Chapter 3

From Rangjung Yeshe Wiki Texts
Jump to navigation Jump to search

།།ཐམས་ཅད་ཀུན་འདུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་སུ་འདུས།
།བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་མ་གཏོགས་ཆོས་མེད་པས།
།ཆོས་ཀུན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ།
[1][2]


།བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་མཚོན་དཔེ་ནམ་མཁའ་འདྲ།
།སེམས་ལ་རྒྱུ་མེད་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་མེད་པས།
།མི་གནས་བརྗོད་འདས་བསམ་ཡུལ་འདས་པ་ཉིད།
།ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ཞེས་དཔེ་རུ་མཚོན་པ་ཙམ།
།མཚོན་དཔེ་ཉིད་ཀྱང་འདི་ཞེས་བྱར་མེད་ན།
།མཚོན་དཔེའི་དོན་ལ་བསམ་བརྗོད་ག་ལ་སྲིད།
།འདི་ནི་རང་བཞིན་དག་པའི་དཔེར་ཤེས་བྱ།
[3][4]


།དོན་ནི་རང་རིག་མཁའ་མཉམ་བྱང་ཆུབ་སེམས།
།བསམ་པའི་ཡུལ་མིན་མཚོན་བརྗོད་འདས་པ་སྟེ།
།རང་གསལ་མི་གཡོ་འོད་གསལ་ཡངས་པའི་ཀློང༌།
།མ་བྱས་ལྷུན་གྲུབ་ཡངས་དོག་མཐོ་དམན་མེད།
།ཆོས་སྐུ་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་དཀྱིལ་ཡངས་སོ།
[5][6]


།རྟགས་ནི་རྩལ་ལས་ཅིར་ཡང་འཆར་བ་སྟེ།
།ཤར་བའི་དུས་ན་ཤར་ས་ཤར་མཁན་མེད།
།ཤར་ཞེས་མིང་ཙམ་དཔྱད་ན་ནམ་མཁའ་འདྲ།
།རིས་མེད་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་འུབ་ཆུབ་པས།
།ཕྱམ་གདལ་གཟུང་འཛིན་མེད་པའི་ཀློང་ཉིད་དོ།
[7][8]


།རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཉིད་ཕྱོགས་ཡན་ལ།
།དཔེ་དོན་རྟགས་ཀྱི་ངེས་པའི་མཚོན་དཔེ་བསྟན།
།མཁའ་མཉམ་གཟེར་ཆེན་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་དུ།
།ཐམས་ཅད་ཀུན་འདུས་རང་བཞིན་དབྱེ་བསལ་མེད།
།ཕྱམ་མཉམ་ཡངས་པ་ཆེན་པོའི་དབྱིངས་རུམ་ན།
།ཐམས་ཅད་ཡེ་མཉམ་སྔ་ཕྱི་བར་གསུམ་མེད།
།ཀུན་བཟང་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་དགོངས་པའོ།
[9][10]


།བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་ཉི་མའི་སྙིང་པོ་འདྲ།
།ངང་གིས་འོད་གསལ་ཡེ་ནས་འདུས་མ་བྱས།
།སྒྲིབ་པའི་ཆོས་མེད་ཟང་ཐལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ།
།སྤྲོས་པའི་ཚོགས་མེད་མི་རྟོག་ཆོས་ཉིད་དང༌།
[11][12]


།སྟོང་པའི་ཆོས་སྐུ་གསལ་བས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས།
།ཟེར་ལྡན་སྤྲུལ་པ་སྐུ་གསུམ་འདུ་བྲལ་མེད།
།ཡེ་ནས་ཡོན་ཏན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཟིན་པས།
།སྐྱོན་དང་ཉེས་ཆའི་མུན་པས་བསྒྲིབས་པ་མེད།
།སྔ་ཕྱི་དུས་གསུམ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པར་གཅིག
།སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་གཅིག
།འདི་ནི་རང་བྱུང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཞེས་བྱ།
[13][14]


།དེ་ཡི་རྩལ་ནི་ཅིར་ཡང་འཆར་བ་སྟེ།
།རྟོག་དང་མི་རྟོག་སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་དང༌།
།སྐྱེ་འགྲོའི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་ཇི་སྙེད་དོ།
[15][16]


།འདི་ཀུན་ཤར་ཡང་རང་བཞིན་འགག་མེད་དེ།
།སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་དང་རྨི་ལམ་སྒྲ་བརྙན་བཞིན།
།སྤྲུལ་པ་གཟུགས་བརྙན་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང༌།
།མིག་ཡོར་ཇི་བཞིན་མེད་པ་གསལ་སྣང་དུ།
།གཞི་མེད་རྟེན་མེད་གློ་བུར་སྣང་བ་ཙམ།
།བར་སྐབས་རེ་འགའི་ཆོས་སུ་རྟོགས་པར་བྱ།
[17][18]


།ལྷུན་གྲུབ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལས།
།རོལ་པ་མ་འགགས་འཁོར་འདས་ཆོས་འཕྲུལ་འབྱུང༌།
།ཆོས་འཕྲུལ་དེ་ཀུན་དབྱིངས་སུ་འུབ་ཆུབ་པས།
།གདོད་མའི་ངང་ལས་གཡོས་པ་མེད་ཤེས་བྱ།
[19][20]


།འདིར་ནི་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངང༌།
།གཅིག་རྫོགས་ཀུན་རྫོགས་མ་བྱས་དོན་ཀུན་རྫོགས།
།རང་བཞིན་ལྷུན་རྫོགས་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སོ།
[21][22]


།བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་སྣང་དང་མི་སྣང་ལས།
།འཁོར་འདས་ཕྱི་ནང་ཆོས་སུ་མེད་ན་ཡང༌།
།དེ་ཡི་རྩལ་ལས་གཡོས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས།
།སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་སྣ་ཚོགས་རོལ་པར་ཤར།
[23][24]


།ཤར་ཙམ་ཉིད་ནས་རང་བཞིན་སྟོང་པའི་གཟུགས།
།སྐྱེ་བ་མེད་ལས་སྐྱེ་བར་སྣང་བ་སྟེ།
།སྣང་དུས་ཉིད་ནས་སྐྱེས་པ་འགའ་ཡང་མེད།
།འགག་པ་མེད་པ་འགག་པར་སྣང་ན་ཡང༌།
།འགག་པ་མེད་དེ་སྒྱུ་མ་སྟོང་པའི་གཟུགས།
།གནས་པ་ཉིད་ནས་གནས་པའི་ཆོས་མེད་དེ།
།གནས་མཁན་གཞི་མེད་འགྲོ་འོང་མེད་པའི་ངང༌།
།ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ལྟར་མ་གྲུབ་པས།
།རང་བཞིན་མེད་ཅེས་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད།
[25][26]


།སྣང་བ་དེ་ཡང་རྩལ་ལས་རང་ཤར་བས།
།རྟེན་འབྲེལ་ཉིད་ཅེས་རང་བཞིན་བརྡ་ཙམ་བརྗོད།
།རྩལ་ལས་ཤར་བར་སྣང་བའི་རང་དུས་ནས།
།ཤར་དང་མ་ཤར་ཕྱོགས་དང་རིས་མེད་པས།
།རྩལ་ཡང་བརྡ་ཙམ་ངོ་བོ་འགའ་མེད་པ།
།ཐམས་ཅད་རྟག་ཏུ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པའི་ངང༌།
།བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་གཡོས་པ་རྡུལ་ཙམ་མེད།
[27][28]


།ཆོས་དབྱིངས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས།
།བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་མཚོན་དཔེ་བསྟན་པའི་ལེའུ་སྟེ་གསུམ་པའོ།།
[29][30]







  1. Everything is subsumed within all-inclusive awakened mind.
    Since there is no phenomenon that is not included in awakened mind,
    the true nature of all phenomena is that of awakened mind.(rb)

    ...

