Commentary
།།དེ་ལྟར་རིག་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དག་པ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་འདུས་པར་བསྟན་པ་ལས། རེ་ཞིག་ཆོས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་རིས་མཐུན་པས་མ་སྐྱེས་པའི་ངང་དུ་ཐམས་ཅད་འདུས་པར་བསྟན་པ་ནི།
ཉི་མའི་སྙིང་པོར་འོད་རྣམས་འདུས་པ་ལྟར། །ཆོས་ཀུན་རྩ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་སུ་འདུས། །སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་མ་དག་འཁྲུལ་པ་ཡང༌། །གང་བྱུང་རྟེན་དང་གནས་པའི་དབྱིངས་བརྟགས་པས། །གཞི་མེད་ཡེ་གྲོལ་སེམས་ཀྱི་ངང་དུ་འདུས། །ཆོས་ཉིད་ཡེ་ཀློང་ཡངས་པ་ཆེན་པོའི་ངང༌། །འཁྲུལ་དང་མ་འཁྲུལ་མིང་དོན་འདས་པར་འདུས།
།ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་འོད་ཟེར་འདུས་པ་ལྟར་སྣང་སྲིད་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྩ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སུ་འདུས་པ་དེ་ཡང༌། དཔྱད་ན་འཁོར་འདས་རྨི་ལམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་འདིའི་བྱུང་ས་དང་གནས་དང་འགྲོ་ས་བརྟགས་པས། འཁོར་འདས་མ་གྲུབ་པས་ཀྱང་བྱུང་གནས་འགྲོ་གསུམ་དུ་མ་གྲུབ་ལ། བྱུང་གནས་འགྲོ་གསུམ་མ་གྲུབ་པས་ཀྱང་འཁོར་འདས་མ་གྲུབ་ལ། རྟེན་གཞིའམ་དབྱིངས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ངོ་བོ་ངོས་གཟུང་དུ་མ་གྲུབ་པས་ན། ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ལས་གཞན་མེད་པ་དེ་ལ་ཆོས་ཉིད་དུ་འདུས་པ་ཞེས་ཐ་སྙད་བཏགས་ཀྱང༌། འདུས་པ་དང་འདུས་ཆོས་གཞི་མེད། རྟེན་ས་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །འདུས་པའི་ཕྱིར་ན་སྙིང་པོར་བཤད། །ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ན་ས་བོན་ཡིན། །ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ན་རྒྱུ་ཡང་ཡིན། །ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི། །ཡན་ལག་འབྱུང་བས་སྡོང་པོ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །ངང་ལ་གནས་པས་གཞི་མ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །ང་ཡིན་པས་ན་རྩ་བར་བཤད། །ཅེས་པ་དང༌། དགོངས་པ་དོན་གྱི་འདུས་པ་ནི། །ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོའི་རང་བཞིན་ལས། །སྐྱེ་བ་མེད་པར་བསྟན་པ་བཞིན། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་སྐྱེ་མེད་པས། །སྐྱེ་མེད་ཆོས་ཉིད་འདུས་པར་བསྟན། །ཞེས་པ་དང༌། རང་ཤར་ལས། དམིགས་པའི་ཡུལ་བྲལ་རང་བཞིན་ཆོས་ཀུན་རྣམས་ཀུན། །བཙལ་བའི་སེམས་མེད་ཡེ་ཤེས་དབྱིངས་སུ་འདུས། །ཞེས་སོ། །ཆོས་ཅན་ཇི་ལྟར་སྣང་བའང་རྨི་ལམ་གཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་འདུས་པ་ལྟར་རིག་པའི་ངང་དུ་འདུས་པར་བསྟན་པ་ནི།
