟེན་ནས་ཁྱད་པར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བབས་ལྟ་བ་དང༌། སྤྱི་དོན་གཉིས་པ་སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབྱེ་བ་གཏན་ཚིགས་དང་བཅས་ཏེ་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་སྤྱི་དོན་དང་པོ་གནད་ལ་བསྟན་ནས་ཁྱད་པར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་བསྟན་པ་ལ། ཡན་ལག་གི་དོན་དགུས་བསྟན་པའི་དང་པོ་རླུང་གནས་རིན་པོ་ཆེ་ལ་བརྟེན་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་རང་ལ་རྫོགས་པ་བསྟན་པ་ནི། གང་གིས་རླུང་ལ་གོམས་པ་ཡིས། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། གང་གིས་ཞེས་འགྲོ་བ་གང་ཟག་སྨོས་པ་སྟེ། རླུང་ཕར་འཕེན་པ་ལ་གོམས་པར་བྱས་པ་ཡིས། བཏགས་པ་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་འཇིག་པར་བྱེད་པ་ནི། ཚད་རང་ལ་ཟིན་པས་སོ། །སེམས་ཀྱི་དམིགས་ནི་བསླབ་བྱའི་རིམ་པ་དྲུག་དཔེ་དང་བཅས་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་ལག་ལེན་ཁྲིག་ཆགས་སུ་སྟོན་ཤེས་པས་འགྲོ་བ་ལྷ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་གིས་འབྲོས་པའི་ཁུངས་སྲིད་པའི་བར་དོ་ལམ་བྱུང་ནས་སོ་སོའི་མངལ་གྱི་སྒོར་འཛུད་པ་ནི། རླུང་གི་བྱེད་པའི་ལས་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་སེམས་ཀྱི་ཁང་བུ་ཞིག་པར་བྱེད་པ་སྔོན་འགྲོ་དང༌། དངོས་གཞིའི་ལག་ལེན་ནོ། །དེ་ཡང་སློབ་པའི་གང་ཟག་གིས་སྔར་འགྱུ་བ་ཡལ་ལ། ཕྱི་མའི་འགྱུ་བ་སྣ་སྟེབས་པའི་བར་དུ་ཡལ་བའི་མཚམས་དྲན་རིག་གང་གིས་ཀྱང་མ་བཟུང་བའི་དུས་སུ་ཤེས་པ་གཏད་པས། དྲན་རེག་དབྱིངས་ལ་ཐིམ་ནས། འགྱུ་བ་ཁོག་སངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་རྒྱུད་ལ་འཆར་རོ། །་དེ་ལྟར་ན་ཡུལ་གྱི་རྐྱེན་གང་སྣང་གི་སྟེང་དུ་བཞག་པས་རྣམ་ཤེས་གཅིག་ཏུ་སྡུད་པའི་ཐབས་ནི་རླུང་འགྲོ་བ་ལ་བརྟེན་ནས། ནང་དུ་མེར་གྱིས་གང་བའི་ཚེ། རྣམ་པར་རྟོག་པར་རང་སོར་སངས་ནས། ཡེ་ཤེས་རང་ངོ་ལ་རྒྱས་ཏེ། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་སུ་མི་ལྡོག་པས་རང་རྫོགས་པའོ། །ཞེས་ནང་དོན་དང་པོ་རླུང་གནད་རིན་པོ་ཆེ་ལ་བརྟེན་ནས་བུ་ཐུ་བོའི་ཞིང་ཁམས་རྫོགས་པར་བསྟན་ནས། ད་ནི་ནང་དོན་གཉིས་པ་ཡལ་བའི་དུས་ངེས་པ་ཁྱད་པར་ཀྱི་མཆོད་བྱ་ལས་བྱུང་བ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ཡང་མཆོད་པ་ཞེས་པ་གཏོར་བ་ཁྱད་པར་གྱི་བྱེ་བྲག་སྟེ། དེ་མཆོད་པར་བྱེད་པའི་གནད་དུ་མ་ཆགས་མི་གཡོ་བའི་རླུང་ལ་གཏད་པས་ཁམས་གསུམ་དུས་གཅིག་ལ་གྲོལ་བའོ། །དེ་ལྟར་སེམས་སྡེ་ལས། བླ་མ་མཆོད་དང་གཏོང་བ་དང༌། ། དེ་བཞིན་བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་ལས། །མ་ཆགས་མི་གཡོའི་སྟོབས་མེད་ན། ། བྱས་ན་འཆིང་བ་ཆེན་པོར་འགྱུར། །ཞེས་པས་སོ། །དེ་ལ་འགྲོ་བ་ནི་རླུང་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཕྱིར་འགྲོ་ནང་དུ་འགེངས་པའོ། །དམིགས་ནི་ཉམས་དང་རྟོགས་པ་གསལ་བར་བྱེད་པའོ། །སེམས་ཀྱི་ཡལ་དུས་ནི་སྣང་སྟོང་གང་དུའང་མ་ཕྱེ་བའི་དུས་སོ། །དེ་རང་གི་རླུང་ལ་མངོན་པར་འགྲོ་འོང་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ནི། རླུང་སྔ་མ་འདས་པ་དང་ཕྱི་མ་མ་འོངས་པའི་མཚམས་དྲན་རྟོག་རང་ཡལ་ལ་མཁས་པའོ། །ཞེས་པ་ནང་དོན་གཉིས་པའོ།། །། ད་ནི་ནང་དོན་གསུམ་པ་བསླབ་པར་བྱ་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་གནད་བསྟན་པ་ནི། རིག་པའི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་རང་བཞིན་གྱིས་གསལ་བའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི་གཞི་གནས་དང་«ཀ་དག་ལྷུན་གྲུབ་ཐུགས་རྗེ་ཀུན་ཁྱབ་གྱི་ཡེ་ཤེས་སོ»།« «།མཚན«་«ཉིདའཛིན་པ་«ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་ལྔའོ་«དང༌། ཤེས་བྱས་བསྡུས་པའི་ཡེ་ཤེས་«ཇི་ལྟ་བ་དང་ཇི་སྙེད་པའི་ཡེ་ཤེས་«སོ། ལོགས་པ་ནི་སློབ་པའི་གང་ཟག་གིས་གྱང་ངམ་རྩིག་ལོགས་ལ་རང་གི་སྙིང་གར་ཤིང་གཏད་ནས། དེ་ལ་རླུང་ཤེས་བཅུག་ནས་ཡུན་རིང་བསླབས་པས་གང་ལ་ཡང་ཟང་ཐལ་བར་རྒྱུ་ནུས་པ་དག་ཏུ་འགྱུར་ལ། མི་སློབ་པས་དེ་ཉིད་གཏད་པ་ཙམ་གྱིས་གནད་དེ་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་གྲོལ་བའོ། །དེ་ནི་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་གཉིས་ཀས་ལུས་འབྱུང་བ་ས་ཆུ་མེ་རླུང་བཞིས་སེམས་བཅིངས་པ་ལས་གྲོལ་ནས། ལུས་འབྱུང་བ་བཞིའི་ཆར་པ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་རྒྱུ་བར་ནུས་པ་དག་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་ལུས་འབྱུང་བ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྟོག་པ་སངས་པས་ལུས་ཀྱང་སངས་སེང་དུ་མཐོང་ལ། ནང་སེམས་ཉིད་ཟད་པའི་མཐར་གྲོལ་བས། རང་ངོ་ཡེ་ཤེས་སུ་རྒྱས་པའི་དྲི་མ་འབྱུང་བ་ཕྲ་རགས་ལ་བདག་ཏུ་བཅིངས་པ་ངོ་ཤེས་པའི་རྣལ་འབྱོར་དེས་ནི་རི་བྲག་རྣམས་ལ་ཟང་ཐལ་བར་རྒྱུ་བར་ནུས་སོ། །ཞེས་ནང་དོན་གསུམ་པ་བསྟན་ནས། ད་ནི་ནང་དོན་བཞི་པ་གནས་པ་རྩའི་གནད་ལ་བརྟེན་ནས་བཙན་ཐབས་སུ་སངས་རྒྱ་བར་བསྟན་པ་ནི། ད་རེས་རིག་པ་ནི་འགྱུ་བའི་ཆ་ནས་བཞག་ལ། ཡེ་ཤེས་ནི་གསལ་ཙམ་ལ་བཞག་ལ། སྦུར་བ་ནི་སློབ་པ་རང་གི་ལུས་དཀྱིལ་ན་རྩ་ཕྱི་དཀར་བ། ནང་དམར་བ། ཁ་ཆེ་ལ་རྩ་བ་ཕྲ་བ་སྙིང་གི་དཀྱིལ་ནས་ལམ་བྱུང་སྟེ་མིག་ལ་ཟུག་ནས་ཡོད་དེ། དེའི་ནང་ནས་རླུང་སེམས་དྲངས་ལ་མཁའ་ལ་བཏོན་པས་རླུང་སེམས་ཆོས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའོ། །གཉིད་དང་རྨི་ལམ་གྱི་རྣལ་འབྱོར་བྱེད་པ་དྲན་པ་རྩ་ནང་དུ་བསྟིམས་ལ། ཁ་ལ་ཡི་གེའི་རྒྱས་«ཨ་དཀར་པོས་«བཏབ་ནས་གཉིས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་དུ་བྱས་ནས། གཉིད་འོད་གསལ་གྱི་གནད་ཀྱིས་གཉིད་འོད་གསལ་རྟོག་པ་མེད་པ་དང་རྨི་ལམ་ཆོས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་རྣལ་འབྱོར་དམ་པའོ། །ཞེས་ནང་དོན་བཞི་པའོ།། །། ད་ནི་ནང་དོན་ལྔ་པ་རླུང༌། «སྤུ«ར་བའི་གནས་ཀྱིས་ལུས་སེམས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་བཅད་པར་བསྟན་པ་ནི། རིག་པའི་འཕ»ེ«ན་པ། ཡེ་ཤེས་ནི་ཕྱིར་གསལ་བ། མཁའ་ནི་སློབ་པས་ལུས་ཀྱི་གནད་ལ་བརྟེན་ནས། ཕྱིར་འཕངས་པས། རང་བཞིན་གྱིས་འབྲེལ་བ་དག །འབྱུང་བའི་གནད་ཀྱིས་རླུང་ཕྱིར་ཕུལ་བས་རིག་པ་རང་སར་དྭངས་ཏེ། ཡུལ་དམིགས་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ལ་རྟོག་པ། སེམས་ཀྱིས་དེའི་རྒྱུད་བཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་དེ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་རླུང༌། དེ་མ་སྐྱེས་མི་སྐྱེ་བའི་དགོངས་པ་ལ་དཔྱད་ན། འཁྲུལ་རྐྱེན་དུ་མ་ཆོས་ཉིད་དུ་འཆར་ བའོ། །ཞེས་ནང་དོན་ལྔ་པའོ། །ད་ནི་ནང་དོན་དྲུག་པ་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་རང་ངོ་གཅེར་མཐོང་དུ་བསྟན་པ་ནི། ངོ་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཉིད། སྤྲད་པ་གཉིས་འདུས་པ་གནད་དེ་དེ་ཉིད་ངོ་ཤེས་པས་རིག་པ་རང་ཐོག་ཏུ་གྲོལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་ངོ་བློ་ཡིས་དཔྱད་པས། སྣང་བས་མ་བསྒྱུར་བའོ། །དེ་བསྟན་པ་ཙམ་གྱིས་ཤེས་པས་གྲོལ་བའོ། །རྫོགས་པས་བཅོས་སུ་མེད་ལ། ཆེན་པོ་ཡིན་པས་དེ་ལས་འདས་པ་མེད་པའོ། །བྱ་བ་དང་བྲལ་བས་འབད་མི་དགོས། ཀློང་ནི་དེ་ལས་འཕྱུགས་པ་མེད་པ། ལྟ་བ་ནི་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པ། ངོས་རླུང་སེམས་ཀྱི་བར་དུ་བཟུང་བའོ། །ཞེས་ནང་དོན་དྲུག་པའོ།། །། ད་ནི་ནང་དོན་བདུན་པ་བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་གནད་ཀྱིས་མ་བྱས་པའི་ཆོས་ཉིད་གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྟན་པ་ནི། ཐག་སེམས་ཉིད་མ་བཅོས་པ་རྣལ་མ་ལ། འཁོར་འདས་དུས་གཅིག་བཅད་པའི་གནད་ལ་བརྟེན་པས་ནི། དྲན་རིག་གི་ཡལ་ས་ཤེས་པས་སོ། །རྫོགས་པ་ནི་སྤང་བླང་དགག་སྒྲུབ་ལས་འདས་ཤིང༌། བྱ་བཙལ་དང་བྲལ་བའི་དོན་ནོ། ཆེན་པོ་ནི་ཐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་དགོངས་པའོ། ། བྱ་བྲལ་ཞེས་པས་རྣལ་འབྱོར་པས་ཕྱི་ལུས་ཀྱི་དལ་བ་བརྟེན་པ་དང༌། ནང་ངག་གི་དལ་བ་བརྟེན་པ་དང༌། གསང་བ་སེམས་ཀྱི་དལ་བ་བརྟེན་པའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་པས་ལུས་དལ་བས་རྩ་དལ་ལ། རྩ་དལ་བས་རླུང་དལ། རླུང་དལ་བས་རྣམ་རྟོག་རྒྱུན་ཆད་པས་གནད་ཆེའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་པས་ལུས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཀློང་དུ་ཚུད་པས་ལུས་ཀྱི་དངོས་པོ་རང་ཞིག་ནས་ལུས་ཀྱི་བདེ་བ་རྙེད། ངག་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཀློང་དུ་ཚུད་པས་ངག་གི་དངོས་པོ་ཞིག་པས། ངག་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་དོ། ། སེམས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཀློང་དུ་ཚུད་པས། སེམས་ཀྱི་ཁང་བུ་ཞིག་ནས། སེམས་ཀྱི་ཡལ་ས་ངོ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་དངོས་བསྟན་པ་ནི། ཡལ་ངོ་ཤེས་པས་ལུས་ཀྱི་ཞེན་པ་སེམས་དང་འབྲེལ་བས་ལུས་ཀྱི་བརྡའ་ཐབས་ལ་གནས་པས། ལྡོག་པའི་གཞི་སྟོངས་པ་དང༌། ཡལ་རྐྱེན་ངོ་ཤེས་པས་ངག་གི་ཞེན་པ་ཚིག་གི་རྟོག་དཔྱོད་དང་འབྲེལ་བ་ཆོད་དེ་ངག་གྱིན་བརྡའི་ཐབས་གཙོ་བས། ལྡོག་པའི་ལམ་མ་རྙེད་པའོ། ཡང་ཡལ་བའི་དུས་ངོ་ཤེས་པས་སེམས་ཀྱི་ཞེན་པ་ཡུལ་ཐ་དད་པ་ལ་རྟོག་པའི་འབྲེལ་བ་ཆོད་པས་སེམས་གྱིན་བརྡར་གནས་པས་བསྟན་པས་ལྡོག་པའི་འབྲས་བུ་ཟད་པའོ། །ཞེས་ནང་དོན་བདུན་པ་བསྟན་ཏོ། ། ད་ནི་ནང་དོན་བརྒྱད་པ་ཉམས་དང་རྟོག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཁམས་གསུམ་གྱི་གཞི་སྟོངས་པར་བསྟན་པ་ནི། དེ་ཡང་གད»ི«ང་གྲོལ་བ་བཞིའི་སྟེང་དུ་བཅའ་བའི་གནད་ཡེ་གྲོལ་བསྐྱར་གཞི་མེད་ལ། རང་གྲོལ་ལ་གཉེན་པོ་མེད་པ་དང་༔ ཡོངས་སུ་གྲོལ་བ་ལ་རྣམ་སྨིན་མེད་པ་དང་༔ ཅེར་གྲོལ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ཡལ་བའི་གནད་ལ་བརྟེན་པས་ནི་འཁོར་བ་སྣང་ཤེས་ཐ་དད་པ་དང༌། འདས་པ་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་དང༌། དེ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཆོས་ལ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་རྣམས་བཅད་ནས། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་གསུམ་གྱི་དོང་ཐར་བར་དཀའ་བའི་ཡལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དུས་ཅིག་ལ་«སྤྲུ«ག་ནས། དེ་ནས་ཕྱི་ལུས་དང༌། ནང་ངག་དང༌། གསང་བ་སེམས་ཀྱི་སྲིད་པ་དང་གསུམ་ཀྱི་གདར་ཤ་རྟོག་པ་རྣམས་རང་འགགས་པས་གཅོད་པའོ། །ཞེས་ནང་དོན་བརྒྱད་པ་བསྟན་ནས། ད་ནི་ཡན་ལག་གི་དོན་དགུ་པ་གནད་གསུམ་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་བསྟན་པ་ནི། དེ་ཡང་ཞེས་པ་སྐྱར་བའམ་བསྣན་པའི་ཚིག་གོ །ངོ་ནི་རང་ངོ་རིག་པ། གཞན་ངོ་སྣང་བ། རང་ནི་རང་གི་རིག་པས་རྒྱུ་མེད་གཞན་ལ་མ་ལྟོས། རང་སྣང་བས་རྐྱེན་མེད་ཡུལ་ལ་མི་གནས་པའོ། །ཐོག་ཏུ་ནི་འགྲོ་ས་མེད་པས་འཆར་བ་དང་འཆུག་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་སྣང་བ་དང་རིག་པ་གཉིས་སྤྲད་པས་ཕྱི་སྣང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་འཁོར་བའི་གཟིབས་ལྡོག་པའི་ཁུངས་འགགས་པས་ཕྱིན་ལ། ནང་རིག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འདས་པའི་གཟིབས་འོང་མེད་འགྲོ་ས་མེད་པས་ཕྱིན་པའོ། །ཐག་གཉིས་སྣང་མེད་པར་རིག་པ་གཅིག་པའི་ཐོག་ཏུ་འཁོར་འདས་གཉིས་མེད་དུ་བཅད་པས། སེམས་འགྱུ་བ་སྣ་ཚོགས་ལ་རྟོགས་པའི་འཁོར་ཏེ། སེམས་འགྱུ་བ་རང་དག་པ། སྟོང་པ་ངོ་བོ་རང་ཐོག་ན་གསལ་བ་གཉིས་གཞི་མི་གཅིག་པས་སོ་སོར་ཕྱེ་བས། གཅིག་ཡལ་གཅིག་སྣང་བས་རང་ངོ་འབྲེལ་མེད་ཕྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ཕྱེད་པས་གདིང་གྲོལ་བ་བཞིའི་ཐོག་ཏུ་བཅད་ཅིང་བཙལ་དུ་མེད་པར་བཅས་པས། ད་འཁོར་བ་རང་ཐོག་ཏུ་ལྡོག་པ་མེད་པའི་རྩད་རང་སེམས་ཡལ་བའི་དུས་སུ་ཆོས་པས། ད་ཁམས་གསུམ་དུ་ལྡོག་པའི་རྟེན་མེད་པའོ། །ཞེས་དེ་དག་གིས་སེམས་ཀྱི་དམིགས་གསུམ་པའི་བསྡུས་པའི་དོན་དང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་དཔྱད་པར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བར་བསྟན་པ་ལ་ཡན་ལག་གི་དོན་དགུར་བྱས་ནས་བསྟན་ ཏོ། ། ད་ནི་སྤྱི་དོན་ཐ་མ་སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཚིག་དང་བཅས་ཏེ་བསྟན་པ་ལ། ཡན་ལག་གི་དོན་གཉིས་ཀྱི་བསྟན་པའི་དང་པོ་དབྱེ་བ་ལ་བསྟན་ནས་ཡེ་ཤེས་རང་གི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ནི། ཨེ་མ་ཧོ་ཞེས་ངོ་མཚར་ཆེ་བའི་ཚིག་ཁྱད་པར་ཡེ་ཤེས་དངོས་བསྟན་ཞེས་པའི། དེ་ཡང་སེམས་ཞེས་ངོ་བོ་མེད་པས་མཚན་ཉིད་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ། དེ་ལྟར་མ་གྲུབ་ཀྱང་འགྱུ་བ་སྣ་ཚོགས་པ་ལ་རྟོག་པས། དེ་ཡང་ཡལ་སར་ཡལ་བས་རྒྱུ་རྐྱེན་གང་གིས་ཀྱང་མ་བསྐྱེད། ཟད་སར་ཟད་པས་འབྲས་བུ་ངེས་པ་གང་དུ་ཡང་གྲུབ་པ་མེད་པས་ན། སྟོང་པ་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་མ་བསྐྱེད་པ་དང༌། ངོ་བོ་རྒྱུ་དང་མཚན་ཉིད་གང་ནས་ཀྱང་བཙལ་དུ་མི་རྙེད་པ་དང༌། ངོ་བོ་དེ་ལ་གཞི་མེད་པས་རྟོག་པའི་ཁུངས་སྒོ་འགགས་པ་དང༌། རྩ་བ་མེད་པས་ལྡོག་པའི་རྐྱེན་གང་ལ་ཡང་རག་མ་ལུས་པའོ། །དེ་རྣམས་ལ་མཁས་པས་ནི། ཐོག་མ་བྱུང་ས་མེད་པས་དངོས་པོ་སྟོང་པར་ཤེས་པ་དང༌། བར་དུ་གནས་ས་མེད་པས་ཡལ་བའི་དུས་ཚོད་ཟིན་པ་དང༌། ཐ་མ་འགྲོ་ས་མེད་པས་ལྡོག་པའི་གཞི་སྟོངས་པ་ནི། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འགྱུར་རྟོག་པ་གློ་བུར་བར་ཆད་ཟིན་པས། །ཅིར་སྣང་ཤེས་བཞིན་གྱི་བྱ་རས་ངོ་ཤེས་པས། རྟོག་པ་ཅི་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སུ་གྲོལ་བས། སེམས་ཀྱི་རྟོག་ཚོགས་ཀྱི་མིང་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ནམ་མཁའ་རྟོག་པ་སྐྱེ་མེད་ཅིང༌། །རྟོག་པ་དེ་ཉིད་ནམ་མཁའ་འདྲ། ཞེས་པས་སོ། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་དྲན་པ་སྣ་ཚོགས་པས་ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་གནས་པས་སྟོང་ལ། སྟོང་པས་ཡལ་བ་ནི་མཁས་པས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་འགྱུ་བ་སྟོང་དག །དྲན་པར་རང་ཡལ། འགྱུ་བས་རྗེས་མེད་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་ཏེ། དེའི་ཚད་ནི་དྲན་རྟོག་སྣ་ཚོགས་སུ་ཤར་བ། ཤར་སར་ནུབ་པ། ནུབ་ས་ནས་སྟོངས་པའོ། །དེ་བྱར་མེད་རང་དག་ཏུ་ཟིན་པ་ནི། སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་ལ་མི་གནས་པས། ལུས་སེམས་ལ་འབྲེལ་མེད་པར་ངོ་ཤེས་པའོ། །ཡང་སེམས་ཀྱི་འགྱུ་དུས་ནི་རྟོག་པ་ཕྲ་རགས་བར་པ་ལས། འཇུག་པ་ལས་ཀྱི་རླུང་གིས་བྱས། དྲན་པ་ཡུལ་ཐ་དད་པས་བླང༌། ཤར་བ་གཏད་མེད་རང་གྲོལ་བར་ཤར། གནས་པ་བསམ་ངོ་རང་དག་པར་གནས་པ་ལ་མཁས་པས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྐྱེན་ནི། དྲན་བསམ་ཡལ་བའི་ཚད་ཟིན་པས་རླུང་སེམས་ལ་དབང་ཐོབ་པས། འཁོར་འདས་འབྲེལ་ཆད་པས། སྣང་རྟོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གྲོལ་བར་གཏན་ལ་ཕེབས་པ་ནི། ཕྱི་སྣང་བའི་དམིགས་པ་དག་པས་རྐྱེན་མེད་ན་ཡེ་ཤེས་འཆར་བའི་ཡུལ་སྟོངས་ལ། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་མེད་ན་ཡེ་ཤེས་རང་ཡིན་པར་གཏན་ལ་མི་ཕེབས་པས་སོ། །ཡང་སེམས་ཀྱི་ཡལ་ས་ནི་བློ་སྔ་ཕྱིའི་བར་ཡལ་བས། རྒྱུ་མཚན་གོང་འོག་གི་སྡེབས་མེད་ལ། དྲན་པ་སྔ་ཕྱིའི་བར་དུ་ཡལ་བས། བློ་མ་བུའི་འཆུག་མེད། སྣང་ཤེས་སྔ་ཕྱིའི་བར་དུ་ཡལ་བས་འཇུག་པ་ཐ་དད་པ་ལྟོས་མི་འཆའོ། །དེ་དག་འགྱུ་མེད་རང་དག་ལ་མཁས་པས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་ངོ་སྟོང་པ་མཚན་ཉིད་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པས་གནས་པ་ལ་མི་འཕྲོ་བས་རང་སར་བརྟན་པར་བྱས་པའོ། །སེམས་ཀྱི་མེད་པ་ནི། ཐོག་མ་རྒྱུ་ཡིས་མ་བསྐྱེད་པས་རང་ངོ་ལ་མ་རིག་པ་མེད། ཐ་མ་རྐྱེན་གྱིས་མ་བཤིགས་པས་དྲན་བསམ་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ས་ནི་ཕྱི་སྣང་བ་ཡིན་པས། རྐྱེན་ཆོས་ཉིད་དུ་གྲོལ། ནང་འགྱུ་བ་ཡིན་པས་རྣམ་རྟོག་ཉིད་ལས་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཡེ་ཤེས་རྣམས་ཀྱི་ཚད་ནི། དྲན་པ་བློས་མ་དཔྱད། དྲན་མེད་དུ་ཡིད་ཀྱིས་མ་བརྟག» «།སྐྱེ་མེད་དུ་ཤེས་བྱས་མ་ཕྱེ། བློ་འདས་སུ་ལུང་གིས་མ་བསལ་བ་ནི། རང་གསལ་དངོས་མེད་ལ་མཁས་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་ནང་དོན་དང་པོ་དབྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡེ་ཤེས་རང་གི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ནས། ད་ནི་ནང་དོན་གཉིས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་གནད་དེ་ཡང་ལུས་རིག་གིས་འབད་པས་གྲུབ་པར་བསྟན་པ་ནི། སྟོང་པའི་སེམས་ནི་མི་སྣང་ཕྱིར། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་སེམས་ངོ་བོས་སྟོང་པས་རྒྱུ་མཚན་དུ་མ་གྲུབ་པས། སེམས་ནི་དངོས་པོ་གཟུགས་ཅན་དུ་མི་སྣང་བས། སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་མི་བདེན་ཏེ། སེམས་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་ཉེ་བར་ལེན་ན། ལུས་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་སེམས་མིག་གིས་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། ལུས་ལས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ཀྱིས་ཉེ་བར་ལེན་ན། ལུས་བ»ོ«ར་ནས་འགྲོ་བས་སེམས་ལ་ལྟོས་པ་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་གང་ཟག་སུ་ཡིས་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་ཡོད་པར་འཛིན་ན། སྔ་མ་འགག་ནས་ད་ལྟའི་ལུས་མེད་པར་ཡིད་ཆེས་ཏེ། ཡིན་ནོ་རེ་ཤེ་ན་ལུས་གཞན་སྐྱེ་བ་བཞིན་དུ་ལུས་གཞན་པ་ལས་སེམས་ཀྱང་གཞན་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། སྔ་མ་ལ་སྐྱེ་བོ་ཡོད་མི་སྲིད་ལ། གལ་ཏེ་ཡོད་ན་སྔ་མའི་ལུས་འདི་ཡིན་པར་ཅིས་ཤེས། སེམས་གཅིག་གི་ལུས་ཐ་དད་པ་གཞན་ལེན་ནོ་ཞེ་ན། ཤེས་བྱེད་དུ་གང་སྟོང་སྟེ་ཤེས་མི་སྲིད་དོ། །ལུས་ཐ་དད་པ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱང་ཐ་དད་པ་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གཞན་ལས་གཞན་སྐྱེ་བ་མི་འཐད་དེ། མེ་ལས་ཀྱང་ཆུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། སྐྱེ་མི་སྲིད་པར་མངོན་སུམ་གྱི»ས«་གསལ་ལོ། །སྔ་མའི་ལུས་སེམས་གཉིས་གཅིག་པ་ཡིན་ན། ལས་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་བདེན་ཏེ། དགེ་བ་ལ་སོགས་པར་འབད་པ་བྱས་པ་ལ་དགོས་པ་མེད་དོ། །དེས་ན་སྐྱེ་བ་སྔ་མའི་ལུས་འདི་མིན་པར་ལུང་རིག་གིས་ཤེས་ཏེ། གསེར་གྱི་སྙིང་པོ་ལས། ལུས་ལ་མི་གནས་སེམས་ནི་ཀུན་ལ་འཇུག» «།སྔ་ཕྱི་འདྲེས་པའི་གནས་མེད་སེམས་ལ་རྟེན་མེད་ཕྱིར། »།«ཞེས་དང༌། ཡང་བཀོད་པ་ཆེན་པོ་ལས། སེམས་ཀྱི་འཇུག་པའི་གནད་ཀྱིས་མ་གྲོལ་ན། སྔ་མ་མི་བདེན་ལུས་འདི་ད་ལྟར་མིན། »།«ཞེས་པས་སོ། །རིག་པ་སྐྱེ་བའི་མིང་མེད་པས་ད་ལྟའི་ལུས་སྔ་མ་མིན་པར་ཡིད་ཆེས་ལ། ཕྱི་མ་མི་བདེན་པས་གནད་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །» «གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་སྔ་མའི་ལུས་ད་ལྟ་ཡིན་པས་སྔ་ཕྱི་ཡོད་ན་སྐྱེ་བ་གཅིག་པར་འགྱུར་ཏེ། མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་ཡང་ལུས་སེམས་ད་ལྟའི་འདི་ཡིན་པས་སོ། །དེ་ཡང་སེམས་མི་འཆི་བ་བཞིན་དུ་ལུས་ཀྱང་མི་འཆི་བར་འགྲོགས་ནས་འགྲོ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་མི་འཐད་དེ། ལུས་སེམས་བྲལ་ནས་ལུས་དངོས་པོར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་ཤེས་སོ། །དེས་ན་ཡལ་བའི་གནད་ཤེས་པས་ཕྱི་མ་ལུས་ལ་འཇུག་མི་སྲིད་པས། ཕྱི་མ་མི་བདེན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་སྣང་བ་སྣང་ཐོག་ནས་གྲོལ་བས།» «རང་སྣང་ལ་བཅོས་མི་དགོས་ལ། ཤེས་པ་འགྱུས་ཐོག་ནས་གྲོལ་བས། དྲན་བསམ་འགྱུ་བ་གློ་བུར་བ་གཉེན་པོ་མི་དགོས་པ་རྣམས་ནི། རྩ་བ་ལུས་སེམས་གཉིས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་འབྲེལ་ན་འཁོར་བའི་རྩ་བ་སྟོངས་པར་ལུས་ཀྱང་ཤེས་པ་མིན་པའི་ཕྱིར། ལྟ་སྒོམ་འབད་པས་དགོས་པ་མེད་དོ། །དེས་ན་འདི་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་པ་ལུས་སེམས་གཅིག་ཏུ་འཁོར་བས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་མི་རིགས་སོ། གཏན་ཚིགས་དེའི་ཕྱིར་སེམས་དྲན་བསམ་གྱི་འཁོར་ལོ་གློ་བུར་བ་ཡིན་པས་དེ་ཡལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པས། འགྱུ་བ་གཞན་ལ་འཇུག་མི་སྲིད་པས་ན་དེ་རང་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེའི་དབྱེ་བ་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱིར་ལུས་མི་བདེན་པས་ཤེས་སོ། །དེའི་གནད་ནི་བླ་མ་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པས་སྔ་མའི་ལུས་འདི་མིན་པས་ལུས་སེམས་འབྲེལ་མེད་ལ། ད་ལྟའི་དྲན་རིག་གློ་བུར་བ་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གྲོལ་བ་ནི། བྱུང་ཡང་རང་བྱུང་དུ་བྱུང་བས་ད་དེ་ལ་བྱས་ཤིང་བཅོས་པས་མི་གྲོལ་ལོ། །ཞེས་བློའི་འགྱུར་ལས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ལུང་ལས་ཀྱང༌། རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་སྲ་བ་འབྱུང་བ་ལས། »།«དྲན་རྟོག་གློ་བུར་རང་ཡལ་གྲོལ་བ་ལས། »།«རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་བཅོས་པས་གྲོལ་བ་མིན། །ཞེས་པ་དང༌། གསེར་གྱི་སྙིང་པོ་ལས་ཀྱང༌། བླ་མ་ལས་འབྱུང་འབྲེལ་པ་མེད། །ལུས་སེམས་གཅིག་མི་གནས་པའི་ཕྱིར། །འདི་ལ་དྲན་རྟོག་རང་འགགས་ན། །དེ་ལས་བྱས་པ་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་པས་སོ། །བསླབ་པའི་ཐབས་ནི་སེངྒེ་ཡན་ལག་རྫོགས་པའི་བསླབ་བྱས་རྩལ་རང་རྫོགས་སུ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ཡང་ཁྱད་པར་ཡུལ་དང་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་བསླབ་པས། འགྱུ་བ་དུས་གཅིག་ལ་ཆོད་པ་དག་འབྱུང་སྟེ། དེ་ཡང་གནད་བསྟུན་པ་གནས་ལུགས་ཚད་ལ་འབེབས་པའི་བསླབ་བྱ་ལ་བསླབས་པས། ཐ་སྙད་བཏགས་པ་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཆོས་ལས་གྲོལ་བ་ནི། དཔེ་ཇི་ལྟར་གྲོལ་ན་ལི་གར་ཏའི་རྒྱལ་པོ་བྲམ་ཟེའི་དམོད་པ་ལས་གྲོལ་བ་ལྟར་གྲོལ་བས། འཇིགས་ཤིང་ཡ་ང་བ་དང་བག་ཚ་བ་མེད་པས་བློ་བདེ་བའོ། །ད་ལྟ་གནད་དང་བཅས་པ་ཡིས། ལུས་སེམས་ལ་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་གནད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱིའི་ལུས་མི་བདེན་པའི་གནས། དེའི་རྩ་བ་འདིར་དྲན་རྟོག་རང་ཡལ་བའི་མཚམས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་གང་ལས་བྱུང་ཞེ་ན། སེམས་ཀྱི་ཁང་བུ་གཞིག་པའི་ཐབས་ཀྱིས་རྒྱུ་རྐྱེན་ཁོག་སྟོངས་པས་སྐྱེ་ཤི་གཉིས་ཀྱི་མཐའ་ལ་མི་གནས་པ་ནི། ཤེས་བྱ་ལ་མཐའ་མེད་པའི་གནད་དེ། དེ་ཡང་གཞ»ིག«་པས་མེད་ལ་མེད་པས་སྣང་བ་ནི་ཡལ་ས་ངོ་ཤེས་པ་མེད་ན། སངས་རྒྱས་པ་ཀུན་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་ལས་མ་གཏོགས་པ་མེད་པས་ན། གསེར་གྱི་མཁའ་ལྡིང་ལས། སྡུག་བསྔལ་ལམ་དུ་ཁྱེར་ན་བདེ་བ་ཤུགས་ལས་བྱུང༌། ཞེས་པས་སོ། །དེས་ན་སེམས་ཀྱི་བྱུང་ས་ལ་མཁས་པས་འཁོར་བའི་གཟིབས་ཕྱིན་པ། གནས་ས་ལ་མཁས་པས་དྲན་བསམ་གྱི་རྒྱུ་སྟོངས་ལ། འགྲོ་ས་ལ་མཁས་པས་འཁོར་འདས་ཀྱི་འབྲེལ་ཆོད་པའོ། །དེའི་གནད་སེམས་མེད་པར་ཤེས་པས་འཁོར་འདས་ཀྱི་རྩ་བ་སྟོངས། ཡལ་ས་ཤེས་པས་རྐྱེན་གང་གིས་ཀྱང་ཕན་གནོད་དང་བྲལ། སྟོངས་པར་ཤེས་པས་འཁོར་འདས་གཉིས་དུས་གཅིག་ལ་འགགས་པའོ། །ཤེས་པའི་ཡལ་རྒྱུ་གློ་བུར་དུ་བྱུང་ལ། གློ་བུར་དུ་ཡལ་བས་གང་གིས་ཀྱང་གོས་པ་མེད། ཡལ་རྐྱེན་རང་དག་པས་ཡུལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ལས་གྲོལ། ཡལ་བའི་དུས་ལ་མི་གནས་པའི་ངེས་མེད་ཕྱོགས་དག་ལ་ཡལ་བ་ཉིད་རང་གྲོལ་བས་གཉེན་པོ་གཞན་ལ་རག་མ་ལུས་པའོ། །གཏད་ས་ནི་གནད་དྲུག་དང༌། གྲོལ་ལུགས་བཞི་སྟེ་བཅུས་གང་ཟག་གཅིག་ཡོངས་སུ་སྨིན་ཅིང་གྲོལ་བར་བྱས་པས་ནི། སེམས་འགྱུ་བ་ཐ་དད་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་སྟོང་ཉིད་སྨྲ་བསམ་ལས་འདས་པ་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་དམིགས་ཏེ་གསུམ་པ་ལས་བསྡུས་པའི་དོན་གཉིས་སུ་བྱས་ནས་བསྟན་པའོ། །མཁས་པ་བྱེ་མ་ལ་མུ་ཏྲས་རྣམ་པར་བཤད་པ་སྟེ་གསུམ་པའོ། །ཨྠིྀ། རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ། ས་མ་ཡཱ། ད་ནི་སེམས་ཀྱི་དམིགས་བཞི་པས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི། འདི་ལ་སྤྱི་དོན་བཞི་སྟེ། དང་པོ་རླུང་གི་གནད་ཡལ་བའི་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་མ་ཤེས་པ་ལས། འཁྲུལ་ཅིང་ལས་ཀྱི་འཇུག་པ་བསྟན་པ་དང༌། གཉིས་པ་ལྟཽས་པ་རང་ཟད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་འབད་རྩོལ་མེད་པར་བསྟན་པ་དང༌། གསུམ་པ་ཁྱད་པར་མཆོག་གི་ཚིག་ལ་བརྟེན་ནས་ཐེག་པ་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས་ལུགས་བསྟན་པ་དང༌། བཞི་པ་ལྟ་སྒོམ་རང་ཤེས་ཀྱི་རྟོག་པ་ལས་གྲོལ་ནས་བསྒོམ་དུ་མེད་པའི་དོན་བསྟན་ པའོ། །དེ་ལ་སྤྱི་དོན་དང་པོ་རླུང་གི་གནད་ཡལ་བའི་རྒྱུ་མ་ཤེས་པ་ལས་འཁྲུལ་ཅིང་ལས་ཀྱི་འཇུག་པ་བསྟན་ནས། ཡན་ལག་གི་དོན་གསུམ་གྱིས་བསྟན་པའི་དང་པོ་འགྱུ་བ་རླུང་གི་ཆ་ལས་འཁྲུལ་པའི་གཞི་བསྟན་པ་ནི། རླུང་གི་ལས་ནི་སོ་སོ་ལས། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། རླུང་གི་ངོ་བོ་དང༌། ངེས་ཚིགས་དང༌། དབྱེ་བ་དང༌། འགྱུ་ཚད་དང༌། བྱེད་པའི་ལས་དང་«ལྔ«ར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ངོ་བོ་ཡང་ཞིང་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པར་བྱ་ལ། ངེས་ཚིགས་འགྲོ་བས་ན་རླུང༌། བསྐྱོད་ཅིང་གཅིག་ཏུ་མི་གནས་པས་ན་རླུང་ལ། དབྱེ་ན་ལས་ཀྱི་རླུང་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་གཉིས་སོ། ལས་ཀྱི་རླུང་ལས་འབྱུང་བའི་རླུང་དང༌། ག་ནས་འབྱེད་ཀྱིའོ། །འབྱུང་བ་ནི་ས་ཆུ་མེ་རླུང་བཞི་ལ། སའི་ཆུ་དང༌། མེ་དང༌། རླུང་དང༌། སའི་རླུང་དང་བཞི་སྟེ། ལྷག་མ་གསུམ་ལ་ཡང་བཞི་བཞི་སྟེ་བཅུ་དྲུག་གོ །གནས་འབྱེད་ནི་ཕོ་རླུང་མོ་རླུང་མ་ནིང་གི་རླུང་དང་གསུམ་མོ། །ཡེ་ཤེས་ལ་དངོས་དང༌། བྱེ་བྲག་པ་གཉིས་ སོ། །འགྱུ་ཚད་ནི་སྐྱེས་བུ་ན་ཚོད་དར་ལ་བབས་པ། ལུས་ལ་འབྱུང་བའི་ནད་དམ་པོས་མ་ཟིན་པ་རྣམས་ལ་ཉིན་ཞག་ཕྲུགས་ཅིག་ལ། རླུང་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་བ་ཉི་ཁྲི་དང་ཆིག་སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་རྒྱུ་བའོ། །བྱེད་པ་ལས་ནི་ལས་ཀྱི་རླུང་གིས་གྱེན་ལ་རྒྱུ་བ་དང༌། ཐུར་དུ་སེལ་བར་བྱེད་ལ། ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་རིག་པ་སྟོན་པ་དང༌། དབྱིངས་ཀྱི་སྣང་བ་སྟོན་པར་བྱེད་པས་ན་ལས་སོ་སོ་ལས་ཞེས་པས་སོ། །དེ་ཡང་གྱེན་ལ་རྒྱུ་བས་ནི་འཕེན་པ་དང་སྤེལ་བའི་ལས་བྱེད་ལ། ཐུར་དུ་སེལ་བས་ནི་དྭངས་སྙིགས་འབྱེད་པའི་ལས་བྱེད་པ་སྟེ། སྙིགས་མ་དྲི་ཆེན་དང༌། དྲི་ཆུ་ཕྱིར་འདོར་བར་བྱེད། དངས་མས་ལས་བསྐྱེད་ཅིང་བཀྲག་དང་གཟི་མདངས་རྣམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ནི་རིག་པ་ལུ་གུ་རྒྱུད་མངོན་སུམ་བསྟན་ནས། ཡིད་དཔྱོད་ཚིག་གི་གཞི་ཉམས་པར་བྱེད་ལ། དབྱིངས་ཀྱི་སྣང་བ་བསྟན་པས་ནི། སྣང་བ་བཞི་མཐར་ཕྱུང་ནས། ཁམས་གསུམ་གྱི་མངལ་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་རྒྱུན་གཅོད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་ཐོག་མ་འཕེན་པ་ལས་ཀྱི་རླུང་མ་དག་པ་ལས། ཡུལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཆ་ཡིན་སྙམ་པ་དང༌། མིན་སྙམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཤར་བས། དེའི་ཕྱིར་འཕེན་པའི་ལས་ལ་མ་དག་པ་ལས། མ་རིག་པའི་ངོ་བོ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པ། ངེས་ཚིགས་ལ་གཞི་ལ་མ་རིག་པར་སོང་བས་ནི། འཆོར་བའི་གཞི་མ་སྡུད་པའོ། །རླུང་དེའི་ནང་དུ་འགྱུ་བ་མ་དག་པ་འགེངས་པའི་ལས། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཚོགས་དགའ་བ་དང༌། མི་དགའ་བ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བ་རྣམས་ཀྱི་གཞི་མར་སེམས་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཐ་དད་པ་དང༌། འབྱུང་བ་དང་ཤར་བའི་ཡུལ་ཐ་དད་པར་འགྱུ་བ་ན། ཐོག་མ་ཕྱིར་འཕེན་པའི་རླུང་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་པར་ཤར་བས་ལས་ཀྱི་རླུང་གི་འཁོར་རྒྱུ་དང༌། འཁོར་རྐྱེན་དུ་མ་ལ་བརྟེན་ནས་འཁོར་བའི་འབྲས་བུ་འགྲོ་བ་དྲུག་གི་གཟུགས་སུ་བྱུང་བ་ནི། དེ་དག་ཀྱང་འགྲོ་བར་བྱེད་པ་རླུང་གི་སྟོབས་ལ་བརྟེན་ནས་འགྲོ་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་ནི་མ་སྨིན་པ་ལས་འཁོར་བའི་རླུང་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་ནང་དོན་དང་པོ་འགྱུ་བ་རླུང་གི་ཆ་ལས་འཁྲུལ་བའི་གཞི་བསྟན་ནས། ད་ནི་ནང་དོན་གཉིས་པ་རླུང་གི་འགྱུ་བ་བླ་མའི་ཞལ་ལ་རག་ལུས་པས། གནད་ཤེས་ན་འགྲོ་བ་ཀུན་གྲོལ་བར་བསྟན་པ་ནི། འགྱུར་བ་ནི་ཕྱིར་འགྱུས་པས་དྲན་རྟོག་ཐ་དད་པ། ནང་དུ་འགྱུས་པས་སེམས་ཉིད་མེད་པ་ལས་གཟུགས་བརྙན་སྣ་ཚོགས་པར་གསལ་བ། དེ་ལྟར་ལས་གཉིས་ནི་ཁྱད་པར་དུ་ཐབས་ལ་བརྟེན་པས། འགྱུ་བ་རང་སོར་གྲོལ་བའི་གནད་ནི། དཔལ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་འཆང་ལས་ལྷག་པའི་རང་གི་རྩ་བའི་བླ་མའི་ཞལ་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཤེས་ལུགས་ནི། རླུང་བཟུང་བས་རྟོག་པ་བཙོན་དུ་ཟིན་པས། འགྱུ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི། སྐྱེས་པ་ཡིན་ན་སྣ་བུག་གཡས་པ་ནས་བཟུང༌། བུད་མེད་ཡིན་ན་གཡོན་པ་ནས་ནར་གྱིས་དྲངས་ལ། ནང་དུ་བཟུང་བས་ཕོ་ཁ་ཚ་མེར་གྱིས་བྱུང་བ་ནི་ཕྱིར་བག་རེ་འཕངས། སྐབས་སུ་སྤྱི་བོ་ནས་ཕུལ་ལོ། །རླུང་གནན་པ་ནི་སྐྱེས་པའི་ཕོ་ཁ་གཡས་སུ་མནན་ལ་བུད་མེད་ཀྱིས་གཡོན་དུ་མནན་པས། ལྗིད་ཏིག་གིས་བྱུང་ཙ་ན་ཁ་བསྡམས་ཏེ་སྣ་བུག་ནས་བསང་ངོ༌། །དེ་ཡང་གཞན་གྱི་ཐབས་ནི་རླུང་འགྱུ་ན། ཡི་གེ་གང་མོས་པ་དང༌། ཁ་དོག་དཀར་དམར་སེར་པོ་ལྗང་མཐིང་ལ་སོགས་པར་བསྒྱུར་བ་དང༌། དབྱིབས་ཆོས་འབྱུང་དང༌། རྒྱ་གྲམ་དང༌། ཟླ་གམ་ལ་སོགས་པ་གང་མོས་པར་བསྒྱུར་བས་ལས་ཀྱི་རླུང་སྤྱི་བོར་བསྡུས་པས་ལུས་དྲོད་ཕེབས། མགྲིན་པར་བསྡུས་པས་ངག་ལ་ནུས་པ་འབྱུང༌། སྙིང་གར་བསྡུས་པས་སེམས་ལ་དྲོད་ཕེབས། ལྟེ་བར་ཁ་དོག་གང་མོས་དང་བཅས་པས་གཉིད་དང་རྨི་ལམ་ལ་རྒྱས་ཐེབས་པའོ། །ཡང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་མྀག་ནས་འཐེན་པའི་ཚུལ་དུ་དྲངས་པས། རྟོག་པ་དུམ་བུ་བ་འགག» «།སྣ་ནས་འཐེན་པས་སྣང་བ་ལ་དྲོད་རྙེད། ཁ་ནས་འཐེན་པ་དང་འགྱུ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཁོག་ཟད་པའོ། །དེ་ཡང་ཧཱུྃ་སྒྲས་འཐེན་པ་དང༌། ཕཊ་དང༌། ཨ་དང༌། ཧས་འཐེན་པའོ། །འཇུག་པ་ཞེས་པ་རླུང་ཡུལ་ལ་བཅུག་པས་སྣང་རྐྱེན་ཆོས་ཉིད་དུ་འཆར་ལ། ནང་ཕུང་པོ་ལ་བཅུག་པས་ལུས་ཀྱི་ནད་དང་སྡུག་བསྔལ་ཞི། གསང་བ་སེམས་ལ་བཅུག་པས་སེམས་ཀྱི་རྟོག་པ་ལས་རང་གྲོལ་བའོ། །དེ་ལྟར་རླུང་ཕར་འགྲོ་བའི་དུས་ན་ལུས་སེམས་དལ་བའི་ཆོ་ག་བྱ། ཚུར་འགེངས་པའི་དུས་ན་ཕུང་པོ་སྦྱང་བའི་རྟེན་བྱའོ། །དེ་ལྟར་གཉིས་ཀྱི་ཆ་ལས་འཁོར་འདས་གཉིས་སུ་ངེས་པ་ནི། རླུང་ཕྱིར་འཕངས་པས་འདས་པའི་ལམ་སྣ་འདྲེན་ལ། ནང་དུ་རྔུབས་པས་འཁོར་བའི་ལས་བསོག་པས་སོ། དེ་ཡང་འཁོར་བའི་ས་བོན་ལས་ཀྱི་རླུང་གིས་འཕེན་པ་ལས་ལྷ། འཐེན་པ་ལས་ལྷ་མིན། འཇུག་པ་ལས་མི། འགྱུར་བ་ལས་བྱོལ་སོང༌། ཁྲོས་པ་ལས་ཡི་དྭགས། རྣམ་པར་རྒོད་པ་ལས་དམྱལ་བ་དང་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་བའོ། དང་པོ་འཕེན་པའི་རྒྱུ་མ་དག་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ལྟར་རླུང་འདི་ནི་སྣ་བུག་གཡས་ཀྱི་རླུང་དལ་བ་དང༌། འཇིལ་བ་དང༌། ཡང་བ་དང༌། བསྐྱོད་པ་དང༌། ཞར་བ་དང༌། སྟོང་པའི་ལམ་ལས་བརྟག་པ་དང༌། ཡང་རྣ་བའི་བུ་ག་གཡས་གཡོན་གྱི་མདུན་གྱི་གཤོང་བུའི་རྩ་མཐེབ་མཛུབ་ཀྱིས་གཏེམས་པས་སྒྲ་འཚེགས་པ་དང༌། བཤང་བ་དང༌། སིང་བ་དང༌། ཕྲ་བ་དང༌། རིང་བ་ལ་ངེས་པར་བརྟགས་ཏེ། དེའི་ལས་ཀྱི་འགྱུར་གྱིས་ཕྱེ་ན། རང་གི་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱིའི་ལས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་རྣམས་ཤེས་པར་འགྱུར་ཏེ། མཆོག་དང་ཐུན་མོང་གིས་དངོས་གྲུབ་ཀྱི་བྱེ་བྲག་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་གི་འབྲས་བུའི་འགྱུར་ཡེ་ཤེས་འཆར་བའི་ཚད་དང༌། སེམས་གནས་པའི་དུས་དང༌། རྣམ་རྟོག་འགགས་པའི་དུས་དང༌། ཚད་དང་གྲངས་རྣམས་ཤེས་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ལས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་ན་འཁོར་འདས་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྟོགས་པའོ། །» «ཞེས་ནང་དོན་གཉིས་པ་རླུང་གིས་འགྱུ་བ་བླ་མའི་ཞལ་ལ་རག་ལུས་པས་གནད་ཤེས་ན་འགྲོ་བ་ཀུན་གྲོལ་བར་བསྟན་ནས། ད་ནི་ནང་དོན་གསུམ་པ་རླུང་སེམས་ཀྱི་འཇུག་པ་ཁྱད་པར་གྱི་ཐབས་བསྟན་པ་ནི། ཟུང་དུ་ནི་ལས་ཀྱི་རླུང་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཏེ། ལས་ཀྱིས་འཁོར་བ་ལ་འཇུག་པས་ལས་གཉིས་བྱེད་དེ། འཁོར་བའི་རྒྱུ་ཀུན་རྫོབ་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཡུལ་ལ་ཞུགས་ནས་འབྲས་བུ་ཁམས་གསུམ་དུ་སྨིན་པར་བྱེད་དོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བཟླས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ལས་གཉིས་ལས་ནི། དོན་དམ་པ་ཆོས་ཉིད་ལ་ཞུགས་ནས། འབྲས་བུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སྐུ་དང༌། ཡེ་ཤེས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་རླུང་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཟླ་ནི་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་ལས། ལུས་ཀྱི་དངོས་པོ་རླུང་གི་གནད་ཀྱིས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་གཞི་སྟོངས་པས་རྡོས་བཅས་མེད་ལ། སེམས་ཀྱི་དྲན་རྟོག་ཡལ་སར་ཡལ་བས་སེམས་ཀྱིས་ཕྱེད་པས། དེའི་ལུས་ངག་ལ་སྣང་བ་ནི། གནས་པས་སྟོང་ལ། བརྗོད་པས་གསལ་ལ་གསལ་བས་ཟད་ཅིང་མེད་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་ཡང་སྐྱེད་བྱེད་དང་པོའི་འཁོར་ལོ་ན་སའི་རླུང་ཤས་ཆེར་གནས་པས་ལུས་ཤའི་མདངས་སྟོན་ལ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ས་བོན་དུ་བྱེད། སྙིང་སྟེ་དྲན་པ་འདུས་པའི་འཁོར་ལོ་ན་ཆུའི་རླུང་གནས་ཏེ། ལུས་ཀྱི་ཁྲག་གི་མདངས་སྟོན་ཅིང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྩ་ལ་འཆར་བ་བྱེད། རོ་རྣམས་འདུས་པའི་འཁོར་ལོ་ན་མེའི་རླུང་ཤས་ཆེར་གནས་ཤིང་ལུས་ཀྱི་དྲོད་ཀྱི་འཕེལ་སྟོན་ལ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་རྫོགས་པར་བྱེད། རྩེ་མོ་རྣམ་པར་བཀོད་པའི་འཁོར་ལོ་ན་རླུང་གི་རླུང་ཤས་ཆེར་གནས་ཤིང་ལུས་ཀྱི་དབུགས་ཀྱི་བསྐྱོད་བྱེད་ལ་ཡེ་ཤེས་དངོས་སུ་འཆར་བའི་སྒོ་འདོད་པར་བྱེད་པ་ཅན་ཏེ། རླུང་གཉིས་ལ་ལས་ཀྱི་རླུང་ལ་འབྱོངས་ན། ཐུན་མོང་གི་རྟགས་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པར་ནུས་ཤིང༌། ལས་དང་ལས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ལ་མཁས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་ལ་འབྱོངས་ན། མཆོག་གི་ཡོན་ཏན་སྟོན་ཅིང་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྣང་བ་རྣམས་ཟད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་སློབ་པར་འདོད་པའི་གང་ཟག་གིས་དྲན་བསམ་གྱི་འགྱུ་བའི་ཞེན་པ་ཡལ་བར་བྱ་བའི་གནད་དུ། རླུང་ཅི་ནས་ཀྱང་དལ་བར་མཁའ་ལ་འཕང་ཞིང༌། ཁ་ནས་ཕྱིར་«སྤུ«ར་ལ་ལུས་ལ་མི་གནས་རྟག་ཏུ་བྱས་ན་གོང་གི་ཡོན་ཏན་དེ་དག་ཤེས་པར་ངེས་སོ། །དེ་ཡང་རླུང་གི་འཕེན་པས་རང་གི་ཁ་ནས་ཕྱིར་དབུལ་བ་ནི་གནད་ཡིན་ལ། འདིའི་དུས་ན་སྣ་བུག་གཉིས་དར་གྱི་མདོས་དགག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཡུན་རིང་དུ་བསླབས་པས་རིམ་གྱིས་ལུས་ཀྱི་བདེ་བ་ཐོབ་ལ། དེ་ནས་ངག་གི་དེ་ནས་སེམས་ཀྱི་བདེ་བ་འབྱུང་བ་ནི་བཞག་སར་སྡོད་པ་དང༌། གཏང་སར་འགྲོ་བ་དང༌། ངོ་ཤེས་པ་རྣམས་འབྱུང་ངོ༌། །འདིའི་དུས་ན་འཁོར་བའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་དང༌། འདས་པའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་པ་གཉིས་ལས། རང་གིས་དེ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་འབྲས་བུ་བརྟགས་པས་སོ་ན་གནས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྩལ་འབྱོངས་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་དོ། ། ཞེས་དེ་དག་གིས་ནི་སྤྱི་དོན་དང་པོ་རླུང་གི་གནད་ཡལ་བའི་རྒྱུ་མ་ཤེས་པ་འཁྲུལ་ཅིང་ལས་ཀྱི་འཇུག་པ་བསྟན་པ་ལ་ནང་དོན་གསུམ་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་སྤྱི་དོན་གཉིས་པ་བསྟན་པ་ལ»། «ཡན་ལག་གི་དོན་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་དང་པོ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་རྩལ་སྦྱངས་པས་འགྱུ་བའི་ཁོག་སྟོངས་པར་བསྟན་པ་ནི། གང་གི་ལམ་མེད་ན་འགྲོ་བའི་ཕུགས་གཏིབས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། གང་གི་གནད་ཤེས་པའི་འགྲོ་བ་ཡི། །དེ་ཡང་སེམས་འགྲོ་བར་བྱེད་པའི་ལམ་དྲན་བསམ་གློ་བུར་བ། དེས་གློ་«བུ«ར་བར་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་དྲན་པ་ལ་སྐྱེ་བའི་སྟོབས་མེད་པ་ནི། སེམས་ཀྱིས་ཕྱི་རོལ་ཡུལ་དང༌། ནང་ལུས་ལ་འགྲོ་བའི་ཕུགས་འཁྲུལ་བའི་ཡུལ་ཐ་དད་པ་རྣམས་གཏིབས་པས། འཁོར་བའི་གཞི་སྟོངས་པས་ལྡོག་པའི་ས་མེད་པས། ལུས་སེམས་ཀྱི་འབྲེལ་ཆོད་པའོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་པ་ད་ལྟ་སྒོམ་གྱི་གཏད་པའི་ས་དང་ཤེས་པ་གུད་དུ་བཅད་པ་མེད་པ་ནི་བྱ་བ་དང་རྩོལ་སྒྲུབ་ཀྱི་གཞི་བློའི་དམིགས་པ་ཡུལ་དང་བཅས་པས་སྟོངས་པས་འབད་མི་དགོས་པར་རང་དོན་གསལ་བའོ། །དེ་ཉིད་ལ་བློའི་འགྱུ་བ་སྣ་ཚོགས་སུ་འཕོ་བ་མེད་ན་འཁྲུལ་པའི་རྩལ་ལོག་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་ཟད་དེ། སེམས་ཉིད་མེད་པའི་དོན་མངོན་དུ་སྣང་བའོ། །དེ་ལ་བར་མཚམས་མེད་པར་གནས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དགོངས་པའི་གཞི་འབྲེལ་མེད་ཡེངས་ས་མེད་པའི་གདང་རྙེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་བཅོས་མའི་ཆོས་དམིགས་གཏད་དང་བཅས་པ་མེད་ན་བློ་བདེ་ན་སེམས་ཉིད་བདེ་གསལ་ཁོང་དུ་»ཆུ«ད་པའོ། །ཞེས་དང་པོ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་རྩལ་སྦྱངས་པས་འགྱུ་བ་ཁོག་སྟོང་པར་བསྟན་ནས། ད་ནི་ནང་དོན་གཉིས་པ་བདེ་འདོད་ལྟོས་པའི་ཆོས་ཀྱི་བར་ཆད་བསལ་བར་བསྟན་པ་ན། དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་དེ་ཡང་གང་ལས་བྱུང་ཞེ་ན། ལྟོས་པ་རྣམས་རང་ཟད་ལས་བྱུང་སྟེ། སངས་རྒྱ་ཞེས་བྱ་བར་བཏགས་པ་མེད་པའི་སྔོན་རོལ་ན། སེམས་ཅན་ཞེས་པ་ཡང་དེ་ལས་ལྟོས་པས་ག་ལ་སྲིད་མིང་མེད་» «དོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་བཏགས་པ་མིང་ཡིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་གཞིགས་པས་གང་ཡང་མ་གྲུབ་པར་གཏན་ལ་ཕེབས་སོ། །གྲུབ་པའི་མཐས་བདེ་བར་བརྟགས་པ་སེམས་ལ་མི་སྣང་ན། ཕྱི་ལུས་དང་ནང་སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བཙལ་བས་རྙེད་པར་སུ་ལ་ཡང་མི་སྲིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་བདེ་སྡུག་རོ་སྙོམས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ལས་མ་གཏོགས་པ། བླ་མས་མིང་དུ་བཏགས་པའི་འདི་ལྟར་བསྒོམས་དང་ཞེས་སེམས་བདེ་བར་འདོད་པའི་ཆོས་ནི། བསྒོམ་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་འཁྲུལ་པ་རྩ་བ་ཉིད་ལས་བྱུང་སྟེ། དེ་ཡང་གོང་མའི་འགྱུར་རམ་ལྟོས་པ་ལས་འོག་མ་སྣང་བ་ནི་ལྟོས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། ཆོས་ཉིད་ལ་རྒྱུ་མཚན་གོང་འོག་གི་ལྟོས་མེད་པའོ། །» «ཞེས་སྤྱི་དོན་གཉིས་པ་བདེ་འདོད་ལྟོས་པའི་ཆོས་ཀྱི་བར་ཆད་གསལ་བར་བསྟན་ནས། དེ་གཉིས་ཀྱི་སྤྲོས་པ་རང་ཟད་པ་ཆོས་ཉིད་ལ་འབད་རྩོལ་མེད་པར་བསྟན་པ་ལ་ཡན་ལག་གི་དོན་གཉིས་སུ་བྱས་ནས་བསྟན་ཏོ།། །། ད་ནི་སྤྱི་དོན་གསུམ་པ་ཁྱད་པར་མཆོག་གི་ཚིག་ལ་བརྟེན་ནས་ཐེག་པ་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས་ལུགས་བསྟན་པ་ལ་ཡན་ལག་གི་དོན་གསུམ་གྱིས་བསྟན་པའི་དང་པོ། ཁྱད་པར་གྱི་ཚིག་བདུན་གྱིས་ཐེག་པ་གཞན་ལ་གཡངས་ས་བསྐུར་བར་བསྟན་པ་ནི། དེ་ཡང་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ལྟ་བས་ཕྱེ་ན། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་དག་པར་གཞན་ལ་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ཁམས་གསུམ་དུ་མི་བརྒྱུད་པའི་ལྟ་བ་ལྡོག་མེད་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བས་ཕྱེ་ན། དབུ་མ་དང་སེམས་ཙམ་ལ་སོགས་པའི་གྲུབ་མཐའ་མཁན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་གིས་སངས་རྒྱ་བ་ལ་ཕན་མ་བཏགས་པ་ནི་ཁ་ཚིག་ཏུ་སོང་བས་ཞེན་པ་མ་གྲོལ་བས་ཕན་པ་མེད། དེ་ལ་གནོད་པ་བསྐྱལ་བ་ཡང་མེད་དེ། ཚིག་དེ་མིང་ཙམ་ལས་ཡང་དག་ཏུ་མ་གྲུབ་པས་སོ། །དེ་ཡང་ཚིག་དེ་ཤེས་པས་གྲོལ་བ་ཡིན་ན་བྱིས་པ་བརྡའ་སྨྲ་ཤེས་ལ་བསླབ་ན་གྲོལ་ཏེ། མི་གྲོལ་ལ། བཅངས་པས་གྲོལ་ན་བྱོལ་སོང་ལ་སོགས་པའི་མགུལ་དུ་བཏགས་ན་ཡང་གྲོལ་བར་རིགས་ཏེ། མི་གྲོལ་ངེས་པ་དང༌། བདག་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཉིད་གྲོལ་ན། བུ་ཏོ་གྲོལ་བ་སྟེ་གང་ཟག་ལ་ཕན་པ་མེད་དོ། །བརྗོད་པས་གྲོལ་ན་སྨན་དཔྱད་ཀྱི་བུ་ཏི་ནད་པའི་དྲུང་དུ་བཀླག་པ་ཙམ་གྱིས་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ནད་པ་ལ་ཕན་པ་མེད་དོ། །དེ་ཡང་དཔེར་ན་མི་གསེར་གྱི་ནད་ཀྱིས་ཟིན་པའི་མི་ལ། དུང་དཀར་པོ་ལ་སེར་པོར་མཐོང་བ་དེ་ལ་ཁྱོད་ཀྱི་མིག་འཁྲུལ་ནས་འདུག་གོ །དུང་དཀར་པོ་ལ་སེར་པོ་མཐོང་བས་སོ་བྱས་ཀྱང༌། འཁྲུལ་ནས་འདུག་སྙམ་པ་ཙམ་ལས་སེར་པོར་མཐོང་བའི་བདེན་པའི་མངོན་ཞེན་ནི་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གྲུབ་མཐས་གཏན་ཚིགས་དང་རིག་པས་བཤིག་ཀྱང་འཁྲུལ་པ་ལས་ལྡོག་མི་སྲིད་དོ། །དཔེར་ན་མིག་སེར་ཅན་སྨན་པ་མཁས་པས་ཚིག་གིས་བརྗོད་མི་དགོས་པར། མིག་ཐུར་གྱི་ཕྱེ་ནས་མི་སྨན་བཏབ་པས། དུང་དཀར་ལམ་གྱིས་མཐོང་བ་དང་འདྲ་བར། བླ་མ་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་གཅིག་གིས་ཚིག་སྤྲོ་མི་དགོས་པར་གནད་བསྟན་པ་ཙམ་གྱིས་དབང་པོ་རབ་སྐད་ཅི་མ་དང་པོ་ལ་གྲོལ་ལ། འབྲིང་པོ་གནད་དེས་བསྟན་པས་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་གྲོལ་ལ། ཐ་མས་ཀྱང་དེ་ཤེས་པ་སྟེ་གོ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐད་ཅིག་མ་གསུམ་པ་ལ་གྲོལ་བར་ངེས་པས་ན། ཁམས་གསུམ་དུ་མི་བརྒྱུད་པའོ། །ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་གནད་དེ་ལ་དབང་པོ་རྣོ་བ་ཤེས་རབ་ཅན་ལ་ཡང་ཚིག་གི༌། སྙད་མང་པོ་མེད་པས་ཤེས་མི་དགོས་པས་ཕན་པ་མེད་ལ། དབང་པོ་རྟུལ་པོས་ཀྱང་གནད་དེ་བསྟན་ན་མི་ཤེས་མི་སྲིད་པས། དེ་ཡང་ཚིག་གི་རྟོག་དཔྱོད་མེད་པའི་གནད་ཀྱིས། ཐོས་པ་བྱས་ནས་དེ་ཉིད་རང་རྒྱུད་ལ་མ་སྐྱེས་པའམ། དེ་ལྟར་མི་བྱེད་པས། དེ་བཞིན་དུ་བསམ་པས་དོན་དང་མ་སྦྱར་བ་དང༌། བསྒོམས་པས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཉམས་མྱོང་རྒྱུད་ལ་མ་སྐྱེས་པས་ཏེ། དེ་དག་ཤེས་བཞིན་དུ་དེ་རྣམས་དང་མ་འབྱར་བར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ལ་སྤྱོད་པས་སླར་ངན་སོང་དུ་ལྟུང་བའི་གྲོགས་བྱེད་པས་ཕན་པ་མེད་དོ། །ཡང་གནད་འདི་བསྟན་ན་མཚམས་མེད་ལྔ་སྤྱད་པ་ཞིག་ཀྱང་མི་གྲོལ་མི་སྲིད་ལ། མ་བསྟན་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ལ་རྒྱུན་དུ་སྤྱོད་པ་ཞིག་ཀྱང་ཁམས་གསུམ་ལས་མི་གྲོལ་བས། ལས་བཟང་པོ་བསགས་པས་ཕན་པ་མེད་ལ། བླ་མས་འདི་ཉིད་བསྟན་ནས་དེ་ལས་མི་གྲོལ་མི་སྲིད་པས། ངན་པས་གནོད་པ་མེད་གནད་ཀྱིས། དགེ་བའི་སྦྱོར་བ་ཅི་བྱས་ཀྱང་རང་གི་སེམས་འཆིང་བ་ལས་མ་གཏོགས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །ཡང་ཐེག་པ་རིམ་པ་དགུའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱ་བ་ལ་ཕན་གནོད་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་དག་ནི་གནད་མེད་པས་ཡིད་ཀྱིས་དཔྱོད་ཅིང་དེའི་རྗེས་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་དང་སྒོམ་པ་ཡིན་པའི་གནད་ཀྱིས། ཕན་པ་མེད་པའི་སྟེང་དུ་སླར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པ་དང༌། འོ་ན་གཞུང་པུ་ཏི་དང་གླེགས་བམ་འདི་དག་ལ་དགོས་པ་མེད་དོ། །ཞེ་ན་འདི་ཉིད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ལམ་གྱི་སྟེགས་ཡིན་ཙམ་ལས་གཞན་དུ་ཕན་པ་མེད་དོ། ། ཡང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ན། ཡིད་རྟོག་པ་ཐ་དད་པ་དང་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ལུང་ལས་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་བརྟགས་ན་ཕུང་པོ་གཏིང་མི་རྙེད། »།«ཅེས་པས་སོ། །གནད་དེ་དབང་པོ་མིག་གིས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་གཏན་ལ་ཕེབས་པའི་གནད་ནི། དཔེར་ན་སྔར་འདྲིས་པའི་མི་ཕྱིས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ངོ་ཤེས་ཏེ། མཚན་ཉིད་གཏན་ལ་དབབ་མི་དགོས་པ་དང་འདྲའོ། །དེས་ན་གྲུབ་མཐའ་འདོད་རྒྱལ་དུ་སྨྲ་བའི་ཆོས་ཡིད་ཀྱིས་དཔྱོད་པ་ན། སླར་ཁམས་གསུམ་དུ་འཆིང་བར་བྱེད་པ་མ་གཏོགས་པ་ལས་ཕན་པ་མེད་དོ། །དེ་ཡང་གནད་དེ་མ་བསྟན་ན་ཁམས་གསུམ་ལས་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་ལ་དགེ་བས་ཕན་མ་བཏགས་ལ། གནད་དེ་ཤེས་པ་ལ་སྡིག་པས་གནོད་པ་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་གནད་ཀྱིས། ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱིས་རྩོལ་བ་ཅི་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་དུ་འགྱུར་བ་ལས་ཁམས་གསུམ་ནས་གྲོལ་བས་ཕན་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ཡང་སྔགས་ཀྱི་སྐུ་གསུམ་ཡེ་ཤེས་ལྔ་པོ་འདི་འབྲས་བུར་འདོད་པ་ལ་འདི་ལམ་དུ་ཉམས་གོང་འཕེལ་གྱི་སྣང་བ་ཡིན་པའི་གནད་ཀྱིས། དེ་ཡང་ཆོས་སྐུ་ལོངས་སྐུ་སྤྲུལ་སྐུ་གསུམ་ཐོབ་ཏུ་རེ་བའི་རང་རྒྱུད་ཀྱི་བཅིངས་པས་ཁམས་གསུམ་ལས་མི་འདའ་བ་ཉིད་དེ། ཞེས་ཡན་ལག་གི་དོན་དང་པོ་ཁྱད་པར་ཀྱི་ཚིག་བདུན་ལ་བརྟེན་ནས་ཐེག་པ་གཞན་ལ་གཡངས་ས་བསྐུར་བར་བསྟན་ནས། ད་ནི་ནང་དོན་གཉིས་པ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་གནད་ཀྱིས་ཅི་ཡང་སྤང་དུ་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གཉིས་རང་ངོ་མཉམ་ངོས་ནས་རྒྱུད་དབྱེར་མེད་པར་མཐུན་པས། བདེ་བ་སྒྲུབ་ཏུ་མེད་ལ་སྡུག་བསྔལ་སྤང་དུ་མེད་པར་རྒྱུད་ཀྱི་སྟོན་པ་དཔལ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་འཆང་བས་གསུངས། ཞེས་སློབ་དཔོན་ཉིད་སྟོན་པའི་ངག་གསུང་ལ་བརྟེན་པའོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་དྲུག་གཞུང་གསལ་ལོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ལྟ་བ་འདིས་ནི་དགེ་བས་ལུས་ངག་ཚི་ཆད་པའི་སྡུག་བསྔལ་བསལ་བས་སྡིག་པ་རྣམ་སྨིན་གྱི་རྒྱུ་གཉིས་ཀ་སེལ་ཏེ། སེལ་ལུགས་ཇི་ལྟར་སེལ་ན། དགེ་བྱ་བློ་ཡི་ཞེ་འདོད་མེད་པས། །སྡིག་པ་ཡང་ཤུགས་ལས་སེལ་བས་སོ། །འཁོར་འདས་གཉིས་ཀ་ཟད་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ། །རང་སེམས་གཞི་ཐོག་ཏུ་གློད་པ་དེའི་རང་བཞིན་མ་བཅོས་པ་རྣལ་མའི་རྒྱས་ཐེབས་པ་རྐྱེན་གང་སྣང་གི་སྟེང་དུ་བཞག་པས། ཡུལ་ལ་ཡུལ་གྱི་རྟོག་པ་བཅོམ་དེས་སྣང་ཤེས་ཆོས་ཉིད་དུ་ལྡན། དེ་ལ་ལྟ་སྒོམ་བདག་དང་བཅས་པ་སངས་པས། སྣང་བ་སྣང་ཐོག་ཏུ་ཆོས་ཉིད་རྒྱས་ཏེ། ཤེས་པའམ་འགྱུ་བའམ་འགྱུས་ཐོག་ཏུ་འཇིག་པའི་གྲོགས་སུ་འདི་ལས་ལྷག་པ་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་སེམས་ཀྱི་རྩ་བ་དྲན་བསམ་གློ་བུར་བར་ཤེས་པར་བརྟུལ་བར་ནི་ཕྱིས་མི་སྐྱེ་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་པས་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཆོས་རྣམས་བསྣུབས་པས་སྲོག་ཡལ་ས་ངོ་ཤེས་ལ། དེ་ཉིད་རྟོགས་ཤིང་ངོ་ཤེས་པས་ཁམས་གསུམ་དུ་སླར་ལྡོག་པ་མེད་པའོ། །ཞེས་ནང་དོན་གཉིས་པ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་ལ་སྤང་བླང་གང་ཡང་མེད་པར་བསྟན་ནས། ད་ནི་ནང་དོན་གསུམ་པ་སེམས་ཀྱི་རྟོག་པ་གདར་ཤ་བཅད་པ་གཏན་ཚིག་རིགས་པས་གྲུབ་པ་སུན་དབྱུང་བར་བསྟན་པ་ནི། གྲུབ་པས་ནི་དྲན་རིག་སྣ་ཚོགས་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་ན། དྲན་རིག་ནི་འཁྲུལ་བའི་སེམས་སུ་འདུག་པས་བརྟགས་པ་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་དེ་ལས་བདེ་བར་འབྱུང་བར་འདོད་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཏེ། སེམས་ནི་དྲན་རྟོག་འཁྲུལ་པར་བྱུང་བས་གལ་ཏེ་དྲན་རྟོག་གློ་བུར་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱང་ཡོད་ན་དྲན་རྟོག་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་དང་བདེ་བར་འདོད་པར་རིགས་ཏེ། དེ་མི་འཐད་དེ། དྲན་རྟོག་གི་འགྱུ་བ་རང་ཡལ་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཡལ་ན། སེམས་ལས་བྱུང་བའི་བདེ་བ་ཡང་ཡལ་ནས་འགྲོ་ལ་དྲན་རྟོག་མི་ཡལ་ན་སེམས་ལས་བདེ་བ་འབྱུང་བར་མི་རིགས་སོ། །དྲན་རྟོག་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ལོག་ནས་མི་རྙེད་ལ། རྙེད་ན་སེམས་དངོས་པོར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་སྤང་བར་མི་ནུས་སོ། །སེམས་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེ་ན། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལས་བདེ་བ་སྐྱེ་བ་མི་འཐད་ལ་སེམས་རང་ཆོས་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དྲན་རིག་ཡལ་བས་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྟོངས་པས་གཅིག་ཤེས་པས་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བར་ལྡོག་པ་དང་བཅས་པར་བསྟན་པ་ནི། གཅིག་དྲན་བསམ་གློ་བུར་དུ་ཡལ་བར་ཤེས་པས་འཁོར་འདས་ཀུན་ཆོས་ཉིད་དུ་གྲོལ་བ་ནི། བླ་མ་དམ་པའི་གསུང་གི་གནད་ཆ་བྱད་བཟང་པོས་གྲོལ་བའོ། །དེ་ཡང་ཐེག་པ་ཐུན་མོང་«བ«ས་འཁོར་འདས་ཀུན་དེད་པས་གཅིག་དྲན་པ་གློ་བུར་དུ་ཡལ་ས་ངོ་མ་ཤེས་པས་འཁོར་འདས་གང་ཡང་མ་ཟིན་པའོ། »།«སེམས་ཀྱི་གང་མཐོང་འགག་པ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་བཞི་གཞུང་ན་གསལ་ལོ། །ནང་དོན་གསུམ་པའོ། །ད་ནི་ནང་དོན་བཞི་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་བཟླ་བ་དང་བཅས་པར་བསྟན་པ་ནི། ལྟ་བ་མེད་ཅིང་ཞེས་པའི་ཚིག་བཞི་གཞུང་གསལ་ཡིད་རང་ནི། ཁམས་གསུམ་དུ་འཇུག་པའི་གཞི། དེའི་འདུ་བ་དྲན་པ་དང༌། སེམས་དང༌། བསམ་པ་དང༌། རྟོག་པ་ཡིད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། དེའི་ཡལ་ས་ངོ་ཤེས་པས་ཟད་པ་ནི། སྟོངས་པ་རང་སྟོངས་ནས་གྲོལ་སར་གྲོལ་བའོ། །དེས་ན་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་ལས་མ་བྱུང་བ་མེད་པས་གཞན་ལ་བརྟེན་པ་སུའི་རིག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་རང་བྱུང་ཆེན་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་པས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ད་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ལས་མ་བྱུང་བའི་ཁྱོད་ཅི་ཡིན་ཏེ། །དེ་ལྟར་ན་ཕྱི་རོལ་སྣང་རྟོག་ཀུན་ཀྱང་རང་གྲོལ་བས་སོ། །དེས་ན་གཞན་ལ་བྱུང་བ་མེད་པའི་ཆོས་ནི་མངོན་སུམ་མཐོང་བར་རང་གི་གནད་དོ། །ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བ་བྱང་བ་སེམས། ཆུབ་པ་སྣང་བ། དེ་གཉིས་ས་བོན་འགྱུ་བ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཡིན་པས། དེ་ཡལ་བ་གློ་བུར་གྱི་རྩིས་ཐེབས་པ་ནི་གཏན་ནས་བཅད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཁ་ནས་རླུང་ཕྱིར་ཕུལ་བས་བྱུང་ཚོར་གྱི་རྣམ་རྟོག་གི་སྒོ་འགག་པའོ། ཡིད་ལས་རླུང་བྱུང་བ་དང༌། རླུང་ལས་རྟོག་པ། རྟོག་པ་ལས་ཕྱི་ཡུལ་གྱི་སྣང་བ་རྣམས་སུ་བྱུང་བ་གསུམ་པོ་ཡང་དག་པ་ནི། ཡང་སྣང་བ་དང་བཅས་པ་དྲན་རྟོག་ཅི་བྱུང་བ་ཕྱི་ནས་ནང་དུ་རླུང་གིས་དྲངས་ཏེ། མགྲིན་པའི་འོག་ཏུ་སྦས་པ་ནི། དེ་དག་སྣུབ་པས་ཕྱི་ཡུལ་གྱི་སྣང་བའི་འབྲེལ་བ་ཆོད། དེ་ཁ་ནས་རང་གིས་ཟོས་ན་འཆིང་སྟེ། ཁམས་གསུམ་ལས་མི་ལྡོག་པར་ངེས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང་རང་ཤར་ལས། སྣང་སྲིད་ལྟོ་རུ་མིད་ཀྱང་ང་མ་བཤོས། ཞེས་སོ། །ཕྱི་ནང་གི་རྟོག་པ་མིན་པ་ནི། དཔེར་ན་བརྒྱལ་ནད་ཅན་ནད་ལངས་པས་དྲན་མེད་དུ་སོང་བས་བདེ་བ་རྙེད་དེ་ཅིའི་ངོ་བོར་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ལྟར། རྣམ་རྟོག་གློ་བུར་བ་ཡིན་པར་ཤེས་པས་དྲན་པ་ནམ་མཁའ་ལ་ཡལ་བ་ལ་རྗེས་མེད་པས་ཆོས་སྐུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་ནི། ཡལ་ས་ངོ་ཤེས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། ། དེས་ན་སེམས་སམ་རིག་པ་ལ་རྩ་བ་མེད་པ་སྔོན་ཆད་སུས་ཀྱང་མ་མཐོང་བས་སེམས་འགྱུ་བ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་འབྲེངས་པས། ལུས་སེམས་ཀྱི་འབྲལ་བྱས་པས་ཏེ། སེམས་ཀྱི་རྩ་བ་མེད་པར་ཤེས་པས་དྲན་རྟོག་རང་འགགས་པ་དང༌། ཕྱི་སྣང་བ་འགགས་པ་དང༌། ནང་བྱ་བ་འགགས་པ་དང༌། གསང་བ་རླུང་སེམས་འགགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་དྲུག་གི་སོ་སོའི་སྐྱེ་གནས་རང་དག་པས། ད་དེར་སྐྱེ་མི་སྲིད་པའི་གནད་དོ། །དེ་ཡང་དངོས་པོ་རགས་པ་རྣམས་སྟོང་པ་ལ་ལྟོས་ནས་བརྟགས་པས་དངོས་པོ་སོང་བས། དེ་ཉིད་རང་ཡང་སྟོངས་པས་སོ། །ཕྱི་ནང་རང་བཞིན་གྱི་ཆོས་ཉིད་ལས་མ་གཏོགས་པ་མེད་པས། ཇི་ལྟར་སྣང་བ་བདེ་བའི་ལུ གས་སུ་བླུགས་པ་ཡིན་པས་འཁོར་བའི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དཔེ་ལས་བྱུང་བ་ནི་གཞི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྩེ་ལ་བཏགས་པའི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུའི་བསླབ་བྱ་ལ་བརྟེན་ནས་བསླབས་པས། སེམས་ཉིད་ཚིག་དང༌། »ཐ«་སྙད་ལས་གྲོལ་བའི་དགོས་པ་ཡོད་དོ། །དེ་ཡང་འཁོར་བའི་རྟོག་པ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ལས་གྲོལ་བ་ནི། མཁའ་ལྡིང་གི་བུ་གསེར་འགྱུར་གྱི་ལས་ལས་གྲོལ་བ་ལྟར་གྲོལ་བས། འཁོར་འདས་ཀྱི་བྱ་བ་རང་ལོག་པའོ། །དེ་ལྟར་འཁོར་བ་སྣང་ཤེས་ཀྱིས་སྡུས་པའི་ཆོས། སྣང་བ་སྣང་ཐོག་ཏུ་གྲོལ་བས་བཤིག་ལ་ཤེས་པ་འགྱུ་ཐོག་ཏུ་གྲོལ་བས་འགྱུ་བ་གློ་བུར་དུ་བཤིག་ལ། ཡེ་ཤེས་གཞི་ནས་རང་བཞག་ཏུ་ཤེས་པས་གསལ་སྟོང་གཉིས་དུས་གཅིག་འཇིག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་འཁོར་འདས་གང་དུ་ཡང་མ་དམིགས་པའོ། །སེམས་ཀྱི་མཚན་དུ་བསྟན་པ»། «དམིགས་ནི་བསླབ་བྱ་དང་ཤེས་བྱའོ། །དྲུག་པ་གྲངས་སོ། །འགྱུ་བ་རླུང་བྱེད་པ་ཡིད། རང་ལ་བཅང་བ། གནས་པ་སེམས། འཁོར་ལོ་གཅོད་པ། འཁོར་བའི་བྱུང་ཁུངས་རླུང་ལ་བཙལ་བས་འགྱུ་བ་ལས་ཀྱི་དམིགས་འགགས་ཏེ། འགྲོ་ས་མེད་པའོ། །ཞེས་བཞི་པ་ནི་གནད་དོ། ། སེམས་ཀྱི་དམིགས་བཞི་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །ཨྠིྀ། རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ། ས་མ་ཡཱ། སེམས་ཀྱི་དམིགས་པ་ལྔ་པ་རྣམ་པར་བཤད་པ། དེ་ལ་སེམས་ཀྱི་དམིགས་«ལྔ་«པ་རིམ་འབྱེད་དྲུག་གིས་སེམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་བསྟན་ཏེ། འདི་ལ་སྤྱི་དོན་ལྔས་བསྟན་ཏེ། ཁྱད་པར་ལྟ་སྒོམ་གྱི་གཟེར་བསྟན་པ་དང༌། གཉིས་པ་ཁྱབ་བརྡལ་དོན་གྱི་མན་ངག་ལ་བརྟེན་ནས་ཁམས་གསུམ་དུས་གཅིག་ལ་གྲོལ་བར་བསྟན་པ་དང༌། གསུམ་པ་རང་གྲོལ་གྱི་གནད་བྱས་བཅོས་ཅི་བྱས་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་ལས་འདའ་ས་མེད་པར་བསྟན་པ་དང༌། བཞི་པ་མི་རིགས་པར་སྦྱར་བ་ལ་འཁོར་འདས་ལྟོ་བཟློག་པར་བསྟན་པ་དང༌། ལྔ་པ་ཁྱད་པར་སྟོབས་ཀྱིས་འཁོར་འདས་དུས་གཅིག་ལ་བསྒྲལ་བར་བསྟན་པའོ། །དེ་ཡང་བསྡུས་པའི་དོན་དང་པོ་ཁྱད་པར་ལྟ་སྒོམ་གྱི་གཟེར་བསྟན་པ་ལ་ཡན་ལག་གི་དོན་གསུམ་གྱིས་བསྟན་པའི་དང་པོ་འཁྲུལ་བར་རང་བཞིན་གྱིས་གཞི་བསྟན་པ་ནི། དེ་ཡང་ཐོག་མ་ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱབ་བྱེད་ཀྱི་སྣང་བ་རང་ཤར་བ་ལས། ཁ་དོག་རྣམ་པར་མཛེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རླུང་གི་འཕེན་པ་ཁ་ཕྱིར་འཁྱལ་བ་ལས། སྣ་ཚོགས་སྡུད་པ་དྲན་རྟོག་གི་རླུང་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུས་པ་ལས། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རླུང་དེ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི། དྲན་རྟོག་གི་ལས་བློ་ནང་དུ་བསགས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ཡང་དང་པོ་གཟུགས་འབྱུང་བ་ཕྲ་རགས་ལས་བྱུང་བ་མེད་པའི་ལུས་ནི། རྣམ་ཤེས་ཡས་པ་ལས་ལུས་སུ་སོང་བའོ། །དེ་ལས་གཟུགས་སུ་བྱུང་བ་འདི་ཡང་དང་པོ་མེད་པ་སྟོང་པ་ལས་གཟུགས་མེད་པའི་ལུས་སུ་བྱུང་བའི་གནད་ཀྱིས། ད་ལྟའི་ལུས་འབྱུང་བ་ཕྲ་རགས་ལས་གྲུབ་པ་འདི་ལ་ཡང་དང་པོ་རྒྱུ་མེད་པས་རྟོག་པའི་རྟེན་མེད་ལ། བར་དུ་རྐྱེན་མེད་པས་སེམས་ཆགས་པའི་གནས་མེད་པའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་པར་དག་གོ །དེའི་ཕྱིར་ན་ཕུང་པོ་ལྔ་འབྱུང་བ་བཅུད་པའི་གནད་ལ་བོར་ལ་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་མ་བྱུང་མ་སྐྱེས་པའི་ངང་ལ་བཞག།སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་གཅིག་སྐྱེ་གཅིག་འགགས་པ་ཡིན་པ་མེད་པའི་ངང་ལས་བཞག་པས་གྲོལ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་ལུས་ངག་ཡིད་མ་བཅོས་སེམས་རྣལ་མའི་ངང་རྒྱུན་རིང་བ་ལ་ཞོག་ཅེས་མངོན་འབྱུང་དུ་སློབ་དཔོན་གྱིས་གདམས་ལ། དེ་ཡང་སུ་ལ་གདམས་ན་འཇམ་དཔལ་བཤེས་གཉེན་ལ་གདམས་སོ། རྗེས་འཇུག་ཏུ་བླ་མས་སློབ་མ་ལ་གདམས་པའོ། །དེ་ཡང་བཞག་ལུགས་ཇི་ལྟར་བཞག་ཅེ་ན། ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་ལ་བརྟེན་པས་སེམས་གཞི་ལ་བཞག་པས་གྲོལ་ བའོ། །ཞེས་ནང་དོན་དང་པོ་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་ནང་དོན་གཉིས་པ་སྤྱོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཉེ་བར་བསྡུས་པ་དཔེ་དང་བཅས་པར་བསྟན་པ་ནི། སྤྱོད་པས་ཞེས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་པར། ཆོས་ཀྱི་སྤྱོད་པས་བསྡུས་པས་མཚོན་པའི་ཚིག་ནི། གང་ཟག་དམ་པ་གང་གིས་གྲོལ་བར་ནི་འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བར་འདོད་པའི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་སྣོད་ཡོད་པའི་རིགས་ཀྱི་སྣང་བ་ལ་མ་ཆགས་པ་དང༌། ཞེན་པ་མེད་པར་སྤྱད་དེ། དཔེར་ན་སྨྱོན་པས་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པ་ལྟར། འགྲོ་བ་དང་འདུག་པ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་ཅིང་དངོས་པོའི་རྫས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཞེན་པ་སྤུ་ཙམ་མེད་པར་རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བྱ་སྟེ། འགྲོའམ་སྙམ་ཙ་ན་འགྲོ་ལ། །འདུག་གམ་སྙམ་ཙ་ན་འདུག་སྟེ། འགྲོ་འདུག་སུས་ཀྱང་ངོ་མི་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཤུགས་ལས་འབྱུང་སྟེ། གལ་ཏེ་བྱུང་ཡང་ཆེད་དུ་ བྱའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་པས་རྣལ་འབྱོར་པའི་ལུས་ནི་གྱི་བརྡའ་རྩོལ་བ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་སོང་བས་རྣལ་འབྱོར་པ་དེའི་དབང་པོ་ལྔ་རང་ཡན་དུ་འགྲོ་བས་ཚོགས་དྲུག་དགག་ཏུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་ནང་དོན་གཉིས་པ་བསྟན་ཏོ། ། ད་ནི་ནང་དོན་གསུམ་པ་དཔེ་བརྡའ་ཐབས་དང་གསུམ་གྱིས་གྲོལ་བ་བསྟན་པ་ནི། གང་ཞིག་ཚིག་ལ་གད»ི«ང་འཆའ་ན། ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚིག་རྐང་བརྒྱད་ཀྱིས་བསྟན་པ་གཞུང་ན་གསལ་ལོ། །དེ་དག་གིས་བསྡུས་པའི་དོན་དང་པོ་ཁྱད་པར་ལྟ་སྒོམ་གྱི་གཟེར་ལས་གསུམ་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་གཉིས་པ་ཁྱབ་པ་བརྡའ་དོན་གྱི་མན་ངག་ལ་བརྟེན་ནས་ཁམས་གསུམ་དུས་གཅིག་ལ་གྲོལ་བར་བསྟན་པ་ལ། ཡན་ལག་གི་དོན་གསུམ་གྱིས་བསྟན་པའི་དང་པོ་དཔེ་ལ་བརྟེན་ནས་དངོས་པོ་གཤིས་དེ་གཏན་ལ་དབབ་པར་བསྟན་པ་ནི། བྱ་བ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། བྱ་བ་ནི་ལས་དང༌། རྟོག་པ་དང༌། ལུས་ངག་གི་སྟེ། དེ་དག་དང་བྲལ་བ་ནི། དཔེར་ན་འོག་མིན་གྱི་ལྷའི་བུ་བདུད་རྩི་མ་གིང་གས་མྱོས་ཙམ་ན། ལུས་ངག་གི་བྱ་བ་དང་བྲལ་ནས་འདུག་ས་གཅིག་ནས་མི་འགུལ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་པས་ཀྱང་བྱ་བ་བཏང་ནས། རི་ཁྲོད་བརྟེན་ན་ལུས་སེམས་གཡེང་བ་དང་བྲལ་ནས་འཁོར་འདས་གང་དུའང་རྟོག་པ་གང་ཡང་མི་སྐྱེའོ། །སེམས་ཅན་ལ་མཉམ་པར་ཤེས་པ་གནོད་སྦྱིན་ལག་ན་བེ་ཅོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བུ་རབ་ཏུ་ཡིད་སྦྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་དེ། དེས་ལྷའི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལྷུང་བ་རྙེད་པས་སེམས་རབ་ཏུ་རངས་པས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་གིས་ཕན་པ་སྙམ་སྙོམས་སུ་བྱའོ་སྙམ་པའི་བློ་སྐྱེས་ནས། དགྲ་གཉེན་དང་ཉེ་རིང་མེད་པར་ཀུན་ལ་ཕན་པར་བྱས་པས། དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ལུས་ངག་ཡིད་ལ་བདེ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་སྐྱེས་པ་ལྟ་བུར། རྣལ་འབྱོར་པས་ཀྱང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཀུན་ནས་བསླངས་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ། དགྲ་དང་བུ་ངོ་མཉམ་སྟེ་ཉེ་རིང་མེད་པར་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེས་ཀུན་ནས་བསླངས་ནས། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བཏང་ནས། །སེམས་ཀྱི་གནད་གཏེམས་ན་ལུས་ངག་ཡིད་ལ་བདེ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་སྐྱེ་བར་ངེས་སོ། །དེ་ལྟར་བྱས་པས་བློ་ལས་གྲོལ་བར་གནས་པ་ནི། དཔེར་ན་ཚངས་པའི་རྒྱལ་པོས་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ཟད་པའི་མཐའ་མ་རྙེད་པས་ད་འགྲོ་བའི་ལམ་སྟོར་བ་ལྟ་བུར། རྣལ་འབྱོར་པ་གློ་བུར་གྱི་རྣམ་རྟོག་ལས་གྲོལ་བ་ཡང་ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་མཐའ་རྟོག་པས་ད་བགྲོད་པར་བྱ་བ་འཁོར་འདས་ཀྱྀ་གཞི་སྟོངས་པའོ། །སེམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི་ཀླུ་དགའ་བོའི་བུ་མོ་འབྲས་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་གིས་འཇིགས་པའི་ལས་ལ་རྟོག་པའི་གཞི་སྐྱེས་ནས། ནམ་མཁའ་རིན་པོ་ཆེའི་གུར་ཕུབ་པར་བློས་བསམ་ཞིང་དམིགས་པས། ནམ་མཁའ་ལ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཁང་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་སྟེང་གི་ཕྱོགས་རྡོ་རྗེ་འབར་བའི་གུར་གྱིས་གཏམས་པ་ཀུན་གྱི་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཞིག་བྱུང་ངོ༌། དེ་བྱུང་བས་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གིས་ཀླུ་ཀུན་ལ་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བ་ལྟ་བུར། རྣལ་འབྱོར་པས་རླུང་སྦྱངས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་ལུས་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་ཉེ་བར་བསྒྲུབས་པས། འགྲོ་བའི་མོས་པ་བསྒྱུར་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་རྣམས་འཁོར་བའི་འཇིགས་པ་ལས་སྒྲོལ་བའོ། །ཡང་རྣལ་འབྱོར་པས་དངོས་པོ་གཤིས་མཐོང་བས་འཁོར་འདས་གང་ལ་ཡང་ཐོགས་པ་མེད་དོ། རྣལ་འབྱོར་པ་གྲུབ་ཚུལ་ལ་སེམས་ཀྱི་གནས་པ་སྐྱེས་པས་རང་སེམས་ལ་བྱན་ཚུད་པ། དཔེར་ན་དྲང་སྲོང་གིས་དམོད་པ་དོར་བས་ཀུན་བརླག་པར་བྱས། ལྷག་མ་རང་དབང་དུ་འདུས་པ་ལྟ་བུར། གྲུབ་མཐའ་རང་རྒྱུད་དུ་འཛིན་པ་ལས་བློ་ལོག་པའོ། །སེམས་ཀྱི་དམིགས་ལྔ་པའི་བསྡུས་དོན་གཉིས་པའི་ནང་དོན་དང་པོ་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་ནང་དོན་གཉིས་པ་སེམས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་ཤེས་པའི་འགྱུར་རྩིས་པའི་གནད་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལ་རྣལ་འབྱོར་པ་དད་པ་ལྡན་པ་ཞིག་གིས་སེམས་བཅོས་པའི་ཐབས་ལ་སློབ་ན། དཔའ་ན་ཞེས་སེམས་དྲན་ཅིང་འཕོ་ན་གོ་ཆ་བགོ་གོས་ཀྱིས་ཕུར་ལ་རླུང་ནང་དུ་ཡིད་ཙམ་བཟུང༌། མཚོན་ནི་བླ་མའི་མན་ངག་དྲན་པར་བྱས་ལ། དེ་དང་ལྡན་པར་བྱས། དེ་དང་མི་འབྲལ་བ་གཅེས་སོ། །མགྱོགས་ན་རླུང་གི་འགྲོ་འོང་འུར་ཞིང་སེམས་གཅིག་ཏུ་མི་ཕེབས་ན། གཅིག་སེམས་སྙིང་གི་ནང་དུ་བཅུག་པ། མགོའི་ཚོགས་མར་ཆུ་ལྕག་གིས་བྲབ་པ་གཅེས་སོ། །ཡང་མནོན་ནི་ཤེས་པ་དྲན་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་འགྱུར་ན་དང་གར་འགྲོ་བར་བཏང༌། སླར་དེ་ཉིད་ཀྱི་སྟེང་དུ་སེམས་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཕབ་ཅིང་བཞག་ལ་རྟེན་འབྲེལ་སྐུ་ལ་མུ་ཏིག་མིག་མ་ཕུག་པ་གདགས་པ་ཅེས་སོ། །ཡང་གུལ་ན་ནི་སེམས་རབ་ཏུ་རྨུགས་ན། གཏོད་པ་རང་གི་སྨིན་མཚམས་སུ་རླུང་སེམས་ཀྱི་ཐིག་ལེའི་ནང་དུ་སེམས་བཅུག་ལ། རླུང་ཡིད་ཙམ་བཟུང་ལ་ཕོ་ཁར་རླུང་དེ་མནན་པ་གཅེས་སོ། །མཐོན་ཞེས་པ་སེམས་ཕེབས་སུ་མ་བཏུབ་ན། འོབས་ནི་སེམས་གར་སོང་གི་རྗེས་བཅད་པས། ཐ་མ་རང་ལ་བསྐོར་གྱིས་ལོག་ནས་དེ་ལ་རང་ངོ་ཤེས་པ་གཅེས་སོ། ལོ་ན་ཞེས་པ་སེམས་རབ་ཏུ་རྨུགས་ན། མིག་འབྲས་ནི་ཐིག་ལེ་སྟོང་པའི་སྒྲོན་མ་རང་མཐེབ་འཛུབ་ཀྱིས་གཏེམ་ཞིང་དེ་ལས་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་ལ་འདོན་པ་གཅེས་སོ། །ཡང་རྟོག་ན་ནི་སེམས་རྟོག་པ་མང་པོས་ཀུན་ནས་སློང་སྒོམ་མ་ཕེབས་ན། དྲན་པ་གང་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ན་ཕར་དེད་པས་ཤེས་པ་ཅི་མི་སྙམ་པའི་ཉམས་རྒྱུད་ལ་འཆར་ཏེ། དེ་ལ་ཡུན་རིང་བ་གཅེས་སོ། །» «ལྐུགས་ན་ཞེས་པ་སེམས་གང་དུ་ཡང་མི་འཕྲོ་ན་རང་བཞིན་རྟོག་མཐའ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་གོལ་བ་ཡིན་པས། བརྗོད་བྱ་ངག་སྨྲ་བཅད། སྣ་བུགས་གཡས་པ་དར་གྱི་ལྟོས་དགག་པ་གཅེས་སོ། །སྨྲ་ན་ཞེས་པ་འདིའི་ལུས་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་ཡིན་ཏེ། ངག་ཏུ་སྨྲ་སྙིང་འདོད་ན་སྒྲའི་གནས་སུ་ཏྲིང་ཞེས་པ་དང༌། ས་ཨེ་ལི་ཞེས་པ་དང༌། དྷ་ཀ་ཨུར་རྣ་ཞེས་པ་བསྒྱུར་བ་གཅེས་སོ། ཡེངས་ན་ཞེས་ཤེས་བཞིན་གྱིས་མ་ཟིན་ན་བག་ལ་ལུས་ཀྱི་ནང་དུ་སེམས་བཞག་པ་གཅེས་སོ། ། འཁོར་ན་གཅིག་ལས་བསྐྱེད་པས་ན་རྒྱ་ཡིས་བཟུང་བ་ནི། རླུང་ནང་དུ་བཟུང་ལ་རིག་པ་མིག་ནས་ཕྱིར་ཕུལ་བ་གཅེས་སོ། །ལོག་ན་ཞེས་སེམས་ལ་ཆགས་ཤིང་ཕྱིར་འགྲོར་མ་བཏུབ་ན་རང་སར་བཏང་བ་ནི། རླུང་སེམས་ནམ་མཁར་རྒྱང་རིང་པོར་འཕང་བ་གཅེས་སོ། །འགྲོ་ན་ཞེས་སེམས་མ་ཟིན་ན་ཉལ་བའི་མལ་འཚོལ་བ་ནི་དམིགས་པའི་རྟེན་ལ་གཏད་ཅིང་བསླབ་པ་གཅེས་སོ། །འདུག་ན་ཞེས་གང་གཏད་པས་ས་ལས་བོགས་མེད་ན། ཡན་ལག་བསྐྱོད་པ་ནི་དམིགས་རྟེན་ཡང་ནས་ཡང་དུ་སྤོ་བ་གཅེས་སོ། །ཞེས་ནང་དོན་གཉིས་པ་སེམས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་ཤེས་པའི་འགྱུར་རྩིས་པའི་གནད་བསྟན་ནས། ད་ནི་ནང་དོན་གསུམ་པ་ལྟ་སྒོམ་གྱི་གཅེས་པའི་གཟེར་བསྟན་པ་ནི། གལ་ཏེ་ནི་རང་བཞིན་ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་པར་འདོད་པས་རང་གི་སེམས་དལ་བ་འཚོལ་བའི་མིས་ནི། སྤྱོད་པ་བྱེད་པའི་ཚེ་ན་སེམས་ཡེངས་ལ་བོར་བ་གཅེས་སོ། །བསྒོམ་ན་ལ་སོགས་པ་ཚིག་རྐང་གསུམ་གཞུང་ན་གསལ་ལོ། །དེ་དག་གིས་བསྡུས་པའི་དོན་གཉིས་པ་ཁྱབ་པ་བརྡའ་དོན་གྱི་མན་ངག་ལ་བསྟེན་ནས་ཁམས་གསུམ་དུས་གཅིག་ལ་གྲོལ་བར་བསྟན་པ་ལ་ནང་དོན་གསུམ་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་ཏོ། ། ད་ནི་སྤྱི་དོན་གསུམ་པར་རང་གྲོལ་བརྡའི་གནད་བྱ་སྤྱོད་ཅི་བྱས་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་འདས་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་ལ་ཡན་ལག་གི་དོན་ལྔས་བསྟན་པའི་དང་པོ་སེམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཉིད་རྟོགས་པར་བསྟན་པ་ནི། བྱུང་ས་མེད་པའི་སེམས་ནི་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན། བྱུང་ས་མེད་པའི་སེམས་ནི། དབྱེ་བ་ནི། བྱུང་ས་ལ་བརྟགས་པས་བྱུང་ས་མ་རྙེད་པ་དང༌། དེ་ཉིད་བྱས་པ་ཡིན་ནམ་བྱས་པས་བྱས་པ་མིན་པས་སེམས་ཕན་ཚུན་འདུས་མ་བྱས་པ་དང༌། དེ་སུས་ཀྱང་མཐོང་བ་མེད་པས་བལྟར་མེད་པ་དང༌། ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་གང་ཡང་མེད་པས་གཅིག་ཡིན་པ་དང༌། དེ་ལྟར་ན་སྣ་ཚོགས་སུ་རྟོག་པས་སྤང་བླང་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ལྔ་པོ་དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་རང་སར་དག་པར་བྱེད་པ་དགོངས་པའོ། །གཞི་ཇི་ལྟར་བཟུང་ཞེ་ན། གནད་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ནི་སེམས་ལ། དེ་ཤེས་པས་འདས་པའི་གཞི་ལྡོག་མེད་སོ་མར་ཟིན་པ་དང༌། དེ་བསླབས་པས་སེམས་དེ་འགྲོ་མེད་དུ་ཟིན་པས་ན་རླུང་གི་འགྱུ་བ་རྒྱུན་ཆད་དོ། །ལམ་ཇི་ལྟར་གསལ་ཞེ་ན། སེམས་མཁའ་ལ་ཕྱུང་བ་ལུས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་བཅད་པས་སྣང་བ་དུས་གཅིག་ལ་འགགས་པས་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་ལ། ཡེ་ཤེས་རྩ་ནང་ནས་དྲངས་པས་ལས་ཀྱི་རླུང་གི་བསལ་བས་ཡེ་ཤེས་རང་ངོ་ལ་མཐོང་བས་སོ། །ཕུག་ཇི་ལྟར་བཀྲུ་ན་དྲན་བསམ་གྱི་འཁོར་ལོ་ཡང་དག་པར་བཏགས་པས། དྲན་བསམ་ཐུན་མོང་བ་རྣམས་གློ་བུར་དུ་ཡལ་བ་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡེ་ནས་མ་གྲུབ་པས། སེམས་བྱ་བ་ཡང་ཐ་སྙད་བཏགས་པ་ཙམ་ལས་གྲུབ་པ་གང་ཡང་མེད་པས་ཅི་ཡང་མེད་པར་རྟོགས་པས་དེ་ལས་འགྲོ་ས་གཞན་མེད་པའོ། །རླུང་གི་འཕེན་སྡུད་ལ་ཇི་ལྟར་གཏད་ཅེ་ན། རླུང་ཕྱིར་འཕེན་པས་ལུས་སེམས་ཀྱི་འབྲེལ་བཅད་ནས་སེམས་ཀྱི་དངོས་པོ་སྟོངས་པར་བྱས། ནང་དུ་བསྡུས་པས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཞི་ལ་བཙལ་ལུས་ཀྱི་དངོས་པོ་བཤིག་པས་སོ། །གནད་ཇི་ལྟར་སྒེར་ཞེ་ན། རླུངགནད་ལ་སྒེར་བས་རྣམ་རྟོག་ཁོག་སྟོངས། ལུས་གནད་ལ་སྒེར་བས་ཡེ་ཤེས་དངོས་སུ་སྣང༌། ངག་གནད་ལ་སྒེར་བས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དོན་རྟོགས། སེམས་གནད་ལ་སྒེར་བས་སེམས་ཀྱི་ཁར་བུ་གཞིག་སྟེ་མེད་པའི་དོན་མེད་པར་ཤེས་པའོ། །དེས་ནང་དོན་དང་པོ་བསྟན་ཏོ། ། ད་ནི་སྤྱི་དོན་གསུམ་པའི་ནང་དོན་གཉིས་པ་བརྗོད་པ་བརྡའི་གནད་ལ་བརྟེན་ནས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་རྟོགས་པར་བསྟན་པ་ནི། ཡང་པ་ནི་རླུང་སྟེ་རླུང་གཅུད་པས་དབང་པོ་རང་དངས་པ་སྟེ། ལྕིད་ནི་དྲོད་སྐྱེ་བར་འདོད་ན་ཕོ་ཁར་ཚ་མེར་གྱི་མནན་ནོ། ཁམས་གསུམ་དུ་མི་ལྡོག་པར་འདོད་ན་ཕྱིར་ཅི་ནས་ཀྱང་འཕང༌། ཟས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་བྱེད་པར་འདོད་ན་ལྕེའི་སྟེང་དུ་བཞག །རྐང་མགྱོགས་ཐོབ་པར་འདོད་ན་རྐང་མཐིལ་དུ་བོར་བས་འགྲུབ་ལ། ལུས་བདེ་བར་འདོད་ན་ཤམ་ཐང་བར་དུ་གཞུག །ངག་ལ་ནུས་པ་རྫོགས་པར་འདོད་ན་སྟོང་མགོའི་ཨིག་སྐད་དང་བཅས་ཏེ་མགྲིན་པར་སྦས། སེམས་འོད་གསལ་དུ་གྲོལ་བར་འདོད་ན་རླུང་འོད་ཀྱི་དྲ་བའི་སྙིང་ནང་དུ་གཞུག་གོ །དེ་ལྟར་བྱས་པས་གོས་ལ་ཞེན་པའི་མཐའ་དང༌། ཁམས་གསུམ་གྱིས་བཅིངས་པའི་དང༌། ལས་ལ་ཞེན་པའི་དང༌། གནས་གཅིག་ལ་ཞེན་པའི་དང༌། ལུས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང༌། ངག་དང༌། སེམས་ཀྱིས་བཅིངས་པའི་མཐའ་དང་བདུན་རང་བཞིན་གྱིས་སངས་སོ། །ལྕི་བ་ནི་སའི་རླུང་སྟེ། ཉི་མ་གཡོན་ནས་རྒྱུ་བ། ཟླ་བ་གཡས་ན་རྒྱུ་བ། བར་ཁ་ནས་བཅུག་པས་དུས་རླུང་གི་འགྱུ་ཚད་ཤེས། དྲོད་ཕྱི་ལུས་ལ་ཕེབས་པའི་རྟགས་སུ་ལུས་ཡང་ཞིང་འབུ་སྲིན་ལ་སོགས་པ་མེད། ནང་སེམས་ལ་ཕེབས་པའི་རྟགས་སུ་གང་དུ་བཞག་སར་སྡོད། གསང་བ་ཆོས་ཉིད་ལ་ཕེབས་པའི་རྟགས་སུ་ཅི་བསམ་ཆོས་ལས་འགྲོ་ས་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་པ་ལ་གལ་ཏེ་ལུས་ངག་ལ་བདེ་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྐྱེས་ན། ཐུན་ཡང་ནས་ཡང་དུ་སྤོ་བ་ནི། སྡུག་པའི་དོང་སྟེ། དེ་ཡང་བློ་ཆོས་ལ་བོར་བས་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཚད་དུས་འདི་ཙམ་ན་ལུས་སེམས་འབྲལ་བར་ངོས་ཟིན་པར་ངེས་སོ། །སྟོང་ཉིད་ནི་སེམས་དངོས་པོ་ནི་སྣང་བ་གང་བ། ར་བར་བཅུག་པས་ནི་གང་གི་སྟེང་དུ་བཞག་པ། ཕ་ནི་འཁོར་བ། འཆི་བ་ནི་དེ་ཉིད་དུ་མི་ལྡོག་པ། དངོས་པོ་སྒོ་ལྔའི་ཞེན་པ་འཕྲ་བའི་ནི་གདམས་ངག་ཟབ་མོ། རླུང་ནི་ཉམས་དང་དྲོད་ཚད་བསྐུར་བས་ནི་ཡང་ན་གནད་ཤེས་པས་ཡལ་སར་ཐིམ་ལ། ཐིམ་སར་ཡལ་བའོ། །ཡུལ་ནི་སྣང་བ་ཙམ་ཆོས་ཉིད་དུ་ཤེས་པ། རྙེད་པ་རྟོགས་པའི་གད»ི«ང་ངོ༌། །བདེ་འདོད་ན་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་ཆོས། སེམས་ཀྱི་གནོད་པ་ནི་རང་ལུས་སུ་འཇོག་པ་ལ་གནོད། བཤིགས་པས་ནི་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ། མ་ནི་ཆོས་ཉིད། བསད་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་ལ་རང་རྒྱུད་དུ་འཛིན་པ་ལས་གྲོལ་བའོ། །» «བྱར་མེད་པ་གནས་ལུགས། བྱ་བའི་ནི་བསླབ་བྱ། སྲབ་ཀྱིས་བཅུག་པས་ནི་ཤེས་བཞིན་གྱིས་ཟིན་པ། བུ་ནི་རིག་པ་སྐྱེ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་མཐོང་བ་རྣམ་པར་དག་པས་མངོན་སུམ་དུ་རིག་པ་མཐོང་བའོ། །ཆོས་རྣམས་ནི་གྲུབ་མཐའ་འདོད་རྒྱལ་དུ་འཛིན་པ། རྒྱ་མཚོ་ནི་མཉམ་བཞག་གཏིང་དུ་ནི་ཆོས་ཉིད་མ་བཅོས་པ། །སྦས་པས་ནི་དེ་དང་བྲལ་བ་མེད་པ། དགྲ་ནི་ཉོན་མོངས་པ། སོད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་ཡེ་ཤེས་སུ་ཤར་བ། རང་ནི་ཤེས་པ་ལྟ་སྒོམ་ནི་གྲུབ་མཐའ་ཞེ་འདོད། །རླུང་ལ་ནི་ཤེས་རབ་བསྐུར་བས་ནི་བྱར་མེད་ཆེན་པོའི་དོན། གད»ི«ང་ཆེ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་དུ་མི་ལྡོག་པར་ངོ་ཤེས་པའོ། །ཞེས་ནང་དོན་གཉིས་པ་བརྗོད་པ་བརྡ་གནད་ལ་བརྟེན་ནས་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་རྟོགས་པར་བསྟན་ནས། ད་ནི་ནང་དོན་གསུམ་པ་རང་གྲོལ་ལ་གཉེན་པོ་མེད་པའི་གནད་ལ་བརྟེན་ནས་རིགས་མཐུན་ནང་གིས་གྲོལ་བར་བསྟན་པ་ནི། དཔེར་ན་དུག་ལ་སོགས་པ་ཚིག་རྐང་པ་བདུན་གཞུང་ན་གསལ་ལོ། །ད་ནི་ནང་དོན་བཞི་པ་རང་བཞིན་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ལམ་ལས་འཁྱར་ས་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི། བྱར་མེད་ཅེས་པ་དངོས་པོའི་གཤིས། ཆོས་ནི་དེ་ལ་སྤྱོད་པ། བྱ་བ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ། འཆིང་བ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་སྣང་བ་ལ་སྒྲིབ་ལ། བྱུང་བར་འདོད་པས་ནི་ཚོགས་བསགས་པའི་བྱེ་བྲག་དཔག་ཏུ་མེད་པ་བྱས་པའི་མཐའ་ཁོང་ཁྲོ་སྐྱེས་པས་སླར་དྲི་མར་གྱུར་པ་ནི། ལུས་ངག་གི་སྡིག་པ་འཕེལ་བའོ། །དཔེར་ན་ཆུའི་རྙོག་མ་སངས་པར་འདོད་པས་བསལ་ན་སླར་རྙོག་མར་འགྱུར་བ་ལྟར། ལྟ་སྒོམ་ཡིད་ལ་བྱས་པས་སླར་སེམས་ཀྱི་རྟོག་པར་འགྱུར་བ་ནི། ཆུ་མ་རྙོགས་ན་དྭངས་ལ། སེམས་མ་བཅོས་ན་གསལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ལྡན་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རློམ་པ་སྐྱེས་པས་དྲེགས་སེམས་དང་ལྡན་པ་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་སྐྱེས་པས་སླར་ངན་སོང་གསུམ་དུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་བྱེད་པས། ཆོས་སེམས་ཐོག་ཏུ་བཞག་པ་གནད་དོ། །ཆོས་ཀྱིས་ནི་མངོན་སུམ་གནད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་བཏགས་པ་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཐ་དད་དུ་ཤེས་པས་ན་ཕྱགས་མས་འདེབས་ཏེ། །»ཐ་«སྙད་ལ་བློ་མི་གནས་པའོ། །ལྟ་དང་སྒོམ་པས་ནི་ཡང་དག་པའི་གནད་ཀྱི་ལྟ་སྒོམ་གྱིས་རང་གི་སེམས་སྟོང་པ་ངོས་བཟུང་དང་བྲལ་བས། མཚན་ཉིད་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པར་ཤེས་པས་བསད་པ་སྟེ་སླར་མི་ལྡོག་པར་བྱེད་པའོ། །ཡང་རང་གི་མན་ངག་ལྡན་པས་ནི། དེ་ཉིད་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་སླར་འཁོར་བར་འཆིང་བར་བྱེད་དོ། །གཏན་ཚིགས་དེའི་ཕྱིར་ན་ལམ་བདག་ཏུ་བཟུང་བ་མེད་པར་ཆོས་ཉིད་རྫོགས་པའོ། །ཞེས་དེ་དག་གི་«སྤྱ»ི«་དོན་གསུམ་པ་རང་གྲོལ་བརྡའི་གནད་ཀྱིས་ཆོས་ཉིད་ལ་ཅི་བྱས་ཀྱང་ཆོས་ཉིད་ལས་འདའ་ས་མེད་པར་བསྟན་པ་ལ་ཡན་ལག་གི་དོན་བཞིར་བྱས་ནས་བསྟན་ཏོ། ། ད་ནི་སྤྱི་དོན་བཞི་པ་མ་རིག་རིགས་པར་སྦྱར་བས་འཁོར་འདས་ལྟོ་ལྡོག་པར་བསྟན་པ་ལ། ཡན་ལག་གི་དོན་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་དང་པོ། ཆོས་ཉིད་ལྟོས་གཞི་དང་བྲལ་བའི་བརྡས། སྣང་རྐྱེན་རང་འགགས་པར་བསྟན་པ་ནི། ཡང་བརྗོད་པའི་ཚིག་ཙམ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། ཡང་བྱ་བ་གནན་པའི་ཚིག་ཡིན་ཏེ། བརྡ་ལ་རང་བཞིན་གྱི་བརྡ་དང༌། བྱས་ཤིང་བསྟན་པ་དང༌། བརྗོད་པའི་བརྡ་དང་གསུམ་ལས་མི་འདའོ། །དེ་ལ་འདིར་བརྗོད་པ་ཚིག་ཙམ་ལ་བརྟེན་ནས། འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པར་ལ་བཟླ་བ་ནི། ཨེ་མ་ནི་ངོ་མཚར་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའོ། །ཡིད་ནི་རླུང༌། བུ་ནི་དེ་ལ་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཞོན་ནས་འགྱུ་བ། སེམས་ཀྱིས་ནི་རླུང་ཕྱིར་ལ་འཕངས་པས་དྲན་བསམ་རང་ཡལ་བ། བཙོན་དུ་བཟུང་བས་ནི་དྲན་བསམ་ལས་འཕྲོས་པའི་ཡུལ་མེད་ པའོ། །སྐྱེ་བ་ནི་ཡུལ་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་དྲན་རྟོག་རྒྱུན་ཆད་པར་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལ་ཡལ་བ། ཚ་ནི་ཡལ་བའི་དུས་རྟོག་པ་ལྔ་རང་དེངས་པས། ང་བདག་གི་སྣང་བ་རྣམས་དུས་གཅིག་འགག་གོ །ཞེས་ནང་དོན་དང་པོའོ། །ད་ནི་ནང་དོན་གཉིས་པ་དྲན་རྟོག་སྤུར་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་ནི། སེམས་ཀྱིས་མ་བཅོས་པའི་ཆོས་ཉིད། རྟོག་པ་ནི་དེ་ལ་རྟོག་དཔྱོད་བློ་དང་བཅས་པ། དེ་ཡང་རླུང་དང་བཅས་ཏེ་ཧ་ཞེས་བར་སྣང་ལ་འཕངས་པས། ནམ་མཁར་རྒྱང་རིང་པོར་འཕངས་པས་འགྱུ་བ་ལྔའི་ལྟོས་ཟད་པའི་ཚེ། ཕྲོགས་པ་ནི་གསལ་བའོ། །དྲན་པ་ནི་འགྱུ་བ་སྣ་ཚོགས་པ། ཁུངས་ནི་དང་པོ་འདི་ནས་འོངས་ཀྱིས་མེད་པ། འགགས་པ་ནི་དྲན་བསམ་གློ་བུར་བ་ཡིན་པར་ཤེས་པ་སྔར་མ་ཤེས་པ་ཡ་ཆ། ཞེས་ནང་དོན་གཉིས་པའོ། །ད་ནི་ནང་དོན་གསུམ་པ་ཆོས་ཉིད་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཤར་ལུགས་བསྟན་པ་ནི། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་བཅོས་པ། བུ་ནི་ཡུལ་ལ་ཤར་བའི་ཆོས་ཉིད། ཡིད་ཀྱི་རྟོག་པ་གློ་བུར་བའི་དབང་དུ་སོང་བ། བསད་པ་ནི་ཆོས་ཉིད་དམ། རྟོག་པ་འཆར་བ་ལ་གནོད་པ། ཕ་ནི་ཐབས། མ་ནི་ཤེས་རབ། དུས་གཅིག་ནི་དེ་ལྟར་ཐབས་ཤེས་རབ་གཉིས་ལ་ཞན་པའི་མཐའ་མེད་པའོ། །ཤི་བ་ནི་སླར་མི་ལྡོག་པ་སྟེ། དེ་ཐབས་ཤེས་རབ་ལ་མི་ལྟོས་པའོ། །ཡ་དང་མི་སྐྱེ་བ། ལ་འདས་པ། ལ་མི་ལྡོག་པའི་རྒྱས་ཐེབས་པའོ། །ཞེས་ནང་དོན་གསུམ་པའོ། །ད་ནི་ནང་དོན་བཞི་པ་བློ་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཉིད་གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྟན་པ་ནི། སྐྱེ་བའི་ནི་དྲན་བསམ་གྱི་ཁུངས་དེད་པ། བུ་ནི་དྲན་པ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ཤི་བས་ནི་དྲན་བསམ་རྐྱེན་ཐོག་རང་དུ་ཡལ་བས། བློ་དང་བཅས་པས་རླུང་དང་བཅས་ཏེ་ནམ་མཁའ་ལ་འཕངས་པའི་གཞི་མེད་པ་ནི། རབས་ཆད་པ་ནི་དྲན་རྟོག་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་འགགས་པའོ། །དེ་བློ་ཐོག་ཏུ་ལྡོག་པ་ལ་གཞི་ལུས་སེམས་སྟོངས་པ་ནི་དེ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ཆད་པའོ། །དེ་ད་ལྟ་ཤེས་པ་ངོ་མཚར་ཆེ་བའོ། །ཞེས་ནང་དོན་བཞི་པའོ།། །། ད་ནི་ནང་དོན་ལྔ་པ་ཡིད་ཚར་བཅད་པས་སེམས་ཉིད་རང་དོན་གསལ་བར་བསྟན་པ་ནི། མགྱོགས་པོ་ནི་ཡིད་གང་ལ་ཡང་ཐོགས་པ་མེད་པ། ལྕག་གིས་ནི་གར་སོང་གི་རྗེས་བཅད་པ། བྲབས་པས་ནི་ཡང་ནས་ཡང་དུ་ཡིད་ཀྱི་འགྱུ་བ་ལ་བརྟགས་པས་འཆི་བ་ཡལ་རྒྱུ། རྒྱུན་ཆད་པ་ནི་དེ་ཉིད་མ་རྙེད་པའོ། །དོན་དེ་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པ་ཧ་ཅང་ཆེས་སོ། །ཞེས་ནང་དོན་ལྔ་པའོ། །ད་ནི་དྲུག་པ་རླུང་གནད་ཐབས་ཀྱི་མན་ངག་གིས་གཟུང་འཛིན་གྱི་ཡུལ་གདོན་པར་བསྟན་པ་ནི། གུལ་བོ་རླུང་དལ་བ་བརྟེན་པ། གཏོད་པ་ནི་ཡིད་ཙམ་ནང་དུ་འཐེན་པ། མནན་པ་ནི་ཕོ་ཁ་གཡས་སུ་མནན་པའོ། །གཉིས་ནི་གཟུང་བ་ཡུལ་དང༌། འཛིན་པ་སེམས་བཙོན་དུ་བཟུང་བ་གོང་མ་གཉིས་ཀྱི་གཞི་འགྱུ་བ་མེད་པ་ནི། མན་ངག་ཟབ་པའི་གནད་ཆེན་པོ་ལས་བྱུང་བའོ། །ནང་དོན་དྲུག་པའོ། །ད་ནི་ནང་དོན་བདུན་པ་འཁྲུལ་པ་གཞི་ལ་ལྡོག་པའི་ཐབས་བསྟན་པ་ནི། གཅིག་ནི་མ་རིག་པ། མཐར་སྔར་འཁྲུལ་མ་མྱོང་པའི་གནད། །སྤྱུགས་པ་ནི། ད་ལྟར་འཁྲུལ་པ་ལ་མི་གནས་པའི་རྩིས་ཐེབས་པ། བརྒྱ་ནི་འཁོར་བའི་འཇུག་སྒོ་བརྒྱ་དང་བཞི། ཡུལ་ཟིན་པ་ནི་ད་འཁྲུལ་མི་སྲིད་པར་ཐག་ཆོད་པས། དེ་ཡང་མ་རིག་པ་རིག་པར་ཤེས་པ་ཁྱབ་ཆེ་བའོ། ། ནང་དོན་བདུན་པའོ། །ད་ནི་ནང་དོན་བརྒྱད་པ་ནི་སྐུ་གསུམ་གྱིས་བཅིངས་པ་ལས་གྲོལ་བའི་གནད་བསྟན་པ་ནི། སྟོང་ནི་འགྱུ་བ་ཐ་དད་པ། ལྕགས་སུ་བཅུག་པས་ནི་རླུང་གིས་བཟུང་ནས་མཁའ་ལ་སྦུར་བ། གསུམ་ནི་སྐུ་གསུམ་ལ་རང་རྒྱུད་དུ་བཟུང་བ། བཙོན་ལས་ཐར་བ་ནི་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱིས་བཅིངས་པ་ལས་ཐར་བས་སྐུ་གསུམ་རང་ཆས་པ་ལྟོས་པ་ཆེ་བའོ། །ནང་དོན་བརྒྱད་པའོ། །ད་ནི་ནང་དོན་དགུ་པ་འཁོར་འདས་ལ་བཟླ་བ་ཆོས་ཉིད་ལ་གང་ཡང་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི། རྒྱབ་པ་ནི་གནད་ཤེས་པ། གཅིག་ནི་འཁོར་བ། རྒྱབ་པས་ནི་ནང་དེ་ཡལ་བར་ཤེས་པས། བོག་ཀུན་ལ་ཕོག་པ་ནི་འཁོར་འདས་གཉིས་མེད་འདྲེས་པས་གཉིས་སྣང་གི་ཤེས་པ་རང་ཡལ་བ་རྒོད་རང་སེམས་ལ་བྲོ་བའོ། །ནང་དོན་དགུ་པའོ། ། ད་ནི་ནང་དོན་བཅུ་པ་ཐུན་མོང་གི་གོལ་ས་རྣམ་པར་བཅད་པ་བསྟན་པ་ནི། རྒྱབ་ཀུན་ལ་ནི་ཐིག་པ་ཐུན་མོང་པའི་ཚིག་གིས་སྤྲོས་པས་རྒྱབ་པས་ནི་ཀུན་རིག་པ་དང་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་བཤིགས་ཀྱང༌། ཕོག་པ་ནི་གནད། གཅིག་ནི་ཆོས་ཅན་གཅིག་ལ་ཡང་གནད་དུ་མ་སོང་བས་ཁམས་གསུམ་དུ་འཁྲིད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཨེ་ཤ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གོད་པ་མེད་པའོ། །ཞེས་བཅུ་པའོ། །ད་ནི་བཅུ་གཅིག་པ་སེམས་ཉིད་གཉུག་མ་ལ་ལས་དང་བག་ཆགས་ཀྱིས་མི་གོས་པར་བསྟན་པ་ནི། གཅིག་ནི་མ་བཅོས་པའི་སེམས། དོང་ནས་ནི་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་བཏོན་པས་མ་བཅོས་རང་སོར་བཞག་པ། མི་བརྒྱ་ནི་འཁོར་བའི་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་པ། བཙོན་ནས་ཐར་བ་ནི་འཁོར་བ་ཉིད་དུ་གྲོལ་བས། ལས་དང་ཉོན་མོང་པ་ཐམས་ཅད་རང་དག་པ་ཧ་ཧ་ཞེས་པ་བཅུ་གཅིག་པའོ། »།«ད་ནི་ནང་དོན་བཅུ་གཉིས་པ་སེམས་ཉིད་ལ་ཐེག་པའི་ཆོས་འདུས་པར་བསྟན་པ་ནི། སྡོང་པོ་ནི་སེམས་ཉིད་ལ་འཁོར་འདས་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བསྡོམས་པ་བཅད་པས་ནི་སེམས་ཀྱི་རྩ་བ་མེད་པར་ཆོད་པས་རྩ་བ་དགུ་ཆོད་པ་ནི་ཐེག་པ་རིམ་པ་དགུའོ། །ཞེ་འདོད་དང་བཅས་པའི་ལྟ་བ་དུས་གཅིག་ལ་ཤེས་པས། ཆོས་ལས་འདས་པ་ཨེ་ཆོས་ཨ་སྐྱེ་མེད་དུ་ལ་བཟླ་བའོ། །ཞེས་བསྡུས་པའི་དོན་བཞི་པ་མ་རིག་རིག་པ་སྦྱར་བས་འཁོར་འདས་ལྟོ་བཟློག་པར་བསྟན་པ་ལ་ཡན་ལག་གི་དོན་བཅུ་གཉིས་སུ་བྱས་ནས་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་སྤྱི་དོན་ལྔ་པ་ཁྱད་པར་སྟོབས་ཚིག་གིས་འཁོར་འདས་དུས་གཅིག་ལ་བསྒྲལ་བར་བསྟན་པ་ལ་ཡན་ལག་གི་དོན་གསུམ་གྱིས་བསྟན་པའི་དང་པོ། མངོན་སུམ་རང་གནད་ཀྱིས་འཁོར་འདས་ལྟོ་སྦྱར་བར་བསྟན་པ་ནི། གཅིག་རྒྱབ་ཀུན་ཤི་བས་རང་ཡལ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། གཅིག་རྒྱབ་འཁྲུལ་བའི་རྩ་བ་མ་རིག་པ་ངོ་ཤེས་པས་ཀུན་ཤི་བ་ནི་འཁྲུལ་པ་རང་ངོ་སངས་པས། དྲན་བསམ་རང་ཡལ་བའོ། །དེ་ལྟར་འཁྲུལ་པ་ཀུན་ཤི་བ་ནི་སླར་ལྡོག་པའི་ས་སྟོངས་པ། གཅིག་མ་སོད་པ་ནི་སེམས་ཉིད་ལ་སྐྱེ་ཤི་མེད་པ་འཕེལ་བ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །ལས་ནི་བསླབ་བྱ་དང་མ་བྲལ་བ། སྲོག་ནི་འཁོར་བའི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ། བདག་མེད་དུ་བཅད་པས་འདས་པའི་བདེ་བ་རང་གི་སེམས་ལ་རྙེད་པའོ། །བསྟན་པ་ལ་གནོད་པ་ལ་སོགས་པ་སྲོག་ཆགས་མ་རུངས་པ་རྣམས་ལ་དངོས་སུ་སྡིག་པ་སྤྱད་པར་བྱས་ན་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་དགེ་བ་བས་འདི་རྣལ་འབྱོར་པའི་གྲོགས་སུ་ཆེའོ། །གཞན་ནི་སྣང་བ་བསད་པ་ནི་སྣང་ཐོག་ཏུ་བཞག་པའི་དང་པོའི་རོ་ཤི་བས་བསད་ལ། རང་ནི་ཤེས་པ་གང་སྣང་གི་སྟེང་དུ་བཞག་པས་ཤི་བ་ནི་ཡལ་ས་ངོ་ཤེས་པས་འཁོར་བར་ལྡོག་པའི་རྐྱེན་ལས་རྣམ་སྨིན་ཟད་པའོ། །རང་ང་བདག །ཤི་བ་བདག་མེད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པ། གཞན་སྣང་བ་ཡེ་ཤེས་སུ་འཕེལ་བས་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཆེ་ བའོ། །ཞེས་ནང་དོན་དང་པོའོ། ། ད་ནི་གཉིས་པ་ཡི་གེ་བརྡའ་སྦྱོར་གྱི་སྣང་བ་རང་ལུས་སུ་བསླབ་པ་བསྟན་པ་ནི། རི་བོ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྣང་བ་དངོས་པོ་རགས་པ་རྣམས། ཏིལ་འབྲུའི་མིག་ཏུ་དྲངས་པའི་གནད་བཙུད་པས་ནི་རླུང་གིས་ལྟོ་འདི་སེམས་སྟོངས་པ་མ་ཁེངས་པ་ནི་དང་པོ་ཧ་ཧ་ཞེས་ཁར་མིད་དོ། །རི་རབ་ནི་ལུས། སྲང་ལ་གཞལ་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ཚད་ཤེས་པས། ཕྱེད་ནི་འཁོར་འདས་ཀྱི་མཚམས་ཤེས་པའོ། ། མེད་པ་ནི་སྟོང་པར། ངོས་ཟིན་པ་ནི། ཐེག་པ་ཧོ་ཧཱ་ཞེས་དྲག་ཏུ་བརྗོད་པ་ལས་བྱུང་པས་སོ། །དེ་ཡང་རང་གི་ལུས་བདེ་ལུགས་སུ་འདུག་ནས་ཨྸཱ་ཞེས་དབང་པོ་སྤྱོད་ཡུལ་སྟོང་གསུམ་ཙམ་སྣང་ཡང་རང་རང་ལྟོང་འོག་ཁུགས་ལ་མིད་པས་སྐྲེས་མ་ཡལ་བ་ནི་སྟོང་པ་ལ་སྟོང་པ་ཐིམ་པའི་འོག་ཏུ་ཧྲཱི༔ཞེས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །ནང་དོན་གཉིས་པའོ། ། ད་ནི་གསུམ་པ་སྤྱོད་པའི་ཁྱབ་བྱེད་བསྟན་པ་ནི། རྣལ་འབྱོར་པ་ལམ་དུ་འགྲོ་བའི་དུས་ན་རྐང་པ་གཡས་པ་ལ་ཟླ་བ་བསྒོམ། གཡོན་པར་ཉི་མ་བསྒོམ་འགྲོ་བ་ནི་གདན་དུ་བཏིང་བའོ། །དེ་ལྟར་ཕྱིན་པས་འགྲོ་བ་གཞན་གྱི་མུན་སྲོས་པ་ནི་མཐོང་བའི་ནུས་པ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །སྤྱོད་པ་བྱེད་པའི་ཚེ་ལག་ཏུ་ཁ་ཊྭཱཾ་ཀ་རྩེ་གསུམ་པ་ཐོགས་པས་རང་ང་བདག་བསད་པས་སྤྱོད་པའི་ཚད། ཡང་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ལུས་ལ་གོས་ནག་པོ་མུན་པ་དང་འདྲ་བའི་གོས་གྱོན་ལ་མཐོང་མིག་གསུམ་ཧུར་ཐོན་ལ་འབྲུ་ཚུགས་སུ་བལྟས་པས་ནི་ནང་དུ་རིག་པ་གསལ་བར་འགྱུར་རོ། །ལྟེ་བར་རཾ་བསྒོམ་སྟེ་རང་གི་ལུས་གཅེར་བུར་ཕྱུང་བས་དམ་པའི་དོན་ལ་དམིགས་ལ་གཞན་གྱི་ལུས་ལ་ཧས་བཏབ་ན་གྲང་བའི་རེག་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ནི། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱིན་བརླབས་ཀྱི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་རོ། །གཅིག་ནི་སེམས་གངས་ནི་ཆོས་ཉིད། བསྐྱལ་བས་ནི་སྤྱོད་པའི་དུས་སུ་ལམ་དུ་ཁྱེར་བ། རང་ལུས་ལ་དྲོདསླེབས་པ་ནི་དེ་ལྟར་སྤྱོད་པས་བླང་བས་ནང་དུ་རྟོགས་པ་འཆར་ལ། ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བ་དག་འབྱུང་ངོ༌། །བསླབས་ཐབས་ནི་བྱ་ཚང་འཇུག་གི་བསླབ་པས་རང་སེམས་ཁུངས་སུ་བཅུག་པས། དཔེ་ཡིས་སྦྱར་བས་ནི། ཀླུའི་བུ་ནི་མཁའ་ལྡིང་གི་འཇིགས་པ་ལས་གྲོལ་བ་ལྟར་གྲོལ་བས། ཡ་ང་བ་དང་བག་ཚ་བ་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡལ་བའི་གནད་སུ་ཡིས་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ལ་བཅོས་སུ་མེད་ཉིད་དོ། །ཞེས་གདམས་པ་ནི་སྤྱི་དོན་ལྔས་སེམས་ཀྱི་དམིགས་ནི་བསླབ་བྱ། དྲུག་ནི་གྲངས་ཏེ། དེ་ལས་ལྔ་པ། དེ་ཡང་རིམ་གྱིས་འབྱེད་པའི་གནད་གོང་དུ་སེམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དྲུག་ལ་བརྟེན་ནས། སེམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཡང་ལྔར་བསྡུས་ནས་བསྟན་པའོ། །རྣམ་པར་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ། །མཁས་པ་བྱེ་མ་ལ་མུ་ཏྲས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ། །རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ། ཨྠིྀ། ས་མ་ཡཱ།། །། ༈ ད་ནི་སེམས་ཀྱི་དམིགས་དྲུག་པ་རྒྱུན་དུ་འཁོར་ལུགས་དྲུག་གི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ནི། འདི་མ་བསྡུས་པའི་དོན་གསུམ་སྟེ། དང་པོ་ཆོས་ཉིད་གནད་ཐོག་ཏུ་གྲོལ་བ་རང་གི་ཁྱད་པར་གྱི་གཞི་བསྟན་པ་དང༌། གཉིས་པ་ཆོས་ཉིད་ཡལ་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་མ་གྲོལ་བ་གང་ཡང་མེད་པར་བསྟན་པ་དང༌། གསུམ་པ་བསླབ་བྱ་རང་གི་མཚན་ཉིད་དཔེ་དང་བཅས་པས་གཞི་ལྡོག་མེད་དུ་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་སྤྱི་དོན་དང་པོ་ཆོས་ཉིད་གནད་ཐོག་ཏུ་གྲོལ་བ་ཁྱད་པར་རང་གི་གཞི་བསྟན་པ་ལ་ཡན་ལག་གི་དོན་གསུམ་གྱིས་བསྟན་པའི་དང་པོ་མན་ངག་ཁྱད་པར་ཆེས་གདམས་པ་དང་བཅས་པ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལྟར་བབས་ལུགས་བསྟན་པ་ནི་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། དེ་ལྟར་བླ་མས་ཆོས་ཀྱི་བབས་ལུགས་རྟོགས་པར་བྱས་ལ་དེ་ངོ་སྤྲད་པར་བྱ་སྟེ། ངོ་སྤྲད་པ་ལུགས་མང་ན་ཡང༌། འདིར་ནི་བསྒོམ་དུ་མེད་པའི་དོན་དྲན་རྟོག་ཡལ་མཚམས་ཀྱི་གནད་ལ་བརྟེན་ནས་ངོ་སྤྲད་པ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་འདིར་ལག་ལེན་དུ་སྒྲིག་ན་«རྒྱབ་ཡིག་«སྣང་བའི་སྒྲོན་མ་དང་སྦྱར་རོ། །ད་ནི་དམ་པའི་དོན་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་པ་ཚིག་རྐང་བཅུ་གཞུང་གིས་ཤེས་ སོ། །ད་ནི་གཉིས་པ་སེམས་གློད་པས་གྲོལ་བ་བཞག་ཐབས་དང་བཅས་ཏེ་བསྟན་པ་ནི། དེ་ལ་དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་སྐལ་བ་ཡོད་པའོ། །ཀྱི་འབྲེལ་པ་མཚོན་པ་སྟེ། བླ་མ་དང་འབྲེལ་བས་སྐལ་ལྡན་སེམས་ཀྱི་བུ་ཞེས་བྱའོ། །ལུས་ཀྱི་ཆ་ས་ལ་ཕབ་ནས་ཇི་ལྟར་བདེ་ལུགས་སུ་བཅོས་ནས་གློད་པ་དང༌། ཤེས་པ་ཡེངས་ལ་བོར་བའི་གནད་ཡང་དག་པ་ཡིན་པས། རང་སོ་ཞེས་སེམས་བཅོས་པ་མེད་པར་ཡེངས་ལ་བོར་ནས་བཞག་པས་དྲན་བསམ་གྱི་སྒོ་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་འགྱུ་བ་བླ་མའི་བྱིན་བརླབས་ཀྱིས་འགག་གོ །གཉིས་པའོ། ། ད་ནི་གསུམ་པ་བླ་མའི་མན་ངག་གནད་ལ་བོར་བ་བླ་མའི་གསུང་བརྗོད་པ་དང་བཅས་པར་བསྟན་པ་ནི། སེམས་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་ཤོར་ན་གཤིས་གང་སྣང་བཅོས་པ་མེད་པའི་སྟེང་དུ་དབང་པོ་རང་ཡན་དུ་བཞག་པས་ནི། དྲན་པས་ཟུངས། རིག་པ་གཅོད་གཉིས་ལས་བྱུང་བའི་ཡིད་དང༌། བློ་དང༌། བསམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཡལ་བས་དུས་གཅིག་ལ་འགག་གོ»།« །ཞེས་བརྡས་བསྐུལ་བས། ཆོས་ཉིད་བསམ་པ་ལས་འདས་པའི་གཞི་རྙེད་པ་ནི། ངག་ཏུ་ཨ་ཞེས་བརྗོད་པས་དྲག་པ་བླ་མ་བྱིན་རླབས་དང་ལྡན་པའི་ངག་ཏུ་གསལ་བས་གདབ་ བོ། །དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐལ་ལྡན་ལ་ངེས་པར་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་བའི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ནི་སེམས་ཉིད་མེད་པའི་དོན་རང་ཡལ་དུ་མཚོན་པ་ལས། དྲན་མེད་དང་སྨྲ་བ་དང༌། འཕར་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ནི། གཤིས་ཀྱི་རྩལ་ཡིན་པས། སྐལ་ལྡན་གྱི་སེམས་གནས་པའི་སྟེང་ནས་ཤེས་པ་ཧད་པོ་དྲན་པ་ཡལ་བ་ལ་གནས་པ་ནི་བརྡ་དོན་གཉིས་མེད་དུ་འདྲེས་པའོ། །དེ་ལ་བླ་མས་དེ་ནི་གློ་བུར་བའི་དྲན་པ་དང་རིག་པའི་འགྱུ་བ་ཟད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པས། ཕྱིས་ཀྱང་དེའི་སྟེང་ལས་མ་འདའ་ཞིག །ཅེས་མཚོན་པའོ། །ཤེས་པ་དེ་ལྟར་སོང་ནི། འདི་ནི་དུས་ཀྱི་ཡལ་ས་ནམ་མཁར་སྦྱིན་པར་གྱིས་ཞེས་པས་སོ། སེམས་མེད་པ་ལས་དྲན་རིག་མེད་པར་མཚོན་པའི། དེས་ན་སེམས་ཀྱི་རྩ་བར་རང་ལས་རྟོགས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་སྐྱེས་པས་བཟུང་ངོ༌། །དེའི་ཕྱིར་ན་སེམས་མེད་པ་ལས་འདི་ལྟར་འཁྲུལ་པ་འོང་བར་ཅི་ལ་རིགས་ཏེ། འཁྲུལ་པ་ཉིད་འཁྲུལ་ཐོག་ཏུ་གྲོལ་བས་ན། དེས་ན་འདི་སེམས། དེ་ཡུལ། དེ་ལྟར་ཡུལ་སེམས་གཉིས་རང་གྲོལ་བ་ལས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་མེད་དོ། །ཞེས་དེ་དག་གིས་ནི་སྤྱི་དོན་དང་པོ་ཆོས་ཉིད་གནད་ཐོག་ཏུ་གྲོལ་བ་ཁྱད་པར་རང་གི་གཞི་བསྟན་པ་ལ་ཡན་ལག་གི་དོན་གསུམ་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་སྤྱི་དོན་གཉིས་པ་ཆོས་ཉིད་ཡལ་བའི་ཁྱད་པར་གྱིས་མ་གྲོལ་བ་གང་ཡང་མེད་པར་བསྟན་པ་ལ་ཡན་ལག་གི་དོན་བདུན་གྱིས་བསྟན་པའི་དང་པོ། བློ་རིམ་གྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསླབ་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ཉིད་ལས་འཁྱེར་ས་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི། གལ་ཏེ་སློབ་པར་འདོད་པའི་མིས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། གལ་ཏེ་བློ་རིམ་གྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་དེ་སློབ་པར་འདོད་པའི་མིས། རླུང་ཁ་ནས་ནམ་མཁའ་ལ་ཕྱིར་འཕངས་པས་དྲན་པ་ཡལ་བའི་མཚམས་ཤེས་བཞིན་དུ་གནས་པ་ནས་ངོས་བཟུང་བས་རྟོག་པ་གློ་བུར་བ་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་དོ། །དེ་ལ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་བཞག་པས་རང་གི་ཤེས་པ་ཅི་མི་སྙམ་པའི་ཉམས་འདི་ཡིན་འདི་མིན་གྱི་ཚད་བཟུང་བ་མེད་པ་རང་གི་རྒྱུད་ལ་འཆར་ རོ། །དེ་ལ་རྒྱུན་དུ་གནས་པས་སེམས་ཀྱི་འཇུག་པ་ཐ་དད་པའི་རྒྱུན་རླུང་དང་བཅས་འགག་པ་ནི། དེ་ཚོ་གང་ལས་འབྱུང་ཞེ་ན། དེ་ནི་དང་པོ་ལུས་ཀྱི་གནད་ལུས་སྐྱིལ་ཀྲུང་ངམ་གང་བདེ་བར་བྱའམ། སེང་གེ་ལྟར་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། »།« དེ་ལྟར་བྱས་པས་སེམས་ཀྱི་གནད་དུ་དྲན་རྟོག་རང་ཡལ་བས་བདག་གཞན་གྱི་འབྲེལ་བ་ཆོད་པ་ནི། རང་ལས་བྱུང་བས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ཐ་མ་གང་དུ་ཡང་འགྲོ་བའི་ས་མེད་པས་ལྡོག་པའི་ཉིན་མེད་པའོ། །དང་པོའོ། །ད་ནི་གཉིས་པ་དྲན་རྟོག་གློ་བུར་དུ་ངོས་བཟུང་བ་དཔེ་དང་བཅས་ཏེ་བསྟན་པ་ནི། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་སྤྲིན་དེ་བྱུང་ཡང་གློ་བུར་དུ་བྱུང་ལ་ཡལ་ཡང་གློ་བུར་དུ་ཡལ་བ་བཞིན་དུ། དྲན་རྟོག་སྣ་ཚོགས་པ་གློ་བུར་རྐྱེན་གྱིས་སུ་ལ་ཡང་གནོད་པ་མེད་དོ། །ནམ་མཁའ་ལ་སྤྲིན་གྱིས་གོས་པ་མེད་པ་དང་འདྲ། སེམས་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་འགྱུ་བ་འདི་ཡང་དཔེར་ན་སྣོད་ལ་དྲི་མའམ་རྡུལ་ཆགས་པ་དང་འདྲ་སྟེ། སྣོད་ལ་དྲི་མ་དེས་གནོད་པ་དང་ཕན་པ་མེད་པ་ལྟར། ཆོས་ཉིད་ལ་ཕན་གནོད་དུ་མ་གྲུབ་པའོ། །དེ་ཡང་གློ་བུར་བར་ཤེས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དྲན་པ་དང་རིག་པ་རྣམས་ནི་གློ་བུར་དུ་ལུས་ལ་ཆགས་པས་ཕན་གནོད་མེད་དོ། །སྣོད་ལ་དྲི་མས་གནོད་པར་ནུས་པ་མེད་པ་ལྟར་ཆོས་ཉིད་ལ་གནོད་པ་མེད་པ་དྲན་རིག་སེམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ ནོ། །ཞེས་ནང་དོན་གཉིས་པའོ། ། ད་ནི་ནང་དོན་གསུམ་པ་ཡལ་བའི་མཚན་ཉིད་ལུས་སེམས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་བཅད་པ་བསྟན་པ་ནི། རྣམ་རྟོག་རང་ཡལ་བ་ནི། དཔེར་ན་འཇའ་ཚོན་བར་སྣང་ལ་བཀྲ་ལམ་མེ་ཡོད་པ་དེ་གར་སོང་ཆ་མེད་པར་ནམ་མཁར་རང་ཡལ་གྱིས་སོང་བ་ལྟར། དྲན་རྟོག་སྣང་བ་གློ་བུར་བ་ཡིན་པས་གར་སོང་ཆ་མེད་པར་ཡལ་ལ། དེ་ཉིད་གློ་བུར་བར་ཤེས་པ་ཙམ་ཀྱིས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལས་རླང་པ་བུན་གྱིས་བྱུང་ནས། ཐ་མ་ཡལ་གྱིས་སོང་ནས་དངོས་པོ་མེད་པ་ལྟར་དྲན་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་ཤར་བ་བྲིང་གིས་བྱུང་ཡང༌། དེ་ཉིད་བུན་གྱིས་རང་ཡལ་བས་དང་པོ་གང་ནས་བྱུང་གི་རྒྱུ་མེད། ཐ་མ་གང་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་མེད། བར་དུ་གང་དུ་གནས་པའི་རྟེན་མེད་པས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་རེས་ཡོད་པ་ལྟར་སྣང་ལ་རེས་མེད་པར་ལྟར་སྣང་བའི་སེམས་ཀྱང་དེ་དང་མཚུངས་ཏེ། དང་པོ་བྱུང་ས་མེད་པས་གཞི་དང༌། རྩ་བ་མེད་པ་དང༌། ད་ལྟ་གནས་ས་མེད་པས་རྒྱུ་དང་མཚན་ཉིད་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་དང༌། ཐ་མ་འགྲོ་ས་མེད་པས་སྐྱེ་མེད་ངོས་བཟུང་དུ་མེད་པའི་སེམས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཕྱི་རོལ་རིག་པ་ཅན་ལྟར་དུས་ཀྱིས་ཡལ་བ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཀྱི་རྩ་བ་མེད་པར་ཤེས་པ་ཙམ་ལས་རྫུ་འཕྲུལ་ལམ། རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར་ངེས་པར་ཡལ་བས། རྟོག་པས་ཕན་གནོད་དུ་གྲུབ་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ལུས་འབྱུང་བའི་བྱེད་ལས་ཅན་ལས་སེམས་མ་བྱུང་བས་སེམས་ལ་ལྟར་མེད་ཅིང་བལྟས་པས་ཀྱང་མཐོང་བ་མེད་ལ། སེམས་སྟོང་པ་ངོས་བཟུང་དང་དང་བྲལ་བ་ལས་ལུས་མ་བྱུང་བས། འབྲེལ་བ་མེད་དེ་ལུས་བཞག་ནས་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་མེད་པའི་དོན་སྣང་བས་སྒྱུ་མའི་སེམས་ཏེ། མེད་པའི་འཇུག་པ་ཅན་ལས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའི་ལུས་ཀྱང་མི་རྟག་པས། སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ། །དེས་ན་སྒྱུ་མས་སྒྱུ་མ་བསླུས་པ་ལྟར། སེམས་མེད་པའི་ཡུལ་མེད་པ་བཟུང་བའོ། །ཞེས་ནང་དོན་གསུམ་པ་ཡལ་བའི་མཚན་ཉིད་ལུས་སེམས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་བསྟན་ནས། ད་ནི་བཞི་པ་སྟོང་པའི་ཆོས་རང་ཤེས་པ་དཔེ་དང་བཅས་པ་བསྟན་པ་ནི། དཔེར་ན་ནམ་མ་རིག་པ་མཁའ་ཡེ་ཤེས་ལས་ནི་སྤྲིན་ཉོན་མོངས་པ་གློ་བུར་བ་བཞིན་དུ། སྣང་ཡང་དེ་ཉིད་ལ་གོས་པ་མེད་པ་སྟེ། རྣམ་རྟོག་ཅི་བྱུང་ཡང་འདི་ནི་རྣལ་འབྱོར་དག་པའི་ལམ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་རྟོག་པ་སྐྱེ་བའི་གནས་མེད་ཅིང་མི་གནས། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དྲན་བསམ་བློའི་རྟོག་པ་སྐྱེ་བའི་གནས་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དྲན་བསམ་གྱི་རྟོག་པ་དེ་ཉིད་ནམ་མཁའ་འདྲ་སྟེ། སྐྱེ་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་བོ། །དཔེར་ན་ཡོད་པ་ལྟར་སྣང་བ་དང་མེད་པ་ལྟར་སྣང་བའི་ནམ་མཁའ་ལ་སྤྲིན་དང༌། ཆར་དང༌། ཁུ་རླངས་དང༌། གཟའ་དང༌། སྐར་མ་ལ་སོགས་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་དཀའ་བ་མིན་པ་ལྟར། སེམས་ལས་ཀྱང་དྲན་པ་དང༌། རྟོགས་པ་དང༌། འགྱུར་བ་སྣ་ཚོགས་པར་ཤར་བ་ནི། བཟང་བ་དང་ངན་པ་སུ་ལ་ཡང་དམིགས་ཏེ། ཕན་གནོད་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་བོ། »།«དེའི་ཕྱིར་ན་མ་རིག་པ་ལས་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལོག་ན་མེད་པས། མེད་པར་མགོ་མཉམ་ལ། སེམས་ཅན་ལས་མ་གཏོགས་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བར་མེད་ དོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འབྲེལ་གྱིས་དེ་ལྟར་སྣང་ངོ༌། །ཞེས་ནང་དོན་བཞི་པའོ། ། ད་ནི་ལྔ་པ་སྤང་བླང་མེད་པའི་དོན་ངོ་སྤྲད་པ་དང་བཅས་པ་བསྟན་པ་ནི། ཡལ་བའི་གནད་ནི་དང་པོ་མེད་པ་ལས་བྱུང་ལ། ཐ་མ་མེད་པར་མ་ཤེས་ན་མ་མཁས་པ་སྟེ། རྟོག་ཚོགས་གང་གིས་ཀྱང་སྤངས་པས་མི་སྤོང་བས། མེད་པའི་དོན་ཤེས་པས། སྤང་རྒྱུ་གང་ཡང་མེད་ལ་བླང་རྒྱུ་གང་ཡང་མེད་པའི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་དོན་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་གང་ཟག་ཆོས་ཉིད་བབས་ལས་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ལ། སྣང་བ་སྔ་ཕྱིའི་བར་དང༌། ཤེས་པ་སྔ་ཕྱིའི་བར་དུ་བཅས་པའི་ཞེས་པའི་ཆོས་ཉིད་སྔ་ཕྱིར་དང༌། རྟོག་པ་སྔ་ཕྱི་ལ་སོགས་པའི་བར་དུ་རང་སེམས་ལ་ངོ་སྤྲད་ན། དེར་ངོས་ཟིན་ནས་དྲན་རྟོག་རང་ཡལ་བས་བབས་ལས་ཡལ་བའི་མི་དེའང་ནི་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱའོ། །ཞེས་ནང་དོན་ལྔའོ། །ད་ནི་དྲུག་པ་ཁམས་གསུམ་དུ་མི་ལྡོག་པ་དཔེ་དང་བཅས་པར་བསྟན་པ་ནི། ལུས་དང་སེམས་འབྲེལ་བའི་ཆོས་ལ་མི་ལྟོས་པས། རྟོག་པ་སྔ་ཕྱི་མ་འདྲེས་པ་དཔེར་ནམ་མཁའི་སྤྲིན་དང་མཚུངས་པ་ནི། ནམ་མཁའ་དང་སྤྲིན་སྔ་མ་དང་ཕྱི་ནས་འབྲེལ་བ་ཡོད་མི་སྲིད་པ་ལྟར། སྤྲིན་རང་ཡལ་ནས་ཕྱིས་ལྡོག་པ་མིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཡལ་བའི་གནད་ཡོད་མེད་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་ལ་མཁས་པ་ཡིས། ད་ཁམས་གསུམ་དུ་ལྡོག་པའི་རྒྱུ་མེད་པས་རྐྱེན་རང་སར་ཡལ། ལུས་སེམས་ཀྱི་འབྲེལ་མེད་པས་ལོག་པ་ཟད་པས་འཁོར་འདས་འབྲེལ་མེད་པར་རྟོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་ལྡོག་པ་ཡོད་ན་དངོས་པོ་འདི་ལྟར་སྣང་བས་གསལ་ཏེ། སྔ་མའི་ད་ལྟ་འདི་མིན་པར་ཡིད་ཆེས་སོ། །དེ་ཡང་གང་ལས་བྱུང་ཞེ་ན། སེམས་ཉིད་ཐོག་མ་སྐྱེ་མ་མྱོང་བའི་གནད་ཀྱིས། ད་ལྟའི་དྲན་བསམ་གློ་བུར་བ་ཡིན་པས་དེང་བ་ཙམ་གྱིས་རང་སར་ཡལ་བའོ། །ཕྱིས་ན་སྔར་ཡལ་བའི་གནད་ཀྱིས་ཡང་གློ་བུར་བ་མ་ཡིན་པ་མེད་པས། གང་ཡལ་བ་ལ་རྗེས་མེད་པས་ན་ཕན་གནོད་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པའོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་པས་ཁམས་གསུམ་དུས་གཅིག་ལས་འདའ་འོ། །ཞེས་ནང་དོན་དྲུག་པའོ། ། ད་ནི་ནང་དོན་བདུན་པ་གཞི་རྩ་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་བྱས་པ་ལས་འདས་པར་བསྟན་པ་ནི། དེ་ཡང་སེམས་ལ་གཞི་མེད་པས་ལྡོག་བྱ་བློའི་རྟེན་ཉམས་ལ། རྩ་བ་མེད་པའི་སེམས་ལ་སྐྱེ་བའི་གནས་མེད་པའི་འདི་ནི། དེ་ཡང་དྲན་པ་དང་བསམ་པ་གཞི་ལ་ཡལ་བས་ད་བསྐྱར་ནས་གཞི་ལ་རྫོགས་པ་མེད་དོ། །སེམས་ཉིད་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་ཡིན་པས་རྩ་བ་ཆད་པས་འཕེལ་མེད་པའོ། །གཏན་ཚིགས་དེས་ན་གཞི་དང་ལམ་དུ་འདོད་པའི་ཐེག་པ་འཁྲུལ་ལོ་ས་ལམ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་རྐང་བཅུ་བཞི་གཞུང་གིས་ཤེས་སོ། །དེ་དག་ག»ི«ས་ན»ི«་བསྡུས་པའི་དོན་གཉིས་པ་ལ་ཡན་ལག་གི་དོན་བདུན་དུ་བྱས་ནས་བསྟན་ཏོ། ། ད་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་གསུམ་པ་ལ་ཡན་ལག་གི་དོན་བཞིས་བསྟན་པའི་དང་པོ། ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏེ་བསླབ་བྱ་དཔེ་དང་བཅས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིད་ཆེས་པར་བསྟན་པ་ནི། དེ་ཡང་དཔེར་ན་སྲིན་མོ་གཡོ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་པའི། བུ་རབ་ཏུ་བརྟན་པ་བྱ་བ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཞིག་ཕ་སྲིན་པོ་བསོད་དགའ་ཞེས་བྱ་བས་བསད་པས། མས་ངའི་བུ་གར་སོང་བྱས་པས། ཕ་ན་རེ་སྟོར་ཟེར་ནས་མོས་གླིང་བཞི་རི་རབ་དང་བཅས་པ་ལན་གསུམ་དུ་བསྐོར་ནས་བཙལ་བས་མ་རྙེད་པས། ཁོ་ཐག་ཆོད་ནས་ཞེན་པ་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་ལྟར་དྲན་པས་རིག་པ་བསད་པས་དྲན་རིག་གི་ཁུངས་བཅད་པས་མཆོད་པས། རྟོག་པའང་ཡལ་བའི་ཚད་མེད་སྣང་དངོས་དག་པ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་ཁྱུང་ཆེན་གཤོག་པ་རྫོགས་པ་ལྟ་བུའི་བསླབ་བྱ་ནི། ཁྱུང་སྒོ་ང་ནས་ཐོན་པ་དང་གཤོག་པ་རྫོགས་ཏེ། ནམ་མཁའ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་འགྲོ་བ་དང་འདྲ་བར། དྲན་ཤེས་པའི་རྟོག་པ་ཐ་དད་པ་གཞི་དངོས་པོའི་འདུག་ཚུལ་མ་བཅོས་པ་ལ། རང་ཐིམ་པའི་ཚུལ་གྱི་སྦས་པ་ནི། རླུང་དང་བཅས་ཏེ་མགྲིན་པའི་འོག་ཏུ་སྦས་པས་འཁོར་བའི་རྟོག་པ་ཐོགས་པ་མེད་པར་གཅོད་པའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་པ་འདི་ནི་རང་གི་ཚད་ཡེ་ཤེས་སུ་འགྱུར་བ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། ། གསུམ་པ་སེང་གེ་ཡན་ལག་རྫོགས་པ་ལྟ་བུའི་བསླབ་བྱ་ནི། དཔེར་ན་སེང་«ཕྲུག་«མའི་མངལ་ནས་ཐོན་ནས་ཞག་དྲུག་ལ་ཡན་ལག་རྣམས་རྫོགས་ཏེ་གང་ལ་ཡང་ཐོགས་པ་མེད་པ་ལྟ་བུས། སེམས་སྔ་ཕྱི་ཟད་པས་རྟོག་པ་ཡལ་བའི་མཚམས་བཙལ་ནས། སྣང་བ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་སྤྱད་པས་སྣང་བ་དང༌། ཤེས་པའི་གནད་ཟད་པ་དང༌། ཡལ་ས་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་རོ། །བཞི་པ་དཔག་བསམ་ཤིང་གི་རྩེ་ལ་ནོར་བུ་བཏགས་པ་ལྟ་བུའི་བསླབ་བྱ་ནི། དཔེར་ན་མི་དབུལ་པོ་ཞིག་གིས་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་གཟས་ཟིན་པའི་དུས་སུ་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་དཔག་བསམ་ཤིང་གི་རྩེ་མོ་ལ་བཏགས་ནས་མཆོད་པ་བྱས་ན་དགོས་འདོད་ཇི་ལྟར་བསམ་པ་འོང་བ་ལྟར། ཐབས་ཀྱི་རང་གནད་ཟིན་པ་ཡིས་ཅི་བྱས་ཐམས་ཅད་ཆོས་སུ་འགྲོ་བའོ། །དེ་ལྟར་ཐབས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ཁྱད་ཡོད་མེད་མཐའི་བྱེ་བྲག་ཕྱེད་པ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་རོ། ། ལྔ་པ་ཐི་བྱ་ཚང་དུ་འཇུག་པ་ལྟ་བུའི་བསླབ་བྱ་ནི། ཐོག་མར་རྒྱ་བཅད་ནས་དེ་ནས་གང་ལ་ཡང་མི་འཛེམ་པར་འོང་བ་ལྟར། བརྡའ་རྗོད་པའི་ཚིག་ཙམ་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། ཆོས་ཉིད་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ་མཁས་པར་འགྱུར་རོ། །དྲུག་པ་སྟག་མོ་ཚང་ན་ཉལ་བ་ལྟ་བུའི་བསླབ་བྱ་ནི། སྟག་གྲུས་མ་ཚང་ན་ཉལ་བའི་དྲུང་ན་གང་གིས་ཀྱང་རྒྱུ་བར་དཀའོ། །གནད་ཤེས་པས་རང་ངོ་མཚང་ལ་ཕབས་ནས་དོན་རང་ཐོག་ཏུ་བཞག་པས་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་མི་འགྲོ །དེ་ཡང་ལུས་སེམས་འབྲེལ་མེད་པར་ཤེས་པས། སེམས་ཉིད་ཡལ་བའི་རྗེས་ཆོད་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་ནང་དོན་དང་པོའོ། །ད་ནི་ནང་དོན་གཉིས་པ་མ་བསླབ་པའི་སྐྱོན་ངོ་ཤེས་པས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་གྲོལ་བ་སྟོན་པ་ནི། མ་བསླབས་པའི་སྐྱོན་ནི། དེ་ཡང་དང་པོ་ལུས་ངག་བཅོས་པའི་བསླབ་བྱ་ལ་མ་བསླབས་ན། ཁམས་གསུམ་གྱི་གཞི་མི་སྟོངས་ཏེ། དེ་ལ་བསླབས་པས་ཁམས་གསུམ་ལས་གྲོལ་བའི་དགོས་པ་ཡོད། དཔེར་ན་བཙོན་ལྕགས་ལས་གྲོལ་བ་ལྟར་གྲོལ། གཉིས་པ་ལ་མ་བསླབས་ན། རྣམ་རྟོག་ཆོས་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བས། བསླབས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་གྲོལ་བའི་དགོས་པ་ཡོད། འདི་རྒྱལ་པོའི་གཉའ་ལས་གྲོལ་བ་ལྟར་གྲོལ། གསུམ་པ་གནད་བཏུབ་པ་གནས་ལུགས་ཚད་ལ་འབེབས་པའི་བསླབ་བྱ་མ་བསླབས་ན། སེམས་ཀྱི་གཞི་རྩ་མི་སྟོངས་པས། དེའི་ཕྱིར་ན་སེམས་ཀྱི་འཇུག་པ་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་གྲོལ་བའི་དགོས་པ་ཡོད། དཔེར་ན་ལི་གར་ཏའི་རྒྱལ་པོ་བྲམ་ཟེའི་དམོད་པ་ལས་གྲོལ་བ་ལྟར་གྲོལ་ལོ། ། བཞི་པ་མ་བསླབས་ན་ཐེག་པ་ཐུན་མོང་བ་དང་ཁྱད་པར་མི་རྙེད་པས། སེམས་ཉིད་ཚིག་དང་»ཐ«་སྙད་ལས་གྲོལ་བའི་དགོས་པ་ཡོད། དཔེར་ན་མཁའ་ལྡིང་གི་བུ་གསེར་འགྱུར་གྱི་ལས་ལས་གྲོལ་བ་ལྟར་གྲོལ། ལྔ་པ་མ་བསླབས་ན་སྣང་རྟགས་ཀྱི་ཆོས་ཡིད་སྣང་དུ་འཆོར་བས། དྲན་བསམ་འགྱུ་བ་ཐ་སྙད་པ་ལས་གྲོལ་བའི་དགོས་པ་ཡོད། དཔེར་ན་ཀླུའི་བུ་མཁའ་ལྡིང་གི་འཇིགས་པ་ལས་གྲོལ་བ་ལྟར་གྲོལ། དྲུག་པ་ལུས་སེམས་འབྲེལ་བ་བཅད་པའི་བསླབ་བྱ་མ་བསླབས་ན་སྐྱོན་ནི་རྟོག་པ༌། དད་པའི་དབང་དུ་འགྱུར་བས། དེའི་དགོས་པ་ནི་ལྟ་སྒོམ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་གྲོལ་བའི་དགོས་པ་ཡོད་དོ། །དེའི་དཔེས་ཀྱང་ནི་ནམ་མཁའ་དང་འཕྲད་པས་རིས་མེད་མེད་སྣང་དུ་གྲོལ་བའི་རང་ཐོག་ཏུ་ཕེབས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་དཔེར་ན་སྔར་འདྲིས་ཀྱི་མི་ཕྱིས་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ངོ་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་དྲུག་གསུམ་པོ་ངོ་ཤེས་པས་ཐེ་ཚོམ་དང་ཡིད་གཉིས་མེད་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཁོ་ནའོ། །གལ་ཏེ་གནད་དེ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་གྲོལ་བར་འདོད་ན་ཡང༌། འདི་ལྟར་སྣང་བ་མངོན་སུམ་གྱི་གནད་དུ་བསྟན་པ་ཡིས། དབང་པོ་ལྔའི་ཡུལ་དུ་མཐོང་ཚད་དག་པའི་སྣང་བར་གྲོལ་ལོ། །ཞེས་ནང་དོན་གཉིས་པའོ། །ད་ནི་ནང་དོན་གསུམ་པ་དབང་པོ་ཡུལ་གྱི་གནས་ལ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི»ས«་གཟེར་བཏབ་པས་རང་དབང་མེད་པར་གྲོལ་བར་བསྟན་པ་ནི། དེས་ན་དབང་པོ་ནི་ལྔ། ཡུལ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལྔ། གནད་ནི་དེ་ཉིད་ཤེས་བཞིན་གྱིས་ཟིན་པ་བསྟན་པའི་ཚིག་ནི་བླ་མའི་གསུང་གཟེར་བཏབ་པས་ནི། བསྟན་པ་ཙམ་གྱིས་མཐོང་ལ་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་རྟོགས། རྟོགས་པ་ཙམ་གྱིས་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་གསུམ་དུས་མཉམ་པས་ན། གནད་ལ་ཕབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཤེས་པའི་དུས་ནི་མཐོང་བ་ཙམ་ལས་ངེས་པ་ཅིག་ཅར་དུ་སྐྱེ་བའོ། །དེ་ལྟར་སྐྱེས་པས་རང་གི་གཞི་དང་ཕྲད་པར་ངེས་སོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ནི་ཡོད་པ་ཙམ་ལས་ནི། རང་ངོ་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིད་ཆེས། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐག་ཆོད་པ་དང༌། གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་བློ་བདེ་བའོ། །དེའི་གནས་བླ་མའི་ཞལ་ལས་ཕྱུང་བའོ། །ཞེས་ནང་དོན་གསུམ་པའོ། ། ད་ནི་ནང་དོན་བཞི་པ་འབྲས་བུ་ངེས་པས་གྲོལ་བའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ནི། སེམས་ཀྱི་བསླད་པ་མེད་པའི་ལུས་ཀྱི་མཐའ། གནད་མཐོང་བས་ད་ནི་ཟད་པས་ལྡོག་པ་མེད་པའོ། །སེམས་ལ་རྒྱུ་མེད་པས་གློ་བུར་གྱི་རྐྱེན་ཅ»ི«ས་ཏེ་ཡོད་པས་ན། དེའི་ཕྱིར་ན་སེམས་ལ་རྒྱུ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་ལས་གྲོལ་བ་ནི་དབང་པོའི་ཁྱད་ དོ། །རང་གི་སེམས་ཉིད་ཡལ་བས་ཟད་པ་ནི་ཅིའི་ངོ་བོར་ཡང་མ་གྲུབ་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ཉིད་ཟད་པ་འདི་ལ་རྣལ་འབྱོར་པ་གང་སྤྱོད་པ། ཁམས་གསུམ་དུ་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་ལ་སོགས་པ་མཚན་སྐབས་སུ་བསྟན་ལ། དེ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད་ན། སེམས་ཀྱི་དམིགས་དྲུག་ལ་བརྟེན་ན། འགྲོ་བ་རིགས་ལྷ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་གི་སྐྱེ་བའི་གནས་སུ་མི་སྐྱེ་བས་སྟོངས་པར་བྱེད་པའི་གནད་ནི་བསླབ་བྱ་དྲུག་ལ་བརྟེན་པས་སོ། །སློབ་དཔོན་ཡོན་ཏན་རྫོགས་པ། ཆེན་པོ་དེ་ལས་ལྷག་པ་མེད་པ། སངས་རྒྱས་གཉིས་པ་ནི། ལུས་མིའི་ལུས་སུ་ཡོད་ཀྱང་དགོངས་པ་སངས་རྒྱས་དང་མཉམ་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེ་ནི་མཚན་ནོ། །མཛད་པ་ནི་གང་ཟག་བློ་ཅིག་ཅར་བ་རྣམས་མ་བསྒོམས་པར་སངས་རྒྱ་བའི་དོན་དུ་མཛད་པའོ། །རྫོགས་སོ་ཞེས་དམིགས་དྲུག་ཏུ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་རྫོགས་པ་ལ། ཡལ་བའི་དུས་ངོས་ཟིན་པའི་གནད་དང་བཅས་པའོ། ། རྫོགས་པས་སོ། །སེམས་ཀྱི་དམིགས་དྲུག་གི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ། རྒྱ་གར་ཀྱི་མཁས་པ་བི་མ་ལ་མི་ཏྲས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ། །ལེགས་པའི་དཔེ། ཨྠིྀ། རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ། སྔགས་ཀྱི་སྲུང་མས་སྲུངས་ཤིག» «།ས་མ་ཡཱ། རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ། ལས་ཅན་»ཞ«ིག་དང་འཕྲད་པར་ཤོག།། །།«མེས་པོའི་ཤུལ་བཞག་ལས། ཀློང་ཆེན་རབ་འབྱམས་ཀྱི་གསུང་འབུམ། ༼༢༽སེམས་ཀྱི་དམིགས་དྲུག་གི་རྣམ་པར་བཤད་པ།

»-PAGE 320--PAGE 319--PAGE 274-