    ...

    ...

  2. ཐམས་ཅད་ཀུན་འདུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་སུ་འདུས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་མ་གཏོགས་ཆོས་མེད་པས། །ཆོས་ཀུན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ།
    །ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ངང་ལས་བྱུང་ཞིང་ངང་དུ་ཤར་བས། ནམ་མཁའི་ངང་དུ་སྣོད་བཅུད་ཀུན་འདུས་པ་ལྟ་བུ་དང༌། བུ་རམ་གཅིག་གི་རོར་བུ་རམ་ཀུན་གྱི་རོ་འདུས་པ་ལྟར་འཁོར་འདས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོངས་པའི་འདུས་ལུགས་བསྟན་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོ་ང་ལ་ནི། །དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །དགོངས་པའི་དོན་ནི་ང་ལ་འདུས། །ང་ཡི་རང་བཞིན་འདི་ལ་ནི། །སྐུ་འདུས་གསུང་འདུས་དགོངས་པ་འདུས། །ཞེས་པ་དང༌། ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོའི་རང་བཞིན་ལས། །སྐྱེ་བ་མེད་པར་བསྟན་པ་བཞིན། །སངས་རྒྱས་ཀུན་ལ་སྐྱེ་མེད་པས། །སྐྱེ་མེད་ཆོས་ཉིད་འདུས་པར་བསྟན། །ཀུན་བྱེད་རྒྱལ་པོའི་རང་བཞིན་ལ། །ཆོས་ཉིད་འགག་པ་མེད་པ་བཞིན། །གོང་བཤད་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཆོས་ཉིད་ལ་ནི་འགག་པ་མེད། །དེས་ན་ཆོས་ཉིད་འདུས་པར་བསྟན། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་དཔེ་དོན་རྟགས་གསུམ་གྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལས། དང་པོ་དཔེ་ནི།

  3. Space is a metaphor for awakened mind.
    Since that mind has no cause and is not an object that comes into being,
    it does not abide in any finite way, is inexpressible, and transcends the realm of the imagination.
    The phrase "the realm of space" is simply a way of illustrating it metaphorically.
    If even the metaphor itself cannot be described as some "thing,"
    how could the underlying meaning that it illustrates be imagined or described?
    It should be understood as a metaphor for what is naturally pure.(rb)

    ...

    ...

    ...

  4. བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་མཚོན་དཔེ་ནམ་མཁའ་འདྲ། །སེམས་ལ་རྒྱུ་མེད་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་མེད་པས། །མི་གནས་བརྗོད་མེད་བསམ་ཡུལ་འདས་པ་ཉིད། །ནམ་མཁའི་དབྱིངས་ཞེས་དཔེ་རུ་མཚོན་པ་ཙམ། །མཚོན་དཔེ་ཉིད་ཀྱང་འདི་ཞེས་བྱར་མེད་ན། །མཚོན་དཔེའི་དོན་ལ་བསམ་བརྗོད་ག་ལ་སྲིད། །འདི་ནི་རང་བཞིན་དག་པའི་དཔེར་ཤེས་བྱ།
    །སེམས་ཉིད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་དངོས་པོ་དང་མཚན་མེད་པ། སྟོང་གསལ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བས། འདི་དང་འདིའོ་ཞེས་དམིགས་སུ་མེད་པ་ནི། དཔེ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཞེས་མཚོན་ཡང༌། དཔྱད་ན་མཚོན་དཔེ་ནམ་མཁའ་དེ་ཡང་ཁ་དོག་དང༌། དབྱིབས་དང༌། ངོས་གཟུང་དུ་མེད་པས་དཔེར་གཞག་པའི་ཆོས་སུ་མེད་ན། དཔེ་དེས་མཚོན་པའི་དོན་སེམས་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་ཉིད་གང་དུའང་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། རེ་ཞིག་དམིགས་སུ་མཚོན་དུ་མེད་པ་ཙམ་ཞིག་མཚོན་པའི་དཔེར་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཉིད་དོ། །སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ལས། མཉམ་ཉིད་དངོས་བྲལ་སངས་རྒྱས་དགོངས་པ་ནི། །ཡེ་ཤེས་རང་སྣང་ཆོས་སྐུ་མཁའ་ལྟར་དག །སྤྲོས་བྲལ་རིག་པ་ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ། །སྤྱོད་པ་སྟོང་ཡུལ་འཛིན་མེད་རང་སར་གྲོལ། །དགོངས་པ་རང་གནས་ཏིང་འཛིན་ཅོག་གཞག་དང༌། །དངོས་མེད་རང་སྣང་དཀྱིལ་འཁོར་ཀུན་གྱི་དངོས། །འགྱུར་མེད་རང་སངས་ཆོས་ཉིད་ཀུན་གྱི་ཡུལ། །ཞེས་པ་དང༌། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀྱེ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། ཆོས་ཀུན་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ཏེ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་རང་བཞིན་མེད། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་དཔེ་ཡང་མེད། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་ཚད་ཀྱང་མེད། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་པའི། །དོན་ནི་འདི་ལྟར་ཤེས་པར་གྱིས། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་དཔེས་ཉེ་བར་མཚོན་པའི།

  5. The underlying meaning is that awakened mind is self-knowing awareness equal to space.
    It is not within the realm of the imagination, for it defies illustration or description.
    Naturally lucid and unwavering, the spacious expanse of utter lucidity
    is not created but is spontaneously present, with no fixed reach or range.
    Dharmakaya is the spacious domain that is the heart essence of enlightenment.(rb)

    ...

    ...

    ...