དག་པའི་རང་སྣང་སྐུ་དང་ཞིང་ཁམས་དང༌། །ཡེ་ཤེས་ཕྲིན་ལས་ངོ་མཚར་རོལ་པ་ཡང༌། །རང་བྱུང་ངང་ལ་འདུ་འབྲལ་མེད་པར་འདུས། །སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀུན་འདུས་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ཉི་མཁའ་བཞིན་དུ་སྟོང་གསལ་འདུས་མ་བྱས། །གདོད་ནས་རང་བྱུང་ཡེ་ཀློང་ཡངས་པ་ཡིན།
།ཞེས་སོ། །ཀློང་ཆེན་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ནི།ང་ནི་ཆོས་ཀུན་རང་བཞིན་ཡིན་པ་སྟེ། །ང་ཡི་རང་བཞིན་ལས་ནི་ཆོས་གཞན་མེད། །སྟོན་པ་སྐུ་གསུམ་ང་ཡི་རང་བཞིན་ཡིན། །དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ང་ཡི་རང་བཞིན་ཡིན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ང་ཡི་རང་བཞིན་ཡིན། །རྣལ་འབྱོར་རྣམ་བཞི་ང་ཡི་རང་བཞིན་ཡིན། །འདོད་ཁམས་གཟུགས་ཁམས་གཟུགས་མེད་ཁམས་གསུམ་ཡང༌། །ཀུན་བྱེད་དང་ང་ཡི་རང་བཞིན་བསྟན་པ་ཡིན། །འབྱུང་ཆེན་ལྔ་ཡང་ང་ཡི་རང་བཞིན་ཡིན། །རྒྱུད་དྲུག་སེམས་ཅན་ང་ཡི་རང་བཞིན་ཡིན། །སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ང་ཡི་རང་བཞིན་ཡིན། །སྲིད་པ་ཐམས་ཅད་ང་ཡི་རང་བཞིན་ཡིན། །སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་ང་ཡིན་རང་བཞིན་ཡིན། །ང་ཡི་རང་བཞིན་ལས་ནི་གཞན་མེད་པས། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱི་རྩ་བ་ང་ལ་འདུས།
སེམས་ཉིད་ཀློང་ཆེན་འགྱུར་མེད་ནམ་མཁའི་ངང༌། །རོལ་པ་ངེས་མེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རྩལ། །འཁོར་འདས་ཐེག་པ་ཀུན་ལ་དབང་བསྒྱུར་བས། །བྱར་མེད་གཅིག་གིས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་མནན། །མཐའ་རུ་གྱུར་པའི་ཡུལ་གཞན་ལོགས་ན་མེད། །ཆོས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་གར་མ་གཡོས།
།ནམ་མཁའི་ཀློང་ནི་སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་ཀུན་གྱི་རྟེན་དང་དབྱིངས་ཡིན་པས་ཀུན་ལ་གོ་འབྱེད་པར་མངའ་དབང་བསྒྱུར་བ་ལྟར། ཆོས་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་འཁོར་འདས་ཀུན་གྱི་དབྱིངས་རུམ་ཡིན་པས་མངའ་དབང་བསྒྱུར་བ་སྟེ། ཐམས་ཅད་དགལ་བ་ཆེན་པོའི་ཀློང་ལས་གང་དུའང་གཡོས་པ་མེད་པ་ཉིད། ཀུན་གྱི་སྔོན་ནས་ཡངས་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཀློང་དུ་ཡེ་ནས་གནས་པ་སྟེ། རང་ཤར་ལས། ནམ་མཁའ་མེད་པའི་སྔོན་རོལ་ན། །ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་ཡེ་ནས་མེད། །ཆོས་ཉིད་མེད་པའི་སྔོན་རོལ་ན། །ཆོས་ཅན་མཚན་མའི་མིང་ཡང་མེད། །སངས་རྒྱས་མེད་པའི་སྔོན་རོལ་ན། །སེམས་ཅན་མཚན་པ་ཡེ་ནས་མེད། །མྱ་ངན་འདས་པའི་སྔོན་རོལ་ན། །འཁོར་བ་བྱ་བ་ཡེ་ནས་མེད། །དེ་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །རྗེ་བཙན་དམ་པ་ང་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བ་ལྔ་བས་ང་ཉིད་ཆེ། །འབྱུང་བ་བས་ཀྱང་ང་སྔར་བྱུང༌། །སངས་རྒྱས་པས་ཀྱང་ང་སྔར་རྒྱས། །ང་ནི་ཡང་དག་བདེ་བའི་སྐུ། །ང་ཡི་ངང་འདིར་ཐམས་ཅད་རྫོགས། །ཞེས་པ་དང༌། ཀུན་བྱེད་ལས། ལྷུན་གྲུབ་ཆོས་ཉིད་ཡངས་པའི་སྙིང་པོ་ནི། །མ་གཡོས་མི་གཡོ་གཡོ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། །སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་ཀུན་འདུས་ཆོས་ཉིད་ཀློང༌། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་བྱ་བྱེད་ཀུན་དང་བྲལ། །ཞེས་སོ། །ཐམས་ཅད་འདུས་ལ་མ་གཡོས་པའི་དཔེ་ཉེ་བར་དགོད་པ་ནི།
ཐམས་ཅད་ཀུན་བཟང་ལྷུན་གྲུབ་གཅིག་ཤར་བས། །མ་ལུས་ཀུན་འདུས་འགྲན་ཟླ་བྲལ་བའི་མཆོག །ཆེ་བའི་ཆེ་བ་ཀུན་བཟང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །རྒྱལ་པོ་ལྟ་བུར་ཐམས་ཅད་ཀུན་འདུས་པས། །འཁོར་འདས་ཀུན་ལ་དབང་བསྒྱུར་གར་མ་གཡོས།
།རྒྱལ་པོ་རང་གི་ཕོ་བྲང་ལས་མ་གཡོས་པའི་མངའ་འོག་ཏུ་ཡུལ་འབངས་ཀུན་འདུས་པ་ལྟར། རིག་པ་ཆོས་ཉིད་ལས་མ་གཡོས་པའི་ངང་འདིར་འཁོར་འདས་ཀུན་འདུས་པ་སྟེ། རྫོགས་པ་སྤྱི་ཆིངས་ལས། མཁའ་མཉམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀློང་ཆེན་དུ། །མ་ལུས་ཆོས་ཀུན་འདུས་ཏེ་རྒྱལ་པོ་འདྲ། །ཀུན་ལ་དབང་བསྒྱུར་མི་གཡོ་མཉམ་པའི་ཀློང༌། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཡེ་ནས་འཕོ་འགྱུར་མེད། །ཅེས་སོ། །ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་བྱས་ཤིང་སེམས་ལས་ཤར་ཡང༌། སེམས་ཉིད་སུས་ཀྱང་མ་བྱས་ཏེ་བྱ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པས་བྱ་མི་དགོས་པར་བསྟན་པ་ནི། ཀུན་བྱེད་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་བྱས་གཅིག་མ་བྱས། །ཀུན་བྱས་བྱང་ཆུབ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་བྱས། །གཅིག་མ་བྱས་པ་ཉིད་ལ་བྱ་མི་དགོས། །ཞེས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མཉམ་པ་ཉིད་པས་བཟང་ངན་དང་རྩོལ་སྒྲུབ་མེད་པར་བསྟན་པ་ནི།
ཐམས་ཅད་ཀུན་བཟང་མི་བཟང་གཅིག་མེད་པས། །བཟང་ངན་མེད་པར་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོར་གཅིག །གྲུབ་དང་མ་གྲུབ་ཐམས་ཅད་དབྱིངས་གཅིག་པས། །ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྲུབ་མི་གཡོ་མཉམ་པར་གཅིག
།ཆོས་ཐམས་ཅད་སྣང་མཉམ་རང་བཞིན་སྟོང་གཟུགས་ཀྱི་རོལ་པ་ཡིན་པས་ཀྱང་བཟང་ངན་དང་རྩོལ་སྒྲུབ་མེད་པར་གཅིག་ལ། སྟོང་མཉམ་གཞི་མེད་ནམ་མཁའ་ལྟར་དག་པས་ཀྱང་བཟང་ངན་དང་བླང་དོར་མེད་པར་གཅིག་ཅིང༌། རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངང་ན་མཉམ་པས་ཀྱང་བཟང་ངན་དང་ཕྱོགས་རིས་མེད་པར་གཅིག་པ་སྟེ། ཡུམ་ཆེན་མོ་ལས། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ་ ཞེས་པ་དང༌། ཀུན་བྱེད་ལས། ཆོས་ཀུན་ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་དེ། །ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད། །སྐུ་གསུམ་མཚན་ཉིད་དེ་བཞིན་གནས། །ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གནས། །ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་ཆོས་ཀུན་ནི། །ཇི་བཞིན་པ་ལས་བཅོས་སུ་མེད། །བཟང་ངན་བླང་དོར་མེད་པའོ། །ཞེས་སོ། །དབྱིངས་ལས་ཤར་བ་ཉིད་ཀྱིས་རྩོལ་སྒྲུབ་ལས་འདས་པར་བསྟན་པ་ནི།
གཅིག་ལས་ཀུན་ཤར་མ་ལུས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །བྱར་མེད་ངང་ལ་བསྒྲུབ་མེད་བཙལ་དུ་མེད། །རྩོལ་སྒྲུབ་རང་གི་དབྱིངས་ལས་གཞན་མེད་པས། །གང་ནས་རྩོལ་ཞིང་གང་སྒྲུབ་པར་བྱེད།
།ཞེས་པ་དང༌། རྩལ་རྫོགས་ལས། རང་རིག་ཡེ་ནས་འགྱུར་མེད་པས། །དགེ་སྡིག་གཉིས་ཀྱིས་ང་མི་སྒྲིབ། །རང་བྱུང་རྒྱུ་རྐྱེན་མེད་པ་ལ། །འདུས་བྱས་ཆོས་སྤྱོད་བྱ་མི་དགོས། །ཞེས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་འབྲས་རྩོལ་སྒྲུབ་ལས་འདས་པ་ནི།གནས་ལུགས་འདུག་ཚུལ་འདི་ལྟ་བུ། །བཤད་ན་ཉན་ཐོས་རང་སངས་རྒྱས། །རབ་ཏུ་སྐྲག་སྟེ་བརྒྱལ་བར་འགྱུར། །དེས་ན་མཆོག་ཏུ་གསང་བར་བྱ། །བཏགས་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི། །བྱུང་ས་མེད་པས་གཞི་ཞེས་བྱ། །དེ་ལ་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །དངོས་དང་སྟོང་པ་གང་མི་གནས། །གསལ་དང་མུན་པ་སྲིད་འབྱུང་མིན། །འགྲོ་འོང་སྲིད་མཐའ་མེད་ཕྱིར་རོ། །འབད་ཅིང་རྩོལ་བས་མ་བཅིངས་པས། །ཟང་མ་ཉིད་དང་ཐལ་བྱུང་ངོ༌། །རྒྱ་ཆད་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པའི་ཕྱིར། །དགེ་དང་སྡིག་པའང་གྲུབ་པ་མེད། །དགེ་སྡིག་གཉིས་ཀ་སེལ་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་དང་འདས་པར་མི་གནས་པས། །ཆོས་ཉིད་སྟོང་པ་ཀུན་ཁྱབ་ཕྱིར། །ཡེ་ཤེས་རང་ངོར་གནས་པ་ལ། །གསུམ་གྱི་ཚུལ་དུ་དབྱེར་མེད་དོ།
བཙལ་བའི་ཡུལ་མེད་བསྒོམ་པས་མཐོང་བ་མེད། །བསྒྲུབ་པའི་གནས་མེད་གཞན་ནས་འོང་བ་མེད། །འགྲོ་འོང་མེད་པས་མཉམ་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། །ལྷུན་གྲུབ་ཐིག་ལེ་ཆེན་པོའི་དབྱིངས་སུ་འདུས།
།ཅེས་སོ། །ད་ནི་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སུ་ཐེག་པ་ཀུན་འདུས་པར་བསྟན་པ་ལས། ཆུང་ངུ་གསུམ་གྱི་འདུས་ཚུལ་ནི།ཀུན་གྱི་སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་འདི་ནི། །ཡེ་ནས་རང་གི་རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་པས། །རང་བཞིན་བཅུ་ཡིས་བཙལ་ཞིང་བསྒྲུབ་མི་དགོས། །ང་ཡི་རང་བཞིན་ཀུན་དཔེ་ནམ་མཁའ་འདྲ། །ནམ་མཁའ་དག་ལས་ཀུན་ཀྱང་རྩོལ་མི་བྱེད། །ནམ་མཁའ་དག་ལས་ཀུན་གྱིས་བཙལ་བྱ་རུ། །ནམ་མཁའ་ཀུན་ཀྱང་རྩོལ་སྒྲུབ་ཀུན་ལས་འདས། །དེ་བཞིན་ཀུན་བྱེད་སྙིང་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ང་