  6. དོན་ནི་རང་རིག་མཁའ་མཉམ་བྱང་ཆུབ་སེམས། །བསམ་པའི་ཡུལ་མིན་མཚོན་བརྗོད་འདས་པ་སྟེ། །རང་གསལ་མི་གཡོ་འོད་གསལ་ཡངས་པའི་ཀློང༌། །མ་བྱས་ལྷུན་གྲུབ་ཡངས་དོག་མཐོ་དམན་མེད། །ཆོས་སྐུ་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོའི་དཀྱིལ་ཡངས་སོ།
    །རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཆོས་སྐུའི་སྙིང་པོར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་བསམ་བརྗོད་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། རང་ཤར་ལས། བསམ་མེད་ཆོས་སྐུ་སྤྲོས་བྲལ་ནི། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཉིད་ལ། །རྟོག་མེད་སངས་རྒྱས་ངོ་བོ་གསལ། །འཛིན་མེད་རང་དག་ཆེན་པོ་ལ། །རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་རིག་པ་གསལ། །གསལ་དག་སྟོང་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ། །མཚན་མ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་གསལ། །ཞེས་པ་དང༌། སྒྲ་ཐལ་འགྱུར་རྩ་བའི་རྒྱུད་ལས། བྱ་བ་བྲལ་བས་རྫོགས་པས་རྫོགས། །མཐའ་དང་བྲལ་བས་དབུས་མི་གནས། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པས་བསྔོ་དང་བྲལ། །ལྷག་མ་མེད་པས་ཆ་ཤས་མིན། །གཅིག་ཏུ་མ་ཡིན་གཉིས་མཐའ་ཟད། །དུ་མར་མི་སྣང་གཅིག་ལས་འདས། །བརྗོད་དུ་མེད་པས་ཚིག་གི་གཞི། །དངོས་བྲལ་སྟོང་པའི་སྙིང་པོའི་དོན། །ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་ལྟ་བའི་དོན། །ཞེས་པ་དང༌། ཀུན་བྱེད་ལས། རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ལྟ་སྤྱོད་འདི། །རྒྱུ་འབྲས་སྒྲུབ་དང་མི་འདྲ་སྟེ། །ལྟ་སྤྱོད་བྱང་ཆུབ་སེམས་འདི་ནི། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་རང་བཞིན་ཏེ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་རྟོག་དཔྱོད་འདས། །གང་ཞིག་རྟོག་དཔྱོད་བྱེད་པ་དེས། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའ་བཞིན་མི་འགྲུབ། །ལྟ་སྤྱོད་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ལ། །གང་ཞིག་གཟུང་དང་འཛིན་བྱེད་པ། །ནམ་མཁའ་བྱང་ཆུབ་དེ་མི་འགྲུབ། །གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་བྱུང་གོལ་སྒྲིབ་བོ། །ནམ་མཁའ་གཉིས་སུ་མེད་པ་བཞིན། །བྱང་ཆུབ་ལ་ནི་གཉིས་སུ་མེད། །གང་ཞིག་གཉིས་སུ་བྱེད་པ་དེས། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའ་དེ་མི་འགྲུབ། །ལྟ་སྤྱོད་གཉིས་བྱུང་གོལ་སྒྲིབ་བོ། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ཏེ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་བླང་དོར་མེད། །གང་ཞིག་བླང་དོར་བྱེད་པ་དེས། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའ་དེ་མི་འགྲུབ། །བླང་ཞིང་དོར་བ་གོལ་སྒྲིབ་བོ། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ཏེ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་རྩོལ་སྒྲུབ་མེད། །གང་ཞིག་རྩོལ་སྒྲུབ་བྱེད་པ་དེས། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའ་དེ་མི་འགྲུབ། །རྩོལ་ཞིང་སྒྲུབ་པ་གོལ་སྒྲིབ་བོ། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ཏེ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་རྒྱུ་འབྲས་མེད། །གང་ཞིག་རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་ལྟ་བས། །བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའ་དེ་མི་འགྲུབ། །རྒྱུ་འབྲས་ལྟ་བ་གོལ་སྒྲིབ་བོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་རིག་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནམ་མཁའ་ལྟར་རྣམ་དག་རྒྱ་ཆད་དང་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་ངེས་པ་ནི།

  7. The evidence is that anything can and does arise due to the dynamic energy of awareness.
    Even as it arises, there is no place of arising or anything arising.
    "Arising" is simply a label, for if examined, it is found to be like space.
    Everything being encompassed within a supreme state of equalness without bias
    constitutes the expanse of infinite evenness, which entails nodualistic perception.(rb)

    ...

    ...

    ...

  8. རྟགས་ནི་རྩལ་ལས་ཅིར་ཡང་འཆར་བ་སྟེ། ཤར་བའི་དུས་ན་ཤར་ས་ཤར་མཁན་མེད། །ཤར་ཞེས་མིང་ཙམ་དཔྱད་ན་ནམ་མཁའ་འདྲ། །རིས་མེད་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་འུབ་ཆུབ་བོ། །ཕྱམ་གདལ་གཟུང་འཛིན་མེད་པའི་ཀློང་ཉིད་དོ།
    །རིག་པའི་ངང་ལ་འཆར་ཚུལ་མ་འགགས་པ་རྒྱ་མཚོ་དང་ནམ་མཁའི་གཟུགས་བརྙན་ལྟར། །སྣ་ཚོགས་སུ་ཤར་ཤར་འདྲ་ཡང༌། དོན་ལ་ཤར་ས་དང་ཤར་མཁན་མེད་པས་སྟོང་ཡལ་རིས་མེད་ཀྱི་ཆོས་སྐུར་ལ་བཟླ་སྟེ་རིས་མེད་མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་སེམས་ཉིད་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་སྒྲུབ་ནུས་ཏེ། རིག་པའི་ངོ་བོ་ཆོས་ཅན། སྐྱེ་མེད་ནམ་མཁའ་ལྟར་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པའི་ཐ་སྙད་བརྗོད་དུ་རུང་སྟེ། ཁྱོད་དང་ངོ་བོ་གཅིག་ངང་ནས་རྩལ་དུ་ཤར་བའི་སེམས་ལ་ངོ་བོ་ངོས་གཟུང་གང་ཡང་མེད་པར་ནམ་མཁའ་ལྟར་ཡེ་སྟོང་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། རང་ཤར་ལས། འཛིན་མེད་ཆོས་ཉིད་རང་གསལ་བདེ་བའི་ཀློང༌། །རྟོག་མེད་མཁའ་ཁྱབ་ཆོས་ཉིད་ཀུན་ལ་རོལ། །འཛིན་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་རང་སར་དག །རྟོག་པ་མེད་པའི་རང་གྲོལ་བདེ་བའི་ཤུགས། །ཡེང་བ་མེད་པའི་རང་སྣང་ཀུན་ལ་ཁྱབ། །ཡང་དག་ཆོས་ཉིད་བདེ་ཆེན་ས་ལ་གཤེགས། །ཞེས་པ་དང༌། །ཀུན་བྱེད་ལས། རྟགས་ནི་ཀུན་བརྟགས་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ཞེས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་རིག་པ་ཡུལ་ཐོག་ནས་ཤར་གྲོལ་རིས་མེད་དུ་སངས་པས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་དང་རྒྱ་མཚོའི་ངང་དུ་འུབ་ཆུབ་པར་བསྟན་ཏེ། སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ལས། ཆོས་ཉིད་མིང་དང་བྲལ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། །མཚན་མའི་ཡུལ་མེད་རང་སྣང་བྱ་ཁྱུང་ལྡིང༌། །བཅོས་པ་མ་ཡིན་རང་རིག་བདེ་བར་གཟུང༌། །རང་བྱུང་སྤྲོས་བྲལ་ཆོས་ཉིད་རྒྱ་མཚོ་ན། །མཚན་མའི་དངོས་མེད་གསེར་གྱི་ཉ་མོ་འགྱུ། །རང་སྣང་ཆོས་སྐུ་རོ་གཅིག་ངང་དུ་འུབ། །རྣམ་དག་སྤྲོས་དང་བྲལ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། །ཆོས་སྐུ་སྤྲོས་བྲལ་གསེར་གྱི་བྱ་ཁྱུང་ལྡིང༌། །རྩོལ་སེམས་མ་ཡི་སྒྲོན་མའི་ངང་དུ་འུབ། །ཆོས་ཉིད་མཐའ་ཡས་རང་བྱུང་རྒྱ་མཚོ་ན། །རང་རིག་རྟོག་བྲལ་གསེར་གྱི་ཉ་མོ་འགྱུ། །སྟོང་གསལ་འཁོར་འདས་བྲལ་བའི་ངང་དུ་འུབ། །གསལ་ལ་འཛིན་ཆགས་བྲལ་བའི་ནམ་མཁའ་ལ། །དགོངས་པ་རང་གནས་གསེར་གྱི་བྱ་ཁྱུང་ལྡིང༌། །ཆོས་ཉིད་ཡངས་པ་ཀུན་ཁྱབ་ངང་དུ་འུབ། །སྤྲོས་པ་རང་སར་དངས་པའི་ནམ་མཁའ་ལ། །བྱ་བྱེད་བྲལ་བའི་རང་སྣང་བྱ་ཁྱུང་ལྡིང༌། །རྩོལ་སྒྲུབ་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་ངང་དུ་འུབ། །མ་བསླད་ལྷུན་རྫོགས་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་ན། །རིག་པ་གསལ་དག་གསེར་གྱི་ཉ་མོ་འགྱུ། །རྐྱེན་གཞི་བྲལ་བའི་རང་བྱུང་ངང་དུ་འུབ། །ཅེས་སོ། །དེ་དག་གི་དོན་ཆོས་ཉིད་མཐའ་དབུས་མེད་པའི་ངང་དུ་བསྡུ་བ་ནི།

  9. Given that naturally occurring timeless awareness—the true nature of phenomena—is boundless,
    analogies are used so that it can be ascertained through metaphor, underlying meaning, and evidence.
    Equal to space, that nature, which subsumes everything and is without differentiation or exclusion,
    is exemplified by these three linking factors.
    In the womb of basic space, a supremely spacious state of equalness,
    everything is timelessly equal, with no time frame of earlier or later, no better or worse.
    This is the enlightened intent of Samantabhadra, of Vajrasattva.(rb)

    ...

    ...

    ...

  10. རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཆོས་ཉིད་ཕྱོགས་ཡན་ལ། །དཔེ་དོན་རྟགས་ཀྱིས་ངེས་པའི་མཚོན་དཔེ་བསྟན། །མཁའ་མཉམ་གཟེར་ཆེན་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་དུ། །ཐམས་ཅད་ཀུན་འདུས་རང་བཞིན་དབྱེ་བསལ་མེད། །ཕྱམ་མཉམ་ཡངས་པ་ཆེན་པོའི་དབྱིངས་རུམ་འདིར། །ཐམས་ཅད་ཡེ་མཉམ་སྔ་ཕྱི་བཟང་ངན་མེད། །ཀུན་བཟང་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་དགོངས་པའོ།
    །རིག་པ་མཐའ་བྲལ་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པ་ཉིད་དཔེ་དོན་རྟགས་གསུམ་ངེས་པའི་གཟེར་གསུམ་གྱིས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་མི་འཆུགས་པར་བསྟན་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། དོན་འདི་ངེས་པར་རྟོགས་འདོད་ན། །དཔེ་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་བརྟག །དོན་ནི་ཆོས་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད། །རྟགས་ནི་སེམས་ཉིད་འགག་པ་མེད། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཉིད་ལ། །ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་དཔེ་ཡིས་མཚོན། །དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ། །དམིགས་སུ་མེད་པར་མཚོན་ཏེ་བསྟན། །ཚིག་ཏུ་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ། །བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཚིག་བརྗོད་དེ། །དམིགས་མེད་དོན་གྱི་ངོ་བོར་བསྟན། །བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའི་དོན་འདི་ནི། །དོན་གྱི་ངོ་བོ་འགྲེལ་པ་སྟེ། །འདི་ཡིས་ང་དོན་རྟོགས་པར་གྱིས། །འདི་ཡིས་ང་དོན་མ་རྟོགས་ན། །དོན་གྱི་སྒྲ་ཚིག་ཅི་བསྟན་ཡང༌། །ང་དང་འཕྲད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །ང་ལས་གོལ་ཞིང་ང་བསྒྲིབས་པས། །ཆོས་ཀྱི་སྙིང་པོ་མཐོང་མི་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ནམ་མཁའི་དཔེ་མཚོན་པའི་རིག་པ་སྤྲོས་བྲལ་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པའི་ངོ་བོ་ནི་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་དང་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པའི་དགོངས་པ་སྟེ། རྒྱུད་དེ་ཉིད་ལས། ཀུན་བཟང་དགོངས་པ་འདུས་པ་ནི། །ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཀུན། །བཟང་ངན་བླང་དོར་མེད་པ་རུ། །ཀུན་བྱེད་མངོན་དུ་ཕྱུང་བར་འདུས། །རྡོ་རྗེ་སེམས་དགོངས་འདུས་པ་ནི། །མི་སྐྱེ་མི་འགག་དགོངས་པ་འདུས། །རབས་བདུན་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དང༌། །སྟོང་རྩ་གཉིས་དང་རྡུལ་སྙེད་དང༌། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་དོན་མཛད་པའི། །བྱུང་ཡང་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ལས་བྱུང༌། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་དོན་མཛད་ཚུལ། །དེ་ཡང་ཀུན་བྱེད་ཉིད་དུ་འདུས། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཕོ་བྲང་ན། །ང་རུ་མ་འདུས་གཅིག་ཀྱང་མེད། །ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་གཞན་ཡས་ན། །ང་རུ་མ་འདུས་གཅིག་ཀྱང་མེད། །ཅེས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རིག་པ་ཉི་མའི་སྙིང་པོ་ལྟར་བསྟན་པ་ནི། 

  11. Awakened mind can be compared to the sun.
    It is utterly lucid by nature and forever uncompounded.
    With nothing to obscure it, it is unobstructed and spontaneously present.
    Without elaboration, it is the scope of the true nature of phenomena, which does not entail concepts.(rb)

    ...

    ...

    ...

  12. །བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་ཉི་མའི་སྙིང་པོ་འདྲ། །ངང་གིས་འོད་གསལ་ཡེ་ནས་འདུས་མ་བྱས། །སྒྲུབ་པའི་ཆོས་མེད་ཟང་ཐལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །སྤྲོས་པའི་ཆོས་མེད་མི་རྟོག་ཆོས་ཉིད་དང༌།
    །ཞེས་མདོར་བསྟན་ཏེ། །ངང་གི་འོད་གསལ་ལ་འདུས་མ་བྱས་ཤིང་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཆོས་སྐུ་རིག་པ་ཟང་ཐལ་ཆེན་པོ་སྟེ། །རང་ཤར་ལས། མཐའ་བཞི་བྲལ་བའི་ཆོས་སྐུ་ཆེན་པོ་ནི། །དྲི་མེད་འོད་གསལ་མན་ཤེལ་དག་པ་འདྲ། །མཐའ་བྲལ་ཆོས་སྐུ་མུན་པ་སངས་པའི་སྐུ། །དྲི་མེད་མུན་སེལ་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྟར། །མཐའ་བཞིའི་མུན་སེལ་ཡེ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །ཅེས་པར། །རྒྱས་པ་བཤད་པ་ནི།

  13. In being empty it is dharmakaya, in being lucid it is sambhogakaya, and in being radiant it is nirmanakaya.
    The three kayas do not come together or separate.
    Since these enlightened qualities are already and forever spontaneously present,
    they are not obscured by the darkness of flaws and faults.
    They are identical in being without transition or change throughout the three times,
    identical in permeating all buddhas and ordinary beings alike.
    This is called "naturally occurring awakened mind."(rb)

    ...