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་ཀུན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར། །ང་ལ་བལྟར་མེད་ཡེ་ནས་བསྒོམ་དུ་མེད། །དེ་བཞིན་རང་བཞིན་བཅུ་པོ་དེས་ཀྱང་ནི། །འདས་པ་ང་ལ་བྱ་རུ་ཡོད་མ་ཡིན། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་ཐེག་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས། །རང་བཞིན་བཅུ་ཡིས་ང་ལ་བཙལ་བྱས་ན། །ང་དང་ང་ཡི་རང་བཞིན་མཐོང་འདོད་པ། །མཁའ་ལ་གོམ་བོར་ས་ལ་ལྷུང་བ་བཞིན། །རང་བཞིན་བཅུ་པོས་བགྲོད་པས་ལྟུང་བར་འགྱུར། །ང་ཡི་རང་བཞིན་ངེས་པར་ཁུངས་བསྟན་པ། །ང་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་ཀུན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར། །ལྟ་བ་སྒོམ་དུ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། །རང་བཞིན་བཅུ་ལ་དེ་བཞིན་དོན་མེད་ཀྱིས། །རང་བཞིན་བཅུ་ལ་དོན་ཡོད་མ་རྟོགས་ཤིག །ང་ནི་བལྟས་པས་མཐོང་བའི་ཡུལ་མེད་པས། །ལྟ་བར་མ་བྱེད་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་ཞོག
།ཉན་ཐོས་རང་རྒྱལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུང༌། །བདག་དང་བདག་གི་མེད་པར་ཐག་བཅད་ནས། །སྤྲོས་བྲལ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་དགོངས་དོན་གཅིག །ཨ་ཏི་མཆོག་གསང་རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོའི་ལུང༌། །བདག་གཞན་དབྱེར་མེད་ཡངས་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཇི་བཞིན་རྣལ་འཇོག་པས། །དགོངས་དོན་དེ་ཀུན་སྙིང་པོའི་མཆོག་འདིར་འདུས།
།ཉན་ཐོས་ཀྱི་ལྟ་བ་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་ནམ་མཁའ་ལྟར་འདོད་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ནི་དེའི་སྟེང་དུ་ཆོས་ཀྱི་ཕྱེད་གཟུང་བ་མེད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ནི་འཛིན་པ་དང་གཟུང་བ་སྟེ་ཆོས་དང༌། གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་དུ་འདོད་དེ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་འཁོར་ལོའི་མདོ་ལས། མ་རིག་ནམ་མཁའ་ཇི་བཞིན་དུ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་མེད། །ཅེས་སོ། །དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་དེ་ཡང༌། རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་སྟོང་གསལ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ནམ་མཁའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འདུས་པས་ཆོས་ཀུན་གྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་དགོངས་པ་འདིར་འདུས་པ་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ། །མ་ལུས་ཀུན་འདུས་མཁའ་ལྟར་སྤྲོས་དང་བྲལ། །ཞེས་སོ། །འབྲིང་པོ་གསུམ་འདུས་པ་ཡང༌།