    ...

    ...

  14. སྟོང་པས་ཆོས་ཉིད་སྐུ་གསལ་བས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས། །ཟེར་ལྡན་སྤྲུལ་སྐུ་གསུམ་འདུ་བྲལ་མེད། །ཡེ་ནས་ཡོན་ཏན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཟིན་པས། །སྐྱོན་དང་ཉེས་ཆའི་མུན་པས་བསྒྲིབས་པ་མེད། །སྔ་ཕྱི་དུས་གསུམ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པར་གཅིག །སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་གཅིག །འདི་ནི་རང་བྱུང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཞེས་བྱ།
    །སེམས་ཉིད་སྟོང་པའི་ཆ་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང༌། གསལ་བའི་ཆ་ནས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དང༌། འཆར་བའི་ཆ་ནས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཞེས་མིང་དུ་བརྗོད་ཀྱང༌། ངོ་བོ་ངོས་གཟུང་གི་ཆོས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ལ། དགོངས་པ་དེ་ཉིད་དུས་གསུམ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་སྟེ། འཁོར་འདས་ཀུན་ལ་སྙིང་པོའི་ཚུལ་དུ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོས་འགྲོ་ཀུན་ཡོངས་ལ་ཁྱབ། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་དག་ཀྱང་སྟོང་གསལ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་བསྟན་པ་ནི། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ང་ནི། །རང་བཞིན་མ་བཅོས་རྣམ་གསུམ་ལས། །མིང་ཙམ་སྐུ་གསུམ་བྱུང་ཚུལ་བསྟན། །ངེས་པར་སྐུ་གསུམ་རང་བཞིན་ཀྱང༌། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གཡོས་པ་མེད། །ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ང་ནི། །མ་སྐྱེས་གཟུང་འཛིན་བྲལ་བ་ལས། །ཆོས་སྐུ་སྐྱེ་མེད་མིང་ཙམ་བྱུང༌། །ངེས་པར་ཆོས་སྐུ་མིང་ཙམ་སྟེ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གཡོས་པ་མེད། །ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ང་ཡི། །ངོ་བོ་མིང་ཙམ་མངོན་ཕྱུང་བ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་མིང་ཙམ་ཚུལ། །ངེས་པར་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་དེ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གཡོས་པ་མེད། །ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ང་ཡི། །ཐུགས་རྗེ་སྤྲུལ་སྐུ་མངོན་ཕྱུང་བ། །ཐུགས་རྗེ་མ་བཅོས་རང་བཞིན་ལས། །མིང་ཙམ་སྤྲུལ་སྐུའི་ཚུལ་བྱུང་བ། །ངེས་པར་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དེ་ཡང༌། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་གཡོས་པ་མེད། །ཅེས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ངང་ལས་སྣང་སྲིད་ཤར་བར་བསྟན་པ་ནི། 

  15. Its dynamic energy arises as anything at all—
    whether there is realization or not, there is the universe of appearances and possibilities
    and beings' perceptions in all their variety.(rb)

    ...

    ...

    ...

  16. །དེ་ཡི་རྩལ་ནི་ཅིར་ཡང་འཆར་བ་སྟེ། །རྟོགས་དང་མི་རྟོགས་སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་དང༌། །སྐྱེ་འགྲོའི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་ཇི་སྙེད་དོ།
    །རིག་པའི་རང་བཞིན་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ངང་ན་རང་རྩལ་གཟུགས་བརྙན་དང་འདྲ་བ་ཐམས་ཅད་འཆར་བའི་གཞིར་གནས་པས། སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་སུ་ཤར་ཡང་རིག་པའི་ངོ་བོ་ལ་གོས་པ་དང་འཕོ་འགྱུར་མེད་དེ། གཟུགས་བརྙན་གྱིས་མེ་ལོང་ལ་མ་གོས་ཤིང་འཕོ་འགྱུར་གང་ཡང་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །རང་ཤར་ལས། དུས་མེད་སྣང་བའི་རང་བྱུང་ཆེན་པོ་ནི། །ནམ་མཁའི་ངང་ནས་ཉི་ཟླའི་ཆོ་འཕྲུལ་འབྱུང་བ་ལྟར། །སྐྱེ་མེད་ང་ལས་འགག་མེད་ཆོ་འཕྲུལ་འབྱུང༌། །དེ་བཞིན་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དཀའ་བ་མིན། །ཞེས་པ་དང༌། ཀུན་བྱེད་ལས། ཡང་དག་ཀུན་གྱི་ངོ་བོ་བྱང་ཆུབ་ང༌། །སྤྲོས་མེད་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ང་ཡིན་ལ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གསང་ཆེན་ང་ཡིན་པས། །རོལ་པ་ཁམས་གསུམ་འགྲོ་དྲུག་ང་ལས་ཤར། །ཞེས་སོ། །ཤར་བ་ཉིད་ནས་རང་བཞིན་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ནི།

  17. Though things arise, none of them has any independent nature whatsoever.
    Like water in a mirage, a dream, an echo,
    a phantom emanation, a reflection, a castle in the air,
    or a hallucination, all things are clearly apparent yet do not truly exist—
    they merely manifest adventitiously, without basis or support.
    You should realize that all these manifestations are temporary, adventitious phenomena.(rb)

    ...

    ...

    ...

  18. འདི་ཀུན་ཤར་ཡང་རང་བཞིན་འགའ་མེད་དེ། །སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་དང་རྨི་ལམ་སྒྲ་བརྙན་བཞིན། །སྤྲུལ་པ་གཟུགས་བརྙན་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང༌། །མིག་ཡོར་ཇི་བཞིན་མེད་པ་གསལ་སྣང་དུ། །གཞི་མེད་རྟེན་མེད་གློ་བུར་སྣང་བ་ཙམ། །བར་སྐབས་རེ་འགའི་ཆོས་སྐུ་རྟོགས་པར་བྱ།
    །རྨི་ལམ་གྱི་སྣང་བ་ནི་གཉིད་དུ་མ་སོང་བ་དང་སད་པའི་དུས་སྔ་ཕྱི་གཉིས་ཀར་མེད་ཀྱང༌། གཉིད་ཁུང་ན་བར་དེར་སྣང་བ་ལྟར། འཁོར་བའི་འཁྲུལ་སྣང་ཡང་ཐོག་མ་ཆོས་ཉིད་གཞིའི་དུས་དང༌། ཐ་མ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འབྲས་བུའི་དུས་གཉིས་ཀར་མེད་ལ། ད་ལྟ་བར་འདིར་བློ་འཁྲུལ་པ་ལ་སྣང་ཡང་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་མེད་པ་གསལ་སྣང་གི་ངོ་བོ་སྟོང་གཟུགས་སྣང་བ་ཙམ་ལས་གང་དུའང་གྲུབ་པ་མེད་དེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པས་སྐྱེ་འགག་ནས་གསུམ་དུ་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྩ་བ་ཤེས་རབ་ལས། རྨི་ལམ་ཇི་བཞིན་སྒྱུ་མ་བཞིན། །དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་བཞིན་དུ། །དེ་བཞིན་སྐྱེ་དང་དེ་བཞིན་གནས། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་འཇིག་པ་གསུངས། །ཞེས་པ་དང༌། འཕགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱལ་པོ་ལས་ཀྱང༌། སྲིད་པའི་འགྲོ་བ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྟེ། །འདི་ན་སུ་ཡང་མི་སྐྱེ་འཆི་བ་མེད། །སེམས་ཅན་མི་དང་སྲོག་ཀྱང་མི་རྙེད་དེ། །ལས་བྱས་བསགས་པ་ནམ་ཡང་མེད་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་ཆོས་ཉིད་ལས་མ་གཡོས་པར་བསྟན་པ་ནི།

  19. Due to the nature of spontaneously present awakened mind,
    there is a continuous display, the magical illusion of samsara and nirvana.
    Since this entire magical display is fully encompassed within basic space,
    you should know that it does not stray from the scope of primordial being.(rb)

    ...

    ...

    ...

  20. ལྷུན་གྲུབ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལས། །རོལ་པ་མ་འགགས་འཁོར་འདས་ཆོ་འཕྲུལ་འབྱུང༌། །ཆོ་འཕྲུལ་དེ་ཀུན་དབྱིངས་སུ་འུབ་ཆུབ་པས། །གདོད་མའི་ངང་ལས་གཡོས་པ་མེད་ཤེས་བྱ།
    །འཁོར་འདས་ཇི་སྙེད་སྣང་ཡང་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། ཆོས་ཀུན་རྩ་བ་ཀུན་བྱེད་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ང་ཡི་ངོ་བོ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་བྱུང་བ་ང་ཡི་ཆོས་འཕྲུལ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །ཐམས་ཅད་དབྱིངས་སུ་རྫོགས་པས་རྫོགས་པ་ཆེན་པོར་བསྟན་པ་ནི།

  21. Within this, everything is the scope of awakened mind.
    With that single perfection, all is perfect—without being made so, everything is perfect.
    Naturally occurring timeless awareness is by nature spontaneously perfect.(rb)

    ...

    ...

    ...

  22. འདིར་ནི་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངང༌། །གཅིག་རྫོགས་ཀུན་རྫོགས་མ་བྱས་དོན་ཀུན་རྫོགས། །རང་བཞིན་ལྷུན་རྫོགས་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་སོ།
    །རིག་པའི་ངོ་བོ་ལ་སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལྷུན་གྱིས་རྫོགས་ཏེ། ཡི་གེ་མེད་པ་ལས། ང་ལ་སྐྱེ་དང་འཆི་མེད་པས། །འགག་པའི་ཆོས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་ཕྱི་དང་ནང་མེད་པས། །གསལ་བའི་ཆོས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་སྟོང་དང་དངོས་མེད་པས། །སྣང་བའི་ཆོས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་དམིགས་པའི་ཡུལ་མེད་པས། །མཐོང་བའི་ཆོས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་ལུས་དང་སེམས་མེད་པས། །རང་སྣང་ཆོས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་བདག་དང་གཞན་མེད་པས། །རིག་པའི་ཆོས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མེད་པས། །བསམ་གཏན་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་ཕྱིན་པའི་ཡུལ་མེད་པས། །རང་སྣང་ཡུལ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་ཕྱོགས་དང་རིས་མེད་པས། །གསང་བའི་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་སྣང་བ་འགག་མེད་པས། །དབྱིངས་ཀྱི་ཆོས་གསུམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་གཅིག་དང་གཉིས་མེད་པས། །ཐིག་ལེའི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་མུན་དང་སྣང་མེད་པས། །མངོན་པར་སྣང་བའི་ཆོས་རྣམས་རྫོགས། །ང་ལ་བདག་རྟོག་གཉིས་མེད་པས། །སྟོང་པའི་ཆོས་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་དྲི་མ་གཉིས་མེད་པས། །གསལ་བའི་ཆོས་ལྔ་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ང་ལ་སྤྲོ་ཞིང་བསྡུ་མེད་པས། །ཡི་གེའི་དོན་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས། །ཞེས་སོ། །དེའང་སྣ་ཚོད་མ་འགགས་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཁ་ལ་ཡོད་སྣང་ཙམ་དུ་རྫོགས་ཚུལ་བསྟན་ན། ཀློང་དྲུག་པ་ལས་ཀྱང༌། སྐྱེ་བ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །འགྲོ་དྲུག་སྣང་བ་རང་ཤར་བ། །ཐ་དད་གཟུགས་རྣམས་འཛིན་པར་ནི། །སྣང་བ་གཟུགས་སུ་སྨིན་པར་རྫོགས། །འགག་པ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །མི་རྟག་རྒྱུར་རུ་རང་ཤར་བས། །རང་བཞིན་མེད་པའི་སྣང་བར་ནི། །དཔེར་ན་རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་རྫོགས། །སྤྲོས་པ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྣ་ཚོགས་སྣང་བ་རང་ཤར་བས། །སྒོ་ལྔའི་སོ་སོའི་སྣང་བར་ནི། །རང་ས་གཟུང་བའི་ཆ་ནས་རྫོགས། །བསྟན་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྒྲ་ཚིག་མིང་རྣམས་རང་ཤར་བས། །ཐ་སྙད་བློ་རྣམས་རང་དག་པར། །བླ་མའི་མན་ངག་གསང་བ་རྫོགས། །མཐོང་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །བྱུང་རྐྱེན་དུ་མ་རང་ཤར་བས། །སྣང་བའི་ཡུལ་ལ་མངོན་པར་སྣང༌། །མ་འདྲེས་རང་གསལ་ཉིད་དུ་རྫོགས། །རྒྱུན་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྣང་བའི་ཕུང་པོ་སོ་སོར་ཤར། །ཟུང་འཇུག་ཆེན་པོར་རང་འབྲེལ་བར། །མི་བརྗེད་གཟུངས་དང་ལྡན་པར་རྫོགས། །ཡུལ་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྣང་བ་རྣམས་ནི་རང་ཤར་བས། །བདག་འཛིན་གཉིས་པོ་རང་དག་པར། །ཡུལ་དྲུག་རྣམས་ནི་སོ་སོར་རྫོགས། །བརྗོད་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་རང་ཤར་བས། །མཉམ་པར་གཞག་དང་རྗེས་སུ་ནི། །མི་གཡོ་བསམ་གཏན་ཉིད་དུ་རྫོགས། །བལྟ་རུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྣང་སྲིད་གཅིག་པར་རང་ཤར་བས། །ཁམས་གསུམ་རང་སར་གྲོལ་བ་ནི། །ཨ་ཏི་རང་གཞག་ཆེན་པོར་རྫོགས། །ཐོབ་ཏུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །རེ་བ་ཉིད་ནི་རང་དག་པས། །རྩོལ་སྒྲུབ་རྣམས་དང་བྲལ་བར་ནི། །སྐུ་གསུམ་རང་ལ་ལོག་པར་རྫོགས། །བགྲང་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །ཐེག་པ་སོ་སོར་རང་ཤར་བས། །འདོད་རྒྱལ་ཡིད་དཔྱོད་མིན་པར་ནི། །སྙིང་པོ་ཡང་གསང་ཆེན་པོར་རྫོགས། །དམིགས་སུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་རང་ཤར་ཏེ། །མིང་དང་ཁ་དོག་སོ་སོར་ནི། །གཟུགས་སུ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རྫོགས། །དཔག་ཏུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལས། །སྣང་བའི་ཡུལ་ལ་བདེན་ཤར་ཏེ། །གཏད་པའི་ས་ཉིད་རང་ཤར་དུ། །དམིགས་པའི་རྟེན་དང་བཅས་ཏེ་རྫོགས། །བསྒྲག་ཏུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །ངོ་མཚར་ཚིག་ཀུན་རང་ཤར་བས། །བརྗོད་བྱ་ཀུན་གྱི་གཞི་མར་ནི། །སྟོན་པའི་ཚིག་དང་བཅས་པར་རྫོགས། །གཞག་ཏུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྣང་བ་རང་གཞག་གཞིར་ཤར་བས། །ཅོག་གཞག་ཆེན་པོའི་ལྟ་བར་ནི། །བཙལ་བ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་རྫོགས། །བསྒྱུར་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །ཉོན་མོངས་རྣམས་ནི་རང་ཤར་བས། །དུག་ལས་སྨན་དུ་བསྒྱུར་བ་བཞིན། །སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཉིད་དུ་རྫོགས། །དག་ཏུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །སྒོ་ལྔའི་ཡུལ་རྣམས་རང་དག་པར། །མ་རྙོག་ཆུ་ནི་རང་དྭངས་བཞིན། །སྣང་བ་རྣམས་ནི་རང་སར་རྫོགས། །གྲོལ་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །འདི་ལྟར་སྣང་བའི་ཡུལ་འདི་དག །སྦྲུལ་གྱི་མདུད་པ་རང་གྲོལ་བཞིན། །རང་གི་འདུག་སར་གྲོལ་ཏེ་རྫོགས། །གཞལ་དུ་ཡོད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །རང་སྣང་དག་པའི་ཚད་རྣམས་རྫོགས། །བྲེ་སྲང་ཚད་ལ་ཕབ་པ་བཞིན། །ཉམས་མྱོང་གོ་ནས་གོང་དུ་རྫོགས། །ཞེས་སོ། །དེའང་རིག་པ་ལ་མེད་མེད་པོ་སྟོང་ཆ་ལྟ་བུ་གཅིག་མ་ཡིན་པར། ཆོས་ཉིད་དང་ཆོས་ཅན་བདེན་པ་གཉིས་དང་དག་པ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོར་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྒྱུ་འཕྲུལ་གསང་སྙིང་ལས། རྒྱུ་གཅིག་པ་དང་ཡིག་བྲུའི་ཚུལ། །བྱིན་གྱིས་བརླབས་དང་མངོན་སུམ་པ། །རབ་ཏུ་རྟོགས་པ་རྣམ་བཞི་ཡིས། །ཐམས་ཅད་མངོན་རྫོགས་རྒྱལ་པོ་ཆེ། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །ངོ་བོ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་ལ་རྣམ་པ་ཅིར་ཡང་འཆར་བས་སྐྱེ་མེད་ཀྱི་ངང་ལས་འགག་མེད་འཆར་བར་བསྟན་པ་ནི།