ཀྲཱྀ་ཡ་ཨུ་པ་ཡོ་ག་རིགས་གསུམ་ཡང༌། །བདག་དང་ལྷ་དང་ཏིང་འཛིན་མཆོད་སྤྲིན་ལས། །སྒོ་གསུམ་རྣམ་དག་དངོས་གྲུབ་འདོད་པར་གཅིག །རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོ་ལུང་རྒྱལ་གསང་བ་ཡང༌། །སྣང་གྲགས་རིག་པ་རྣམ་དག་ཡེ་ནས་ལྷ། །སྒོ་གསུམ་རྣམ་དག་དངོས་གྲུབ་མངོན་གྱུར་པས། །དགོངས་པ་དེ་ཀུན་སྙིང་པོའི་མཆོག་འདིར་འདུས།
།ཀྲཱྀ་ཡ་ཏན་ཏྲ་སྟེ་བྱ་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་ལུགས་ཀྱིས། བདག་བྲན་དང་ལྷ་རྗེའི་ཚུལ་དུ་བསམ་ཏེ། མཆོད་པ་དང་བསྟོད་པ་ལ་སོགས་པས་དངོས་གྲུབ་འདོད་ལ། ཨུ་པ་ཡ་ཏན་ཏྲ་སྟེ་སྤྱོད་པའི་རྒྱུད་དུ་བདག་དམ་ཚིག་པའི་མདུན་དུ་ལྷ་ཡེ་ཤེས་པ་བསྐྱེད་ནས་དངོས་གྲུབ་འདོད་པ་དང༌། ཡོ་ག་ཏན་ཏྲ་སྟེ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་རྒྱུད་དུ་དམ་ཚིག་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་ལྷ་ཡེ་ཤེས་པ་བསྟིམས་ནས་མཆོད་པ་དང་བསྟོད་པ་ལ་སོགས་པས་དངོས་གྲུབ་འདོད་པ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་སྒོ་གསུམ་གྱི་དྲི་མ་དག་པ་དང༌། དངོས་གྲུབ་སྒྲུབ་པར་གཅིག་པ་ལས། །འདིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་སངས་རྒྱས་པའི་ངང་ནས་དག་མཉམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་སུ་ཤེས་པ་དེར་དེ་དག་གི་དགོངས་པ་འདུ་བ་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། རང་བྱུང་སྙིང་པོ་མཆོག་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ལས། །སྒོ་གསུམ་ལྷུག་པ་ཇི་བཞིན་ངང་གཞག་ན། །ཀུན་བྱེད་ང་ཡི་དགོངས་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །ཅེས་སོ། །ཆེན་པོ་གསུམ་ཡང་རྫོགས་ཏེ།
མ་ཧཱ་ཨ་ནུ་ཨ་ཏི་རིམ་གསུམ་ཡང༌། །སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་ལྷ་དང་ལྷ་མོའི་ཞིང༌། །དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་དབྱེར་མེད་རྣམ་དག་པས། །ཆོས་ཉིད་མི་གཡོ་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་འདོད། །མཆོག་གསང་རབ་འདིར་ཐམས་ཅད་རྣམ་དག་པས། །མ་བྱས་གཞལ་ཡས་ཡེ་ཀློང་བདེ་བའི་ཞིང༌། །ཕྱི་དང་ནང་མེད་ཀུན་ཁྱབ་གདལ་བ་ལས། །བླང་དོར་བྱ་རྩོལ་མཚན་མའི་ཆོས་མེད་པར། །ཐམས་ཅད་ཡེ་འབྱམས་ཆོས་སྐུའི་ཀློང་ཡངས་པས། །དགོངས་པ་དེ་ཀུན་གསང་ཆེན་སྙིང་པོར་འདུས།
།མ་ཧཱ་ཡོ་ག་ཏན་ཏྲ་སྟེ་རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོ་ཕའི་རྒྱུད་དང་ཨ་ནུ་ཡོ་ག་ཏན་ཏྲ་སྟེ་རྣལ་འབྱོར་མའི་རྒྱུད་གཉིས་ནི། །གཞིའི་དཀྱིལ་འཁོར་རིག་པ་དང༌། ལམ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་སྣོད་བཅུད་ལྷ་དང་གཞལ་ཡས་ཁང་དུ་གསལ་བས། དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་འདུ་འབྲལ་མེད་པར་ཉམས་སུ་བླངས་པས། འབྲས་བུ་བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐོབ་པར་འདོད་ལ། ཨ་ཏི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་ཡང་ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་སངས་རྒྱས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་ཤེས་པས། བླང་དོར་བཅོས་བསླད་མེད་པའི་དགོངས་པ་ཆོད་ཉིད་ལས་མི་གཡོ་བས། རིག་པ་གཞི་ཐོག་ཏུ་ཕེབས་པར་འདོད་པ་དེར་དོན་གྱི་སྙིང་པོ་འདུ་བའི་ཕྱིར་གསང་ཆེན་དོན་གྱི་ཐེག་པ་སྟེ། རྩལ་རྫོགས་ལས། སྐུ་ཡི་དཀྱིལ་འཁོར་ཇི་སྙེད་པ། །ཐམས་ཅད་མ་ལུས་སྣང་བར་གསལ། །གསུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཇི་སྙེད་པ། །ཐམས་ཅད་མ་ལུས་གྲག་པར་སྟོན། །ཐུགས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཇི་སྙེད་པ། །ཐམས་ཅད་མ་ལུས་རྟོག་པ་སངས། །སྐུ་དང་གསུམ་དང་རྡོ་རྗེའི་ཐུགས། །སྣང་བ་མེད་ལས་ཐམས་ཅད་སྣང༌། །ཞེས་པ་དང༌། ཀུན་བྱེད་ལས། མ་བཅོས་རྣལ་དུ་གཞག་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་གསུམ། །མ་བཀོད་དུས་གཅིག་རྫོགས་པའི་དོན་རྟོགས་པས། །ལྷུན་གྲུབ་སྙིང་པོའི་དོན་ལ་འཇུག་པར་བྱེད། །ཅེས་སོ། །ད་ནི་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སུ་འདུས་ཤིང་རྫོགས་པར་དོན་བསྡུ་བ་ནི།
གཅིག་རྫོགས་ཀུན་རྫོགས་ཆོས་ཀུན་འདུས་པའི་ཀློང༌། །ཡེ་བབས་རང་གསལ་ལྷུན་གྲུབ་ཆེན་པོར་འདུས།
།ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རྫོགས་པ་དེ་ཡང་གཅིག་རྫོགས་རིག་པའི་ངང་དུ་རྫོགས་པ། གཉིས་རྫོགས་སེམས་ཀྱི་བྱས་པ་རྫོགས་པ། ཀུན་རྫོགས་གང་ཡང་སྣང་བས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་རྫོགས་པ་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། འདི་ལ་མ་རྫོགས་གང་ཡང་མེད། །གཅིག་རྫོགས་གཉིས་རྫོགས་ཀུན་རྫོགས་པས། །བྱ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱེད། །གཅིག་རྫོགས་བྱང་ཆུབ་སེམས་སུ་རྫོགས། །གཉིས་རྫོགས་སེམས་ཀྱི་བྱས་པ་རྫོགས། །ཀུན་རྫོགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་རྫོགས། །གཅིག་ལ་རྫོགས་པའི་ལུང་འདི་ཡིས། །སངས་རྒྱས་དགོངས་པ་འདི་ལ་གནས། །ཀུན་རྫོགས་པ་ཡི་དོན་འདི་ཡིས། །ཐམས་ཅད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱེད། །ཅེས་སོ། །དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ལ་བསྔགས་པ་ནི། །རྩལ་ཚོགས་ལས། །སངས་རྒྱས་བདེན་པ་མཐོང་ན་རྒྱལ་བའི་སྲས། །རྟོག་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་ན་ནམ་ཡང་བདེ། །ཞེས་པ་དང༌། སྔ་མ་ལས། བྱར་མེད་འདི་ལ་གང་གནས་པ། །ལུས་འདི་གང་ཟག་ལྷ་མི་ཡང༌། །དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཡིན། །ཞེས་སོ།
།ཆོས་དབྱིངས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སུ་འདུས་པ་བསྟན་པ་སྟེ། ལེའུ་དྲུག་པའི་འགྲེལ་པའོ།།