  23. Given that awakened mind is neither apparent nor not apparent,
    the outer and inner worlds of samsara and nirvana do not exist as phenomena
    yet arise nonetheless as a myriad display—
    the universe of appearances and possibilities, whether of samsara or nirvana—
    because they are, by nature, the stirring of mind's dynamic energy.(rb)

    ...

    ...

    ...

  24. བྱང་ཆུབ་སེམས་ནི་སྣང་དང་མི་སྣང་ལ། །འཁོར་འདས་ཕྱི་ནང་ཆོས་སུ་མེད་ན་ཡང༌། །དེ་ཡི་རྩལ་ལས་གཡོས་པའི་རང་བཞིན་གྱིས། །སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་སྣ་ཚོགས་རོལ་པར་ཤར།
    །ཤེལ་གོང་གཅིག་ཉིད་ཟང་ཐལ་དྲི་མ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ལས་གཞན་དུ་མེད་ཀྱང༌། རྐྱེན་ཉི་ཞུར་དང་འཕྲད་པ་ལས་འོད་ལྔ་ལྷུག་པར་འཆར་བ་ལྟར། རིག་པའི་ངོ་བོ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པས་སྟོང་གསལ་ཆོས་སྐུ་དག་པར་གནས་ཀྱང༌། །རྟོགས་མ་རྟོགས་ཀྱི་རྐྱེན་ལས་འཁོར་འདས་ཀྱི་རྩལ་ལས་སྣང་སྲིད་ཀྱི་རོལ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་ཤར་ཏེ། སེམས་ཉིད་ཇི་བཞིན་རྣམ་དག་ཆེན་པོ་རྣམ་མེད་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ལ། སྣང་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཀུན་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་རྫོགས་པ་ནི། རྣམ་ཀུན་མཆོག་ལྡན་གྱི་སྟོང་ཆེན་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདིའི་ཡུལ་དྲུག་སྣང་ལ་བདག་གིར་བྱེད་པའི་སེམས་ཀྱི་བདེ་སྡུག་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དང་བག་ཆགས་དང་སྣོད་བཅུད་བྱས་ཏེ། རང་ངོར་རྫོགས་པ་ནི། ཀུན་བྱེད་ལས། ཀྱེ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ། སེམས་ནི་ཇི་བཞིན་པ་ཡི་ངོ་བོ་སྟེ། །ཇི་བཞིན་གཉིས་མེད་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ལ། །རྣམ་པ་ཀུན་ལྡན་རྣམ་པ་ཡོངས་ཀྱིས་མེད། །སྤྲོས་བྲལ་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཡེ་གནས་ལ། །དམིགས་པའི་ཡུལ་འདས་གཅིག་ཅེས་བགྲང་དུ་མེད། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་བགྲང་ཞིང་མཚོན་མེད་ན། །སེམས་ཀྱི་བྱས་པའི་ཆོས་ལ་རྣམ་གྲངས་བྱུང༌། །སེམས་ཀྱིས་བྱས་པ་གང་དང་གང་ཞེ་ན། །སྣང་སྲིད་སྣོད་བཅུད་སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་རྣམས། །སེམས་ཀྱི་ངར་བཞིན་ངོ་བོ་དེ་ལས་བྱས། །བྱས་ནས་མངོན་དུ་ཕྱུང་སྟེ་བསྟན་པ་ནི། །ཆེན་པོ་ལྔ་དང་རིགས་དྲུག་སྣང་བ་དང༌། །དེ་ཡི་དོན་མཛད་གཟུགས་སྐུ་རྣམ་གཉིས་ནི། །སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དག་ནི་ཕྱུང་ནས་བགྲང༌། །ཞེས་སོ། །རིག་པའི་རང་ངོ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པས་སྣང་སྟོང་ལས་འདས་ཏེ་མཚོན་བརྗོད་ཀྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་གནད་ལས། དེའི་ངང་དུ་ཤར་བརྫུན་སྣང་ཡོད་མ་མྱོང་དུ་བསྟན་པ་ནི།

  25. In simply arising, forms are by nature empty.
    From what is unborn there manifests what seems to be born,
    but even as it manifests, nothing whatsoever has been born.
    From what is unceasing there manifests what seems to cease, but there is no cessation.
    These are illusory expressions of emptiness.
    Even with abiding there is nothing that abides.
    There is no basis on which anything could abide.
    Within the context in which there is no coming or going, regardless of what manifests, it never exists as what it seems to be,
    and so one is reduced to merely labeling it as "having no independent nature."(rb)

    ...

    ...

    ...

  26. ཤར་ཙམ་ཉིད་ནས་རང་བཞིན་སྟོང་པའི་གཟུགས། །སྐྱེ་བ་མེད་ལས་སྐྱེ་བར་སྣང་བ་སྟེ། །སྣང་དུས་ཉིད་ནས་སྐྱེས་པ་འགའ་ཡང་མེད། །འགག་པ་མེད་ལས་འགག་པ་སྣང་ན་ཡང༌། །འགག་པ་མེད་དེ་སྒྱུ་མ་སྟོང་པའི་གཟུགས། །གནས་པ་ཉིད་ནས་གནས་པའི་ཆོས་མེད་དེ། །གནས་མཁན་གཞི་མེད་འགྲོ་འོང་མེད་པའི་ངང༌། །ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ལྟར་མ་གྲུབ་པས། །རང་བཞིན་མེད་ཅེས་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད།
    །སྣང་བའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་མེད་དེ་སྒྱུ་མ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རིག་པས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བར་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། གནས་པར་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་གནས་པ་མེད་པ་དང༌། འགག་པར་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་འགག་པ་མེད་པ་དང༌། འགྲོ་འོང་དུ་སྣང་དུས་ཉིད་ནས་འགྲོ་འོང་མེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དགོངས་པ་འདུས་པའི་མདོ་ལུང་ལས། ཨེ་མའོ་ངོ་མཚར་རྨད་ཀྱི་ཆོས། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གསང༌། །སྐྱེ་བ་མེད་ལས་ཐམས་ཅད་སྐྱེས། །སྐྱེས་པ་ཉིད་ནས་སྐྱེ་བ་མེད། །ཨེ་མའོ་ངོ་མཚར་རྨད་ཀྱི་ཆོས། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གསང༌། །གནས་པ་མེད་ལས་ཐམས་ཅད་གནས། །གནས་པ་ཉིད་ནས་གནས་པ་མེད། །ཨེ་མའོ་ངོ་མཚར་རྨད་ཀྱི་ཆོས། །རྫོགས་པའི་སང་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གསང༌། །འགྲོ་འོང་མེད་ལས་འགྲོ་དང་འོང༌། །འགྲོ་འོང་ཉིད་ནས་འགྲོ་འོང་མེད། །ཅེས་པ་དང༌། རང་ཤར་ལས། སྐད་ཅིག་ངང་ལས་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་འབྱུང༌། །ཨེ་མའོ་རིན་ཆེན་བྱང་ཆུབ་སེམས། །ཀུན་ལ་ཡོད་དེ་ཀུན་གྱིས་མཐོང་བ་མེད། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་བདུད་རྩིའི་ཐིག་པ་འདི། །བཙལ་བྱ་རྩོལ་བྱེད་མེད་པར་རང་བྱུང་རང་ལས་ཤར། །སངས་རྒྱས་དགོངས་པ་རང་བྱུང་སྐྱེ་བ་མེད། །གནས་དང་འོང་བ་མེད་པའི་རང་བྱུང་ཆེན་པོ་ཡིན། །འཛིན་ཆགས་མེད་པའི་རང་གྲོལ་ཆེན་པོ་ནི། །སེམས་མེད་རིག་པའི་ངང་དུ་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་སོ། །ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ལྟར་རང་བཞིན་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་དོན་བསྡུ་བ་ནི།

  27. Sensory appearances, moreover, arise naturally due to the dynamic energy of awareness,
    and so their nature is described in a purely symbolic way as one of "interdependent connection."
    Even in the very moment that things seem to arise due to that dynamic energy,
    they do so without being subject to extremes or divisions—with no question of whether or not something arises—
    and even "dynamic energy" is just a symbolic term, with no finite essence whatsoever.
    So within the context that is never subject to transition or change,
    nothing strays in the slightest from awakened mind.(rb)

    ...

    ...

    ...

  28. སྣང་བ་དེ་ཡང་རྩལ་ལས་རང་ཤར་བས། །རྟེན་འབྲེལ་ཉིད་ཅེས་རང་བཞིན་བརྡ་ཙམ་བརྗོད། །རྩལ་ལས་ཤར་བར་སྣང་བའི་རང་དུས་ནས། །ཤར་དང་མ་ཤར་ཕྱོགས་དང་རིས་མེད་པས། །རྩལ་ཡང་བརྡ་ཙམ་ངོ་བོ་འགའ་མེད་པས། །ཐམས་ཅད་རྟག་ཏུ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པའི་ངང༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལས་གཡོས་པ་རྡུལ་ཙམ་མེད།
    །རིག་པའི་རྩལ་ལས་འཁོར་འདས་སུ་ཤར་བ་དེ་ཡང་ཐ་སྙན་ཙམ་ལས། ངོ་བོ་ལ་འཁོར་འདས་སུ་ཤར་བ་དང་ཤར་མཁན་ཐ་དད་པར་གྲུབ་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པས། ཆོས་ཉིད་མཉམ་པའི་ངང་ལས་མ་གཡོས་པ་ནི། རྒྱ་མཚོ་དངས་པའི་ནང་ན་གཟའ་སྐར་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ཤར་བར་སྣང་ཡང༌། དོན་ལ་ཤར་བ་མེད་དེ་ཤར་ས་རྒྱ་མཚོའི་དབྱིངས་ཉིད་ཆུ་དངས་པ་ཙམ་དང༌། ཤར་མཁན་བཟའ་སྐར་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ལས་གཡོས་པ་མེད་པ་དང༌། ཚོགས་པ་ལྷན་ཅིག་པའི་ཆོས་སུ་མེད་པས་སྣང་ལ་སྟོང་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཙམ་སྟེ། དོན་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་འགག་པ་མེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། འོང་བ་མེད་པ་དང༌། འགྲོ་བ་མེད་པ་དང༌། ཆད་པ་མེད་པ་དང༌། རྟག་པ་མེད་པ་དང༌། དོན་ཐ་དད་པ་དང༌། དོན་གཅིག་ཏུ་མ་གྲུབ་ལ་སྣང་བ། རྟེན་འབྲེལ་སྒྱུ་མ་ཙམ་དུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རྩ་བ་ཤེས་རབ་ལས། གང་གི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང༌། །འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ། །ཆད་པ་མེད་པ་རྟག་མེད་པ། །འོང་བ་མེད་པ་འགྲོ་མེད་པ། །ཐ་དད་དོན་མིན་དོན་གཅིག་མིན། །སྤྲོས་པ་ཉེར་ཞི་ཞིར་བསྟན་པ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྨྲ་རྣམས་ཀྱིས། །དམ་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་པ་དང༌། ཐལ་འགྱུར་ལས། ཆོས་ཀུན་གཞི་མེད་རྩ་བ་མེད། །སྲིད་བྲལ་འདོད་པ་མེད་པའི་སེམས། །རང་བཞིན་མ་བཅོས་བརྗོད་ལས་འདས། །བྱ་བྱེད་འཁྲུལ་པའི་རྟོག་པ་ཟད། །ཆོས་མེད་སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་མེད། །ང་མེད་བདག་མེད་གཟུང་འཛིན་མེད། །ཅེས་སོ། 

  29. This is the third section of The Precious Treasury of the Basic Space of Phenomena, presenting the metaphors for awakened mind.(rb)

    ...

    ...

    ...

  30. །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་མཚོན་དཔེ་བསྟན་པ་སྟེ། །ལེའུ་གསུམ་པའི་འགྲེལ་པའོ།། ༈